ਬੋਧੀਚਿੱਤ, ਅਜਿਹਾ ਦਿਲ ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕੇ – ਸੱਤ ਭਾਗਾਂ ਦੀ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਪ੍ਰਤੀ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਦਾ ਮੁਢਲੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਜਾਂ ਅਲੱਗ ਤਰੀਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰੇਕ ਦਾ ਇਕੋ ਨਾਮ ਹੈ, ਅਨੁਪਾਤ, ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਅਨੁਪਾਤ ਦੀ ਕਿਸਮ ਵੱਖਰੀ ਹੈ।
- ਅਨੁਪਾਤ ਜੋ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੱਤ-ਭਾਗਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਸਾਡੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਚ ਇਕ ਦੋਸਤ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਅਤੇ ਇਕ ਅਜਨਬੀ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਨੁਪਾਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਲਗਾਵ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਇਕ ਨਾਂ ਹੈ “ਸਿਰਫ ਉਹ ਅਨੁਪਾਤ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਦੋਸਤਾਂ, ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਅਤੇ ਅਜਨਬੀਆਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।” ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਦੂਜਾ ਤਰੀਕਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਇਸ ਪਹਿਲੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਨਾਮ ਹੈ “ਸਿਰਫ ਉਹ ਅਨੁਪਾਤ ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਰਾਵਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਯੇਕਾਬੁੱਧਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਾਨਤਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।” ਸ਼ਰਾਵਕਾਂ (ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ) ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਯੇਕਾਬੁੱਧਾਂ (ਸਵੈ-ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ) ਬੁੱਧ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹਿਨਾਯਾਨ (ਸੁਖਮ ਵਾਹਨ) ਦੇ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ, ਸਿਰਫ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬੋਧੀਚਿੱਤ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। - ਅਨੁਪਾਤ ਜੋ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਮੁਢਲੀ ਲੋੜ ਵਜੋਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਸਿਰਫ ਉਪਰੋਕਤ ਕਿਸਮ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਅਨੁਪਾਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਾਡੇ ਲਾਭ ਲੈਣ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਵਿਚਾਰਾਂ ਜਾਂ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਜਾਂ ਦੂਰ ਦੀ ਕੋਈ ਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਹ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਲੱਖਣ, ਅਸਧਾਰਨ ਮਹਾਯਾਨ (ਵਿਆਪਕ ਵਹੀਕਲ) ਤਰੀਕਾ ਹੈ।
ਸਿਰਫ ਅਨੁਪਾਤ
ਜੇ ਅਸੀਂ ਪੁੱਛਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੱਤ ਭਾਗਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਧੀ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਕੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਕਦਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ
ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ: ਇਕ ਬਹੁਤ ਗੰਦਾ ਅਤੇ ਕੋਝਾ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ, ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰਾ ਇੰਨਸਾਨ ਜਾਂ ਦੋਸਤ, ਅਤੇ ਇਕ ਅਜਨਬੀ ਜਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜੁੜਦੀ। ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਕਿਹੜਾ ਰਵੱਈਆ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵਾਰੀ-ਵਾਰੀ ਹਰ ਇਕ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ? ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਬੇਚੈਨੀ ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਆਰੇ ਮਿੱਤਰ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਅਤੇ ਮੋਹ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਾ ਮੱਦਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ, ਸਮਤਲ ਭਾਵਨਾ, ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਅਜਨਬੀ ਨਾ ਤਾਂ ਆਕਰਸ਼ਕ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘਿਣਾਉਣਾ।
ਜਿਸਨੂੰ ਅਸੀਂ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ
ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਸੌਖ ਲਈ, ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਉਹ ਤਿੰਨੇ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਅਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਦੁਸ਼ਮਣ ਵੀ ਸਮਝੀਏ।
- ਅਸੀਂ ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਕੋਝਾ ਅਤੇ ਘ੍ਰਿਣਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਉੱਠ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਅਸੀਂ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਹੋਰ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਰਥਾਤ ਇਹ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਜੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਮਾੜਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਜਾਂ ਜੇ ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋਵੇ ਜੋ ਉਹ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।
- ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੁਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ, ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਗਲਤ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਮਾੜੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਨਾ ਮਿਲੇ ਜੋ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਹੁਣ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਕਾਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਔਰਤ ਨਾਲ ਕੁਝ ਬੁਰਾ ਵਾਪਰੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਦੇ ਹਾਂ:
- ਪਿਛਲੇ ਜਨਮਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਅਖੌਤੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਕਈ ਵਾਰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਮੇਰਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਅਣਗਿਣਤ ਵਾਰ।
- ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਅਤੇ ਇਕ ਵਧੀਆ ਦੋਸਤ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬਹੁਤ ਸੰਭਵ ਹਨ।
- ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬੇਅੰਤ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਜਾਂ ਪਿਤਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਹ ਮੇਰੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ, ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਰੱਖਣੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਲਈ, ਅਤੀਤ, ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਣਗਿਣਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਹੈ ਅਤੇ ਕਰੇਗੀ, ਉਹ ਆਖਰਕਾਰ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਦੋਸਤ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੀ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਜੇ, ਕਿਸੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਨੇ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਥੋੜਾ ਦੁੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਣ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਕੋਈ ਬੈਂਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਕੋਲ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ ਦੇਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਅਤੇ ਇਰਾਦਾ ਵੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਿਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਗੁੱਸਾ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ ਤੇ ਥੱਪੜ ਮਾਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਜੇ ਮੈਂ ਗੁੱਸੇ ਹੋਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਫੜੀ ਰੱਖਾਂ, ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਹੋਰ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਛੱਡ ਦੇਵੇ। ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਮਨ ਬਦਲ ਲਵੇ ਅਤੇ ਇਹ ਪੈਸਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਮੈਂ ਥੱਪੜ ਝੱਲਦਾ ਹਾਂ, ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਹੇਠਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੇ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਰਾਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਜੇ ਮੈਂ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਕੇ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਲਵਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਤਿੱਬਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਉਸ ਕਥਨ ਵਾਂਗ ਹੋਵੇਗਾ, “ਤੁਹਾਡੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਜੀਭ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦੇਵੇ।”
- ਇਸ ਲਈ, ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਦੌੜ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹੋ ਸੱਚ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੇਰੀ ਮਦਦ 100% ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਅਣਉਚਿਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮਾਮੂਲੀ, ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਫੜੀ ਰੱਖਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਅਗਲਾ, ਅਸੀਂ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਬਿੱਛੂ, ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ, ਜਾਂ ਭੂਤ, ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਹੀ ਛੇੜਣ ਜਾਂ ਭੜਕਾਉਣ ‘ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਿਸ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਦੇ ਹੋਏ, ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਕਿੰਨਾ ਗਲਤ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਗੁੱਸਾ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹੇ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਮੈਨੂੰ ਜੋ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਏ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਗੁਆਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਵਾਂਗਾ, ਵਰਨਾ ਮੈਂ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਜਾਂ ਬਿੱਛੂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹਾ।
- ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਭ ਤਰਕ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਆਂਗਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ:
- ਪਿਛਲੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਅੱਗੇ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਦੋਸਤ ਨਹੀਂ ਬਣਨਗੇ।
- ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਵਜੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ, ਇਸ ਲਈ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਉਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਰਹੇ ਹਨ।
- ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਗੁੱਸਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੇ ਮੋਟੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗਾ ਜੋ ਉਹ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜਿਸਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਲਗਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ
- ਅਸੀਂ ਦੁਸ਼ਮਣ, ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਅਜਨਬੀ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਜਾਂ ਅਜ਼ੀਜ਼ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸਦੀ ਅਸੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
- ਅਸੀਂ ਉਸ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਅਤੇ ਮੋਹ ਦੀ ਆਪਣੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।
- ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਲਗਾਵ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
- ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ, ਮੇਰੇ ਲਈ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਇਆ, ਜਾਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਕੁਝ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਉਸ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਅਤੇ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
- ਹੁਣ, ਅਸੀਂ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਅਜਿਹੀ ਭਾਵਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਇਹ ਕਾਰਨ ਸਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਚੰਗਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ:
- ਬੇਸ਼ੱਕ ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਉਹ ਮੇਰੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਰਹੀ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਮਾਸ ਵੀ ਖਾਧਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਲਹੂ ਪੀਤਾ ਹੈ।
- ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੇਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ ਬਣੇਗੀ।
- ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ, ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਏਗੀ ਹੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਸੱਚਮੁੱਚ ਕੁਝ ਘਿਨੋਣਾ ਕਾਰਜ ਕਰੇਗੀ।
- ਜੇ, ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਚੰਗੇ, ਪਰ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਇਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ, ਮੈਂ ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋ ਉੱਠਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜੁੜ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਇਰਨ ਕੈਨੀਬਲ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਮਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਇਰਨ ਸੁੰਦਰ ਦਿੱਖ ਵਾਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਲੁਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਕਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਜੁੜੇ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਨਿਰਪੱਖ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਨਿਰਪੱਖ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ
ਤੀਜਾ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹੀ ਵਿਧੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ – ਅਜਨਬੀ ਜੋ ਨਾ ਤਾਂ ਦੋਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਣ।
- ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
- ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਾ ਕਰੀਏ, ਨਾ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ, ਨਾ ਹੀ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਚਾਅ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਦਾ ਲਗਾਵ।
- ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਬਾਰੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋ।
- ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਜਾਂ ਦੁਖੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਮੇਰਾ ਉਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਜਾਇਜ਼ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਜਨਬੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਣਗਿਣਤ ਪਿਛਲੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਹੁਣ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਹ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਹੋਵੇਗੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੋਰ।
ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ, ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਅਜਨਬੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਗੁੱਸੇ, ਲਗਾਵ ਜਾਂ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵਾਂਗੇ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਕਸਾਰਤਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਰਾਵਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਯੇਕਾਬੁੱਧਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ-ਜੁਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਸੱਤ-ਭਾਗਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਧੀ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮੁਢਲੇ ਕਦਮ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਧੀਚਿੱਟਾ ਦਾ ਸਮਰਪਿਤ ਦਿਲ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦਮ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁਢਲੇ ਕਦਮ ਵਜੋਂ ਅਸਧਾਰਨ ਮਹਾਯਾਨ ਅਨੁਪਾਤ
ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਢਲੇ ਕਦਮ ਵਜੋਂ ਅਸਧਾਰਨ ਮਹਾਯਾਨ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ:
- ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਕਿ ਅਨੁਸਾਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ
- ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਡੂੰਘੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਢੰਗ ਜੋ ਅਨੁਸਾਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ:
- ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਕਿ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ
- ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਨੁਕਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵ ਅਣਗਿਣਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਮਾਪੇ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਕਰੀਬੀ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਦੂਰ ਹਨ, ਕਿ ਇਹ ਦੋਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੈ, ਕੁਝ ਕੁ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ, ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਜੇ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦਸ ਮਿੰਟ, ਦਸ ਸਾਲ ਜਾਂ ਦਸ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਹੈ।
- ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾਮੂਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਕ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਗਲਤ ਹੈ।
- ਅਸੀਂ ਜ਼ਰੂਰ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗੇ, ਪਰ ਸਾਡੀ ਮੌਤ ਦਾ ਸਮਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਕੱਲ੍ਹ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆਉਣ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਬੇਤੁਕਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਅਰਥਪੂਰਨ ਕਰਨ ਦਾ ਆਪਣਾ ਮੌਕਾ ਗੁਆ ਬੈਠਾਂਗੇ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਇਕ ਵਾਰ ਇਕ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਸਖਤ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਇਸ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਬਿਤਾਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਸਕੇ, ਉਹ ਖੁਦ ਅਚਾਨਕ ਮਰ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੇਤੁਕਾ ਸੀ। ਇਹੀ ਗੱਲ ਸੱਚ ਹੈ ਜੇ ਦੂਸਰੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਮਰ ਜਾਣ ਵਰਗੀ ਬੁਰੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਜਾਵੇ। ਅੱਜ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਫ਼ਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਇਹ ਵੀ ਤਿੰਨ ਬਿੰਦੂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਸਾਨੂੰ ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ: ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਲਈ, ਮੈਂ ਦੁੱਖ ਨਹੀਂ ਝੱਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਜਿੰਨਾ ਮਰਜ਼ੀ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਭਰਿਆ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇ, ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕਿ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹੀ ਸੱਚ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਸੀਮਿਤ ਜੀਵ, ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕੀਟ ਲੈ ਕੇ ਉੱਪਰ ਵੱਲ, ਸਾਰੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਦੁੱਖ ਜਾਂ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਇਸ ਲਈ, ਕੁਝ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਗਲਤ ਹੈ।
- ਮੰਨ ਲਓ ਦਸ ਭਿਖਾਰੀ ਮੇਰੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੇ ਆ ਗਏ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਦੇਣਾ ਬਿਲਕੁਲ ਗ਼ਲਤ ਅਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਆਪਣੀ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵਿਚ ਬਰਾਬਰ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਉਲਝਣ ਰਹਿਤ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ – ਖ਼ੈਰ, ਇਹ ਕਿਸ ਕੋਲ ਹੈ? ਪਰ ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਜੋ ਉਲਝਣ ਕਰਕੇ ਦਾਗੀ ਹੈ – ਸਾਰੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵਾਂ ਕੋਲ ਇਸਦੀ ਉਪਯੁਕਤ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਹਨ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿਚ ਹਰ ਕੋਈ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕੁਝ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਗਲਤ ਹੈ।
- ਇਕ ਹੋਰ ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਦਸ ਬੀਮਾਰ ਲੋਕ ਸਨ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਦੁਖੀ ਅਤੇ ਤਰਸ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਕਿਰਪਾ ਕਰਨਾ, ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਭੁੱਲਣਾ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਾਰੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਅਤੇ ਬੇਕਾਬੂ ਆਵਰਤੀ ਹੋਂਦ ਜਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦੁਖੀ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਕੁਝ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਅਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਗਲਤ ਹੈ।
ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਅਸਲ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਜੋ ਡੂੰਘੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ
ਇਸ ਵਿਚ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਦੌਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
- ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ, ਸਾਡੀ ਉਲਝਣ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੇਬਲ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਸੱਚਾ ਦੋਸਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਲੇਕਿਨ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸੇ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਦੇਈਏ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸੀਂ ਲੇਬਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੁੱਧ ਖ਼ੁਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਏਗੀ। ਪਰ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਧਰਮਕੀਰਤੀ (Dharamkirti) ਨੇ (ਦਿਗਨਾਗਾ ਦੀ “ਸੰਖੇਪ) ਵੈਧਤਾ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਵਾਲੇ ਦਿਮਾਗ” ਉਤੇ ਟਿੱਪਣੀ (ਸੰਸ. ਪ੍ਰਮਾਨਵਰਤੀਕਾ) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ, “ਬੁੱਧ ਹਰੇਕ ਨਾਲ ਸਮਾਨ ਹਨ ਚਾਹੇ ਉਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਸੁਗੰਧਿਤ ਇਤਰ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੋਈ ਉਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਤਲਵਾਰ ਦੇ ਵਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।”
ਅਸੀਂ ਇਸ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨੂੰ ਇਸ ਉਦਾਹਰਣ ਵਿਚ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੁੱਧ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਦੇਵਦੱਤ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਪੇਸ਼ ਆਏ, ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਈਰਖਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਪੱਖਪਾਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਲਝਣ ਵਿਚ ਪੈ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਪੱਖਪਾਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੱਚ - ਮੁੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੇਬਲ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਂਦ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਹ ਪਕੜ ਸਾਡੇ ਉਲਝਣ ਭਰੇ ਦਿਮਾਗਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। - ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵ ਮਿੱਤਰ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿਚ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਇਕ ਘੜੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਦਲਣਾ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਚੱਲਣਾ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਥਿਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ, ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਤੱਥ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਬੇਕਾਬੂ ਆਵਰਤੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਚਤਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੁੱਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਕੁਚਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਦਾਹਰਣ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਵਾਨ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦੇ ਗ੍ਰੇਡਡ ਪੜਾਵਾਂ (ਲਾਮ-ਰਿਮ) ਵਿੱਚ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ, ਅਤਿਅੰਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਵਾਨ ਆਰੀਆ ਕਾਟਯਾਨਾ (Arya Katyayana) ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਏ ਜਿੱਥੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਉਸਨੂੰ ਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਕੁੱਤੇ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਸੀ, ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜੋ ਉਸਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸੀ। ਕਾਟਯਾਨਾ (Katyayana) ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਭਟਕ ਰਹੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਬੇਵਕੂਫੀ 'ਤੇ ਹੱਸ ਪਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਮਿੱਤਰ ਜਾਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਰੱਖਣਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਇੱਕ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। - ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ (ਸੰਸ. ਸਿੱਖਿਆਸਮੁਕਾਇਆ) ਵਿੱਚ, ਸ਼ਾਂਤੀਦੇਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਵੈ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਇਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੂਰ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਹ ਇਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅਹੁਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਦੂਸਰਾ ਦੂਰ ਅਤੇ ਇਹ ਨਜ਼ਦੀਕ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਹ ਦੂਰ ਦਾ ਪਹਾੜ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪੱਖ ਤੋਂ "ਸਵੈ" ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ "ਦੂਸਰੇ" ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਵੇਖਣ ਦੇ ਸਿਰਫ ਵੱਖਰੇ-ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਹਨ। ਕੋਈ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਮਿੱਤਰ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੇੜਲੇ ਅਤੇ ਦੂਰ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਵਾਂਗ, ਇਹ ਸਭ ਸਾਡੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਪੰਜ ਫ਼ੈਸਲੇ
ਉਪਰੋਕਤ ਨੁਕਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚਣ ਤੋਂ, ਸਾਨੂੰ ਪੰਜ ਫੈਸਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
“ਮੈਂ ਪੱਖਪਾਤ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦਿਆਂਗਾ”
ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਸਬੰਧਿਤ ਜਾਂ ਡੂੰਘੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਵੇਖੀਏ, ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੂਰ ਵਜੋਂ ਵਿਚਾਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਪੱਕਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ: ਮੈਂ ਪੱਖਪਾਤ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦਿਆਂਗਾ। ਮੈਂ ਪੱਖਪਾਤ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਵਾਂਗਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਅਤੇ ਲਗਾਵ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਛੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਲੰਮੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਹ ਸੈਂਕੜੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਪਹਿਰੇਦਾਰਾਂ ਵਰਗੇ ਹਨ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਬੇਕਾਬੂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਕੈਦ ਵਿਚ ਘੁੰਮਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਜ਼ਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ 'ਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ ਜੋ 1959 ਵਿਚ ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿੱਬਤ ਵਿਚ ਪਛੜੇ ਰਹੇ। ਜਿਹੜੇ ਆਪਣੇ ਮੱਠਾਂ, ਧਨ, ਜਾਇਦਾਦ, ਘਰਾਂ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ, ਦੋਸਤਾਂ ਆਦਿ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਣਾ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 20 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਜਾਂ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਪੱਖਪਾਤ ਦੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਉਹ ਕਤਲੇਆਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਅਨੰਦ ਰਹਿਤ ਨਰਕ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿਚ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰਲੇ ਤਣਾਅ ਭਰੇ ਭੂਤ ਹਨ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੜੋਂ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਹਰ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਰਵੱਈਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸੀਮਤ ਜੀਵ ਖੁਸ਼ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੂਰ ਹੋਣ, , ਅਸਥਾਈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਬੁੱਧਾਂ ਅਤੇ ਬੋਧੀਸੱਤਵ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੁੱਖ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੰਨਾਂ ਸਮਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੁੱਧਾਂ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਇੱਛਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਜੀਵ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਚਾਹੇ ਮੈਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਏ ਜਾਂ ਮੱਦਦ ਕਰੇ, ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਰੀਬੀ ਪੈਦਾ ਕਰਾਂਗਾ। ਮੈਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਸਮਝਾਂਗਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਜਾਂ ਢੰਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਵੇਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਇਸ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਮੇ।ਰਾ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਰਵੱਈਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਦੁੱਖ ਨਹੀਂ ਝੱਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਮੈਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗਾ। ਹੇ ਆਤਮਕ ਉਪਦੇਸ਼ਕ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਹ ਉਹ ਵਿਚਾਰ ਹਨ ਜੋ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਪੂਜਾ – ਲਾਮਾ ਚੋਪਾ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਪੰਜ ਪੰਗਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ:
ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਆਰਾਮ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਵਧਾਈਏ, ਇਹ ਸੋਚਦਿਆਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਵੱਖਰੇ ਨਹੀਂ ਹਾਂ: ਕੋਈ ਵੀ ਇਹ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਵੀ ਦੁੱਖ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਕਦੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਸ ਪਹਿਲੀ ਪੰਗਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਜਾਂ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਜਾਂ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਜੋ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਸਮਾਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਲਿਆਈ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਰਵੱਈਆ ਅਨੁਪਾਤ ਦੀ ਕਿਸਮ ਜਾਂ ਬਰਾਬਰੀ ਵਾਲੇ ਰਵੱਈਏ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਚਿੰਤਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪੱਕਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸਟੋਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਸਤੂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
“ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਾਂਗਾ”
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਵੱਈਏ ਦੇ ਨੁਕਸਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਵੱਈਏ ਦੀ ਸੁਆਰਥਪੂਰਨ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਸੀਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਦਸ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਰਕਪੂਰਨ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਉੱਥੋਂ, ਅਰਹਤ (ਮੁਕਤ ਜੀਵ) ਦੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰਨ ਤੱਕ– ਅਜਿਹੀ ਸੁਆਰਥੀ ਚਿੰਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਘਾਟੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੋਧੀਸੱਤਵ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਵਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਅੰਤਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਝਗੜਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਚੇਲਿਆਂ ਵਿਚਾਲੇ, ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿਚ, ਜਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਮਤਭੇਦ – ਇਹ ਸਾਰੇ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਸਵਾਰਥ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਗੜਬੜੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ, ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈ ਪਾਵਾਂਗਾ। ਸੋ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਹੇ ਆਤਮਕ ਗੁਰੂ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਸੱਭ ਸੁਆਰਥੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ। ਦੂਜੀ ਪੰਗਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ:
ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੇਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ ਕਿ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਹ ਚਿਰਕਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸਾਡੇ ਅਣਚਾਹੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਸ ਨੂੰ ਭੜਕਾਓ ਜੋ ਦੋਸ਼ਪੂਰਨ ਹੈ, ਸੁਆਰਥ ਦੇ ਭਿਆਨਕ ਭੂਤ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰੋ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਦੂਜੀ ਪੰਗਤੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਆਰਥੀ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਵੈ-ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਵੱਈਏ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਪੱਕਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ।
“ਮੈਂ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਾਂਗਾ”
ਫਿਰ, ਅਸੀਂ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦਿਆਂ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਸਭ ਕੁਝ ਵਧੀਆ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ; ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਜਾਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਜੋਂ ਜਨਮ ਲੈਣਾ; ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ, ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੱਕ ਦੀ ਸਾਰੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਉਸਦੀ ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਨੈਤਿਕ ਸਵੈ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈਣ ਤੋਂ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਸਾਡੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹੀ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਜੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਭਲਾਈ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਗੁਣ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਇਸ ਕਦਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਬੋਧੀਸੱਤਵ ਟੋਗਮੇ-ਜ਼ੈਂਗਪੋ (Togmey-zangpo) ਨੂੰ ਕਾਮ, ਇੱਛਾ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਦੁਆਰਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਿਆ, ਜੋ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਹ ਮਹਾਨ ਤਿੱਬਤੀ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਉਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ, ਜੇ ਕੋਈ ਕੀੜਾ ਅੱਗ ਵਿਚ ਡਿੱਗ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ। ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦਿਲੋਂ ਚਿੰਤਤ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਭੂਤ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਦਖਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨੇ ਖੁਦ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਸਿਰਫ ਸਾਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਬੁੱਧ ਦੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ, ਜਦ ਉਹ ਇੱਕ ਇੰਦਰ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜਾ, ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸੀ, ਉਥੇ ਦੇਵਤੇ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਦੇਵਤੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਅਰਧ-ਦੇਵਤੇ ਜਿੱਤ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇੰਦਰ ਆਪਣੇ ਰਥ ਵਿੱਚ ਗਏ। ਉਹ ਰਾਹ ਤੇ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਆਏ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਬੂਤਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਉੱਤੇ ਰੱਥ ਚਲਾ ਦੇਣਗੇ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਰੱਥ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ, ਅਰਧ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਰੱਥ ਰੋਕ ਲਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਭੱਜ ਗਏ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੜਣਾ ਇੰਦਰ ਦੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ, ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਜਾਂ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਿਸੇ ਦਫਤਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਉਦਾਹਰਣ ਵਿਚ, ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਦਿਆਲਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਤੱਥ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਜੇ ਉਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਹੋਣ, ਤਾਂ ਉਹ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਵੀ ਨਾ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਵੇਂ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਵੀ ਹੋਣ, ਜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਉਸ ਕੋਲ ਕਦੇ ਨਾ ਜਾਏ, ਇਹ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਸਿਰਫ ਬੈਠਾ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕਰਦਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਉਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਉਸ ਵੱਲ ਦੇਖਣ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣ, ਤਾਂ ਉਹ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੈਠ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ। ਇੱਕ ਲਾਮਾ ਲਈ ਵੀ ਇਹੀ ਹੈ। ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਹ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੈਠਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਸਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੱਦਦ ਲੈਣ ਲਈ ਦੂਸਰੇ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਧਰਮ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਆਲਤਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਤੋਂ, ਅਸੀਂ ਛੇਤੀ ਹੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਜੇ ਕੋਈ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਾਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਧੀਰਜ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਵਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੀਮਤ ਜੀਵ ਸੱਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਕਲਿਆਣ ਦਾ ਅਧਾਰ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹ ਹਨ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਬਿਨਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹੇ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋਣ ਜਾਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋਣ, ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਾਂਗਾ। ਦੂਸਰੇ ਜੀਵ ਮੇਰੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ, ਬੁੱਧਾਂ, ਜਾਂ ਕੀਮਤੀ ਰਤਨ ਵਰਗੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਾਂਗਾ, ਘਾਟਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਂਗਾ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੁਝ ਗਲਤ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ, ਚਾਹੇ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਆਲੂ ਅਤੇ ਨਿੱਘਾ ਦਿਲ ਰੱਖਾਂਗਾ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ, ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ, ਹੇ ਮੇਰੇ ਆਤਮਕ ਗੁਰੂ, ਅਜਿਹੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਭਾਵਨਾਮਤਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਕ ਪਲ ਲਈ ਵੀ ਵੱਖ ਨਾ ਹੋਵਾਂ। ਇਹ ਤੀਸਰੀ ਪੰਗਤੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ:
ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੇਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ ਕਿ ਉਹ ਮਨ ਜੋ ਸਾਡੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਨੰਦ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਬੇਅੰਤ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਟਕ ਰਹੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖੁੱਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਕਦਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਚਾਹੇ ਉਹ ਸਾਡੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਬਣ ਜਾਣ।
ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਹਾਂ
ਆਪਣੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦਿੱਕਤਾਂ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖੁਬੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਦੇ ਰਾਹ ਉੱਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸਦੀ ਕਦਰ ਕਰੀਏ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਅਸੀਂ ਵਾਕਿਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਯਕੀਨਨ ਇਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬੁੱਧ ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਹੀ ਸਨ। ਉਹ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਬੇਕਾਬੂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਵਿੱਚ ਭਟਕ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਅਬਲ ਬੁੱਧ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਕੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ।
ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੀ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਨੂੰ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਵੀ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੇਵੱਸ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਲਈ ਸੱਚੀ ਤਿਆਗ ਜਾਂ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਤੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਬੁੱਧ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਡੇ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਸਰੀਰਾਂ ਦੀ ਵੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਦਰ ਕਰਨੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਅਸੀਂ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ, ਅਰਥਾਤ ਸਾਡੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਅਤੇ ਅੰਡੇ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਲਈਆਂ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਵਜੋਂ ਕਦਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਡੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮੇਰੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ, ਇਹ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਹ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ, ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜੋ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਲਈ, ਹੇ ਮੇਰੇ ਆਤਮਕ ਗੁਰੂ, ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ। ਇਹ ਚੌਥੀ ਪੰਗਤੀ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ ਜੋ ਇਕੱਲੇ ਆਪਣੇ ਸੁਆਰਥ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਿਆਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤਾਂ ਅਤੇ ਸਦੀਆਂ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰਫ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਦੂਜਿਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਸਾਡੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਈਏ ਅਤੇ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਈਏ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਜੋ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਸੰਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਮੈਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਸਵੈ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਵਾਂਗਾ
ਦੁਬਾਰਾ ਫਿਰ, ਅਸੀਂ ਸਵੈ-ਕਦਰ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਵੇਂ ਫੈਸ਼ਨ ਵਿਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ, ਅਸੀਂ ਦਸ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਅਤੇ ਦਸ ਉਸਾਰੂ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਹਾਂ, ਹਰੇਕ ਸੂਚੀ ਵਿਚੋਂ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ ਤੇ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਸਵੈ-ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਜੇ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਕਦਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਲੈਣ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਝਿਜਕਦਾ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਮੈਂ ਅਨੰਦ ਰਹਿਤ ਨਰਕ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖ ਵਜੋਂ ਵੀ, ਮੈਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਇਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਵਾਂਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਮੈਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਲੈਣੀਆਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਮੈਂ ਇਕ ਬਿਹਤਰ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮ ਲਵਾਂਗਾ, ਲੰਬੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਵਾਂਗਾ, ਆਦਿ। ਫਿਰ, ਅਸੀਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਠੱਗੀ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ, ਅਣਉਚਿਤ ਜਿਨਸੀ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿਚ ਉਲਝਣ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ, ਆਦਿ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹੀ ਵਿਧੀ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਪੰਜਵੀਂ ਪੰਗਤੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ:
ਕਿਉਂਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨਾ ਸੱਭ ਤਸੀਹਿਆਂ ਦੀ ਚਾਬੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨਾ ਹਰ ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁੱਖ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਬਦਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ।
ਫਿਰ ਪੰਜਵਾਂ ਫ਼ੈਸਲਾ, ਫਿਰ, ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਾਂਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬੇਸ਼ਕ, ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਕਿ ਹੁਣ ਮੈਂ ਤੁਸੀਂ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਮੈਂ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਇ, ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਇ, ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸੁਆਰਥੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕੀਏ। ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਉਸ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੁਹਿਰਦ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਅਧਾਰ 'ਤੇ, ਅਸੀਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਬੋਧੀਚਿੱਤ ਦੇ ਸਮਰਪਿਤ ਦਿਲ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਅਸਾਧਾਰਣ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵਾਂਗੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਵਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਸੰਖੇਪ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ ਸ਼ਾਂਤੀਦੇਵ (Shantideva) ਦੁਆਰਾ ਬੋਧੀਸੱਤਵ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਾ (ਸਾਕਿਤ. ਬੋਧੀਚਾਰਿਆਵਾਤਰਾ (Skt. Bodhicharyavatara)), ਕਾਦੰਪਾ (Kadampa) ਗੁਰੂਆਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ, ਅਤੇ ਬੇਸ਼ਕ ਚੌਥੇ ਪੰਚਨ ਲਾਮਾ (Fourth Panchen Lama) ਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਪੂਜਾ – ਲਾਮਾ ਚੋਪਾ (The Guru Puja - Lama Chopa) ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੇ ਸਵਰਗੀ ਜੂਨੀਅਰ ਗੁਰੂ, ਕਿਆਬਜੇ ਤ੍ਰਿਜਾਂਗ ਡੋਰਜੇਚਾਂਗ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਕਾਰਜਾਂ (The Collected Works of Kyabje Trijang Dorjechang) ਵਿਚ ਨੰਬਰਾਂ ਵਾਲੇ ਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰੂਪਰੇਖਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਨੰਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਣੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੱਤ ਮੋਮੋਸ (ਡੰਪਲਿੰਗਜ਼) ਦੀ ਇੱਕ ਪਲੇਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕਰੇ ਕਿ ਕਿੰਨੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ ਕੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੋਰ। ਬੱਸ ਬੈਠੋ ਅਤੇ ਖਾਓ!