કેટલીકવાર મિત્રો મને "જાદુઈ શક્તિઓ" નો ઉપયોગ કરીને વિશ્વની કોઈ સમસ્યામાં મદદ કરવા કહે છે. હું હંમેશા તેમને કહું છું કે દલાઈ લામા પાસે કોઈ જાદુઈ શક્તિ નથી. જો મારા પાસે હોત, તો મને મારા પગમાં દુખાવો કે ગળામાં દુખાવો ન હોત. આપણે બધા માણસો સમાન જ છીએ, અને આપણે સમાન ભય, સમાન આશાઓ, સમાન અનિશ્ચિતતાઓનો અનુભવ કરીએ છીએ.
બૌદ્ધ પરિપ્રેક્ષ્યથી, દરેક સંવેદી જીવ દુઃખ અને માંદગી, વૃદ્ધાવસ્થા અને મૃત્યુના સત્યોથી પરિચિત છે. પરંતુ મનુષ્ય તરીકે, આપણી પાસે ક્રોધ અને ગભરાટ અને લોભને જીતવા માટે આપણા મનનો ઉપયોગ કરવાની ક્ષમતા છે. હમણાંના વર્ષોમાં હું "ભાવનાત્મક નિઃશસ્ત્રીકરણ" પર ભાર મૂકું છું: ભય અથવા ક્રોધની મૂંઝવણ વિના વસ્તુઓને વાસ્તવિક અને સ્પષ્ટ રીતે જોવાનો પ્રયાસ કરો. જો કોઈ સમસ્યાનો ઉકેલ હોય, તો આપણે તેને શોધવા માટે કામ કરવું જોઈએ; જો તે ન થાય, તો આપણે તેના વિશે વિચારવાનો સમય બગાડવાની જરૂર નથી.
આપણે બૌદ્ધો માનીએ છીએ કે આખું વિશ્વ પરસ્પર નિર્ભર છે. તેથી જ હું વારંવાર સાર્વત્રિક જવાબદારી વિશે બોલું છું. આ ભયંકર કોરોનાવાયરસ ફાટી નીકળે છે તે બતાવ્યું છે કે જે એક વ્યક્તિ સાથે થાય છે તે ટૂંક સમયમાં દરેક અન્ય જીવોને અસર કરી શકે છે. પરંતુ તે આપણને એ પણ યાદ અપાવે છે કે કરુણા અથવા રચનાત્મક કાર્ય - પછી ભલે તે હોસ્પિટલોમાં કામ કરવું હોય અથવા ફક્ત સામાજિક અંતરનું અવલોકન કરવું - ઘણાને મદદ કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
જ્યારથી વુહાનમાં કોરોનાવાયરસ વિશે સમાચાર બહાર આવ્યા છે, ત્યારથી હું ચીનમાં અને દરેક જગ્યાએ મારા ભાઈઓ અને બહેનો માટે પ્રાર્થના કરી રહ્યો છું. હવે આપણે જોઈ શકીએ છીએ કે કોઈ પણ આ વાયરસથી રોગપ્રતિકારક નથી. આપણે બધા વૈશ્વિક અર્થતંત્ર અને આપણા પોતાના વ્યક્તિગત ઘરો બંને માટે પ્રિયજનો અને ભવિષ્ય વિશે ચિંતિત છીએ. પરંતુ પ્રાર્થના પૂરતી નથી.
આ કટોકટી દર્શાવે છે કે આપણે બધાએ જયારે થઈ શકે ત્યારે જવાબદારી લેવી જોઈએ. આ પરિસ્થિતિને ફેરવવા અને આપણા ભવિષ્યને આવા વધુ જોખમોથી બચાવવા માટે જે હિંમત ડોકટરો અને નર્સો દર્શાવી રહ્યા છે તે પ્રયોગમૂલક વિજ્ઞાન સાથે જોડવું જોઈએ.
ભારે ભયના આ સમયમાં, એ મહત્વનું છે કે આપણે સમગ્ર વિશ્વના લાંબા ગાળાના પડકારો – અને શક્યતાઓ – વિશે વિચારીએ. અવકાશમાંથી આપણા વિશ્વના ચિત્રો સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે આપણા વાદળી ગ્રહ પર કોઈ વાસ્તવિક સીમાઓ નથી. તેથી, આપણે બધાએ તેની કાળજી લેવી જોઈએ અને આબોહવા પરિવર્તન અને અન્ય વિનાશક પરિબળોને રોકવા માટે કામ કરવું જોઈએ. આ રોગચાળો એક ચેતવણી તરીકે સેવા આપે છે કે માત્ર એક સંકલિત, વૈશ્વિક પ્રતિસાદ સાથે મળીને જે આપણે પડકારોનો અભૂતપૂર્વ તીવ્રતાનો સામનો કરી શકીશું.
આપણે એ પણ યાદ રાખવું જોઈએ કે કોઈ પણ દુઃખથી મુક્ત નથી, અને જેમની પાસે ઘર, સંસાધનો અથવા કુટુંબનો અભાવ છે તેમની સુરક્ષા માટે આપનો હાથ લંબાવો જોઈએ. આ કટોકટી આપણને બતાવે છે કે આપણે એકબીજાથી અલગ નથી - ભલે આપણે અલગ રહેતા હોઈએ. તેથી, કરુણા અને મદદ કરવાની આપણી દરેકની જવાબદારી છે.
બૌદ્ધ તરીકે, હું અસ્થાયીતાના સિદ્ધાંતમાં વિશ્વાસ કરું છું. આખરે, આ વાયરસ પસાર થઈ જશે, જેમ કે મેં મારા જીવનકાળમાં યુદ્ધો અને અન્ય ભયંકર જોખમો પસાર થતા જોયા છે, અને આપણી પાસે આપણા વૈશ્વિક સમુદાયને પુનઃનિર્માણ કરવાની તક મળશે જેમ આપણે અગાઉ ઘણી વખત કર્યું છે. હું નિષ્ઠાપૂર્વક આશા રાખું છું કે દરેક વ્યક્તિ સુરક્ષિત રહી શકે અને શાંત રહી શકે. અનિશ્ચિતતાના આ સમયે, ઘણા લોકો કરી રહ્યા છે તેવા રચનાત્મક પ્રયાસોમાંથી આપણે આશા અને આત્મવિશ્વાસ ન ગુમાવીએ તે મહત્વનું છે.