کرودھ ساڈے اندر اجیہا بے جا ڈر پیدا کردا اے جس دے ہیٹھ اسی سوچنے آں کہ ساڈے ساک تے سانگھے سانوں چھڈ دین گے، جس توں ساڈے سمبندھ وگڑدے نیں اتے اسی مکمل طور اوپر من دا چین گنوا بیٹھنے آں۔ اسی جس قدر زیادہ کرودھی اتے قابض ہوواں گے، اسی اونا ہی لوکاں نوں اپنے توں دور نسا دیاں گے۔ ایس گل دا احساس کردے ہوۓ کہ ساڈے اندر لوکاں دی اتے شیواں دی اک بوہت وڈی نفری نوں پیار کرن دی یوگتا موجود اے، اسی کرودھ اوپر قابو پا سکنے آں۔ ساڈے اپنے یاراں دوستاں، اپنے پیشہ، کھیڈاں وغیرہ نال پیار کرن نال نہ تے ساڈے ساتھی دا ساڈے لئی پیار گھٹ ہو جاندا اے اتے نہ ہی ساڈا اوہناں دے لئی؛ در حقیقت، ایس توں اوس نوں شکتی ملدی اے۔
کرودھ بالمقابل رشک
کرودھ دی کئی صورتاں ہو سکدیاں نیں۔ جے اسی چھڑے آں اتے کسے جوڑے توں کرودھ محسوس کرنے آں یا کسے نوں منوہر پانے آں جس دا پہلے توں ہی کسے نال سمبندھ اے، تے ایہ رشک ہووے گا۔ اسی ایس پرش دی توجہ اتے اوس دے پیار دی آشا کرنے آں، یا اسی ایہو جئے ہی پیار بھرے سمبندھ دی اچھیا کرنے آں۔ دونواں صورتاں وچ، اسی کسے ایسی شے دے بارے رشک کرنے آں جو ساڈے کول نہیں ہے، اتے ایس توں ساڈے اندر ایوگتا دا احساس اتے بعض من دی آدرتا دے مسلے پیدا ہوندے نیں۔
سمبندھ وچ کرودھ
کرودھ اوس ویلے ہور وی پریشانی دا سبب ہو سکدا اے جد ساڈا کسے نال ناطہ ہووے۔ ایس گل اوپر توجہ دین دی بجاۓ کہ کسے کول کیہ اے، ایس دی توجہ ساڈے دوست یا ساتھی اتے کسے تیجے شخص اوپر ہوندی اے؛ اسی اکثر ایس گل دا شکار ہونے آں کہ ساڈا من موہن یار سانوں چھڈ کے اوس تیجے پرش نال جا ملے گا۔ اسی کسے قسم دی رقابت یا بے وفائی نوں برداشت نہیں کر سکدے۔ مثال دے طور تے، اسی سڑنے آں جے ساڈا ساتھی اپنے یاراں دوستاں نال بوہت سمے بِتائے یا ساڈے بغیر کھیڈ تماشہ ویکھن جاۓ۔ کسے نویں جم نیانے دے آون اوپر کتا وی اجیہی جلن محسوس کردا اے۔ ایس طراں دے کرودھ دے جذبے وچ ورودھ، سرکھشا دا ڈاڈھا گھاٹا اتے بھروسے دی کمی دے پرتندھ پاۓ جاندے نیں۔
جے سانوں سرکھشا نصیب نئیں، تے اجیہی دشا وچ جد وی ساڈا ساتھی یا سجن دوجے لوکاں نال سنجوگ کرے گا، اسی کرودھ محسوس کراں گے۔ ایس دی وجہ ساڈا اپنے من دی آدرتا اوپر شک اے، اتے دوجے منکھ دے ساڈے لئی پیار اوپر سرکھشا دا گھاٹا اے، جس دے سبب اسی اپنے ساتھی اوپر بھروسہ نہیں کردے۔ اسی ڈرنے آں کہ کدرے اوہ سانوں چھڈ نہ دیوے۔ اجیہا ڈر اوس ویلے وی موجود ہو سکدا اے جد کہ ساڈا ساتھی یا سجن کسے دوجے نال بالکل وی سمے نہ بتائے۔ ڈاڈھے ملکیت دے احساس دی صورت وچ سانوں ایہ بے جا ڈر ستاندا اے کہ کدرے اوہ سانوں کسے ویلے وی خیرباد نہ کہہ دیوے۔
کرودھ اوپر قابو پانا
کرودھ اوپر قابو پان لئی سانوں ایس گل اوپر غور کرنا اے کہ دل دے اندر ہر اک نال پیار کرن دی یوگتا موجود اے – ایہ ساڈی مہاتما بدھ والی پراکرت دا اک پرت اے۔ جد اسی ایس حقیقت دی توثیق کر لئیے، تے ایس توں سانوں ایہ جان کے کہ اک منکھ نال پیار کرن دا ایہ مطلب نہیں کہ اسی دوجے لوکاں نال پیار نئیں کردے، کرودھ اوپر قابو پان وچ مدد ملدی اے۔ ذرا اپنے بارے سوچو اتے ویکھو کہ اسی اپنے دل نوں کنے ہی لوکاں اتے چیزاں لئی کھول سکنے آں۔ [ویکھو: پیار کیہ شے اے؟] اک کھلے دل وچ اسی اپنے ساتھی، سجناں، نیانیاں، ماں پیو، دیس، فطرت، رب، شغل میلے وغیرہ سب لئی پیار رکھنے آں۔ ساڈے دلاں وچ ایہناں سب لئی استھان ہے کیونکہ ساڈا پیار کوئی ٹھپہ لگی شے نئیں اے۔ اسی ایہناں سب شیواں نوں جاننے آں اتے ایہناں نال پیار کرن جوگے آں، اتے اپنی موہ دا وکھالا ہر شے دی مناسبت نال کر سکنے آں۔ بے شک، اسی اپنے کتے نال انج ہی پیار دا وکھالا نئیں کردے جویں کہ اپنی بیوی یا خاوند یا ماں پیو نال کرنے آں۔
جے اسی وڈے دل کولوں کم لے سکنے آں تے ساڈے ساتھی یا سجن وی انج ہی کر سکدے نیں۔ ہر انسان دے دل وچ بوہت سارے لوکی اتے شیواں نال پیار کرن دی یوگتا ہوندی اے – حتیٰ کہ کل عالم نال۔ اوہناں توں ایہ توقع کرنا یا ایس چیز دا مطالبہ کرنا کہ اوہ صرف ساڈے نال ہی پیار کرن اتے کوئی ہور پیار بھری دوستی یا ہور کوئی شغل اختیار نہ کرن نہ صرف ناحق اے سغوں غیر حقیقت پسند وی اے۔ کیا اسی اوہناں نوں اینا ہی معمولی سمجھنے آں کہ اوہ اک ویلے وچ اپنے دل وچ ساڈے لئی اتے دوجے لوکاں لئی پیار پنگر نہیں سکدے؟ کیا اسی اوہناں نوں اوہناں دی مہاتما بدھ والی فطرت دی پیار اتے درد مندی والیاں صفتاں جو کہ زندگی دی اُتم خوشیاں نیں، توں محروم رکھنا چاہنے آں؟
اسی ایتھے جنسی بے وفائی دی گل نئیں کر رہے۔ یک زوجئیت اتے جنسی بے وفائی دے مسلے ڈاڈھے گنجھل والے نیں اتے کئی ہور نویں مسلے موہرے لے آوندے نیں۔ بہر حال، جے ساڈے جنسی ساتھی، اُچیچ ساڈی ووہٹی یا خاوند، جے بے وفائی کرن یا کسے ہور دے نال بوہت زیادہ سمے گزارن – خاص طور تے جد ساڈے نکے نیانے ہون – تے کرودھ، ورودھ اتے ملکیت دا احساس کدی وی مفید جذباتی رد عمل نئیں ہوندے۔ سانوں صورت حال نال معتبر طریقے نال نبڑنا ہووے گا، کیونکہ اپنے ساتھی اوپر چیکن یا اوہناں نوں جرم دا احساس دلوان توں کدی انج نئیں ہوندا کہ اوہ ساڈے نال پیار کرن لگ پین۔
پیار لئی دل دے دروازے کھولنا
جد اسی انج سوچئیے کہ پیار بھرا گوڑھا سمبندھ صرف اک پرش نال ہی ہو سکدا اے، تے اسی محسوس کرنے آں کہ ساڈا اک ہی ساتھی یا سجن اے جس دا پیار پربھاوت اے۔ بھاویں ہور وی کئی لوکی ساڈے نال پیار کردے ہون، اسی ایس حقیقت نوں امن جوگ کرنے آں اتے ایہ سوچنے آں، "ایہ بے معنی اے۔"
زیادہ توں زیادہ لوکاں دے لئی اپنے دل دے دروازے کھلے رکھنا اتے یاراں، ساک، پالتو جانور وغیرہ دے پیار نوں مننا جو اوہناں نوں ساڈے نال ہن ہے، بیتے سمے وچ سی اتے جو آون والے سمے وچ ہووے گا، توں سانوں جذباتی سرکھشا ملدی اے۔ ایس توں سانوں کسے اجیہی ہٹیل دشا جو کیول اک ہی شے نال پیار دے نتیجہ وچ پیدا ہوئی ہووے اوپر قابو پان وچ مدد ملدی اے۔
سروشتہ اتے ہمیش دے پیار والا سبھاو دونواں صورتاں توں مراد سب نوں اپنے وچاراں وچ رکھنا اے۔ فیر وی جد کوئی مہاتما بدھ کسے اک اکلے پرش دے نال ہووے تے اوہناں دی توجہ سَو فیصد ایس اک پرش اوپر ہی ہونی چاہیدی اے۔ لہٰذا، سب نال پیار کرن دا مطلب ایہ نہیں کہ ساڈا پیار ہر انسان لئی پتلا ہو گیا اے۔ سانوں ایس گل دی بالکل فکر نہیں کرنی چاہیدی کہ جے اسی بوہت سارے لوکاں نال پیار کراں گے تے ساڈے ذاتی سمبندھ کمزور اتے اشانتی دا شکار ہون گے۔ ایس طراں اسی کسے اک شخص نال گھٹ چمبڑاں گے اتے کسے اک سمبندھ توں ساری شانتی پراپت نئیں کراں گے، اتے اسی ہر پرش دے نال گھٹ سمے گزاراں گے، پر ہر اک سمبندھ اک بھر پور معاملہ ہووے گا۔ ایہ گل دوجیاں دے ساڈے لئی پیار دے معاملہ وچ وی سچ اے جد اسی ورودھ محسوس کرئیے کہ اوہناں دا پیار پتلا ہو جاَۓ گا کیونکہ اوہناں دے ہور لوکاں نال وی پیار دے رشتے نیں۔
انج سوچنا اپریمان ہووے گا کہ کوئی اک پرش ساڈے نال عین اورودھ ہووے گا، ساڈا "دوجا پرت،" جو ہر لحاظ نال سانوں پورا کردے نیں اتے جنہاں دے نال اسی زندگی دا ہر معاملہ ونڈ سکنے آں۔ ایہو جئے وچاراں دی بنیاد یونانی دنت کتھا نیں جنہاں دا قصہ گو افلاطون سی جس نے کہیا کہ شروع وچ اسی سب مکمل اک ساں، جو کہ دو انگ وچ ونڈ دتے گئے۔ ساڈا دوجا ادھ "کدرے نہ کدرے" موجود اے؛ اتے سچا پیار اوہ اے جد اسی اپنے گواچے ادھ نوں پا لینے آں اتے اوس نال مل جانے آں۔ بھاویں ایہ کہانی پچھمی رومان دی بنیاد بنی، پر ایہ حقیقت دا پرت نہیں اے۔ ایس اوپر یقین رکھنا انج ہی اے کہ اک سندر شہزادہ چِٹے گھوڑے اوپر سوار آۓ گا اتے سانوں بچا لے جاۓ گا۔ اپنے سارے شوق ونڈن اتے لوڑاں پوریاں کرن لئی سانوں کئی لوکاں دے نال نرمل سمبندھ دی لوڑ ہوندی اے۔ جے ایہ گل ساڈے لئی سچی اے تے ایس نوں ساڈے ساتھیاں اتے متراں لئی وی سچ ہونا چاہیدا اے۔ ساڈے لئی اوہناں دی ساری ضرورتاں نوں پورا کرنا ممکن نہیں اے، ایس لئی اوہناں نوں وی دوجے دوستاں دی ضرورت پیندی اے۔
خلاصہ
جد کوئی نواں پرش ساڈی زندگی وچ آوندا اے تے اوس نوں اک سندر جنگلی پکھ سمان سمجھنا چاہیدا اے جو ساڈی کھڑکی اوپر آ بیٹھا اے۔ جے اسی ایس کرودھ دی اگ وچ بلئیے کہ ایہ پرندہ ہور لوکاں دی کھڑکیاں اوپر وی بیٹھدا اے اتے اوس نوں پنجرے وچ بند کر لئیے، تے ایہ کنا سوگوار ہووے گا کہ ایہ اپنی کشش گنوا بیٹھے گا اتے عین ممکن اے کہ مر جاۓ۔ جے اسی ملکیت دے احساس توں بچ کے پرندے نوں ازاد چھڈ دئیے، تے اسی اوس ویلے نوں جو اساں پرندے دے نال بتایا، توں خوش ہو سکنے آں۔ جد پرندہ اڈ جاۓ، جو کہ اوس دا حق اے، تے ایس دی واپسی دا امکان روشن اے جے اوہ ساڈے کول سرکھشت محسوس کردا اے۔ جے اسی ایس گل نوں نہ صرف قبول کرئیے سغوں ایس دا ستکار کرئیے کہ ہر انسان نوں کئی دوست بنان دا حق اے، جس وچ اسی وی رلت آں، تے ساڈا سمبندھ صحت مند اتے دیرپا ہووے گا۔