ਲੋਕ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਵੱਲ ਕਿਉਂ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ

ਹੁਣ, ਹੱਲ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦੇ ਇਸ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪਹਿਲੂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਗੇ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਕੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਕਰਸ਼ਕ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲ, ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਪੱਖ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਕਾਫੀ ਕੁੱਝ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ ਅੰਨ੍ਹੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਸੂਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤਰਕ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਢੰਗ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਡੂੰਘੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦਿਆਂ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਉੱਤੇ ਅਜ਼ਮਾਉਂਦੇ ਹਾਂ – ਤਜਰਬਾ ਕਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਇਹ ਵੇਖਦਿਆਂ ਕਿ ਕੀ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਿਖਾਇਆ ਢੰਗ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨਤੀਜੇ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ, ਜੋ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਯੋਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵਿਹਾਰਕ ਹੋਣਾ, ਆਦਰਸ਼ਵਾਦੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਿਹਾਰਕ ਹੋਣਾ, ਹੀ ਅਸਲ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।

ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੇ ਰਵਾਇਤੀ ਬੋਧੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਪਹਿਲੂ ਹਨ ਜੋ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨਾਲ ਗਲਤ ਜਾਂ ਅਸੰਗਤ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ – ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਬਾਰੇ – ਤਾਂ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਬੋਧੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਬਦਲ ਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਖੁਸ਼ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਵੀ ਵਿਰੋਧੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਅਸਲੀਅਤ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਕਲਪਨਾ ਉੱਤੇ, ਅਤੇ ਬੁੱਧ ਸਾਨੂੰ ਭੂਗੋਲ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਆਏ, ਬਲਕਿ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਆਏ ਸਨ। ਅਤੇ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਆਕਾਰ ਬਾਰੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ, ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਤੱਕ ਦੀ ਦੂਰੀ – ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸਮਝਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਢਾਈ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮਝਦੇ ਸਨ। ਸੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਹੀਂ ਹਨ; ਇਹ ਬੁੱਧ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤੱਥ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਇਹ ਕਹਿਣ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਨ ਤੋਂ ਖਾਰਜ ਨਾ ਕਰਨ ਕਿ, "ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ।" "ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ" ਇਹ ਕਹਿਣ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਸੋ ਇਹ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਦਿਮਾਗ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬੋਧੀ ਪੱਖ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਕਰਾਸ-ਫਰਟੀਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਵਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਬੋਧੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਮੁੱਖ ਬਿੰਦੂਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਸਾਡੇ ਮਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਵਾਦੀ ਹਾਂ – ਬਹੁਤ ਨਕਾਰਾਤਮਕ, ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੈਂ, ਮੈਂ, ਮੈਂ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ – ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਬਦਤਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਓਂਨੀ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਜਦਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਹਾਂ, ਜੇ ਅਸੀਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਹਰ ਸਮੇਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। ਸਾਡੇ ਮਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿੰਦੂਆਂ ਬਾਰੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਂਚਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸੱਚੀਆਂ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨਾਲ ਹੀ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਢੰਗ ਹਨ ਜੋ ਦਰਦ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਰਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਡਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ, ਬਹੁਤ ਤੰਗ ਹੁੰਦੇ ਜਾਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਤਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਢੰਗ ਹਨ ਜੋ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਦਰਦ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿਚ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਬੋਧੀ ਚੋਲੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਜਿਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਵੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਢੰਗਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਬੋਧੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਸਮਝਾਇਆ ਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਢੰਗ ਹਨ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਪਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਬੋਧੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਲੋਕ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਠੀਕ ਹੈ, ਵਧੇਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੋਧੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਕੀ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਹੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਰਤਾਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੋਧੀ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਬੋਧੀ ਪਿਛੋਕੜ ਕੀ ਸਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ ਹੈ।

ਪਰ, ਬੇਸ਼ਕ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਪੱਖੋਂ ਮੁਖੀ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜੋ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੋਹਰੀ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਕ ਪਹਿਲੂ ਜਿਸ 'ਤੇ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਮਹਾਨ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਉਪਦੇਸ਼ਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ: ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਾਨ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਰੂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਆਡੀਓ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਰਧਾਪੂਰਵਕ ਮੁਖੀ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਗੁਰੂਆਂ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ, ਜਾਂ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ – ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਹਨ – ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੋਧੀ ਗੁਰੂਆਂ ਵੱਲ ਬਹੁਤ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਕਿ ਇੱਥੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਨੂੰ ਲੱਭਣਗੇ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਵੇਗਾ।

ਅਤੇ, ਬੇਸ਼ਕ, ਸਾਨੂੰ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ: ਹਰ ਰੂਹਾਨੀ ਗੁਰੂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੋਧੀ ਪਿਛੋਕੜ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਪੂਰਾ ਸ਼ੁੱਧ ਨਹੀ ਹੈ। ਆਖਰਕਾਰ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਿੰਦੂ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਿੰਦੂ ਹਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਅਸਲ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਅਸਧਾਰਨ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ ਹਨ – ਕੁਝ ਲੋਕ, ਮੈਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ – ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇਹ ਹੈ: “ਕਾਸ਼ ਮੈਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣ ਸਕਦਾ।” ਉਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਨਮੂਨੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਸਲ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਲਈ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, “ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।” ਦਰਅਸਲ, ਬੁੱਧ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ, “ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਉਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਹਨ – ਮਨ, ਦਿਲ, ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਆਦਿ। ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੋਗੇ।” ਇਸ ਲਈ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਵਰਗੇ ਲੋਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਬਹੁਤ-ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਅਸੰਭਵ ਹੋਣ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦੇਣ ਜਾਂ ਇਹ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਰਗੇ ਬਣਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੈ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਰਧਾਪੂਰਵਕ ਮੁਖੀ ਹਨ, ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿਚ ਇੰਨੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਹੀਂ ਹਨ।

ਫਿਰ ਉਹ ਸਥਾਨ ਜੋ ਕਿ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੋਧੀ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬੋਧੀ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਉਪਲੱਬਧਤਾ ਘਟ ਗਈ ਹੈ, ਫਿਰ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਅਪੀਲ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਜਾਇਜ਼ ਨਜ਼ਰੀਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਮੁੱਲ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਏ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੇ ਜੋ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਕਵਾਸ ਸੀ ਅਤੇ ਜੇ ਅਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸਭ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣਾ ਪਏਗਾ, ਫਿਰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰਾਏ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ, ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਮੂਰਖ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਉਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਸਵੈ-ਮੁੱਲ ਜਾਂ ਸਵੈ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ; ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਅਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਵਧ ਸਕੀਏ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ, ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਲਈ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਧਾਰ ਦੇਣ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਰਵਾਇਤੀ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਵੱਲ ਮੁੜਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨਾ ਇਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਹੁਣ, ਬੇਸ਼ਕ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਿੰਦੂ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਇਦ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਿੰਦੂਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਕ ਸਕੂਲ ਵਿਚ, ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਆਪਣੇ ਕਬੀਲੇ, ਆਪਣੇ ਧਰਮ, ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦੋ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਗੁਣਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿਣਾ ਜਾਂ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਗੁਣਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿਣਾ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿਚ ਦੂਜੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਗੁਣ ਰਹੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਜੇ ਇਹੀ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਬਾਰੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਏ, ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਉਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਤਾਂ ਵੀ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਉਸ ਰਵੱਈਏ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਬਹੁਤ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ, ਜਾਂ ਗ਼ਲਤ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਕੋਈ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਿੰਦੂਆਂ ਤੋਂ, ਪਰ ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ, ਦੁਬਾਰਾ, ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਉਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਲੋਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਿੰਦੂਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੋ ਇਹ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਅਪੀਲ ਹੈ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਖੇਤਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਵੈ-ਮੁੱਲ ਦੀ ਭਾਵਨਾ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਡੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਬਾਰੇ, ਸਾਡੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਬਾਰੇ, ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

ਲੋਕ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗਰੁੱਪ ਹੈ ਜੋ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਜਾਦੂਈ, ਵਿਲੱਖਣ ਹੱਲ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ – ਖ਼ਾਸਕਰ ਤਿੱਬਤੀ/ਮੰਗੋਲੀਆਈ/ਕਾਲਮੀਕ ਸੰਸਕਰਨ ਵਿਚ – ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਵਿਲਖਣ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ: ਇਹ ਸਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਵਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਬਾਂਹ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ। ਉਹ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਜਾਦੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਰਗੇ ਜਾਪਦੇ ਹਨ – ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੱਖ ਵਾਰ ਉਚਾਰਨ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਬਾਹਾਂ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਵਾਲੇ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਜਾਦੂਈ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਢੰਗ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ਜਾਦੂਈ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲੱਭਦੇ ਹਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ (ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਕੁਝ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਜਾਏ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦੀ, ਗੈਰ-ਵਾਜਬ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰੀਏ), ਪਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕੁਝ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿਉਂਕਿ, ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਕੋਈ ਜਾਦੂਈ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ ਜੋ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਜਾਂ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ, ਆਪਣੇ ਸੁਆਰਥ, ਲਾਲਚ, ਆਪਣੇ ਲਗਾਵ ਆਦਿ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਜਾਦੂਈ ਹੱਲ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿੱਜੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਪਰ, ਬੇਸ਼ਕ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਧੇਰੇ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਲੱਭਦੇ ਹਨ।

ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਪਹਿਲੂ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਦਿਲਕਸ਼ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਰੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਭਣ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਇੱਛਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਗੇ। ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਰਾਹੀਂ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਕੁਝ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੋ ਵੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰੇ ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬੁੱਧ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਢੰਗ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਦਾ ਮੰਤਵ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਜੀਵਿਤ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਢਾਈ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਸੋ ਗੱਲ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ; ਇਹ ਸਭ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਇਕ ਢੰਗ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਢੰਗ ਜੋ ਬੁੱਧ ਨੇ ਇਸ ਅਹਿਸਾਸ 'ਤੇ ਸਿਖਾਏ ਕਿ ਹਰੇਕ ਇੰਨਸਾਨ ਵੱਖਰਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖਰੇ ਲੋਕ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਪੂਰਨ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੋਧੀ ਢੰਗਾਂ ਅੰਦਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮੀਨੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਲੱਭ ਸਕਾਂਗੇ ਜੋ ਸਾਡੇ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ; ਅਤੇ ਜੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਅਜ਼ਮਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਡੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਹ ਤੱਥ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਈਏ।