Medytacja dzogczen wiąże się z dostępem do rigpy, własnej czystej świadomości i uświadomienie sobie, że jest ona pełna wszystkich dobrych właściwości. Rigpa odpowiada aktywności umysłowej przejrzystego światła, która zna swoją naturę dwóch prawd. Chociaż ciągłość indywidualnej rigpy podstawy każdej istoty jest niesplamiona, bez początku i bez końca, istnieje również niemający początku czynnik zwany „otępienia”, który automatycznie pojawia się jednocześnie z każdą chwilą poznania. Zaciemnia on wrodzoną, nieodłączną od rigpy dobrą właściwość, głęboką samo świadomość jej własnych dwóch prawd. Kiedy rigpa podstawy płynie razem z tym przelotnym czynnikiem otępienia, rigpa podstawy funkcjonuje jako alaja dla nawyków chwytania się prawdziwie ustanowionego istnienia. Celem medytacji dzogczen jest osiągnięcie prawdziwego zatrzymania alaji dla nawyków i pełnego funkcjonowania wszystkich nieodłącznych dobrych właściwości rigpy, by przynosić jak najpełniejszy pożytek wszystkim istotom.