ہوراں دی مدد کرن دے ۱۱ طریقے

 کنے ہی انسان اتے جانور روز دکھ سہندے نیں۔  اوہناں دی کئی طریقیاں نال مدد کیتی جا سکدی اے، پر ایس دا نربر اوہناں دی دَشا نوں پچھانن اتے اوہناں دی مدد دے ودیہ طریقے نوں سمجھن اوپر اے۔ نری درد مندی اتے کلا ہی کافی نئیں –سانوں ایس لئی وقت وی کڈنا چاہیدا اے، اتے ضبط نفس، صبر، دھرواس، ڈوہنگی گوہ اتے سرت دی وی لوڑ اے۔ ہوراں دی مدد دے گیارہ طریقے نیں۔ ایہناں توں نہ صرف مندے حال لوکاں نوں فائدہ پہنچدا اے سغوں انج اسی اپنے اکلے پن دے خول توں باہر نکلنے آں اتے اپنی زندگیاں نوں کسے چنگے پاسے لانے آں:

(۱) مصیبت دے ماریاں دی دیکھ بھال

سانوں اوہناں لوکاں دی تیمار داری کرنی چاہیدی اے جو بیمار نیں، مفلوج نیں یا پیڑ پئے سہندے نیں۔ جے اسی کسے نوں بھار چکدیاں یا کوئی اوکھا کم کردیاں ویکھئیے تے اسی اگاں ودھ کے اوہناں دا ہتھ وٹانے آں۔

(۲) اپنی مدد دے معاملہ وچ جو پلیکھے وچ نیں اوہناں دی راہ وکھالی

جیہڑے لوکی اوکھے حال وچ پلیکھے وچ نیں، اسی اوہناں نوں صلاح دینے آں جے اوہ ساڈے کولوں منگن، یا گھٹ توں گھٹ سنن لئی راضی ہون۔ جے ساڈا کتا یا بلی کسے کمرے وچ ڈکیا ہووے تے اسی دروازہ کھولنے آں تاں جے  اوہ باہر نکل سکے۔ اسی ایہ طریقہ کسے مکھی اوپر وی ازمانے آں جو کھڑکی اوپر گھمن گھیریاں کھا رہی ہووے۔ اوہ مکھی کمرے توں باہر جانا چاہندی اے ایس لئی اسی کھڑکی کھول دینے آں تاں جے اوہ باہر نکل جاۓ۔

(۳) جنہاں  نے ساڈی مدد کیتی اے اوہناں دے احسان دا بدلہ چکانا

اوہ لوکی جنہاں دے کم دے سبب  دنیا دا دھندا چلدا اے اوس نوں آدر دینا، اتے اوہناں دی مدد کرنا – مثلاً ساڈے ماں پیو– جنہاں نے ساڈے لئی اینا کجھ کیتا۔ ایہ کم اساں خلوص نال کرنا اے نہ کہ کسے اپرادھ دے احساس تھلّے یا کسے مجبوری ہیٹھ ۔

(۴) خوف دے ماریاں نوں تسلی اتے سرکھشا دینا

سانوں خوف دے مارے ہوۓ انساناں اتے جانوراں نوں تسلی دین دی پوری کوشش کرنی چاہیدی اے۔ جے کسے نے کسے اجیہی خطرے والی تھاں جانا اے جتھے نقصان پوہنچن دا خطرہ اے، تے اسی اوہناں دے نال  جان اتے اوہناں نوں سرکھشا پوہنچان دی پیشکش کرنے آں۔ اجیہے مہاجر جو ات واد توں بچ نکلے نیں، اسی اوہناں نوں سرکھشا دینے آں اتے اوہناں نوں مڑ کے وسان وچ سہائتا دینے آں۔ اجیہے لوکی جنہاں نوں جنگ یا اجیہی کسے مصیبت نال واہ پیا اے اوہ خاص طور تے ساڈی ہمدردی اتے مدد دے حقدار نیں تاں جے اوہناں دے  زخمی جذبیاں نوں دھیرج اتے دھرواس  ملے۔  

(۵) دکھی لوکاں نوں تسلی دینا

جد لوکی طلاق یا کسے ساک دی مرگ  اوپر  سوگ مناندے ہون، تے اسی درد مندی دے سبھاو نال اوہناں دی دلجوئی کرنے آں۔ سانوں کدی وی اوہناں دا مدد گار بنن دی کوشش نئیں کرنی چا ہیدی، ایہ سوچ کے،" اوہ توں وچارا،" سغوں اپنے آپ نوں اوہناں دی تھاں رکھ کے اوہناں دا دکھ ونڈنا چاہیدا اے۔

(۶) غریباں دی پیسے دھیلے نال مدد کرنا

اپکاری اداریاں نوں دان دینا چنگی گل اے، پر سڑک تے بیٹھے فقیراں نوں وی دان کرنا چاہیدا اے ۔ سانوں خفیہ طریقے دی گل بات توں پرہیز کرنا چاہیدا اے، اچیچ جے کوئی بے گھر فقیر گندے اتے بھیڑے نظر آوندے ہون، اتے اسی اوہناں ول تکن دے وی روادار نہ ہوئیے، فیر وی اوہناں نال مسکان اتے عزت نال پیش آئیے۔ ذرا سوچو کہ جو اوہ سڑک اوپر رہن والا جن ساڈی ماں یا پُتر ہووے  تے: ایہ کویں ممکن اے کہ اسی اوہناں کولوں انج انجان بن کے لہنگ جائیے جویں اوہ کوئی سڑاند دا ماریا کوڑھے دا ڈھیر ہون؟

(۷) اوہ جو ساڈے جانن والے نیں اوہناں نوں دھرم بارے دسنا

سانوں اوہناں دی وی مدد کرنی چاہیدی اے جو ہر گھڑی ساڈے نیڑے رہنا پسند کردے نیں۔ اسی ایہ نئیں چاہندے کہ اوہ ساڈے محتاج ہو جان، پر ساڈا اوہنا نال گوڑھا ناطہ اے، اتے جے اوہناں دا من چاہے، تے اسی اوہناں نوں خوشی پراپت کرن اتے ہوراں دی مدد کرن دے مڈھلے بودھی طریقے سکھا سکنے آں۔ ایہ کسے نوں دھرم بدلی کرن دی دعوت دین دا معاملہ نئیں، سغوں عام مدد اتے مشورہ دین دی گل اے۔ ایس طراں اسی اپنے تعلق نوں کسے چنگے پاسے لا سکنے آں۔

(۸) ہوراں دی مدد اوہناں دی آشا دے انوسار

سانوں لوکاں دی مدد انج کرنی چاہیدی اے جو اوہناں لئی سوتر ہووے۔ جے کوئی سانوں اوہناں نوں کجھ سکھان لئی آکھے، تے بھاویں ایہ ساڈا من پسند کم نہ وی ہووے، پر جے ایہ اوہناں نوں سردا ہووے اتے اسی ایس نوں کرن دی یوگیا رکھدے ہوئیے، تے فیر سانوں اپنی پوری کوشش کرنی چاہیدی اے۔ ایہ انج ہی ہے جویں کہ اسی یار بیلیاں نال  باہر کدرے بھوجن کرن جائیے، تے ایہ بےحسی اتے خود غرضی ہووے گی جے اسی ہمیش اوتھے ہی جائیے جتھے ساڈا من پسند کھاجا ملدا ہووے۔ سانوں کدی کدار دوجیاں دی آشا نوں وی موہرے رکھنا چاہیدا اے، مثلاً جویں کسے تعلق داری وچ سانوں اپنی پسند اتے دوجے شخص دی پسند وچکار سمجھوتہ کرنا پیندا اے۔ ایہ ہمیش ساڈی پسند اتے ساڈی اچھیا دا معاملہ نئیں ہوندا۔

(۹) جو بھلے مانس نیں اوہناں نوں ہلا شیری دینا

نیک لوکاں دی حوصلہ افزائی کر کے اسی اوہناں دی مدد کر سکنے آں – اوہ جو سچی راہ اوپر لگے جا رہے نیں اتے چنگے کرم پئے کردے نیں – ایہ گل موہرے رکھدے ہوئیاں کہ اسی اوہناں نوں گھمنڈی نہ بنا دئیے۔ ایہ گل اوس ویلے ہور وی ضروری اے جد اسی گھٹ عزت نفس والے لوکاں نال معاملہ کر رہے ہوئیے۔ اوہناں لوکاں دے معاملہ وچ جو ودیہ گناں دے مالک نیں پر مغرور نیں، اسی ہوراں دے موہرے اوہناں دی وڈیائی کر سکنے آں، پر اوہناں دے منہ اوپر نہیں۔ اسی فیر وی دوجیاں دی مدد کرن لئی اوہناں نوں اوہناں دے گناں نوں کم وچ لیاون دی حوصلہ افزائی کرنے آں، پر اوہناں دی غلطیاں ول اشارہ کر کے اوہناں دے گھمنڈ نوں گھٹ  کرن نال وی اوہناں دی  مدد کرنے آں۔

(۱۰) تباہ کرن والی زندگیاں گزارن والیاں نوں بھلے سبھاو دا اپدیش 

جے سانوں اجیہے لوکاں نال واہ پوے جو ات حدل نقصان دہ، منفی زندگیاں پئے گزاردے نیں، تے سانوں اوہناں نوں ایویں ہی رد نئیں کر دینا چاہیدا۔ لوکاں بارے کوئی  سوچ قائم کرن دی تھاں سانوں اوہناں نوں منفی سبھاو اوپر قابو پان دے ڈھنگ سکھانے چاہیدے نیں بشرطیکہ اوہ بدلاؤ لئی تیار ہون۔

(۱۱) جے باقی سب ناکام ہو جاوے، تے فیر اپنے اُنّت گناں نوں کم وچ لیاونا

ساڈے وچوں کجھ اُنت گناں دے مالک ہوندے نیں۔ ہو سکدا اے کہ اسی مارشل آرٹس دے کلا کار ہوئیے پر ایس دا وکھالا کرنا چنگا نہ سمجھدے ہوئیے۔ پر جےاسی کسے اوپر دھاڑا وجدا تکئیے، تے سانوں چاہیدا اے کہ اپنی کلا نوں ورت کے دھاڑو نوں ٹھنڈا کرئیے، جے اوہناں نوں روکن دی ہور کوئی ترکیب نہ ہووے۔

ہوراں دی بھلائی کرن دے بوہت سارے طریقے نیں۔ اصل ہنر ایہ جانکاری ہے کہ نہ صرف ایہ کہ مدد کویں کیتی جاوے، کس دی اتے کس شے نال کیتی جاوے، سغوں ایہ وی کہ مدد کی پیشکش کدوں کیتی جاوے اتے کد دخل دین توں پرہیز کیتا جاوے  تاں جے لوکی آپوں اپنی مدد کرنا سکھن۔ جیہڑے لوکی صاف صاف دکھ  پئے جھلدے نیں بھاویں اوہ شریر دا ہووے یا من دا،  اوہ ساڈی تُرت توجہ دا ادھیکار رکھدے نیں۔ مدد وی مناسب مقدار وچ دینی چاہیدی اے – نہ بوہت زیادہ نہ بوہت تھوڑی۔ سانوں تقدیر دے ماریاں نوں اوہناں دے پیراں اوپر کھلون وچ سہائتا کرنی چاہیدی اے، پر شائد ودیہ اتے ہمیش رہن والی مدد ایہ ہووے گی کہ اوہناں نوں آپوں چلن اتے اپنا خیال آپوں رکھن جوگا بنایا جاۓ ۔