របៀបអភិវឌ្ឍសេចក្តីមេត្តា

យើងគ្រប់រូបកើតមកដោយមានមកជាមួយនូវសក្កដានុពលភាពចំពោះចិត្តជាេមត្តាដែលយើងប្រាថ្នាចង់ឲ្យអ្នកដ៏ទៃរួចផុតពីសេចក្តីទុក្ខនិងរួចផុតពីបុព្វហេតុនៃសេចក្តីទុក្ខទាំងឡាយទាំងពួង។យើងអាចអភិវឌ្ឍនូវសមត្ថភាពនោះបានដើម្បីផ្តល់ជាប្រយោជន៍ដ៏មហិមាក្រៃលែងដល់ខ្លួនយើងនិងដល់អ្នកដ៏ទៃទៀតបាន។

វិធីដ៏ល្អបំផុតដើម្បីចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍសេចក្តីមេត្តាគឺត្រូវកំណត់នូវវិសាលភាពរបស់យើងចំពោះបុគ្គលណាដែលយើងជួបប្រទះនៅក្នុងឆាកជីវិតពិតនិងនៅក្នុងពិភពនៃបណ្តាញសង្គមហើយក៏អាចជាសត្វផងក៏ថាបាន។បន្តិចម្តងៗយើងធ្វើការហ្វឹកហាត់ពង្រីកសេចក្តីមេត្តារបស់យើងទៅកាន់មនុស្សគ្រប់រូប៖រួមទាំងអ្នកដែលយើងចូលចិត្តរួមទាំងបុគ្គលចំឡែកដែលយើងមិនធ្លាប់ជួបពីមុនមកហើយរួមទាំងមនុស្សដែលយើងមិនចូលចិត្តទាល់តែសោះនោះផងដែរ។យើងបន្តរធ្វើរហូតទាល់តែសេចក្តីមេត្តារបស់យើងពង្រីកពាសពេញពិភពលោកទាំងមូល(បាទគឺបានដល់សូម្បីតែសត្វកន្លាតទៀតផង!)។

សេចក្តីមេត្តាមានធាតុផ្សំពីរគឺផ្នែកអារម្មណ៍និងផ្នែកសនិទានភាព(ហេតុផល)។តាមផ្នែកអារម្មណ៍យើងត្រូវការអោយតម្លៃនូវបដិច្ចសមុប្បាទធម៌(ការជាប់ទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមកដោយហេតុនិងផល)នៃសព្វជីវិតទាំងអស់នៅលើផែនដីនេះ។សេដ្ឋកិច្ចសកលនិងអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងដែលយើងកំពុងតែសប្បាយរីករាយ(ដូចជាអាហារដូចជាសំលៀកបំពាក់ដូចជាគ្រឿងអេឡិចត្រូនិចដូចជាផ្ទះសំបែងដូចជាយាន្តជំនិះជាដើម)ទាំងអស់នេះបានមកពីការខំប្រឹងធ្វើការរបស់អ្នកដ៏ទៃ។ប្រសិនបើគ្មានមនុស្សដ៏ទៃទៀតទេនោះៗយើងមិនអាចមានផ្លូវមិនអាចមានភ្លើងមិនអាចមានសាំងមិនអាចមានទឹកស្អាតនិងមិនអាចមានអាហារហូបឡើយ។តាមបែបធម្មជាតិដោយគ្រាន់តែនឹកដល់របស់ទាំងអស់នេះតែប៉ុណ្ណោះវាធ្វើអោយយើងនឹកដឹងគុណស្រាប់បាត់ទៅហើយ។នោះហើយជាសភាពសុខនៃចិត្តដែលនាំយើងទៅរកអ្វីដែលយើងហៅថា“សេចក្តីស្រឡាញ់ចេញពីបេះដូងកក់ក្តៅ”។យើងរិតតែធ្វើការរំលឹកឡើងវិញនូវស្មារតីនៃការដឹងគុណរិតតែច្រើនយើងនឹងរីករាយចំពោះអ្នកដ៏ទៃរិតតែខ្លាំងក្លាឡើងថែមទៀត។គឺខ្លាំងក្លាដូចជាទឹកចិត្តអ្នកម្តាយដែលគាត់មានអារម្មណ៍មិនស្រួលប្រសិនបើមានអ្វីមួយមិនល្អកើតឡើងចំពោះកូនតែម្នាក់គត់របស់គាត់អីចឹងដែរ។យើងសោកសៅចំពោះសេចក្តីទុក្ខអ្នកដ៏ទៃប៉ុន្តែយើងមិនត្រូវសោកស្តាយក្នុងលក្ខណៈមើលងាយគេនោះទេ។គឺយើងត្រូវមានសន្តានចិត្តថាបញ្ហារបស់គេគឺជាបញ្ហារបស់យើងដែរ។

មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសនិទានភាព(ភាពសមហេតុសមផល)សំរាប់ពង្រីកសេចក្តីមេត្តារបស់យើងឲ្យស្មើភាពគ្នាដល់មនុស្សគ្រប់រូបនោះគឺពិតប្រាកដជាក់ស្តែងប៉ុន្តែវាគឺជាអ្វីដែលមនុស្សជាច្រើនមិនបានគិតដល់៖មនុស្សគ្រប់រូបមានសិទ្ធិស្មើៗគ្នាប្រាថ្នាជាសុខហើយមនុស្សគ្រប់រូបស្មើៗគ្នាប្រាថ្នាចង់ឲ្យខ្លួនរួចផុតពីអសុខនិងរួចផុតពីសេចក្តីទុក្ខ។សច្ចៈភាពទាំងពីរនេះគឺនៅតែជាការពិតមិនថាចំពោះអ្នកដែលនៅជិតយើងនិងអ្នកដែលនៅឆ្ងាយពីយើងនោះទេហើយក៏មិនប្រកាន់ថាពួកគេធ្វើអ្វីនោះដែរ។សូម្បីតែនៅពេលបុគ្គលណាម្នាក់បង្ករទុក្ខទោសជាច្រើននោះក៏យើងត្រូវគិតថាពួកគេគឺកំពុងតែធ្វើវាដោយភាពអវិជ្ជាដោយការវង្វែងនិងដោយការភាន់ច្រឡំហើយពួកគេគិតខុសទៀតថាវានឹងជួយជាប្រយោជន៍ដល់ពួកគេនិងដល់សង្គម។វាគឺមិនមែនដោយសារពួកគេអាក្រក់ជាប់ពីកំណើតមកនោះទេ៖“គ្មានបុគ្គលណាម្នាក់អាក្រក់ជាប់ពីកំណើតមកនោះទេ”។ដូច្នេះវាគឺសមហេតុសមផលនិងសមរម្យណាស់ដែលយើងត្រូវមានសេចក្តីមេត្តាចំពោះពួកគេ។គឺដូចជាយើងមិនចង់បាននូវសេចក្តីទុក្ខហើយពួកគេក៏ដូចគ្នាដែរ។

ការធ្វើសមាធិលើសេចក្តីមេត្តា

ការហ្វឹកហាត់ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេចក្តីមេត្តាបង្កើតឡើងទៅតាមដំណាក់កាលនៃអាំងតង់សុីតេ(ប្រពលភាព)។ដំបូងបំផុតយើងផ្តោតលើសេចក្តីទុក្ខនៃមនុស្សដែលយើងចូលចិត្តបន្ទាប់មកទៀតយើងផ្តោតលើមនុស្សដែលស្ថិតនៅជាអព្យាក្រិតនៅក្នុងចិត្តយើង(មិនចូលចិត្តហើយក៏មិនស្អប់)បន្ទាប់មកទៀតយើងផ្តោតលើមនុស្សដែលយើងមិនចូលចិត្ត។ជាទីចុងក្រោយបំផុតនោះយើងផ្តោតលើសេចក្តីទុក្ខរបស់មនុស្សគ្រប់រូបទាំងអស់គ្រប់ទីកន្លែងស្មើៗគ្នា។

នៅក្នុងដំណាក់កាលនិមួយៗយើងបង្កើតអារម្មណ៍បីពួកនេះ៖

• តើវាប្រសើរយ៉ាងណាប្រសិនបើពួកគេរូចផុតពីសេចក្តីទុក្ខរបស់ពួកគេនោះនិងរួចផុតពីបុព្វហេតុនៃសេចក្តីទុក្ខទាំងពួងនោះ។
• សូមអោយពួកគេមានសេរីភាព។ខ្ញុំសូមប្រាថ្នាឲ្យពួកគេមានសេរីភាព។
• សូមអោយខ្ញុំអាចជួយរំដោះពួកគេអោយមានសេរីភាព។

ដូច្នេះសេចក្តីមេត្តាមានបង្កប់នូវឆន្ទះក្នុងការជួយដល់អ្នកដ៏ទៃដើម្បីឲ្យគេរួចផុតពីបញ្ហារបស់ពួកគេនិងជួយឲ្យគេលុបបំបាត់នូវអសុភមង្គលរបស់ពួកគេផងដែរ។វាគឺជាការជឿជាក់ថាបញ្ហានានាអាចត្រូវបានដោះស្រាយបានដោយធ្វើតាមវិធីប្រាកដនិយមនានា។នោះមានន័យថាគ្មានស្ថានការណ៍ណាមួយគឺជាការអស់សង្ឃឹមនោះទេ។សេចក្តីមេត្តានៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាគឺជាសភាពជាសកម្មនៃចិត្តដែលបានត្រៀមលក្ខណៈរួចរាល់គ្រប់ខណៈពេលទាំងអស់ដើម្បីរលាស់ខ្លួនចូលទៅក្នុងសកម្មភាពជាប្រយោជន៍ដល់អ្នកដ៏ទៃ៕