ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇ ਸ੍ਰੋਤ ਵਜੋਂ ਦਇਆ

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮਕਸਦ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਹੈ

ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਹਾਂ; ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਫੁੱਲਾਂ ਵਰਗੇ ਗੈਰ-ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ, ਰਸਾਇਣਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਫੁੱਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ [ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ], ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵ, ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜੇ, ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਅਮੀਬਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਜੀਵ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜੀਵ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। [ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜੀਵ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਢਾਂਚੇ ਹਨ।]

ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਜਾਂ ਮੰਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਚਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਨੂੰ "ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਜੀਵ" ਦਾ ਅਰਥ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੋ ਮੈਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। "ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ" ਦਾ ਮਤਲਬ ਚੇਤੰਨ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਚੇਤੰਨ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ "ਚੇਤਨਾ" ਜਾਂ "ਚੇਤੰਨ" ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਮਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਪਸ਼ਟ ਪਹਿਲੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ, ਕੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਅਰਧ-ਚੇਤਨਾ ਜਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ? ਕੀ ਕੀੜਿਆਂ ਕੋਲ ਇਹ ਹੈ? ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਬਜਾਏ "ਬੋਧਿਕ ਫੈਕਲਟੀ" ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇ।

ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮੁੱਖ ਨੁਕਤਾ ਜਿਸਦਾ ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ [ਬੋਧਿਕ ਫੈਕਲਟੀ ਦੁਆਰਾ] ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਹੈ: ਦਰਦ, ਅਨੰਦ, ਜਾਂ ਨਿਰਪੱਖ ਭਾਵਨਾਵਾਂ। ਅਸਲ ਵਿਚ, ਆਨੰਦ ਅਤੇ ਦੁੱਖ [ਅਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ] ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਨੂੰ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਹਰੇਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜੀਵ ਨੂੰ ਬਚਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ, ਬਚਾਅ ਲਈ, ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਜਾਂ ਆਰਾਮ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣਾ: ਇਸੇ ਲਈ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜੀਵ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਡਾ ਬਚਾਅ ਉਮੀਦ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ – ਕਿਸੇ ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਉਮੀਦ: ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ, ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਮੀਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕਾਰਕ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਮਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅਵਸਥਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਗੁੱਸਾ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਭਾਵਨਾ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਡਰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਸਾਨੂੰ ਧਮਕਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਗੁੱਸਾ ਮਨ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਬਚਾਅ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਗੁੱਸਾ ਸਾਨੂੰ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬੁਰਾ ਹੈ।

ਜੁੜਾਅ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਤੱਤ ਹੈ ਜੋ ਬਚਾਅ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਸੋ, ਇਕ ਪੌਦੇ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਚੇਤੰਨ ਤੱਤ ਦੇ, ਕੁਝ ਰਸਾਇਣਕ ਪਹਿਲੂ ਹੁੰਦੇ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ, ਭੌਤਿਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ, ਮਨੁੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤੱਤ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਜੁੜਾਅ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਜੁੜਾਅ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। [ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਸ ਦੇ] ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਤੱਤ ਦੇ ਨਾਲ, [ਗੁੱਸਾ] ਸਾਨੂੰ [ਖੁਸ਼ੀ ਸਮੇਤ] ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਧੱਕਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ਤੇ, ਆਨੰਦ [ਜੋ ਖੁਸ਼ੀ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ] ਸਰੀਰ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ; ਜੱਦਕਿ ਗੁੱਸਾ [ਅਤੇ ਜਿਹੜੀ ਉਦਾਸੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ] ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, [ਬਚਾਅ ਦੀ ਭਾਲ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ,] ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਕ ਸੁਖੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਣਾ ਹੈ।

ਇਹ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਪੱਧਰ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ; ਮੈਂ ਧਾਰਮਿਕ, ਸੈਕੰਡਰੀ ਪੱਧਰ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਰਿਹਾ। ਧਾਰਮਿਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਬੇਸ਼ਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਹਨ। ਸੈਕੰਡਰੀ ਪਹਿਲੂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ, ਸਿਰਫ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।

ਖੁਸ਼ੀ ਕੀ ਹੈ?

ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡਾ ਟੀਚਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਕੀ ਹੈ? ਕਦੀ-ਕਦੀ ਸਰੀਰਕ ਕਸ਼ਟ ਅਥਲੀਟ ਨੂੰ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਭਾਵਨਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ “ਖ਼ੁਸ਼ੀ” ਦਾ ਮਤਲਬ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਡੂੰਘੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਫਿਰ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਸਾਡਾ ਟੀਚਾ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਹੈ।

ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਉਦਾਸੀ ਜਾਂ ਦੁੱਖ – ਇਹਨਾਂ ਲਈ, ਦੋ ਪੱਧਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ: ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਾਤਮਕ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ। ਸੰਵੇਦਨਾਤਮਕ ਪੱਧਰ ਛੋਟੇ ਥਣਧਾਰੀ ਜਾਨਵਰਾਂ, ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜੇ – ਇੱਕ ਮੱਖੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਹੈ। ਠੰਡੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਮੱਖੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲੂ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ: ਇਹ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਉੱਡਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਠੰਡੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਇਹ ਉਦਾਸੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਜੇ ਇਕ ਸੂਝਵਾਨ ਦਿਮਾਗ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਨੰਦ ਦੀ ਇਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਭਾਵਨਾ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। [ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ,] ਸਾਡਾ ਸੂਝਵਾਨ ਦਿਮਾਗ ਅਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ਅਤੇ, ਇਸ ਲਈ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬੁੱਧੀ ਵੀ ਹੈ।

ਇਨਸਾਨ [ਦੀ ਮਿਸਾਲ 'ਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ] ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ਤੇ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਖੁਸ਼ਹਾਲ, ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ, ਚੰਗੇ ਦੋਸਤ, ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਨਾਮ ਹੈ। ਪਰ, ਫਿਰ ਵੀ, ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੁਝ ਕਰੋੜਪਤੀ, ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ – ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਪਰ ਅਕਸਰ ਇਹ ਲੋਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਜੋਂ ਬਹੁਤ ਨਾਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਅਮੀਰ, ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਭਾਵਨਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ, ਬਹੁਤ ਅੰਦਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਲਤਾ, ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਝੱਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਕ ਅਦਭੁਤ ਬੁੱਧੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਡੇ ਤਜਰਬੇ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ ਸਰੀਰਕ ਪੱਧਰ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਨੂੰ ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ। ਮੇਰੀਆਂ ਅੰਤੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦੁਖ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਰਾਜ ਬਿਹਾਰ ਵਿਚ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬੋਧ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾਲੰਦਾ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਿਆ। ਉੱਥੇ, ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਹੁਤ ਗਰੀਬ ਬੱਚੇ ਵੇਖੇ। ਉਹ ਗਾਂ ਦਾ ਗੋਬਰ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵਿਦਿਅਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਟਨਾ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਪਸੀਨਾ ਆਇਆ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਬੁੱਢਾ ਬਿਮਾਰ, ਇੱਕ ਬਿਮਾਰ, ਚਿੱਟਾ ਕੱਪੜਾ ਪਹਿਨਿਆ ਹੋਇਆ ਦੇਖਿਆ, ਜੋ ਬਹੁਤ, ਬਹੁਤ ਗੰਦਾ ਸੀ। ਕੋਈ ਵੀ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ; ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬਹੁਤ ਦੁਖਦਾਈ ਸੀ। ਉਸ ਰਾਤ ਮੇਰੇ ਹੋਟਲ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚ, ਮੇਰਾ ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਸੀ, ਪਰ ਮੇਰਾ ਮਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਚਿੰਤਾ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰਕ ਦਰਦ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੀਤਾ।

ਮਿਸਾਲ ਲਈ, ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਸਿਖਲਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਵੀ ਦਰਦ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹੋਣ, ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਰੀਰਕ ਤਜਰਬੇ ਨਾਲੋਂ ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਜੋ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ।

ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇ ਕਾਰਨ

ਹੁਣ, ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹਨ? ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤੱਤ ਸ਼ਾਂਤ ਮਨ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲਦਾ ਹੈ, ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਮਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤ ਮਨ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਤਾਂ ਫਿਰ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤ ਮਨ ਕਿਵੇਂ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?

ਹੁਣ, ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ, ਇਹ ਗੈਰਵਿਵਹਾਰਕ ਹੋਵੇਗਾ; ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਬੇਜਾਨ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣਾ, ਇਹ ਵੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਖਣਾ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪਏਗਾ, ਪਰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਸ਼ਾਂਤ ਮਨ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਡਾ ਰਵੱਈਆ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵਾਂਗੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵਾਂਗੇ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜੋ ਟ੍ਰੈਂਕੁਲਾਈਜ਼ਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ – ਖੈਰ, ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਤਜਰਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਟ੍ਰੈਂਕੂਲਾਈਜ਼ਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਤਿੱਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਬੇਜਾਨ; ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਣਾ ਪਏਗਾ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, 1959 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਮਸੂਰੀ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀ: ਨੀਂਦ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਕੁਝ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਹਨ ਜੋ ਉਹ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਮਨ ਥੋੜਾ ਬੇਜਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ, ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬੇਜਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਇਹ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਕ ਹੋਰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਪਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ। ਨਿਰਵਿਘਨ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤਤਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।

ਇਸਦੇ ਲਈ, ਹਮਦਰਦੀ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖੀ ਪਿਆਰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ: ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਮਦਰਦੀ ਵਾਲਾ ਸਾਡਾ ਮਨ ਹੈ, ਉੱਨਾ ਵਧੀਆ ਸਾਡਾ ਦਿਮਾਗ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਾਡਾ ਮਨ ਡਰ ਅਤੇ ਗੁੱਸਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਾਡਾ ਦਿਮਾਗ ਵਧੇਰੇ ਮਾੜਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਮੈਂ ਇਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਅੱਸੀ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇਕ ਕਿਤਾਬ ਦਿੱਤੀ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ We are Prisoners of Anger ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਜਾਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ। ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਪ੍ਰਤੀ ਗੁੱਸਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਵਸਤੂ ਬਹੁਤ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਰੂਪ 'ਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦਾ ਨੱਬੇ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਾਡੇ ਮਾਨਸਿਕ ਅਨੁਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਤਜਰਬੇ ਤੋਂ ਸੀ।

ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਵੀ ਇਹੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਅਸਲੀਅਤ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ। ਜਦੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨ ਗੁੱਸੇ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਫਿਰ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਗਲਤ ਫੈਸਲਾ ਕਰਾਂਗੇ। ਕੋਈ ਵੀ ਗਲਤ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਉਸ ਪਲ, ਸਾਡੀ ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਜੋ ਸਹੀ ਤੋਂ ਗਲਤ ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਮਾੜੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮਹਾਨ ਨੇਤਾ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਲਈ, ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ, ਹਮਦਰਦੀ ਸਾਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਾਕਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ; ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਡਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਦਲੇ ਵਿਚ, ਸਾਡੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਹਮਦਰਦੀ ਦੇ ਦੋ ਕਾਰਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ: ਇਹ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਾਕਤ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ, ਫਿਰ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ।

ਹੁਣ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀਆਂ, ਬੇਸ਼ਕ, ਖੁਸ਼ੀ ਲਈ ਵੀ ਵਧੀਆ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਹਰ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪੈਸਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਚੰਗੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭੌਤਿਕ ਦਿਲਾਸਾ ਸਰੀਰਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਨਸਿਕ ਦਿਲਾਸਾ ਮਾਨਸਿਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਆਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੁਕਾਨ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿਣਗੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਾਗਲ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਹੱਸਣਗੇ। ਕੋਈ ਟੀਕਾ ਜਾਂ ਗੋਲੀ ਸ਼ਾਇਦ ਅਸਥਾਈ ਖੁਸ਼ੀ ਜਾਂ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਪੂਰੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਤੋਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵਿਚਾਰ - ਵਟਾਂਦਰੇ ਅਤੇ ਤਰਕ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਧੁਨਿਕ ਲੋਕ ਬਾਹਰੀ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਉਸ ਪੱਧਰ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੱਚੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਅੰਦਰੋਂ ਆਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਇਸਦੇ ਲਈ ਮੁਢਲੇ ਤੱਤ ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਿਆਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸਾਡਾ ਬਚਾਅ ਸਿਰਫ ਪਿਆਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਪਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਚਿੰਤਤ ਅਤੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਰੋ ਪੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿਚ ਹੋਈਏ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੜਿਆ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਚੁੱਪ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਇੱਕ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਕ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਇਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਮੇਰੇ ਅਧਿਆਪਕ, ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੋ ਪ੍ਰਮਾਣੂ-ਵਿਰੋਧੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ – ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੱਚੇ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਮਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਅਹਿਸਾਸ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦਿਮਾਗ ਸਮੇਤ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਹੀ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਰਾਹ ਬਣਦਾ ਹੈ।

ਸੋ, ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਬੀਜ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਧਰਮ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ: ਇਹ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਤੋਂ ਆਏ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਕਾਰਨ ਬਚੇ। ਭਾਰਤੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿਚ, ਸ਼ੁੱਧ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਕਮਲ ਤੋਂ ਜਨਮ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਉੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਲਮ ਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ 'ਚੋਂ ਜਨਮ ਲੈਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਮਦਰਦੀ ਦੇ ਬੀਜ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ, ਉਹ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ।