បទបង្ហាញអំពីអរិយសច្ចៈបួន ជាវិធីសាស្រ្តឯករបស់ព្រះពុទ្ធអង្គ ចំពោះបញ្ហានៃសេចក្តីសុទ្ខ ហើយនិងរបៀបដែលវាអាចត្រូវបានដោះស្រាយ។

ភាពសំម្បូរបែបនៃនិកាយផ្សែងៗនៃព្រះពុទ្ធសាសនាត្រូវបានអភិវឌ្ឍឡើង ដោយមនុស្សនៅទីកន្លែងផ្សេងៗគ្នា ដែលជាទីព្រះពុទ្ធសាសនាបានផ្សព្វផ្សាយទៅដល់ ដោយនិកាយទាំងនោះបានផ្តោតសំខាន់ទៅលើទិដ្ឋភាពមួយ ឬក៏ទិដ្ឋភាពមួយផ្សេងទៀត នៃព្រះធម៌(ការបង្រៀនរបស់ព្រះពុទ្ធ)។នេះគឺជាការពិពណ៌នាទូទៅខ្លះៗ នៃនិកាយធំៗដែលយើងឃើញមាននៅអាសុីអាគ្នេយ៍ នៅប្រទេសចិន និងនៅទីបេ។

ពាក្យប្រៀនប្រដៅព្រះពុទ្ធសាសនាក្នុងអត្ថន័យសង្ខេប៖ ចៀសវាងទង្វើបាបអកុសល ប្រព្រឹត្តធ្វើទង្វើជា កុសល ដើម្បីសម្រេចបានទង្វើជាកុសលទាំងឡាយទាំងពួងនោះ យើងត្រូវសម្អាតចិត្តឪ្យល្អផូរផង់ជាមុនសិន ។

កាលយល់ដឹងត្រូវ(សម្មាទិដ្ឋិ)ចំពោះសុញ្ញភាពគឺជាមាគ៌ាផ្លូវចិត្តដ៍ត្រឹមត្រូវ​នាំទៅរកការបញ្ឈប់ពិតនៃមូលហេតុពិតនៃសេចក្តីទុក្ខរបស់យើង។

មានការបញ្ឈប់ពិតប្រាកដនៃមូលហេតុនៃទុក្ខ នោះគ្មានសេចក្តីទុក្ខពិតណាអាចកើតឡើងវិញបានឡើយ។

មូលហេតុនៃសេចក្តីទុក្ខរបស់យើងគឺជាជំនឿជឿលើសភាពមិនពិត និងភាពគ្មានសតិដឹងថាសភាពមិនពិតនោះគឺគ្រាន់តែជាការស្រមើស្រមៃ បូករួមទាំងកិលេស និងកម្មកិរិយាដែលយើងប្រព្រឹត្ត។