Tibet'te Mulasarvastivada Atamasının Tarihi

Mulasarvastivada bhikshu atama satırları Tibet'te üç kez yazılmış olmasına rağmen, bir Mulasarvastivada bhikshuni sangha hiçbir zaman kesin bir şekilde kurulmadı. Sonuç olarak, Mulasarvastivada Vinaya geleneği içinde Tibet Budist geleneğini takip eden ve rahibe olarak atanmak isteyen kadınlar shramanerikalar veya acemi rahibeler oldular.

Tibet'te Mulasarvastivada bhikshu ordinasyonunun kurulduğu ilk yıllar, Hintli öğretmen Shantarakshita'nın otuz rahiple birlikte Tibet'i ziyaret ettiği ve MS 775'te Orta Tibet'te Samye (bSam-yas) Manastırı'nın kurulduğu yıllardı. Bunlar Tibet İmparatoru Tri Songdetsen'in (Khri Srong-lde-btsan) himayesi altında gerçekleşmişti. Bununla birlikte, ne on iki Hintli Mulasarvastivada bhikshuni o sırada Tibet'e geldi, ne de Tibetli kadınlar daha yüksek rütbe almak için Hindistan'a gitti ve bu nedenler yüzünden Mulasarvastivada bhikshuni ordinasyon soyu Tibet'te bu ilk dönemde tam olarak kurulamadı.

Dunhuang belgeleri arasında yer alan bir Çin kaynağına göre, İmparator Tri Songdetsen'in ikincil eşlerinden biri olan Kraliçe Dro-bza Jangdron ('Bro-bza' Byang-sgron) yanındaki otuz kadın ile birlikte Samye'de bhikshuni rütbesi almıştır. Onların atanması, MS 781'de Samye'deki çeviri bürosuna davet edilen Çinli bhikshular tarafından tescillendi. Çin Tang İmparatoru Zhong-zong, MS 709'da Çin'de yalnızca Dharmaguptaka ordinasyon soyunun takip edilmesi gerektiğine karar verdiğinden, Tibet'teki bhikshuni ordinasyonunun Dharmaguptaka soyundan gelmiş olması gerekir. Muhtemelen, atamalar tek sangha yöntemiyle yapıldı ve bu ordinasyon soyu, Çin fraksiyonunun Samye tartışmasında (MS 792-794) yenik düşmesinden sonra ve Tibet'ten kovulmasından sonra devam etmedi.

Tibet İmparatoru Tri Relpaşen'in (Khri Ral-pa can, MS 815 - 836) hanedanlığı sırasında, İmparator, Sarvastivada dışında hiçbir Hinayana metninin Tibetçe'ye çevrilmemesini emretti. Bu, Mulasarvastivada dışındaki ordinasyon soylarının Tibet'e geçiş yapma olasılığını büyük ölçüde sınırladı.

Shantarakshita'dan gelen Mulasarvastivada bhikshu ordinasyon soyu, MS dokuzuncu yüzyılın sonu veya 10. yüzyılın başında Kral Langdarma'nın Budizm'e yaptığı baskı sonucunda neredeyse kayboldu. Hayatta kalan üç Mulasarvastivada bhikshu'u, iki Çinli Dharmaguptaka bhikshus'un yardımıyla, Doğu Tibet'te Gongpa-rabsel (dGongs-pa rab-gsal) ile bu bhikshu ordinasyon soyunu yeniden canlandırdı. Ancak Mulasarvastivada bhikshuni ordinasyonunu kurmak için dharmaguptaka bhikshuni'yi içeren benzer bir prosedür o sırada mevcut değildi.

Gongpa-rabsel'in Mulasarvastivada bhikshu ordinasyon soyu Orta Tibet'e geri getirildi ve “Aşağı Tibet Vinaya” (sMad-'dul) geleneği olarak tanınmaya başlandı. Ancak Batı Tibet'te, MS 10. yüzyılın sonunda Kral Yeshey-wo (Ye-shes 'od), kendi krallığında Mulasarvastivada bhikshu ordinasyonunu kurmak ya da yeniden kurmak için Hindistan'a döndü. Bu amaçla, ikinci Mulasarvastivada bhikshu ordinasyon soyunu kurmak için Doğu Hindistan'lı Pandit Dharmapala'yı ve onun birkaç öğrencisini Batı Tibet'teki Guge'ye davet etti. Bu soy “Yukarı Tibet Vinaya” (sTod-'dul) geleneği olarak tanındı.

Guge Chronicles'a göre, bu sırada Guge'de bir Mulasarvastivada rahibe tarikatı da kurulmuş ve Kral Yeshey-wo'nun kızı Lhai-metog (Lha'i me-tog) bu tarikatta atama almıştı. Ancak, bu atamanın bir bhikshuni mi yoksa acemi bir shramanerika olduğu hala net değil. Her iki durumda da, Mulasarvastivada bhikshunilerin, atamaya şahitlik etmek için Guge'ye davet edilip edilmediği de belirsizdir ve bir Mulasarvastivada bhikshuni sangha'nın bu zamanda Batı Tibet'te eksiksiz şekilde kurulduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.

MS 1204'te Tibetli çevirmen Tropu Lotsawa (Khro-phu Lo-tsa-ba Byams-pa dpal), Gurlulara birleşik Guz Türklerinin istilaları sonucu oluşan yıkımdan kurtulmak için Nalanda Manastırı tahtının son sahibi Hintli öğretmen Shakyashribhadra'yı Tibet'e davet etti. Shakyashribhadra ve beraberindeki Hintli rahipler Tibet'teyken, Sakya geleneğinden gelen adaylara Mulasarvastivada bhikshu ordinasyonunu vererek Tibet'te bu türdeki üçüncü ordinasyon soyunu başlatmış oldular. Bu soy iki alt soya sahiptir: Shakyashribhadra'nın Sakya Pandita'sı (Sa-skya Pan-di-ta Kun-dga' rgyal-mtshan) ve diğeri Shakyashribhadra'nın daha sonra eğittiği ve sonradan dört Sakya manastır topluluğuna (tshogs-pa bzhi) ayrılan bir rahip topluluğunun ordinasyonundan türeyen soy. MS 12. yüzyıla kadar kuzey Hindistan'da hala bhikshunilerin olduğuna dair kanıtlar olmasına rağmen, Shakyashribhadra'ya Tibet'e kadar hiçbir Mulasarvastivada bhikshuni eşlik etmedi. Bu nedenle, Mulasarvastivada bhikshuni ordinasyon soyu Tibet'teki üç Mulasarvastivada bhikshu ordinasyon soyundan herhangi biriyle bağlantılı bir şekilde gelecek nesillere aktarılmamıştır.

Shakyashribhadra'nın ziyaretinden sonraki yüzyıllarda, Tibet'te Mulasarvastivada bhikshuni ordinasyonunu kurmak için en az bir kez girişimde bulunuldu, ancak bu girişim başarısızlıkla sonuçlandı. 15. yüzyılın başlarında, Sakya öğretmeni Shakya-chogden (Sha-kya mchog-ldan), annesi için özel olarak tek bir sangha Mulasarvastivada bhikshuni ataması gerçekleştirdi. Lakin, bir başka çağdaş Sakya öğretmeni olan Gorampa (Go-ram-pa bSod-nams seng-ge), bu atamanın geçerliliğini şiddetle eleştirdi ve neticede böyle atamalar bir daha yapılmadı.

Top