གཞན་ལ་ཞབསས་འདེགས་ཞུ་བ།
མ་གཞི་འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་ནང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཞན་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་ཟེར་མཁན་མི་མང་པོ་ཡོད་ནའང་། ངའི་བསམ་པར། ང་ཚོས་རྒྱུན་དུ་ཁོང་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་པ་བཞིན། དམིགས་བསལ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞིག་ནི་ཁོང་ལ་མངའ་བའི་བཅོས་མིན་གྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་རེད། ཟོལ་མེད་ཀྱི་ལྷག་བསམ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་ནས་དོན་ངོ་མའི་གནང་ཕྱོགས་དེ་ཤེས་ཡོང་དུས། ཁོང་མཇལ་བ་དང་ཁོང་གི་གསུང་ཉན་པར་ཡོང་གི་ཡོད། ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་ནང་གཙོ་བོ་དགོངས་པ་བཞེས་ས་ཆེ་ཁག་གསུམ་ཡོད་ཅེས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་གསུང་གི་ཡོད་པ་ནི། དང་པོ་ནི། ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ། གསུམ་པ་ནི། ཁོང་ལ་ཐུགས་འགན་ཡོད་པ་ནང་བཞིན་བོད་དང་བོད་མིའི་བདེ་དོན་ཆེད་གཟིགས་རྟོག་གནང་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
བཟང་སྤྱོད།
ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་དང་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་དོན་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་དུས་རྒྱུན་དུ་བཀའ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། འཛམ་གླིང་ནང་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་དེ་དགོས་མཁོ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་ནང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་མང་བ་དང་། དྲང་བདེན་མེད་པ། མི་དང་མིའི་བར་མི་མཐུན་པ་མང་བ་སོགས་གནས་ཚུལ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད་པ་ཚང་མ་བཟང་སྤྱོད་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཡོང་གི་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་གོ་ལ་སྤྱི་ཡོངས་དང་ཐུགས་གུ་ཡངས་དང་ལྡན་པའི་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་བདུན་ལྷག་ཡོད་པ་ཚང་མར་ཕན་ཇི་ལྟར་འདོགས་དགོས་པ་དང་། དེ་དག་གི་བདེ་དོན་ཆེད་རྟག་ཏུ་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་དགོངས་པ་བཞེས་གནང་མཁན་གྱི་མི་སྣ་བླ་ན་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། མི་གྲངས་ཐེར་འབུམ་བདུན་ལྷག་གི་ནང་ནས། ཁ་ཤས་ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་མཁན་དང་། ཁ་ཤས་མི་བྱེད་མཁན་ཡོད། ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར། ང་ཚོ་ཚང་མར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་དང་ངོས་ལེན་བྱ་རུང་བའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་ལམ་ལུགས་ཤིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལ་ཁོང་གིས་ “ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་” ཅེས་གསུང་གི་ཡོད། དེས་ཆོས་ལུགས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་དང་རྒྱབ་འགལ་འགྲོ་གི་ཡོད་པའི་དོན་མ་ཡིན་པར། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ཆོས་ལུགས་ཚང་མ་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆོས་ཁས་མི་ལེན་མཁན་རྣམས་ལའང་དགོས་གལ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཁོང་གིས་གསུང་པ་ནང་བཞིན་ “གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་” ཐོག་ལ་གཞི་རྟེན་གནང་ཡོད། སྐབས་རེ་ཁོང་གིས་ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་ཅེས་མ་གསུངས་པར་དེའི་ཚབ་ཏུ་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུའི་དུས་ལ་སླེབས་ཡོད་ཅེས་གསུང་ཞིང་། དེ་དག་ནི་རྩ་བའི་མིའི་ལུས་པོའི་གྲུབ་ཆའམ་སྐྱེ་དངོས་ཚན་རིག་ལ་གཞི་རྟེན་བྱས་ཡོད། ཨ་མ་ཞིག་ནས་རང་ལ་གསར་དུ་སྐྱེས་པའི་རང་གི་བྱིས་པ་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་བ་དང་གཅེས་སྐྱོང་ནི་གཞི་རྩའི་དགོས་མཁོ་དང་གལ་གནད་ཅིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་གཞན་ལ་བྱམས་བརྩེ་དང་གཅེས་སྐྱོང་ཡོད་པ་དེའང་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་པུ་མིན་པར། དུད་འགྲོ་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། ང་ཚོས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེའི་ནང་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་བྱམས་བརྩེ་དང་གཅེས་སྐྱོང་དངོས་སུ་མྱོང་ཐུབ་ལ་ར་སྤྲོད་ཀྱང་ཐུབ། དེ་འདྲ་ཡིན་པ་སོང་ཙང་། ཁོང་གི་བསླབ་བྱ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རྣམས་ཀྱི་བློ་ལ་སེམས་འགུལ་དང་བློ་སྟོབས་སྤེལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།
མཛད་འཆར།
༸གོང་ས་མཆོག་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་ཕེབས་རྒྱུའི་མཛད་འཆར་རེའུ་མིག་ལ་ང་ཚོས་བལྟས་ན་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དམིགས་བསལ་འདི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཅུ་གསུམ་ལ་ཁོང་དགུང་ལོ་ ༧༨ ལ་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་མཛད་འཆར་རེའུ་མིག་ལ་བསམ་བློ་གཅིག་བཏང་ན་ཧང་སངས་ཡག་རེད། ཁོང་ནས་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་འགྲུལ་བསྐྱོད་རིང་པོ་ཕེབས་པ་དང་། ནམ་རྒྱུན་ས་ཆ་གཅིག་རང་ལ་ཉིན་གཅིག་ལས་བཞུགས་ཀྱི་མེད། ཁོང་གི་མཛད་འཆར་ནི་དངོས་གནས་གདུག་རྩུབ་ཅན་ཞིག་ཡིན། ངས་འབྲེལ་མཐུད་པ་དང་གསུང་སྒྱུར་བ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་༸གོང་ས་མཆོག་དང་མཉམ་དུ་ས་ཆ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལ་འགྲོ་མྱོང་ཡོད་སྟབས། ཁོང་གི་མཛད་འཆར་གང་འདྲ་ཡོད་ངས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ཉིན་མ་རེ་རེ་བཞིན་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་གསུང་བཤད་ཐེངས་ཁ་ཤས་དང་། གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ཁ་ཤས། སྒེར་དང་མཇལ་འཕྲད་སོགས་ཧ་ལམ་ཞལ་ལག་མཆོད་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་ཀྱང་མེད། དེར་མ་ཟད། ས་གནས་སོ་སོའི་དུས་ཚིགས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཉིན་ལྟར་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་ ༣།༣༠ བཞེངས་སྟེ། ཆུ་ཚོད་བཞི་ཙམ་གྱི་རིང་རྟག་པར་གཏིང་ཟབ་པའི་སྒོམ་སྒྲུབ་གནང་གི་ཡོད། ཁོང་གི་ནུས་པ་སྤྱིར་བཏང་ལས་འདས་ཤིང་རྟག་ཏུ་ཐུགས་དགོད་བྲོའི་བག་ཡངས་དང་སུ་དང་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་ནའང་གཞན་དོན་གྱི་བསམ་པ་རྐྱང་རྐྱང་གིས་ཐུགས་འཁུར་གནང་གི་ཡོད། མི་རིགས་དང་དབུལ་ཕྱུག་གི་ཁྱད་པར་རྩ་བ་ནས་མེད་པར་ཚང་མ་གཅིག་འགྱུར་གྱིས་གུས་བརྩི་དང་ཐུགས་མཉེས་པའི་སྒོ་ནས། “འདིར་ཡང་འགྲོ་བ་མི་གཞན་ཞིག་འདུག །དེ་འདྲའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ལ།” ཞེས་གསུངས་གནང་གི་རེད།
བྱམས་བརྩེ།
ནང་ཆོས་ནང་། ང་ཚོས་མི་ཞིག་དང་ཐུག་འཕྲད་སྐབས་སུ་ཚོར་བ་འདྲེན་ནུས་ཀྱི་བྱམས་བརྩེ་ཟེར་བ་ཞིག་ཤོད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་སོ་སོའི་སེམས་དེ་དགའ་བདེའི་ཚོར་བ་དྲོན་མོས་ཁེངས་ནས་གཞན་ཐུག་པར་དགའ་བ་དང་གཞན་གྱི་བདེ་དོན་ལ་བཅོས་མིན་གྱི་སེམས་ཁུར་སླེབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་མི་སུ་འདྲ་ཞིག་དང་འབྲེལ་བ་གནང་བ་ཡིན་ནའང་། དེའི་སྐབས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གནང་སྟངས་ལས་ང་ཚོས་དངོས་སུ་མཐོང་ཐུབ། དེ་ཡང་༧གོང་ས་མཆོག་མི་མང་འདུ་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ཕེབས་སྐབས་ཙམ་ལ་ཁོང་གི་མི་མང་ལ་གཟིགས་སྟངས་དང་། ཁོང་གིས་གཟིགས་པའི་མི་རེ་ངོ་རེ་ལ་ཐུགས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ཚུལ་སོགས་ལས་ང་ཚོས་ཤེས་ནུས་པ་དང་། ཁོང་གིས་ཕྱག་ལས་གང་འདྲ་ཞིག་གནང་ཀྱང་། ཚང་མ་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་བདེ་དོན་ཆེད་ཐུགས་སྣང་གཅིག་མཚུངས་སུ་གནང་གི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་སྟོན་གྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་དང་། ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་སོགས་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པའི་ལམ་ལེགས་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་ཁོང་གིས་རྟོགས་པ་རེད། ཁོང་ནས་ “ནང་པ་གཅིག་པུའི་ཐབས་ལམ་” ལྟ་བུ་གུ་དོག་པའི་དགོངས་པ་བཞེས་ཀྱི་མེད་པར། འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་རིམ་པའི་ཐོག་ནས་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཐད་ལམ་སྟོན་དང་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཞིང་། དེའི་ཐོག་ནས་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ལ་དྲང་བདེན་དང་། ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད། གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་གཞན་ཚང་མ་འཛམ་གླིང་འདིར་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་རྣམས་སློབ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད།
ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ།
ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་རྩོད་རྙོག་ལ་བརྟེན་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་དཀའ་ངལ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད། ཡིད་ཆེས་མེད་པ་དང་འཇིགས་སྣང་ཡོད་པ་སོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་དཀའ་ངལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ཐད་ང་ཚོར་ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་ནི། ཤེས་ཡོན་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་ཆོས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་ཤེས་ཡོན་ཙམ་མིན་པར། རང་གཞན་དབར་གོ་རྟོགས་སོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྐོར་ལ་བཀའ་སློབ་ཟབ་མོ་གནང་གི་ཡོད། དངོས་གནས་འཇིགས་སྣང་སྐྱེ་ས་དེ་ནི་མ་རིག་པའམ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡིན། མི་ཤེས་པའི་ཚོགས་སྡེ་དང་ཆོས་ལུགས་དེ་དག་ལ་ང་ཚོས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་རྟོག་པའི་འཆར་སྣང་ཞིག་སྐྲུན་གྱི་ཡོད་པ་ལས་དཀའ་ངལ་ཡོང་གི་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་ནས་མཉམ་བཞུགས་གནང་བའི་ཆོས་ལུགས་དབར་གྱི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་མང་པོའི་ནང་ཚང་མ་མཉམ་དུ་འཛོམས་པ་དང་། ཕན་ཚུན་འཛུམ་དམུལ་སྟོན་རེས་དང་མཛའ་བརྩེའི་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རེས་བྱེད་པ། དེའི་རྗེས་ཞལ་འདོན་ཁ་ཤས་གསུངས་པ་དང་ཁུ་སིམ་ངང་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་མཉམ་དུ་གཞོལ་བ་སོགས་སྤྱིར་བཏང་ཡག་པོ་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ཕན་འབྲས་ལྡན་པ་ཡོང་གི་མེད། སྤྱིར་བཏང་ཤོད་སྲོལ་ལྟར་ན། “ང་ཚོ་ཚང་མས་དོན་དག་གཅིག་རང་གི་སྒང་ལ་སྐད་ཆ་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི། ང་ཚོ་ཚང་མ་གཅིག་ཡིན་པ་” དེ་རེད། འོན་ཀྱང་ག་དུས་ཡིན་ནའང་འདྲ་བའི་ཆ་རྐྱང་རྐྱང་མཛུབ་སྟོན་བྱེད་པ་དེས་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་གོ་རྟོགས་ཡོང་བར་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཕན་ཐོགས་ཡོང་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད།
ལོ་འདིའི་ཟླ་བ་ ༦ པའི་ནང་། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་སུ་ཧྥི་ཞེས་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་འགའ་མཇལ་འཕྲད་གནང་་བ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས། ཆོས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་འདྲ་བའི་ཆ་ཙམ་མིན་པར། མི་འདྲ་བའི་ཆའི་ཐད་མཁྱེན་འདོད་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་དང་། མི་འདྲ་བ་ཡོད་པར་ངོ་ཚ་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། མི་མཐུན་པ་དང་མི་འདྲ་བ་་ཡོད་པ་ཤེས་པ་བརྒྱུད་ང་ཚོས་ཕན་ཚུན་བློ་སྐྱེད་ལེན་རེས་བྱས་ཏེ། གཅིག་བྱས་ན་དེས་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འབྱུང་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེས་བཀའ་གནང་ཡོད། དེ་བཞིན་ཆོས་ལུགས་ཚང་མའི་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་པ་རེད། དེ་ཡང་ཆོས་ལུགས་བྱེ་བྲག་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་མཁན་ཚང་མས་མི་ཚེ་སྐྱིད་པོ་ཞིག་ཡོང་བར་འདོད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཐབས་ལམ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་དགོས་གལ་ཞིག་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། མིའི་ཁམས་དང་མོས་པ་འདྲ་གི་མེད་ཅེས་གསུངས།
མུ་མཐུད་༸གོང་ས་མཆོག་གིས། “གལ་སྲིད་ང་ཚོ་ཚང་མས་སོ་སོའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་པ་ཚོར་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སྦྱོང་དགོས་ཞེས་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ན། ཁྱེད་རང་ཚོས་ཐབས་ལམ་གང་ཞིག་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། ང་ཚོས་ཐབས་ལམ་གང་ཞིག་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། དེའི་ཆ་ནས་ང་རང་ཚོ་ཕན་ཚུན་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རེས་དང་སློབ་སྦྱོང་ལེན་རེས་བྱེད་ཐུབ། དེ་ཡང་མི་མཐུན་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཆ་དེ་དག་ལ་བལྟས་ནས་གསར་པ་ཞིག་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ལ་ངོས་འཛིན་དང་གུས་བརྩི་བྱེད་དགོས། ཆོས་ལུགས་ཁག་གི་ཧ་ཅང་ངོ་མ་ཉམས་ལེན་པ་རྣམས་མཉམ་དུ་འཛོམས་ནས་སོ་སོའི་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་བྱེད་དགོས། འོན་ཀྱང་འདུ་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་ངེས་པར་ཡིན་མི་དགོས་པར། ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གཟབ་ནན་གནང་མཁན་ཕན་ཚུན་དབར་གོ་སྡུར་ཐུབ་ན། དངོས་གནས་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་ངེས་རེད།” ཅེས་གསུངས།
ཚན་རིག
ཁྱེད་རང་ཚོས་གཟིགས་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དམ་བཅའ་གཙོ་བོ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། བོད་མི་རིགས་དང་ནང་ཆོས་གཙོ་བོར་འགྱུར་བའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཐད་ཁོང་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཐུགས་འགན་ཞིག་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ཁོང་གི་ཐུགས་སྣང་མཛད་ས་གཅིག་པུ་དེ་མིན། ཁོང་དགུང་ལོ་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་ཚན་རིག་དང་། འཕྲུལ་ཆས། དེ་བཞིན་དངོས་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་ཐུགས་སྣང་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། ཁོང་གིས་ཚན་རིག་པ་དང་མཉམ་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ འགོ་སྟོད་ཙམ་ནས་བཟུང་སྟེ་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་མང་པོ་སྐོང་ཚོགས་གནང་དང་གནང་མུས་བཞིན། དེ་དག་ལས་ཚན་རིག་སྦྱོང་རྒྱུ་ཐུགས་འདོད་གནང་གི་ཡོད།
ཁོང་གིས་ད་དུང་གལ་སྲིད་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནང་པའི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐོག་མར་གྲུབ་ཚུལ་ལྟ་བུ་དོན་དངོས་དང་མི་མཐུན་པའམ་འགལ་འདུ་ཡོད་པ་བདེན་པ་ར་སྤྲོད་ཐུབ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་འདོད་ཚུལ་དེ་ཁས་ལེན་མེད་པར་འདོར་བ་ནི་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུང་ཡོད། ཀླད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་ཚུལ་དང་རྡུལ་ཕྲན་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་སོགས་ནུབ་ཕྱོགས་ཚན་རིག་གི་རྙེད་དོན་ནི་ནང་པའི་གོ་རྟོགས་སྟེང་ཁ་སྣོན་བྱེད་དགོས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡན་ལག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ངེས་རེད།
དེ་ག་ནང་བཞིན་ནང་པའི་ངོས་ནས་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ལ་ཕར་བློ་སྐྱེད་སྦྱིན་ཐུབ་པ་དང་མཉམ་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག་པའི་ཤེས་བྱའི་གནས་མང་པོ་ཡོད། དེ་ཡང་ནང་པའི་ཚན་རིག་གི་སྡེ་ཚན་དང་། ནང་པའི་ཤེས་བྱའི་སྡེ་ཚན། ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་སྡེ་ཚན་བཅས་རེད། དཔེར་ན། ནང་ཆོས་ནས་སེམས་ཚོར་གྱི་བྱེད་ལས་དང་འགྲོ་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ས་ཁྲ་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་སྟེ། ནང་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱེད་སྟངས་དང་། དེ་དག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕྱོགས་སོགས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་གཞག་བསྟན་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་ནང་པའི་དཔྱད་པ་བྱེད་ཚུལ་དེ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་ཞིང་གོ་རིམ་སྒྲིག་པའི་མདོ་དོན་དེ་ཡིན་པས། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ལའང་ཕན་ཐོགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོང་གིས་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ནང་ཚན་རིག་སློབ་གཉེར་བྱ་རྒྱུ་གསར་གཏོད་མཛད་དེ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་འབེེབས་སློབ་ཚན་ནང་བཅུག་པ་མ་ཟད། ཚན་རིག་གི་སློབ་དེབ་མང་པོ་ཞིག་དབྱིན་ཡིག་ནས་བོད་ཡིག་ནང་ཕབ་སྒྱུར་བྱས་ཟིན་པ་རེད། དེར་བརྟེན་༸གོང་ས་མཆོག་ནི་ཐུགས་རྒྱ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་ཆེ་གྲས་ཤིག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཡིན་པ་རེད།
ཆོས་སྲོལ་གཞན་ལའང་ཐུགས་སྣང་མཛད་ཚུལ།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་ལའང་ཐུགས་སྣང་གནང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཁོང་གིས། ཁ་ཆེའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་གི་མི་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་དུ། ཕྲན་རང་ཉིད་ཀྱི་ནང་པའི་བཤད་མཛོད་ནང་། ནང་པའི་གཞི་རྩའི་གསུང་ཆོས་རྣམས་དང་། གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སོགས་ཁ་ཆེའི་སྐད་ཡིག་ནང་ཕབ་སྒྱུར་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་དང་སེམས་སྐུལ་གནང་བ་བཞིན་ང་ཚོས་ཀྱང་བཀའ་གསུང་ཅི་སྒྲུབ་ཞུས་དང་ཞུ་མུས་ཡིན། ལོ་ཁ་ཤས་སྔོན་ནས་བཟུང་སྟེ་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་སྡུག་ཅག་དང་ངན་པར་བརྩིས་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཐབས་སྐྱོ་པོ་རེད། ཁོང་ཚོ་འཇིགས་སྐུལ་ལྟ་བུར་ངོས་འཛིན་བྱས་ནས་འཛམ་གླིང་ནས་ཕྱིར་འབུད་མ་བྱས་པར་ནང་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ང་ཚོས་ནང་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཁག་ཅིག་ཁོང་ཚོར་ཤེས་སུ་འཇུག་དགོས། དེའང་ཁོང་ཚོ་ནང་པར་སྒྱུར་ཐབས་རྩ་བ་ནས་མིན། གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་ཕན་ཚུན་མཉམ་སྤྱོད་ཐུབ་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོང་ཐུབ། སླར་ཡང་ཤེས་ཡོན་ནི་ཕན་ཚུན་གོ་རྟོགས་དང་གྲོགས་འདྲིས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བའི་ཐབས་ལམ་དེ་ཡིན་པ་རེད།
ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་བོད་དང་། རྒྱ་ནག །ཉི་ཧོང་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ནང་ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱག་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡའི་ནང་ཉམས་ལེན་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་བརྟན་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་སྲོལ་དེ་ཡོད། སྟབས་མི་ལེགས་པ་ཞིག་དང་ཕལ་ཆེར་ཧ་ལས་དགོས་པ་ཞིག་ལ་གཉིས་ཀས་ཕན་ཚུན་ལེགས་སྤེལ་ཉེས་འགོག་གི་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་བྱེད་སྲོལ་དེ་ཙམ་མེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཨ་རི་ནས་ཡིན་པའི་ནང་པའི་བཙུན་མ་ཞིག་ལ་སྦྱིན་བདག་གནང་སྟེ་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་གཉིས་བར་བསྡུར་ཞིབ་མཐིལ་ཕྱིན་པ་ཞིག་བྱེད་དུ་བཀའ་མངགས་གནང་ཡོད། དེ་གཉིས་ཀྱི་སོ་སོའི་ཉམས་ལེན་རེ་རེའི་ནང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བཞེད་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་དང་། གནས་བརྟན་སྡེ་པའི་བཞེད་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་ཤེས་བྱའི་གནས་རྣམས་མཉམ་སྤྱོད་ཡོང་བར། དེ་དག་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡའི་སྐད་ཀྱི་ནང་བསྒྱུར་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་ཡོད།
དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ།
བོད་ནང་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་རྒྱུན་དེ་ཡོད་པ་བཤད་མི་དགོས་ཀྱང་། དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་རྒྱུན་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་རྒྱ་གར་ནས་ཧི་མ་ལ་ཡ་བརྒལ་ནས་དར་འཕེལ་བྱུང་མེད། དེ་ལྟར་དར་འཕེལ་མ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་མང་པོ་ཡོད་པ་ལས་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་ས་བབས་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་གནའ་བོའི་དུས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་རབ་བྱུང་མ་སྡེ་ཚན་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་བོད་དུ་རྐང་ཐང་འགྲུལ་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་དགེ་སློང་མའི་བརྒྱུད་པ་ཆད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྡོམ་རྒྱུན་དེ་སྤེལ་བར་དགེ་སློང་མ་བཅུ་ཚང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པས་དེ་ལྟར་བྱུང་མེད།
ཡང་བསྐྱར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དཔལ་འབྱོར་མཐུན་འགྱུར་གནང་སྟེ་དེའི་ཐད་སློབ་སྦྱོང་དང་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལས་འཆར་ཞིག་དབུ་འཛུགས་ཞུས་ཏེ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྗེས་འཇུག་བཙུན་མ་རྣམས་དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་ལེན་རྒྱུར་དོན་གཉེར་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སླར་སྡོམ་རྒྱུན་སྤེལ་ཕྱོགས་ཐད་ཐབས་ཤེས་གང་ལེགས་གནང་དང་གནང་མུས་རེད།
ང་ནི་གྲྭ་པ་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཡིན།
༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤོས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ནང་གི་གཅིག་ནི། ཁོང་རློམ་སེམས་དང་ཁེངས་དྲེགས་སྤུ་ཙམ་མེད་པའི་སྙེམ་ཆུང་གི་རང་བཞིན་དང་དངོས་ཡོད་དང་མཐུན་པའི་ཁྱད་ཆོས་དེ་ཡིན། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྟག་ཏུ་ང་ནི་གྲྭ་པ་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཡིན། འགྲོ་བ་མི་གཞན་དག་དང་འདྲ་བར་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུང་གི་ཡོད། ཁོང་གིས། “གཞན་དང་ག་དུས་ཐུག་ཀྱང་། ངོས་ནས་མི་དེ་དག་ཀྱང་རང་དང་འདྲ་བའི་འགྲོ་བ་མི་གཞན་ཞིག་དང་ཐུག་གི་ཡོད་པར་ཆ་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོའི་འབྲེལ་ལམ་ནི་མི་དང་མིའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡིན་པ་ལས། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མི་གཞན་ཞིག་དང་། ཡང་ན་བོད་རིགས་ཤིག་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཞིག་ཐུག་གི་ཡོད་བསམ་གྱི་མེད། དེ་ལྟ་བུའི་གལ་གནད་ཆུང་བའི་ཁྱད་པར་ཐོག་ནས་མིན་པར། རྩ་བའི་ཆ་ནས་ང་རང་ཚོ་ཚང་མ་འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་རིམ་པ་ལ་གཙོ་བོ་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།” ཅེས་གསུང་གི་ཡོད།
མི་རྣམས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་དཀོན་མཆོག་དང་། རྒྱལ་པོ། ཡང་ན་དམིགས་བསལ་ནུས་པ་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཏུ་ལྟ་བཞིན་ཡོད་སྲིད་པའི་རྟོག་པའི་འཆར་སྣང་དེར་ཐུགས་མཉེས་པོ་མི་གནང་བར། དེ་མ་ཐག་ཁོང་གིས་རྣམ་རྟོག་དེ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐུགས་འདོད་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གིས་མི་མང་གྲངས་ལས་འདས་པའི་དབུས་སུ་ཕེབས་ཏེ་བཀའ་སློབ་དང་གསུང་བཤད་ག་དུས་གནང་ཀྱང་རྦད་དེ་ཐུགས་ལྷོད་ལྷོད་ངང་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་གཟིམ་ཁང་དུ་བཞུགས་པ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་ཚོར་ངང་གིས་ཡོང་གི་ཡོད། གལ་ཏེ་ཁོང་གི་སྐུ་ལུས་ལ་ག་དུས་ཟ་འཕྲུག་ལངས་ཚེ་སྤྱིར་བཏང་གི་མི་ནང་བཞིན་སྦར་ཤད་གནང་གི་ཡོད་པ་ལས་ཐུགས་མཚེར་སྣང་དང་ཁ་སྐྱེངས་པོ་གནང་མཁན་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མིན་ལ་སུ་གཅིག་ལའང་ངོམ་སྟོན་གནང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་མེད། གལ་སྲིད་ཁོང་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་སྲིད་འཛིན་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་འཆར་ཡོད་ན། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་འགྱིག་གི་བསིལ་ལྷམ་མནབ་བཞིན་ཡོད་ན། དེ་ག་རང་མནབས་ནས་མཇལ་འཕྲད་གནང་གི་ཡོད། ཁོང་གིས་གཞན་སེམས་འགུལ་ཐེབས་པ་དང་ཡིད་འཕྲོག་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐུགས་འདོད་མེད་ལ་དེ་འདྲ་བཟོ་ཐབས་ཀྱང་རྩ་བ་ནས་གནང་གི་མེད།
དགོད་བྲོ།
༧གོང་ས་མཆོག་ནས་བཀའ་མོལ་ག་འདྲ་ཞིག་གནང་བ་ཡིན་ནའང་། དེ་དགོད་བྲོའི་ངང་ནས་གནང་གི་ཡོད་པ་དེ་དངོས་གནས་ཧང་སངས་དགོས་ཡག་ཅིག་ཡོད། དེ་ལྟར་དགོད་བྲོའི་ངང་ཚུལ་དེས་གཞན་ལ་ཕོག་ཐུག་རྩ་ནས་འགྲོ་གི་མེད། ཐེངས་མ་གཅིག་༸གོང་ས་མཆོག་སྙེ་སྟེགས་སམ་་བཞུགས་སྟེགས་བདེ་པོ་རྩ་ནས་མེད་པ་ཞིག་གི་སྒང་ལ་བཞུགས་ནས་གསུང་བཤད་ཅིག་གནང་བའི་སྐབས། གསུང་བཤད་གྲུབ་མཚམས་སུ་གོ་སྒྲིག་ལྷན་ཚོགས་དང་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ། ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་ཁྱེད་རང་ཚོས་གྲ་སྒྲིག་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་གནང་འདུག །རྗེས་མ་ང་ལ་རྐུབ་སྟེགས་འདི་ལས་བདེ་བ་ཞིག་གྲ་སྒྲིག་གནང་རོགས། རྐུབ་སྟེགས་འདི་བདེ་པོ་དེ་ཙམ་མི་འདུག་ཅེས་ཞལ་གད་དང་དགོད་བྲོའི་ངང་ནས་གསུངས་གནང་སོང། དེ་ལྟ་བུའི་གསུང་སྟངས་དེས་མི་སུ་གཅིག་ལའང་བསུན་སྣང་དང་མི་དགའ་བ་མེད་པར། ཚོགས་ཁང་ནང་ཡོད་པ་ཚང་མ་གད་མོ་ཤོར་སོང་། དེ་ག་ནང་བཞིན་ཁོང་གིས་མི་རྣམས་ལ་བཀའ་བཀྱོན་གནང་སྐབས་ཀྱང་དེ་དང་གཅིག་པར་དགོད་བྲོའི་ངང་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།
ཝེ་ཙི་ལཧྥ་ཧཱ་ཝལ་ (Vaclav Havel) མཉམ་དུ་མཇལ་འཕྲད།
༸གོང་ས་མཆོག་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ (Czech Republic) ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དང་པོ་ ༼དེའི་སྐབས་ད་དུང་ཅེག་ཨོ་སི་ལོ་ཝཱཀྱ་ (Czechoslovakia) ཡིན་པ་རེད་༽ ཝེ་ཙི་ལཧྥ་ཧཱ་ཝལ་གྱིས་གདན་འདྲེན་ཞུས་པའི་སྐབས་ང་རང་ཡང་༸གོང་ས་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་ནི་སྲིད་འཛིན་ཁོང་གིས་གདན་ཞུ་གནང་བའི་མི་སྣ་གཉིས་པ་དེ་རེད་འདུག །མི་སྣ་དང་པོ་དེ་ནི་ཨ་རིའི་གྲགས་ཅན་གྱི་གཞས་པ་ Frank Zappa རེད་འདུག །ཧཱ་ཝལ་གྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་སྲིདའཛིན་ཁོ་རང་དང་ལས་རོགས་བློན་ཆེན་ལྷན་ཚོགས་ལ་སྒོམ་རྒྱག་ཚུལ་ཐད་བཀའ་སློབ་གནང་རོགས་ཞུས་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཁོང་གིས། “ང་ཚོར་ཉམས་མྱོང་མེད། ང་ཚོར་སྲིད་གཞུང་ཞིག་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་ཤེས་ཀྱི་མེད། ང་ཚོ་ཚང་མའི་སེམས་ནང་དངངས་སྐྲག་གིས་ཁེངས་ནས་གཉིད་ཀྱང་ཁུག་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་པས། ཁྱེད་ཀྱིས་ང་ཚོར་སེམས་ཞི་ལྷོད་ཇི་ལྟར་བཟོ་དགོས་པའི་ཐབས་ཤིག་གནང་རོགས། དེ་མིན་སྲིད་གཞུང་དང་རྒྱལ་ཁབ་གསར་པ་ཞིག་ནམ་ཡང་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་ཐུབ་ས་མ་རེད།” ཅེས་ཞུས་པ་རེད།
སྲིད་འཛིན་ཧཱ་ཝལ་ལགས་ནི་དོན་ལ་གནས་མཁན་ཞིག་དང་ཁ་རུ་ཁ་ཐུག་ཅིག་ཡིན། ཁོང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བློན་ཆེན་རྣམས་དབྱར་ཁའི་ཕོ་བྲང་ཞིག་ཏུ་གདན་འདྲེན་ཞུས། ཕོ་བྲང་དེ་ནི་ཅེག་རྒྱལ་ས་པི་རཱག་ (Prague) གི་ཕྱི་ལོགས་སུ་ཡོད་པའི་མཁར་རྫོང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ཁོང་རང་ངོས་ནས་དེར་ནམ་ཡང་དངོས་སུ་འགྲོ་མྱོང་མི་འདུག །དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་འདུག་པས་ཚོམས་ཆེན་ཁང་ནས་འགྲོ་སྐབས་ཚང་མ་ལམ་ནོར་ཤོར་ཉེན་ཞིག་འདུག །ཁོང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ། “འདི་ནི་དམར་ཤོག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོའི་གཞང་ཁང་རེད།” ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་ཞུས་སོང། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་ཐད་ཀར་ཞུ་མི་ཉན་པ་དང་གུས་བརྩིའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་ཞུ་དགོས་ཀྱང་། ཁོང་ནི་ཁ་རུ་ཁ་ཐུག་དེ་འདྲ་རེད་འདུག །དེར་ཡོད་པའི་ཁང་མིག་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་དབུས་པའི་མི་ཚང་མ་ཞ་ལའི་སྟེང་བཞུགས་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྲིད་འཛིན་ཧཱ་ཝལ་དང་བློན་ཆེན་རྣམས་རྔུལ་ལེན་གྱི་གྱོན་གོས་ཧ་ཅང་སྟབས་བདེ་པོ་གྱོན་ནའང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ནམ་རྒྱུན་ལྟར་བཞུགས་ཏེ། ཁོང་ཚོར་སེམས་ཞི་ལྷོད་ཡོང་བར་དབུགས་གཏོང་ལེན་གྱི་སྒོམ་རྒྱག་སྟངས་བསླབ་གནང་སོང་།
སྤྱིར་བཏང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དགོང་དྲོ་ཞལ་ལག་མ་མཆོད་པར། ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་སྤོང་བའི་དགེ་འདུན་གྱི་སྲུང་ཁྲིམས་དམ་པོ་སྲུང་གནང་གི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཁོང་ཧ་ཅང་གི་གཞན་དབང་སྟབས་བསྟུན་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཐུགས་གུ་དོག་པོ་མ་གནང་བར་གཞན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཆེད་ཧཱ་ཝལ་གྱིས་ཕོ་བྲང་དེར་དགོང་དྲོའི་ཞལ་ལག་ཅིག་གྲ་སྒྲིག་གནང་བ་དེ་མཆོད་རྒྱུར་ངོས་བཞེས་གནང་། ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་དེ་གར་བཞུགས་ཏེ། བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང། གླེང་མོལ་དབྱིན་ཇིའི་སྐད་དུ་གནང་བའི་སྐབས་དོ་སྣང་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཧཱ་ཝལ་ལ་བཀའ་བཀྱོན་ཞིག་གནང་སོང་། གང་ཡིན་ཟེར་ན། སྲིད་འཛིན་ཧཱ་ཝལ་ནི་ཐ་མག་ལ་རྦད་དེ་ལང་ཤོར་ནས་མུ་མཐུད་འཐེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་ཅོག་ཙེ་གཅིག་གི་ཐོག་ལྷན་དུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་སུའང་ཐ་མག་འཐེན་གྱི་འདུག །ངའི་བསམ་པར་དེ་ནི་ཏོག་ཙམ་འཚམས་པོ་མེད་པ་ཞིག་རེད་བསམས་སོང། གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་སྲིད་འཛིན་ཡིན་ནའང། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་ལྷོད་པོའི་ངང་ཁོང་ལ་བཀའ་བཀྱོན་གྱི་ཚུལ་དུ་སློབ་གསོ་ཞིག་གནང་སོང་། དེ་ཡང་། “ཁྱེད་རང་གིས་ཐ་མག་ཧ་ཅང་མང་པོ་འཐེན་གྱི་འདུག །མི་རིང་བར་འབྲས་ནད་ཕོག་སྲིད་པས། ངེས་པར་དུ་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས།” ཞེས་གསུངས། དེ་ནི་ངའི་བསམ་པར་སེམས་བཟང་གནད་ལ་སྨིན་པའི་བཀའ་སློབ་ཞིག་ཆགས་སོང་། དེར་བརྟེན་ཕྱིས་སུ་ཧཱ་ཝལ་ལ་གློ་བའི་འབྲས་ནད་ཕོག་འདུག །དེ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་གཞན་སེམས་ཅན་ལ་ཐུགས་ཁུར་གནང་གི་ཡོད་པ་ལས་གཞན་གྱིས་ཁོང་ལ་གང་བསམ་ཕྱོགས་ཐད་ཐུགས་སྣང་གནང་གི་མེད།
རྣམ་དཔྱོད་དང་དྲན་ཤེས།
དེར་མ་ཟད། ད་ལྟ་བར་དུ་ངའི་མི་ཚེའི་ནང་འཕྲད་པའི་གང་ཟག་རྣམ་དཔྱོད་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་ཆེ་ཤོས་ཡོད་པ་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་ཡིན། ཁོང་ལ་པར་བརྒྱབ་པ་ནང་བཞིན་གྱི་དྲན་ཤེས་གསལ་པོ་ཡོད། ནང་པའི་ཆོས་གསུང་པའི་སྐབས་ནང་པའི་ཆོས་རྒྱུད་མི་འདྲ་བ་ཚང་མའི་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། གཞུང་གང་ས་གང་ནས་ཐུགས་ཐོག་ནས་ལུང་འདྲེན་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ནང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་སློབ་གཉེར་བྱེད་སྐབས། གཞུང་ཆེན་ཁག་བློ་འཛིན་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། མི་མང་ཆེ་བས་ཤོག་ལྷེ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ལྷག་བློ་འཛིན་བྱས་ཡོད་ངེས་རེད། འོན་ཀྱང་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་རྩ་གཞུང་ཙམ་མ་ཟད་འགྲེལ་པ་ཁག་ཀྱང་ཐུགས་ལ་ཡོད། ཁོང་གི་གསུང་ཆོས་གནང་སྐབས་གཞུང་གཅིག་ནས་ཏོག་ཙམ་གསུང་། དེ་ནས་འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་གཞན་ཞིག་ནས་ཏོག་ཙམ་གསུང་སྟེ་གཞུང་ཕན་ཚུན་བསྡུར་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གི་ཡོད། དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་ཞིག་རེད། དེ་ནི་ཁོང་གི་དྲན་ཤེས་ཀྱི་བྱེད་ལས་དང་ཧ་ཅང་རིག་པ་རྣོ་ལ་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྟགས་རེད། གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དེ་དག་གི་འགྲོས་དང་། དེ་དག་ཇི་ལྟར་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་གཟིགས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན། ཚན་རིག་མཁས་པ་སྐུ་ཞབས་ཨྱེན་སེ་ཊ་ཡེན་ (Einstein) ལྟ་བུས་མཉམ་བྱའི་བརྩི་ཐབས། e = mc² འདི་ལྟ་བུ་ཇི་ལྟར་ར་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། དེ་ནི་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་གི་སྙིང་པོ་བསྡུས་ནས་དེའི་འགྲོ་སྟངས་ཀྱི་འགྲོས་འཚོལ་ཐུབ་པ་ལས་བྱུང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གཞུང་གི་ཕུང་པོ་ལ་མཁྱེན་རྒྱ་ཡངས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལྟར་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།
༧གོང་ས་མཆོག་གི་པར་བརྒྱབ་པ་ནང་བཞིན་གྱི་དྲན་ཤེས་དེ་གཞུང་ཆེན་མོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། མི་རྣམས་ཀྱང་ངོ་མཁྱེན་པའི་དྲན་ཤེས་རབ་ཏུ་བཀྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ངའི་མདུན་དུ་ཐེངས་མང་གསལ་སྟོན་མཛད་གནང་སོང་། དཔེར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ཉིད་མཇལ་བར་བཅར་མཁན་ལོ་ན་མཐོ་བའི་རྒས་པོ་ཞིག་བོད་ནས་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། རྒས་པོ་དེ་གཟིགས་པ་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཞལ་ནས། “ཨོའོ། ངས་ཁྱེད་རང་གསལ་པོར་དྲན་གྱི་འདུག །ལོ་ངོ་སུམ་ཅུའི་སྔོན་ངོས་རྒྱ་གར་ལ་ཡོང་བའི་སྐབས་ལམ་བར་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་དགོན་པར་བསྡད་མྱོང་། སྐབས་དེར་ཁྱེད་རང་ཚོས་རྟེན་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་དང་སྦྲགས་ང་ལ་བརྟན་བཞུགས་ཞིག་ཀྱང་གྲ་སྒྲིག་བྱས་འདུག །བརྟན་བཞུགས་ཕུལ་བའི་སྐབས་ཁྱེད་ཀྱིས་མཆོད་པའི་འབུལ་རྫས་བླུགས་པའི་སྣོད་ལྗིད་ཁོག་ཚ་པོ་ཞིག་ཕྲག་སྟེང་དུ་ཁྱེར་ནས་ཁྱེད་ལ་དཀའ་ལས་བྱུང་བ་ངས་དྲན་གྱི་འདུག །ཁྱེད་རང་གིས་དྲན་གྱི་འདུག་གམ།” ཞེས་གསུངས་སོང་། དེ་ནི་དངོས་གནས་དྲང་གནས་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་རེད། ངའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སེར་ཀོང་མཚན་ཞབས་རིན་པོ་ཆེ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགེ་རྒན་གཙོ་བོའི་ནང་ནས་གཅིག་རེད། མཚན་ཞབས་རིན་པོ་ཆེས་གསུང་དོན། ༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ན་ཕྲ་བའི་སྐབས་སུའང་མཚན་ཞབས་སུས་ཀྱང་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཀྱང་། ཐེངས་གཅིག་ལས་འགྲེལ་བཤད་སྐྱོན་དགོས་ཀྱི་མེད། ཐེངས་གཅིག་བསླབས་པ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ནས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་ལ་བརྟན་པོར་གནས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་གསུང་གནང་གི་རེད།
མཛད་འཕྲིན་ལེགས་འགྲུབ།
༸གོང་ས་མཆོག་ནི་ང་ཚོའི་མི་རབས་དང་དུས་རབས་འདིའི་སྐབས་ཀྱི་ཆེས་བླ་ན་མེད་པ་དང་ཕུལ་བྱུང་གི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་དེང་དུས་འཛམ་གླིང་ལ་གལ་གནད་དང་དགོས་གལ་གང་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཁོང་གི་མཐར་ཕྱིན་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་རྗེས་གང་དང་གང་ལེགས་གྲུབ་གནང་ཡོད་པ་ལས་རྟོགས་ནུས། ཁོང་གིས་རང་རྒྱུད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་དེའི་ཕྱིར་དཀའ་ལས་དུ་མ་བསྐྱོན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་གནང་གི་ཡོད་ཀྱང་། དེ་དག་ནི་ང་ཚོས་ཀྱང་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན། ང་ཚོས་ཁོང་གིས་དཀའ་ངལ་སྣ་ཚོགས་ལ་གདོང་ལེན་གནང་སྟངས་ལ་ལྟོས་དང་། འཛམ་གླིང་འདིའི་ནང་གི་མི་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གིས་རང་ཉིད་ལ་མི་དམངས་ཀྱི་དགྲ་བོ་ཨང་དང་པོ་ཞེས་སྐྱོན་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་ཐོངས་དང། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དེ་ལ་བཞད་གད་གནང་གི་ཡོད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཁོང་གིས་དེ་དངོས་གནས་མིན་པ་མཁྱེན་གྱི་ཡོད། ཁོང་གི་དབུ་ལ་རྭ་ཅོ་སོགས་གང་ཡང་མེད། འོན་ཀྱང་མི་དམངས་ཀྱི་དགྲ་དང་གྲྭ་ཆས་གྱོན་པའི་འདྲེ་དང་སྤྱང་ཀི་ཞེས་མིང་འདོགས་བྱས་པར། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་ལ་ཡ་ལན་དང་གདོང་ལེན་ཇི་ལྟར་བྱེད་དམ།
ཁོང་ནམ་ཡང་ཐུགས་ཞུམ་མྱོང་མེད། ཐུགས་ཞུམ་པ་ཟེར་བ་ནི་ཁོང་ནས་ནམ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་མྱོང་མེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་ཁོང་གིས་མཁྱེན་ཡག་ལ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་རང་མཐོང་དམན་པ་དང་རང་ཉིད་ལ་ཞེ་སྡང་ཡོད་མཁན་གྱི་མིའི་བསམ་ཕྱོགས་དེ་ནམ་ཡང་གསན་མྱོང་མེད་ལ། དེ་ལྟར་དགོངས་མྱོང་མེད་ཅེས་ངོས་བཞེས་གནང་བ་ངས་དྲན་གྱི་འདུག །ཁོང་ཉིད་དེ་འདྲའི་དཀའ་ངལ་དང་ནམ་ཡང་འཕྲད་མྱོང་མེད་པ་དང་། དེ་འདྲ་ནམ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་མྱོང་མེད་པ་རེད།
ཁོང་ནི་རྟག་ཏུ་རེ་བ་བཟང་ས་ནས་རྒྱག་གནང་མཁན་ཞིག་དང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་དོན་དངོས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་ཕེབས་མཁན་ཞིག་ཡིན། ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་འདིའི་གནས་སྟངས་ལ་ཁོང་གིས། “འཛིན་གླིང་ནང་གི་དཀའ་ངལ་རྣམས་འགྲོ་བ་མིས་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་འགྲོ་བ་མི་རང་གིས་སེལ་ཐུབ།” ཅེས་གསུང་གི་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཁོང་གིས་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིན་ཐང་གོང་མཐོར་གཏོང་བ་དང་། ཕྲུ་གུའི་ཤེས་ཡོན་ནང་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་པ། རིང་གཞུང་དང་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་ནང་ཁུལ་དབར་མཐུན་སྒྲིལ་བསྐྲུན་པའི་སྒོ་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་གནང་གི་ཡོད། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་པོའི་བདེ་དོན་ཆེད་ཧུར་བརྩོན་གྱིས་ཐུགས་འཁུར་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་རྟག་ཏུ་སྙེམ་ཆུང་དང་ཡིན་ལུགས་ཚུལ་མཐུན། ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་གནང་གི་ཡོད། དེ་ནི་དངོས་གནས་བློ་སྟོབས་དང་སེམས་སྐུལ་ཐེབས་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་དག་གི་སྟེང་ཁོང་ལ་དགོད་བྲོའི་བག་ཡངས་དང་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ནུས་ཤུགས་ལྡན་ཡོད་པས། དངོས་གནས་ཡིད་ཆེས་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན།
༸གོང་ས་མཆོག་གི་དྲུང་ཆེ་རྣམ་པ་དང་སློབ་སྟོན་ཞུ་ས་ཚང་མས་རྟག་ཏུ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཆིབས་སྒྱུར་འགྲིམ་འགྲུལ་ཞེ་དྲགས་མ་གནང་བར་སྐུ་ངལ་གསོ་རོགས་གནང་ཞེས་གསོལ་བ་འདེབས་ཀྱི་ཡོད། ཆིབས་སྒྱུར་གནང་ཐེངས་རེའི་སྐབས་ཀྱི་མཛད་རིམ་ལ་བལྟས་ན། དངོས་གནས་ཡིད་ཆེས་དཀའ་བ་ཞིག་ཡོད། ཉིན་གཅིག་ནང་སྐར་མ་རེ་རེའི་ནང་མཇལ་བཅར་བ་རྣམས་གཅིག་མཇུག་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་མཇལ་ཁ་གནང་བ་དང་། ཁོང་གིས་གནམ་གྲུའི་ནང་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་ཕྱོགས་ལ་བལྟས་ན། ནམ་རྒྱུན་ཉིན་མ་རྟག་པར་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང། ད་དུང་ཁོང་གིས་རྟག་ཏུ། “མིན། ང་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པའི་སྐབས་ངས་གཞན་དོན་ཆེད་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན། གཞན་ལ་ཕན་གྱི་འདུག” །ཅེས་གསུང་གི་ཡོད།
ངའི་བསམ་པར། ཁོང་འཛམ་གླིང་འདིར་གལ་གནད་དང་དགོས་གལ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ནི། ཁོང་གིས་ང་ཚོར་རེ་བ་སྦྱིན་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ནི་ལྷག་བསམ་གྱི་ཕྱུག་པ་དང་གཞན་དོན་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན། འགྲོ་བ་མི་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཕྱོགས་ཐད་ཁོང་གིས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་ཞིང་། གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་རུང་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་ཤེས་ཡོན་དང་། ཕན་ཚུན་གཉིས་སྨན་གྱི་གོ་རྟོགས། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་སྐོར་བཀའ་གནང་གི་ཡོད། དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཐབས་ལམ་འདྲ་པོ་མ་ཡིན་པར། དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན། ༸གོང་ས་མཆོག་ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཕེབས་པའི་སྐབས། ཁོང་དངོས་སུ་མཇལ་འཕྲད་དང་བཀའ་སློབ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་རིན་ཐང་བྲལ་བ་ཞིག་ང་ཚོར་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད།
དྲི་བ་དྲིས་ལན།
༸གོང་ས་མཆོག་ནས་ཆོས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཆ་ཚང་དང་། དེ་ག་ནང་བཞིན་གནད་དོན་གཞན། དཔེར་ན། བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་མི་ཚེའི་ཆེད་དུ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་བཅས་མཉམ་སྡེབ་ཇི་ལྟར་གནང་གི་ཡོད་དམ།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སློབ་གཉེར་དང་སྒོམ་ཉམས་ལེན་ཤུགས་ཆེན་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ནི་ད་དུང་དབུས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་ཞིག་ཀྱང་རེད། སྙིང་སྟོབས་དང་རྣམ་དཔྱོད། དེ་བཞིན་མ་འོངས་སྔོན་གཟིགས་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ཁོང་གི་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཡོངས་སུ་བློས་བཏང་མཛད་ནས། དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ནས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་དབུ་ཁྲིད་དམ་སྲིད་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་གནང་། དེ་ལྟར་མེད་པའི་ལོ་མང་པོའི་སྔོན་ཁོང་སྒྲིག་འཛུགས་དེའི་དབུ་འཁྲིད་རེད། ཁོང་གིས་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཆེད་གཞིས་ཆགས་ལས་དོན་གོ་སྒྲིག་དང་སྟངས་འཛིན་གནང་བ་དང་། བཙན་བྱོལ་ནང་ལྷན་ཁང་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་བསྐྱར་དུ་གསར་བཙུགས་གནང་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐབས་ཇུས་གཙོ་བོ་ནི་དོན་དངོས་དང་མཐུན་པ་གནང་རྒྱུ་མ་གཏོགས། “ཨོའོ། དེ་མང་དྲགས་འདུག །ངས་བྱེད་ཐུབ་ས་མ་རེད། དེ་ཡོང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།” ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་མི་བཞེས་པར། གོ་རིམ་དང་ལྡན་པ་གནང་གི་ཡོད། ཁོང་གི་ཧ་ལས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་དྲན་ཤེས་ཀྱི་ནུས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཁོང་ཀྱི་གཟིགས་རྟོག་འོག་ཡོད་པའི་འཆར་གཞི་འདྲ་མིན་ལག་ལེན་གང་འདྲ་བསྟར་བཞིན་ཡོད་པ་ལ་མུ་མཐུད་གཟིགས་ཞིབ་གནང་ཐུབ་པ་དང་། ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་ལས་འགན་དང་དབང་ཚད་སྤྲོད་སྟངས་མཁྱེན་གྱི་ཡོད། ཁོང་གིས་གང་བྱེད་དགོས་པ་དེ་སྒྲུབ་གནང་གི་ཡོད་པས། དེ་ཁོང་གིས་ངོས་ནས་བཤད་ན་དེ་ནི་གནས་ཚུལ་ཆེན་པོ་གང་ཡང་མ་རེད།
ངས་སྐབས་རེ་ཕྱེད་དགོད་བྲོ་དང་བཅས་དུས་འཁོར་གྱི་ལམ་ལུགས་དེ་བྱ་བ་སྣ་མང་སྒྲུབ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཟེར་གྱི་ཡོད། དུས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་ཁྱེད་ཀྱིས་གཟུགས་བརྙན་མི་འདྲ་བ་ ༧༢༢ སེམས་ནང་དམིགས་རྣམ་དུ་བྱེད་དགོས། ཕལ་ཆེར་༸གོང་ས་མཆོག་དེ་ལྟར་གནང་ཐུབ་མཁན་ཉུང་ཤས་ནང་གི་གཅིག་ཡིན་རེད། ཤིན་ཏུ་མགོ་རྙོག་ཆེ་བའི་ཉམས་ལེན་འདིར་བསམ་བློ་བཏང་སྐབས། ལས་ཀའམ་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་འཕྲད་ཡོང་དུས་དེ་ཚོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལས་མེད་པས། ཁྱེད་རང་གང་ལའང་མི་སྐྲག་པ་དང་། དེ་ལས་གནད་དོན་ཆེན་པོ་དང་ཧང་སངས་དགོས་པ་བཟོ་གི་མེད།
སྤྱིར་བཏང་མི་ཚེ་ནི་རྙོག་འཛིངས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། མི་འགའ་ཤས་ཀྱི་མི་ཚེ་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང་དེ་བས་རྙོག་འཛིངས་ཆེ་བ་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེར་ཞེད་སྣང་བྱ་རྒྱུའི་ཚབ་ལ་དེར་དང་ལེན་མི་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ནམ། ག་ཚོད་ཀྱིས་མང་བ་ཡོད་ན། དེ་རྩིས་ཀྱིས་བཟང་བ་ཡོད། དཔེར་ན། ངའི་དྲྭ་ལྗོངས་དང་འདྲ་བར་སྐད་ཡིག་མི་འདྲ་བ་ ༢༡ ནང་ཕབ་བསྒྱུར་གྱི་ལས་གཞི་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། - དེ་གང་ཡང་མ་རེད། ང་ཚོས་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། གལ་སྲིད་དགོས་པ་ཡོད་ན་ང་ཚོས་དེ་ལས་མང་བ་ཁ་སྣོན་བྱེད་ལོས་ཆོག །འཆར་གཞི་འདི་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་དང་བསྡུར་ན་ཆུང་ཆུང་རེད། འོན་ཀྱང་དེས་འབྱུང་སྲིད་པ་སྟོན་གྱི་ཡོད། བདེ་སྡུག་ཞུ་དགོས་ཡག་མེད། “ང་ཐབས་སྐྱོ་པོ་རེད་” ཟེར་རྒྱུ་ལྷག་མེད། ངའི་ཨ་མ་ལགས་ཀྱིས་ང་ལ། “དྲང་པོ་དྲང་གཞག་དང་ཁ་རུ་ཁ་ཐུག་བྱེད་དགོས།” དེ་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་རེད།
ཕྱོགས་བསྡོམས།
འགའ་ཤས་ཀྱིས་ཁོང་རང་གི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་འཛིན་ལ་བརྩི་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཡང་འགའ་ཤས་ཀྱིས་ཁོང་གྲགས་ཅན་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པ་མཐོང་མཁན་ཡོད། དེར་མ་ཟད། ཡང་འགའ་ཤས་ཀྱིས་ཁོང་ “ལུག་ལྤགས་གྱོན་པའི་སྤྱང་ཀི་” ཡིན་པ་བསམ་མཁན་ཡང་ཡོད་པ་རེད། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ནི། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཀྱི་འགྲོ་བའི་དོན་དང་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་ཆེད་དུ། ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་དང་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་མཐུན་ལམ་ཡོང་ཆེད་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ཁོང་གིས་ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མི་རྣམས་ཀྱིས་གང་བྱེད་ཐུབ་མིན་ཐད་སེམས་སྐུལ་དང་ལམ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད།།