کیا "کوئی وڈی گل نہیں" دا سبھاو زندگی وچ کار گر اے؟

سوال: میں ایس "کوئی وڈی گل نئیں" دے وچار نوں بوہت پسند کرنا واں۔ پر جو گل میرے لئی عجیب اے اوہ ایہ کہ جد تسی باقی دنیا نوں ایس سبھاو نال ملدے او۔ مثال دے طور تے، فرض کرو کہ تسی کسے منصوبہ اوپر دوجے لوکاں نال رل کے کم کر رہے او اتے جد کوئی کم وگڑ جاندا اے تے تسی کہندے او، "اچھا، کوئی وڈی گل نئیں؟ انج ہوندا اے۔" مینوں ڈر اے کہ دوجے لوکی سوچن گے کہ میں اپنے کم بارے سنجیدہ نہیں آں۔

ڈاکٹر برزن: "کجھ خاص نئیں"دے سبھاو نوں غلط فہی دا شکار نئیں ہون دینا چاہیدا- ایس دا مطلب کجھ نہ کرن دا نئیں اے۔ اتے نہ ہی ایہ لا پرواہی یا لا تعلقی رویے دا وکھالا اے۔ "کجھ وی" یا " کجھ خاص نئیں"دا مطلب اے کہ اسی خوش یا ناخوش ہون نوں زیادہ پربھاو نئیں جاندے۔ اسی دلیل نال اتے شانت ول نال جو کجھ وی کر رہے ہونے آں اوس نوں نبیڑ لینے آں۔ اساں جو کجھ کرنا اے اوہ بغیر پریشان ہون دے کر لینے آں۔

جے  دوجے  لوکی پریشان ہو جان تے فیر کیہ ہووے گا؟

جے دوجے لوکی پریشان ہون تے تہاڈا شانت سبھاو اوہناں نوں شانت ہون وچ مددگار ثابت ہووے گا۔  اک ودیہ مثال ایہ ہے کہ: فرض کرو اسی اک مضمون کمپیوٹر اوپر لکھ رہے آں اتے غلطی نال اک بٹن دے دبن نال اوہ سارے دا سارا مِٹ جاوندا اے۔ انج تے ہوندا اے۔ غصہ کرن نال کجھ حاصل نئیں ہووے گا۔ اتے جے غلطی سدھارن والا کوئی بٹن نہ  ہووے تے کجھ نئیں ہو سکدا۔ ایہ ضائع چلا گیا۔ ایس اوپر رون نال کجھ حاصل نئیں ہووے گا اتے نہ غصے ہون نال۔ ایہ رویہ رکاوٹ ضرور بن سکدا اے۔ ایہو جئے موقع تے اسی کہنے آں "چلو ٹھیک اے" اتے دوبارہ  لکھ لینے آں۔ جے ساڈی  چیتے دی تربیت چنگی اے تے اسی ایس نوں دوبارہ لکھ سکنے آں اتے ہو سکدا اے کہ ایہ پہلی وار نالوں وی چنگا ہووے۔  ۔ اسی دَشا نال نبڑنے آں اتے ناٹک نہیں کردے۔ جے اسی اک ٹیم دا حصہ واں اتے ایہ مضمون سب دا سانجھا کم سی تے ساڈا ایہ شانت رویہ سب نوں شانت کرن وچ سہائت ہووے گا۔

کیا اسی کسے اک واقعہ دی وجہ توں خوش یا ناخوش محسوس کرن دے بارے وچ گل کر رہے آں یا ایہ کوئی عام جیہی گل اے؟

میں اپنے آپ نال نبڑن دے بارے وچ گل کر رہیا واں۔ جے اسی ناخوش یا خوش محسوس کرنے آں تے اسی اپنے زندگی دے معاملیاں نوں نباہندے چلے جانے آں اتے  ایس نوں وڈا مسلہ نہیں بناوندے۔ پر جد کوئی دوسرا خوش یا ناخوش یا پریشان ہوندا اے تے کیہ ہوندا اے؟ مثلاً جے اک بچہ رو رہیا اے تے اسی کیہ توقع کرنے آں؟ اوہ تے بچہ اے اسی ایس گل اوپر پریشان نئیں ہوندے۔" اوہ نئیں' بچہ رو رہیا اے!"اسی ایس نوں وڈی گل نئیں کہندے اتے اسی بچے دی دیکھ بھال کرنے آں۔ "بچہ کیوں رو رہیا سی؟"جو کجھ وی کیتا جانا چاہیدا اے اسی اوہ کرنے آں۔ بس ایہ انج ہی اے۔

شانتی دیو ایس نوں بوہت ودیہ ول نال بیان کردا اے، اوہ کہندا اے، "لوکی نیانیاں سمان ہوندے نیں" ایس لئی اوہ پریشان ہوندے نیں بلکل جویں بچے دا رونا۔ اسی اجیہی دَشا وچ کیہ توقع کرنے آں؟ اسی ایس نوں وڈی گل نئیں کہندے ، اتے اوس نوں شانت کرن دی کوشش کرنے آں اتے معاملے نوں ہور حقیقت دے درپن وچ ویکھن دی کوشش کرنے آں.

پریشان ہون نال کسے مسلے دے وجود وچ وادھا ہوندا اے، اتے ایس نوں اک وڈا مسلہ بنا دیندا اے۔ ایہی خالی پن دے احساس دی نشانی اے- کوئی مسلہ وی بوہت وڈا نئیں ہوندا- وڈے مسلے حقیقت نال سہمت نئیں ہوندے- چیزاں ہو جاندیاں نیں اتے سانوں ایہناں نال نبڑنا پیندا اے- کیا اسی جذبے رکھنے آں؟ یقیناً اسی جذبے رکھنے آں- پیار، درد مندی اتے صبر سمان بھلے جذبے مہان نیں- پر سانوں مندے جذبے جِویں غصہ، بےصبری اتے عدم برداشت دا وکھالا کرن دی ضرورت نئیں ہے، کیونکہ ایہ بالکل فیدہ مند نئیں ہین-

انج لگدا اے کہ جے اسی ایس نوں اک قدم اگے ودھانا چاہئیے تے ایہ لوجونگ دی من دی تربیتی ودیا سمان ہووے گی۔ اسی دراصل اپنی سمسیاواں توں سکھ سکنے آں جے اسی اوہناں نوں ہور ڈوہنگی سرت پراپت کرن لئی بطور وسیلہ استعمال کرئیے۔

بلکل ٹھیک۔

تہاڈے خیال وچ کیا ایہ من دی سرکھشا غیر حقیقی تے نئیں ہے؟  تہاڈے خیال وچ کیا  لوکاں دے لئ ایہ زیادہ حقیقت پسند اے کہ  اوہ کوئی خاص گل نئیں، کوئی وڈی گل نئیں دے قول اوپر عمل کرن؟

ساڈے کول ساڈے سبھاو نوں تبدیل کرن دی کوشش لئی لوجونگ دا  من دی تربیت دا طریقہ موجود اے- مثال دے طور تے، اسی منفی دشا نوں مثبت دَشا دے طور تے ویکھ سکنے آں۔ ایہ بوہت ودیہ طریقہ اے، پر ایس توں پہلاں کہ اسی انج کر سکئیے سانوں اپنے منفی جذبیاں نوں ودھا چڑھا کے بیان کرن دی بجاۓ صورت حال نوں حقیقت دی اکھ نال  ویکھنا ہووے گا- پر انج کرنا اوکھا اے جد کہ اسی منفی معاملیاں نوں پہلے نالوں ودھا کے اوہناں نوں اک آفت دا روپ دے چکے ہوئیے- " اوہ ایہ کیہ آفت اے! بچے نے لنگوٹ نوں فیر گندا کر دتا اے۔" سانوں اک زیادہ حقیقت پسند اکھ دھرائی  دی ضرورت اے ایس توں پہلے کہ اسی ایہ کہ سکئیے " سب دے گندے لنگوٹ میرے کول آ جاون۔ میں سب دے گندے لنگوٹ بدلن نوں تیار آں۔"

سانوں کجھ کرن دی ضرورت اے: پہلاں بچے نے اپنے آپ نوں گندا کیتا۔ تے فیر کیہ ہویا؟ اوہ بچہ ہی تے ہے۔ اسی لنگوٹ  بدل دیاں گے۔ ہن بدلن ویلے سانوں ایس بھیڑی حقیقت نال واسطہ پیندا اے کہ اوہ بدبو دار اے، اجیہے حال وچ اسی لوجونگ دی ایس مشق دا سوچ سکنے آں کہ "بچے نوں صاف کرن دے عمل نال میں سب دے داغ اتے گندگی دور کر رہیا واں۔ انج کرن نال میں سب نوں صاف کرن دے قابل ہون دا سبب بن سکنا واں۔" پر سب توں پہلے سانوں ایس نوں اک آفت دے طور اوپرسمجھن نوں ختم کرن دی ضرورت اے۔ سانوں انج ہولی ہولی کرنا ہووے گا-

میں صرف ایہناں سب دے لنگوٹ تبدیل کرن بارے سوچنا واں۔ کِنی گندگی اے۔

ٹھیک اے۔  کوئی وی بدھ مت اختیار نئیں کرنا چاہوے گا جے ایس نوں سارے زمانے دی گندگی نوں اپنے اوپر تھوپنا  پوے، ایہ اک حقیقت اے۔ اک عام اصول دے طور اوپر مضحکہ خیز ادھارن ڈوہنگا اثر چھڈدے نیں بہ نسبت غیر دلچسپ مثالاں دے- ٹھیک؟

میں سوچ رہیا ساں کہ روزمرہ زندگی وچ جد سانوں کوئی بھیڑا تجربہ ہوندا اے یا اجیہی کوئی گل، جویں کوئی ہانی کارک سمبندھ تے ایس نال اسی کس طراں نبڑنے آں؟

جے اسی کسے  ہانی کارک رشتے نال جُڑے ہوۓ آں اتے حلات خراب ہو رہے نیں تے اسی ایہ تے نہیں آکھاں گے "تے فیر کیہ ہویا- ایہ سمسار اے۔" اسی جس شے دا ورتو کرنا چاہنے آں اوہ ساڈی نکھیڑلی پچھان اے جس نوں تقدس مآب دلائی لاما " شاندار انسانی سُرت" کہندے نیں۔ "اساں ایس چیز وچ انتر کرنا ہووے گا کہ دَشا ساڈے حق وچ سہائت اے  یا ہانی کارک- کیا ایہ میل ساڈے اتے دوجے منکھ لئی فیدہ مند اے یا غیر فیدہ مند؟  جے ایہ فیدہ مند نئیں سغوں دونواں دھڑیاں لئی نقصان دہ ہے تے سانوں ایس نوں ختم کر دینا چاہیدا اے- مقصد تے صاف طور اوپر سوچنا اے نہ کہ فیصلہ حلات دی مبالغہ آرائی اتے ٹیویاں دی بنیاد اوپر کیتا جا رہیا اے جو حقیقت نال میل نئیں رکھدے۔ کدی کدی سمبندھ توڑ دینا یقیناً بہتر اے- پر ایہ فیصلہ صاف سوچ اتے صاف پرکھ دے بعد کرنا چاہیدا اے -

کیا ایہ اک چنگی گل اے کہ انسان اپنے  لا شعوری احساس توں واقف ہووے اتے اوہناں دا وکھالا وی ایمانداری نال کر سکے؟

اکثر سمے اسی جذبیاں نوں محسوس کرنے آں، مغربی اصطلاح وچ، 'اک لاشعوری پدھر اوپر'- سوال ایہ ہے کہ بعض حلات وچ کیا ایہ بہتر نہ ہووے گا کہ اوہناں دا وکھالا کھل کے کر سکئیے؟  میں دو مختلف معاملیاں بارے سوچ سکنا واں  جنہاں دا سانوں مشاہدہ کرنا ہووے گا، اک ہانی کارک جذبہ اتے دوجا تعمیری جذبہ۔ مثال دے طور تے اسی پیار اتے غصہ دی پرکھ کرنے آں- جے سانوں کسے نال لاشعوری طور اوپر دشمنی اے تے سانوں ایس دا احساس ہونا چاہیدا اے- احساس ہون دا مقصد اُکا ایہ نئیں کہ اسی اپنے ورودھ دا وکھالا وی کرئیے- فیر وی سانوں جو ہو رہیا اے اوس دے مختلف پرتاں دی  مختلف ول نال پرکھ کرن دی لوڑ اے-

مثال دے طور تے، میرے کجھ دوست نیں، جد وی اوہناں نال میل ہوندا اے میں ہمیش پچھنا واں "تہاڈا کیہ حال اے؟  کیہ ہو رہیا اے؟" پر اوہ کدی نئیں پچھدے کہ میرا کیہ حال اے۔ اوہ کدی نئیں پچھدے اتے ایہ بوہت دکھ دین والی گل اے کہ اوہ خود پرستی وچ اینے ڈُبے ہوۓ نیں کہ اوہناں نوں میرا حال پچھن دا خیال تک نئیں آوندا- ہن ایتھے اک فرق اے۔ کیا  ایتھے اوہناں دے خلاف کوئی لاشعوری دشمنی اے؟  ہو سکدا اے  پر ایس گل نوں بیان کرن نال یا ایس اوپر غصہ کرن نال مسلہ حل نئیں ہووے گا-  اوہناں نوں کہنا کہ " تسی ڈاڈھے خود غرض او!  تسی بھیڑے پرش او" وس توں باہر ہانی کارک رویہ ہووے گا اتے فیر اوہناں اوپر چیکنا چلّانا۔ ایس نال معاملہ سدھر نئیں سکدا۔ " تسی مینوں کیوں نئیں پچھدے کہ میرا کیہ حال اے؟ تہانوں کیہ ہویا اے؟"  ایہ سوال مددگار ثابت نئیں ہووے گا- جے اسی محسوس کرنے آں کہ ساڈے اندر کسے ایسی شے لئی ورودھ اے تے سانوں خاص خیال رکھنا ہووے گا کہ اوہ پرگٹ نہ ہووے کیونکہ جے اوہ ظاہر ہووے تے اسی اپنا اچار ونت گنوا بیٹھاں گے اتے ہانی کارک کاروائی کراں گے۔  

پر جد مینوں ایس  دشمنی دا احساس ہووے تے میں حلات نوں بہتر کر سکنا واں بغیر غصہ وکھان دے- عام طور تے میں ایہ کم مخولیہ ول نال کرنا واں- مینوں پتہ اے کہ مخول حلات نوں بدلن لئی اک بوہت فیدہ مند ذریعہ اے-  جد اوہ اپنی ساری کتھا سنا چکدے نیں کہ اوہناں دے حلات کنج دے نیں اتے وشے بدلنا چاہندے نیں بغیر مینوں میرے بارے وچ پچھن دے، تے میں کہنا واں " اتے تیرا کیہ حال اے، الیکس؟"  آہ، بوہت شکریہ پچھن دا" ایہ اک مخول جیہا بن جاندا اے  اتے دوجے بندے نوں ایہ احساس ہو جاندا اے کہ اوس نوں وی جواباً میرا حال پچھنا چاہیدا سی- بلکل انج ہی بنا کسے ورودھ  دے-

ایہ بہتر ہووے گا کہ جے ساڈے اندر کوئی خفیہ دشمنی اے تے اسی ایس توں واقف ہوئیے- جے ایس نے مینوں پریشان نئیں کیتا تے فیر کیہ؟  مینوں پرواہ نئیں اے کہ اوہ مینوں پچھن یا نہ پچھن کہ میں کنج دا واں، ایہ کوئی پربھاو گل نہیں- کیا میرا اوہناں نوں دسنا ضروری اے کہ میں کیہ کر رہیا واں، یا میں کنج دا واں؟ سچ مچ نہیں- جے میں سچ مچ اوہناں  نوں دسنا چاہواں تے دس سکنا واں- بلکل انج ہی جویں تہاڈے سیانے بچے یا اوہناں دے بچے تہانوں کدی فون نہ کرن اتے جے تسی اوہناں  نال گل کرنا چاہندے او تے آپوں فون کر کے گل کر لو- پر تسی ایہ کم بغیر کسے وَیر دے یا اوہناں نوں فون نہ کرن اوپر جرم دا  احساس دوان دے کرو-

تعمیری جذبیاں دے متعلق کیہ خیال اے؟ ہن سانوں ایس دی پرکھ پرچول کرنی چاہیدی اے- میں فی البدیہ کہواں گا کیونکہ میں ایس اوپر کوئی گوہ نئیں کیتا- شاید ساڈے اندر اجیہا کوئی پیار اے جس دا وکھالا نہ ہویا ہووے- ایس دا کیہ مطلب اے؟  اسی ہانی کارک جذبیاں یا کسے لئی خفیہ اتے پوشیدہ جنسی موہ رکھن دی گل نئیں کر رہے-  نہ اسی کسے نال سمبھوگ دی اچھیا دا وکھالا کرن دی گل کر رہے آں۔ اجیہی کوئی گل نئیں۔ ہن اساں لازم طور تے اک مثبت جذبہ دی گل کرنی اے۔ مثال دے طور تے، سانوں اپنے نیانے نال پیار اے، ہے نا؟ سانوں اپنے نیانے نال پیار اے پر اسی ایس پیار دا وکھالا کنی وار کرنے آں؟  کیا اسی ایس دا وڈی پدھر اوپر وکھالا کرنا چاہنے آں؟  ہاں، ایہ فیدہ مند ثابت ہووے گا-

فیر سانوں انج کرن لئی نکھیڑلی پچھان نوں جگانا ہووے گا کیونکہ اسی نیانے دا پیار دے وکھالے نال ساہ نئیں گھٹنا چاہندے- مثال دے طور اوپر، ساڈا اک نوجوان جواک اے جو اپنے یاراں دے نال اے اتے اسی اوس دی ماں دے طور اوپر آ  کے اوس نوں کہنے آں "اُف، مینوں تیرے نال ڈاڈھا پیار اے،" اتے اوس نوں گلمے لائیے اتے چمئیے چٹئیے تے ایہ اوس دے یاراں دے موہرے شرمندگی دا سبب ہووے گا اتے ڈاڈھا غیر مناسب وی- اک ہور مثال جو ہو سکدی اے اوہ ایہ کہ اسی وار وار نوجوان نیانے نوں فون اتے ٹکسٹ کرئیے جد اوہ اپنے دوستاں نال باہر گیا ہووے- "اوہ نئیں- ایہ فیر میری ماں اے جو پچھ رہی اے کہ میں ٹھیک تے آں؟"

سانوں نکھیڑلی پچھان کولوں کم لینا ہووے گا ایس گل نوں مِتھن لئی کہ اپنے مثبت جذبے دا وکھالا کدوں تے کس طراں کیتا جاۓ-  اک دو سال دے نیانے نال وکھالا کرن دا طریقہ اک پندرہ سال دے نوجوان نالوں وکھ  ہونا چاہیدا اے-  مثبت جذبے دا وکھالا کرن وچ کوئی حرج نئیں پر وکھالے دا ول ڈرامائی نئیں ہونا چاہیدا- ذرا ہلکا پھلکا ول بہتر اے-