مراقبہ کویں کیتا جاۓ؟

مراقبہ اک اجیہا رچھ اے جس دی مدد نال اسی اپنے من نوں شانت، پریشانی نوں گھٹ اتے ودیہ صفتاں نوں پنگر سکنے آں۔ بعض جوشیلے نو وارد بغیر بودھی شکشا بارے زیادہ جانکاری لین دے شتابی ہی مراقبہ شروع کرنا چاہندے نیں۔ پر ایس وچ درجہ بہ درجہ ترقی کرنا اک چنگا طریقہ اے۔ جویں جویں سانوں مہاتما بدھ دی شکشا دی چوکھی جانکاری ہووے گی تے اوس طراں ہی ساڈا مراقبہ ڈوہنگا ہوندا جاۓ گا۔ 

ایتھے اسی مراقبہ کرن دے عام نکتیاں دا جائزہ لواں گے۔ اک تجربہ کار مراقبہ کرن والا کسے وقت اتے کسے تھاں مراقبہ کر سکدا اے۔ نویں سکھن والے لئی بہتر ہووے گا جے اوہ کوئی خالی نکر لبھے کیوں جے ساڈے آلے دوالے دا ساڈے اوپر ڈاڈھا اثر ہوندا اے۔

مراقبہ کرن دا استھان 

اسی مراقبہ کرن لئی کسے اجیہے کمرے دا تصور کر سکنے آں جس اندر موم بتیاں، مجسمے اتے اگربتی ہووے، اتے جے اسی انج چاہنے آں تے ٹھیک اے۔ پر، خوش قسمتی ایہ ہے کہ اجیہا لما چوڑا سربندھ ضروری نئیں؛ پر اک ضروری گل ایہ ہے کہ کمرہ صاف ستھرا ہونا چاہیدا اے۔

جے ساڈے آلے دوالے دا ماحول منظّم ہووے گا، تے ایس نال من وچ وی نظم پیدا ہووے گا۔ اک منتشر ماحول من اوپر برا اثر پاوندا اے۔

شروع وچ شانت ماحول بوہت بھلا ہوندا اے۔ ایہ اوکھا وی ہوسکدا اے جے اسی کسے رولے رپّے والے شہر وچ رہندے ہوئیے، تے اجیہی دَشا وچ بوہت سارے لوکی تڑکے ویلے یا رات نوں دیر نال مراقبہ دی کوشش کردے نیں۔ آخر کار شور ساڈے کم وچ مخل نئیں ہووے گا، پر شروع وچ ایہ کافی پریشانی دا سبب ہو سکدا اے۔

موسیقی اتے مراقبہ

بدھ مت موسیقی دے نال مراقبہ نوں مناسب نئیں سمجھدا کیوں جے ایس دا مطلب شانتی لئی کسے خارجی پرتندھ اوپر بھروسہ کرنا اے۔ جد کہ ساڈا مقصد اندرلے اوشکاراں راہیں شانتی نوں جنم دینا اے۔

مراقبہ وچ بیٹھن دا طریقہ

 سب توں ضروری گل ارام نال بیٹھن دا عمل اے جس وچ ساڈی پٹھ سدھی، اتے موڈھے، گردن اتے مہاندرے دے پٹھے ڈھلے چھڈے ہون۔ جے کرسی اوپر بیٹھنا زیادہ ارام دہ لگدا اے تے اوہ وی ٹھیک اے۔ ایہ بیٹھک کوئی تکلیف دین والی چیز نئیں ہونی چاہیدی۔ بعض زِن مراقبیاں وچ ہلن جلن دی اُکّا ممانعت ہوندی اے۔ بعض ہور قسم دے مراقبیاں وچ جے تسی اپنی لتاں نوں ہلانا چاہو تے ہلاؤ – ایس نال کجھ فرق نئیں پیندا۔

مراقبے دا سمے

جدوں اسی شروع کرئیے تے بڑے تھوڑے چر لئی مراقبہ کرئیے – نرا تن توں پنچ منٹ لئی کافی اے۔ اسی ویکھاں گے کہ ایس توں زیادہ چر لئی اپنی توجہ مرکوز کرنا مشکل اے۔ اک تھوڑا سمے جس وچ ساڈی توجہ زیادہ مرتکز ہووے اوس لمے چر نالوں بہتر اے جس وچ ساڈا من اوارہ ہو جاۓ، خیالاں وچ گواچ جاۓ، یا سانوں نیندر آونی شروع ہو جاۓ!
اک ڈاڈھی ضروری گل یاد رکھنا لازم اے کہ ہر شے وچ بدلاؤ آونا فطری اے۔ بعض دن تہاڈا مراقبہ چنگا رہوے گا، اتے بعض دن نئیں۔

ایہ ضروری اے کہ ساڈے شریر اتے من شانت ہون، اتے ایہ کہ اسی اپنے اوپر زیادہ دباؤ نہ پائیے۔ بعض دن ساڈی طبیعت مراقبہ کرنا منگے گی اتے بعض دن نئیں۔ پنگرتا ہمیش اک دِشا ول نئیں ہوندی، ایس پاروں اک دن اسی ودیہ محسوس کرنے آں اتے دوسرے دن انج محسوس نئیں کردے۔ کجھ ورہیاں دی استقامت دے بعد اسی محسوس کراں گے کہ عام طور تے ساڈا مراقبہ بہتر ہوندا جا رہیا اے۔

مراقبہ کس کثرت نال کیتا جاۓ

ایس اوپر قائم رہنا ضروری گل اے۔ جے اسی روز مراقبہ کر سکئیے تے ایہ سب نالوں ودیہ اے، پہلاں پہل نرا چند منٹاں نال شروع کر کے۔ پہلے چند منٹ دے بعد اک نکے جیہے وقفہ مغروں مڑ کے شروع کر سکنے آں۔ انج کرنا گھنٹہ بھر اوکھیاں ہو کے بیٹھن نالوں بہتر اے۔

ساہ اوپر مراقبہ

بوہت سارے لوکاں دا پہلا مراقبہ خموش حال وچ بیٹھ کے ساہ اوپر توجہ مرکوز کرن اوپر مشتمل ہوندا اے۔ پریشانی دی حالت وچ شانت ہون لئی ایہ طریقہ بےحد فائدہ مند اے۔

• نک دے رستے معمول دے مطابق ساہ لوو – نہ بوہتا تیز، نہ بوہتا ہولی، نہ بوہتا ڈوہنگا، نہ بوہتا ہولا۔
• دو وچوں کسے اک تھاں اوپر ساہ اوپر توجہ مرتکز کرو – اپنی شکتی ودھان لئی ساہ دے نک نال اندر باہر آنے جانے اوپر، جے سانوں نیندر پئی آوندی اے،  یا جے ساڈے من اوارہ نیں  تے اوہناں نوں قابو کرن لئی ساہ نوں ٹِڈ وچ آندے جاندے محسوس کرو۔
• من نوں خبردار رکھدے ہوۓ ساہ نوں دس دس دے چکر وچ اندر باہر کھچو – جد من اوارگی اوپر تلیا ہووے تے دھیرج نال ایس دی توجہ ساہ ول لیاؤ۔

ایتھے اسی اپنے من نوں بند نئیں کر رہے۔ اصل چیز ایس گل دی چھیتی توں چھیتی پچھان اے کہ ساڈا من اوارہ ہو گیا اے اتے ایس نوں واپس لیاونا اے؛ یا، جے اسی سست اتے نیندر دے مارے ہوۓ لگنے آں، تے اپنے آپ نوں جگانا اے۔ ایہ کوئی سوکھا کم نئیں! اسی اکثر اپنی سستی اتے من دی اوارگی نال واقف ہی نئیں ہوندے – خاص طور تے جے کوئی پریشان کرن والا جذبہ ایس وچ شامل ہووے، جویں کسے اجیہے بندے بارے خیال جس نال اسی غصے ہوئیے۔ پر ساہ ہر ویلے موجود ہوندا اے؛ ایہ اک اجیہا پکا پیٹھا پرتندھ اے جس ول اسی کسے ویلے وی مڑ کے آ سکنے آں۔

ساہ اوپر مراقبہ دے فائدے

پریشانی دور کرن وچ سہائت ہون دے علاوہ ساہ اوپر مراقبہ دے ہور وی فائدے نیں۔ جے اسی اوہناں لوکاں وچوں آں جیہڑے ہمیش گم سم رہندے نیں تے ساہ اوپر توجہ دین نال ساڈے قدم مضبوط ہو سکدے نیں۔ بعض ہسپتالاں وچ اُچیچ امریکہ وچ، ساہ اوپر مراقبہ نوں پیڑ نوں گھٹ کرن لئی استعمال کیتا گیا اے۔ ایہ نہ صرف شریر دی پیڑ دا علاج کردا اے سغوں جذباتی پیڑ نوں وی گھٹ کردا اے۔

دوسریاں لئی پیار پیدا کرنا

اک وار جد اسی ساہ اوپر مراقبہ راہیں اپنے من نوں شانت کرلئیے، تے اسی اپنے کھلے دل اتے کھلی دَشا نال دوسریاں لئی ہور پیار پیدا کر سکنے آں۔ شروع وچ اسی انج نئیں کہہ سکدے،" ہن میں سب نال محبت کرنا واں،" اتے فیر سچ مچ انج ہی محسوس کرئیے۔ ایس دے پچھے کوئی شکتی نئیں ہووے گی۔ اسی پیار نوں پنگرن لئی وچار دا اک عقلی تانا بانا ورتنے آں:

• ساری ذی حس مخلوق آپس وچ جُڑی ہوئی اے، اسی سب ایتھے اکٹھے آں۔
• خوشی چاہن اتے دکھ توں بچن دے معاملہ وچ اسی سب سانجھے آں۔
• ہر کوئی مقبولیت چاہندا اے؛ کوئی وی چنگا نہ سمجھیا جانا یا عدم توجہی دا شکار ہونا نئیں چاہندا۔
• سب ہستیاں، میرے سمیت، اک جیہیاں نیں۔

کیوں جے اسی سب آپس وچ جڑے ہوۓ آں، تے اسی محسوس کرنے آں:

• کاش ہر کوئی خوش ہووے اتے سب لئی خوشی دے سبب پیدا ہون۔ کنی ودیہ گل ہووے جے سب خوش ہون اتے کسے نوں کوئی مسٔلہ موہرے نہ آوے۔

اسی انج سوچنے آں، اتے اپنے دل اوپر سورج وانگوں اک گرم، پیلی جوتی دا تصور کرنے آں جو ہر دِشا وچ کھلری ہووے اتے جس اندر سب لئی پیار ہووے۔ جے ساڈی توجہ گواچن لگے، تے اسی ایس نوں واپس ایس احساس ول لیاونے آں،" کاش ہر کسے نوں خوشی نصیب ہووے۔"

روز مرہ زندگی لئی مراقبہ

جے اسی انج دے مراقبے کرئیے تے اسی اجیہے رچھ  بنا سکنے آں جو ساڈی روز مرہ زندگی وچ کم آون۔ ساڈا مدعاء انتہا ایہ نئیں کہ اسی ایس جوگے ہو جائیے کہ سارا دن ساہ اوپر ارتکاز کر سکئیے، سغوں اجیہی کلا پیدا کرنا اے جس نال اسی جد چاہئیے ارتکاز کر سکئیے۔ جے اسی کسے نال سمبھاشن پئے کرنے آں اتے مستقل ایہ سوچ رہے آں کہ "ایہ کدوں بک بک بند کرے گا؟!" تے ساڈی مراقبہ دی مشق سانوں ایہ سوچن لائق کرے گی،" ایہ وی اک انسان اے جو ایہ چاہندا اے کہ اوس نوں پسند کیتا جاۓ اتے اوس دی گل سنی جاۓ، جویں کہ میں چاہنا واں۔" ایس طراں مراقبہ ساڈی نجی زندگی وچ دوسریاں نال معاملہ کرن وچ سہائت ثابت ہو سکدا اے۔