جبری مزاج اوپر قابو پانا

کجھ کہن یا کرن دی لوڑ اتے اوس اوپر عمل کرن دے وچکار وقفہ دے دوران سانوں اوس دی اوڑکاں نوں جانن دی مہلت ملدی ہے تا کہ اسی اوس اوپر عمل کرن توں باز رہئیے۔
Meditations conquering compulsiveness

وستر

کرم دا تعلق ساڈی جبری دَشا نال اے۔ ایس توں مراد اوہ جبری احتیاج اتے من دی اکساوٹ اے جو، کسے پریشان کرن والے جذبہ یا مزاج توں وجدان پا کے، اک مقناطیس سمان، سانوں کجھ کرن، کہن یا سوچن اوپر مجبور کردی اے۔ 

ایہناں جبری احتیاجاں دے اثر ہیٹھ عمل کاری توں جبری طور اوپر مادی، زبانی یا دماغی عمل نوں دوہران دا اُلار پیدا ہوندا اے۔ جدوں انتر دَشا پیدا ہوندی اے – اندرلے طور اوپر جویں کہ پریشان کرن والے جذبیاں دی اُنّت یا باہرلے طور اوپر جن حالاں نال سانوں واہ پیندا اے یا جناں لوکاں نال سانوں واسطہ اے – تے ایہ اُلار ایس فعل نوں دوہران دی ترغیب دیندے نیں۔ تاں فیر اسی، اوڑک دی پرواہ کیتے بغیر، احتیاجاً اوہناں نوں دوہرانے آں۔ ایس جبری رویہ توں سنتاپ مِلدی اے یا انج دی خوشی جو کدی وی شانتی واد نئیں ہوندی۔ انج دے رویہ دے پچھے جبری احتیاج نوں اسی کرم کہنے آں۔ 

ایہ سمسیاواں دا مڈھ اے، کیونکہ انج دا طور طریقہ پریشان کرن والے جذبیاں توں آوندا اے: 

  • رویہ دے جبری طور طریقے – مثلاً  احتیاج دے طورتے اپنے  فون اوپر سنیہے اتے فیس بک نوں چیک کرن دی جبری کیفیت کدرے کسے گل توں رہ نہ جائیے؛ یا انج دا انجان پن اتے دوجیاں دے احساس اوپر توجہ نہ دینا تے کھانے دی میز اوپر اپنے ماں پیو دی موجودگی وچ ٹیکسٹ سنیہے گھلنا؛ یا غصہ دے سبب بھیڑ وچ پھنس جان اوپر مستقل ہارن وجانا اتے دوجے لوکاں توں اگے لنگن دی کوشش کرنا۔
  • گفتار دے جبری طور طریقے - جویں اشانت  جو جبری شکائت گری دا باعث ہووے؛ اپنی ذات دا حد توں ودھ پربھاؤ اتے دشمنی جس دے نتیجہ وچ جبری تنقید دی خشت باری اتے اک دھونسو سمان جارحانہ ول نال گل بات کرنا؛ شرمیلا پن اتے کسر نفسی جس دے نتیجہ وچ ڈاڈھے مَٹھے ول نال گل بات کرنا۔
  • وچار دے جبری طور طریقے – جویں اکشیم جو جبری پریشانی دا سبب ہووے؛ حقیقت بارے بھولپن یا حقیقت توں چشم پوشی جو جبری خیالی پلاؤ پکان اوپر مجبور کرے۔

اوپر بیان کیتے سارے ادھارن انج دے خود تلف کن جبری طور طریقیاں دے نیں جس توں سنتاپ وجود وچ آندی اے۔ پر کجھ اجیہے تعمیری وی نیں جو کہ نیوراتی نیں – جویں کمال پسندی، دوجیاں دے منطق نوں احتیاجاً درست کردے رہنا، جبری بھلے مانس جو کدی کسے نوں "نہ" نئیں کردے، دیوانگی دی حد تک  کم دے شیدائی، وغیرہ۔ ایس دے پچھے کوئی مثبت جذبہ ہو سکدا اے، جویں کہ اسی دوجے لوکاں دی مدد کرنا چاہنے آں، یا بہتری چاہنے آں، پر چونکہ ایس دے پچھے پہلے توں کوئی خیال قائم اے یا "میں" دی افراط پائی جاندی اے – "میں" اچھا بننا اے، "میری" مانگ ہونی اے، "میں"  کامل ہونا اے، تے ایہناں توں سانوں عارضی خوشی ملدی اے، جویں کہ جدوں اسی کوئی کم چنگی طراں کرنے آں، پر اوہ خوشی دیرپا نئیں ہوندی اتے ایہ اک مشکل اے۔ مثال دے طور تے، اسی ایہ محسوس کرئیے کہ اساں چوکھا بھلا نئیں کیتا یا سانوں باہر جا کے اپنا مل پوان دی خاطر کوئی بھلائی دا کم کرنا چاہیدا اے۔

سب توں پہلاں اساں دھیما اتے شانت ہونا اے۔ کیول انج دی دشا وچ ہی اسی ایس قابل ہوواں گے کہ جدوں اسی کجھ کہنا یا کرنا چاہئیے اتے جد اسی ایس نوں جبری طور اوپر کر گزرئیے دے وچکار انتر نوں پچھان سکئیے۔ ایہناں دونواں وچکار اک وقفہ ہوندا اے جس وچ سانوں پرکھن دی مہلت ملدی اے کہ، کیا ایس دے پچھے کوئی  پریشان کرن والا جذبہ اے، کیا میں خواہ مخواہ اپنے آپ نوں کوئی نا ممکن کم کرن اوپر مجبور کر رہیا واں (جویں ہمیش کامل ہونا)، کیا ایس نوں کرن دی کوئی جسمانی ضرورت ہے (جویں کھرکدے جانا)، کیا ایہ فیدہ مند ہووے گا یا ہانی کارک ایس لئی نکھیڑلی پچھان دے نال پرکھو اتے فیر اچار ونت دے نال ایس احساس اوپر عمل کرن توں پرہیز کرو ایہ جان کے کہ جو اسی کرنا یا کہنا چاہ رہے آں ایس دا کوئی معقول جواز موجود نئیں اے، سوائے کسے نیوراتی وجہ دے۔ ایس لئی ساڈے قول، فعل اتے وچار بارے من دی ہوشیاری دی لوڑ اے، لہٰذا سارا دن اسی اپنے اندر جھاتی مارن دا کم کرئیے اتے اچار ونت نوں قائم رکھئیے۔ 

ساڈا ہدف ایہ ہے کہ نکھیڑلی پچھان نوں موہرے  رکھدے ہوئے جتھوں تک ممکن ہووے غیر جبری ول نال عمل کرن توں کم لئیے، ساڈے رویہ دے پچھے مثبت جذبے ہون اتے اسی اپنے تے حقیقت بارے  گھٹ توں گھٹ پلیکھے دا شکار ہوئیے۔ 

سمادھ

  • ساہ اوپر گوہ راہیں شانت ہو جاؤ۔
  • اپنے کرم، بول اتے وچار دے جبری طور طریقے دی پچھان کرو
  • اوہناں وچوں کسے اک نوں پھڑ کے اوس دی پرکھ پرچول کرو اتے ویکھو کہ کیا ایس دے پچھے کوئی پریشان کرن والا جذبہ اے یا کسے نا ممکن شے نوں پان اوپرضد – جویں کدی کوئی غلطی نہ کرنا۔
  • ایہ سمجھن دی کوشش کرو کہ جد تہاڈا رویہ جبری ہوندا اے تے تسی اپنے لئی مسلے پیدا کردے او یا فیر دوجے لوکاں لئی مسلے اتے مشکلاں دا سبب بندے او۔ اتے ایہ کہ ایس توں سنتاپ جنم لیندی اے یا عارضی قسم دی اشانت خوشی ۔ 
  • ایس گل دا قرار کرو کہ تسی جو کجھ کہنا یا کرنا چاہندے او اوس دی نکھیڑلی پرکھ پرچول کرو گے، جویں کہ شانتی دیو نے نصیحت فرمائی، کہ ایہ کدوں خود تلف ہووے گا یا اسی کیول اپنی انا پروری وچ مشغول آں، تے اچار ونت  توں کم لوو اتے لکڑ دے اک انگھڑ سمان رہوو۔ 
  • جد تسی مراقبہ وچ بیٹھو تے غور کرو کہ جدوں تہانوں کھرکن دی یا لت نوں ہلاون دی احتیاج ہووے تے ایس دے اتے تہاڈے کھرکن دے وچکار جو وقفہ ہے، تے ایتھے تہانوں ایس گل دا فیصلہ کرن دی مہلت ملدی اے کہ تسی اپنی احتیاج اوپر عمل کرو یا نہ کرو۔ ایس گل دا مشاہدہ کرو کہ تسی اچار ونت توں کم لے کے اتے لکڑ دے اک بلاک سمان رہ کے ایہ فیصلہ کر سکدے او کہ ایس اوپر عمل نہ کرن دا فیدہ عمل کرن دی نسبت زیادہ اے۔
  • ایہ فیصلہ کرو کہ تہاڈی زندگی وچ جبری رویہ دے حوالے نال، تسی کجھ کرن دی احتیاج اتے ایس اوپر عمل کرن دے وچکارلے وقفہ دے متعلق ہور خبر دار ہون دی کوشش کرو گے، اتے جد تسی ایہ محسوس کرو کہ ایس اوپر عمل نہ کرن دا فیدہ عمل کرن دی نسبت زیادہ اے تے تسی لکڑی دے اک انگھڑ سمان جمے رہو گے۔ 

مکدی گل

اساں ویکھیا کہ ساڈا جبری خود تلف رویہ، جس دا مڈھ پریشان کرن والے جذبے نیں سنتاپ اتے مسلیاں دا سبب بندا اے۔ اتے حتیٰ کہ جد اسی جبری طور اوپر مثبت، تعمیری ول نال کجھ کرنے آں، جد ایس دی اکساوٹ عدم تحفظ اتے ساڈے اپنے بارے وچ غیر حقیقت پسند وچار ہوندے نیں، تے اسی عارضی خوشی نوں گلمے لا سکنے آں، جویں کسے کم نوں مکمل کرن یا کسے دی مدد کرن دی خوشی، پر فیر اسی جبری طور اوپر ایہ محسوس کرنے آں کہ اساں فیر اپنی یوگتا نوں ثابت کرنا اے۔

اساں شانت حالت وچ ایس وقفہ نوں پھڑنا اے جس وچ اسی کجھ کہنے، کرنے یا سوچنے دی احتیاج  رکھنے آں اتے ایس اوپر سچ مچ عمل کرنے آں۔ اساں وچل واہی تکنی، خبر داری اتے انتر توں کم لینا اے۔ جویں کہ اتیشا نے 'بودھی ستوا جوہراں دا  ہار' وچ لکھیا(۲۸):

جدوں میں بوہت سارے لوکاں دے وچ ہوواں تے مینوں اپنے بول اوپر قابو رکھنا اے؛ اتے جد میں چھڑا ہوواں تے مینوں اپنے من اوپر قابو رکھنا اے۔

پر انج کرن دی خاطر حد توں زیادہ تناؤ اتے میکانکی سُبھاو توں کم نہ لوو کیونکہ اسی ہر دم جانچدے اتے پرکھدے آں۔ تسی ایس اوپر اعتراض کر سکدے او کہ جے تسی ایس نوں پسند کردے او تے ایس طراں تسی بے ساختگی کولوں کم نہ لوو گے، پر جے بے ساختہ ہون توں مراد جو وی من وچ آئے اوہ کرنا اے، بغیر ایس دے سوتر یا فیدہ مند ہون دا جائزہ لین دے، تے فیر جے دُدھ پیندا نیانا ادھی رات نوں رون لگے اتے جے اسی اٹھنا نہ چاہئیے تے نئیں اٹھاں گے، یا جے اسی بالک نوں اک چپیڑ مار کے چپ کرانا چاہئیے، تے اسی اوس نوں چپیڑ مار دینے آں۔ تے ساڈے جبری رویہ دے مسلیاں نال نبڑن لئی – ساڈے کرم دے مسلے– سانوں مراقبہ کرنا چاہیدا اے، جویں کہ اساں کیتا، اتے وار وار کیتا، تا کہ اسی تناؤ اتے سختی دا شکار نہ ہوئیے، جویں کہ اسی اپنے ہی اوپر پولس والے بنے ہوئے آں، پر ایس گل دا احساس کرو کہ اسی جو کرنا چاہنے آں اوہ خود کار اتے فطری بن جاندا اے۔ 

Top