សមាធិចំពោះជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ

ការផ្តោតលើដង្ហើមដើម្បីឱ្យស្ងប់ស្ងាត់ - ដែលមនុស្សមួយចំនួនជឿថាជាវិសាលភាពពេញលេញនៃ shamatha - គឺគ្រាន់តែជាចំនុចបឋមនៃកត្តាទាំងបី។ យើងត្រូវស្ងប់ស្ងាត់មុនពេលស្តាប់ការបង្រៀន យើងត្រូវស្ងប់ស្ងាត់មុនពេលគិតអំពីពួកគេ។ យើងត្រូវស្ងប់ស្ងាត់មុនពេលធ្វើសមាធិ ដូច្នេះការផ្តោតអារម្មណ៍លើដង្ហើមអាចធ្វើវាបាន។ ការស្ងប់ស្ងាត់មិនបាននាំយើងទៅរកស្ថានភាពនៃការផ្តោតចិត្តតែមួយទេ ហើយវាពិតជាមិនបានលុបបំបាត់មូលហេតុនៃបញ្ហារបស់យើងឡើយ (ទោះបីជាវាអាចធ្វើឱ្យយើងកាន់តែច្បាស់លាស់ក្នុងការដោះស្រាយឧបសគ្គទាំងនេះក៏ដោយ)។

ជាការពិតណាស់ ការផ្តោតអារម្មណ៍លើដង្ហើមអាចត្រូវបានគេយកជាវត្ថុសម្រាប់អភិវឌ្ឍការផ្តោតអារម្មណ៍ពេញលេញ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែប្រើការផ្តោតអារម្មណ៍នោះដើម្បីរំងាប់អារម្មណ៍ វាមិននាំយើងគ្រប់ផ្លូវទៅកាន់ស្ថានភាពនៃការផ្តោតអារម្មណ៍នោះទេ។ ហើយតាមពិតទៅ បើយើងក្រឡេកមើលឲ្យជិតបន្តិច មានតែនៅក្នុងធម្មទេសនាថេរវាទប៉ុណ្ណោះ ដែលវានិយាយថា យើងអាចសម្រេចបាននូវការផ្តោតអារម្មណ៍ពេញលេញ ដោយផ្តោតលើដង្ហើម។ ការផ្តោតលើដង្ហើមគឺជាការយល់ឃើញ - វាជាការយល់ឃើញនៃអារម្មណ៍រាងកាយ - ហើយយោងទៅតាមការបង្រៀនរបស់មហាយានដែលជាទំនៀមទម្លាប់ទីបេធ្វើតាម ដើម្បីទទួលបានការផ្តោតអារម្មណ៍ពេញលេញអ្នកត្រូវប្រើការយល់ដឹងផ្លូវចិត្តមិនមែនការយល់ដឹង។

ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងក្រឡេកមើលសមាធិនៅក្នុងប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនាទីបេ យើងត្រូវមើលទៅលើសពីការស្ងប់ស្ងាត់ដោយផ្តោតលើដង្ហើម។ នោះជាចំនុចបឋម។

ពិតណាស់ យើងត្រូវស្តាប់ការប្រៀនប្រដៅ គិតពិចារណា និងធ្វើសមាធិ។ ពីជំហាននីមួយៗនៃជំហានទាំងបីនេះ យើងទទួលបានប្រភេទនៃការយល់ដឹងពីការរើសអើង (ដែលជាធម្មតាត្រូវបានបកប្រែជាប្រាជ្ញា ប៉ុន្តែប្រាជ្ញាគឺជាពាក្យមិនច្បាស់លាស់ពេក)។ ដំបូងយើងត្រូវបែងចែកអ្វីមួយ។ ជាធម្មតាវាត្រូវបានគេហៅថា "ការទទួលស្គាល់" ។ ដូចជានៅក្នុងវិស័យអារម្មណ៍ដែលមើលឃើញ - ដើម្បីដោះស្រាយវាទាំងស្រុង និងមានការយល់ឃើញយ៉ាងស៊ីជម្រៅណាមួយ អ្នកត្រូវចេះបែងចែករូបរាង និងពណ៌នៃមុខរបស់នរណាម្នាក់ពីជញ្ជាំង។ ដូច្នេះនោះហើយជាជំហានដំបូង គឺការសម្គាល់។ ហើយអ្វីដែលការយល់ដឹងពីការរើសអើងធ្វើ គឺវាបន្ថែមការសម្រេចចិត្តចំពោះរឿងនោះ៖ “វាពិតជានេះហើយ មិនមែននោះទេ”។ នោះហើយជាអ្វីដែលការយល់ដឹងពីការរើសអើងមានន័យថា (ដូចដែលខ្ញុំនិយាយ ជាធម្មតាវាត្រូវបានបកប្រែថាជាប្រាជ្ញា ប៉ុន្តែប្រាជ្ញាពិតជាមិនបង្ហាញពីរសជាតិនៃអ្វីដែលយើងកំពុងនិយាយនៅទីនេះទេ)។

ពីការស្តាប់ ការស្តាប់ការបង្រៀនខ្លះ អ្វីដែលយើងទទួលបានគឺការរើសអើងដែលកើតចេញពីការស្តាប់ ដែលមានន័យថា រើសអើងពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ អត្ថន័យនោះគឺថា យើងបែងចែកពាក្យព្រះពុទ្ធពីសេចក្តីថ្លែងការណ៍ផ្សេងទៀត (សូមនិយាយថាសេចក្តីថ្លែងការណ៍មិនមែនព្រះពុទ្ធ) ហើយយើងសម្រេចថា៖ «នេះជាការប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះពុទ្ធ»។ ដើម្បីទៅដល់ទីណាក៏បានជាមួយពាក្យប្រៀនប្រដៅ យើងត្រូវសម្រេចចិត្តថា ទាំងនេះជាមេរៀនព្រះពុទ្ធសាសនាមែនទេ?

ដូច្នេះ អ្វីដែលយើងទទួលបានក្នុងដំណាក់កាលនេះគឺជាគំនិតនៃពាក្យព្រះធម៌ ប៉ុន្តែយើងមិនយល់ពីអត្ថន័យរបស់វាទេ។ ជាឧទាហរណ៍ ខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ។ ជាការប្រសើរណាស់ យើងអាចបែងចែកវាចេញពីសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលមិនមែនជាព្រះពុទ្ធសាសនា។ ដូច្នេះ យើងមានជីវិតមនុស្សមានតម្លៃ ហើយយើងសន្មតថាវាជាការពិត ដោយសារការគោរពព្រះពុទ្ធ ប៉ុន្តែក្នុងដំណាក់កាលនេះ យើងពិតជាមិនយល់អត្ថន័យរបស់វានោះទេ។ យើងដឹងហើយថា ការប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនាមិនបានចែងថា ជីវិតមនុស្សនេះគ្មានន័យ គ្មានគោលបំណង ហើយជីវិតក៏គ្មានគោលបំណងដែរ។ យើងបានរើសអើងថា៖ «មិនអីទេ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ព្រះពុទ្ធគឺថាយើងមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ»។

ឥឡូវនេះយើងត្រូវទៅជំហានបន្ទាប់ ពោលគឺត្រូវគិតអំពីវា ដើម្បីយល់ពីអត្ថន័យរបស់វា។ នោះមានន័យថាការគិតអំពីនិយមន័យនៃជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ - តើវាមានន័យយ៉ាងណា - និងបន្ទាត់នៃហេតុផលថាហេតុអ្វីបានជាវាមានតម្លៃ។ បើយើងយល់អ៊ីចឹង យើងយល់ការបង្រៀនមែនអត់? ដូច្នេះយើងត្រូវស្វែងយល់វា។ យើងត្រូវគិតអំពីវា។ យើងត្រូវយល់ពីលក្ខណៈទាំងដប់ប្រាំបីនៃជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ។ ជាឧទាហរណ៍ ខ្ញុំមិនមែនជាសត្វទេ។ យើងមិននិយាយក្នុងន័យជីវសាស្រ្តទេ ថាយើងមិនមែនជារុក្ខជាតិទេ។ យើងជាសត្វ។ យើងមិននិយាយក្នុងន័យនេះទេ។ មនុស្សគឺជាមនុស្សដែលអាចបែងចែករវាងអ្វីដែលមានប្រយោជន៍ និងអ្វីដែលមានគ្រោះថ្នាក់ក្នុងរយៈពេលវែង ហើយអាចយល់ ទំនាក់ទំនងជាដើម ។

ដូច្នេះយើងត្រូវយល់ពីអត្ថន័យរបស់វា - ខ្ញុំមិនមែនជាសត្វទេ - ហើយយើងត្រូវយល់ពីបន្ទាត់នៃហេតុផលហើយត្រូវជឿជាក់ថាវាបង្ហាញពីនិក្ខេបបទ។ ត្រង់នេះ និក្ខេបបទចង់និយយាថា ការកើតមកជាមនុស្ស មិនមែនជាសត្វមានតម្លៃសម្រាប់ការប្រតិបត្តិ និងដឹងព្រះធម៌។ និក្ខេបបទមានន័យថាអ្វីដែលយើងកំពុងព្យាយាមបញ្ជាក់។ ការកើតមកជាមនុស្ស មិនមែនជាសត្វ មានតម្លៃសម្រាប់ប្រតិបត្តិ និងដឹងព្រះធម៌។ ហើយបន្ទាត់នៃហេតុផលគឺថា ក្នុងនាមជាសត្វ ខ្ញុំនឹងស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលដ៏លើសលប់នៃសភាវគតិសត្វ។ តើសភាវគតិសត្វមានអ្វីខ្លះ? ដើម្បីបរបាញ់និងសម្លាប់។ ដើម្បីការពារទឹកដីរបស់ខ្ញុំ ដូចជាឆ្កែព្រុស បើអ្នកណាចូលមកក្នុងទីធ្លា។ ហើយត្រូវរួមភេទជាមួយសត្វដទៃទៀតនៅពេលណាដែលការជំរុញចិត្តមកលើយើង។ ក្នុងនាមជាសត្វមួយ យើងនឹងមានកម្លាំងខ្សោយខ្លាំងក្នុងការបែងចែករវាងអ្វីដែលមានប្រយោជន៍ និងអ្វីដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ក្នុងរយៈពេលវែង។ ជាក់ស្តែងក្នុងរយៈពេលខ្លី ពួកគេអាចបែងចែកបាន - អ្នករត់ចេញពីសត្វតោ ព្រោះវាមានប្រយោជន៍។ ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលវែង ពួកគេមិនអាចបែងចែកអ្វីដែលមានប្រយោជន៍ពីអ្វីដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់បានឡើយ។ ដូច្នេះបើខ្ញុំធ្វើបែបនេះគឺពិបាកណាស់ក្នុងការប្រតិបត្តិព្រះធម៌។

អ្នកត្រូវគិតអំពីវា ហើយព្យាយាមស្រមៃមើលថាតើវាកំពុងនិយាយអំពីអ្វី។ យើងព្យាយាមស្រមៃមើលថាតើវាទៅជាសត្វបែបណា ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលខ្លួនយើងពីគុណវិបត្តិនៃរឿងនោះ។ ប្រសិនបើខ្ញុំមានសភាវគតិនេះជានិច្ច សភាវគតិដ៏ខ្លាំងក្លានេះក្នុងការបរបាញ់… ខ្ញុំចង់និយាយថា គ្រាន់តែមើលពីរបៀបដែលឆ្មាដើរតាមសត្វល្អិត ឬកណ្តុរ វានឹងមិនស៊ីវាទេ គ្រាន់តែធ្វើទារុណកម្មវា ហើយព្យាយាមចាប់វា . ប្រសិនបើនេះជាសភាវគតិដំបូងរបស់ខ្ញុំ កម្លាំងរុញច្រានដ៏ខ្លាំងក្លា នៅពេលដែលខ្ញុំឃើញមានចលនាតូចមួយនៅលើឥដ្ឋ… តើខ្ញុំអាចធ្វើការលើខ្លួនឯងបានដោយរបៀបណា ប្រសិនបើនោះជាសភាវគតិស្វ័យប្រវត្តិរបស់ខ្ញុំ ប្រសិនបើចំនុចនោះវាលើសលប់?

តាមពិតវាគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ណាស់ក្នុងការសង្កេតមើលអាកប្បកិរិយារបស់យើង។ យើងសង្កេតឃើញមានសត្វរុយ ឬកន្លាត ឬមូសនៅក្នុងបន្ទប់ ហើយវាហាក់ដូចជាយើងពាក់មួកសុវត្ថិភាពរបស់យើង ដកកាំភ្លើងចេញ ហើយយើងចេញទៅបរបាញ់ ហើយយើងមិនអាចធ្វើសមាធិបានឡើយ។ មិនអាចធ្វើអ្វីបានឡើយ រហូតដល់យើងចាប់ និងសម្លាប់សត្វព្រៃរបស់យើង។ យើងមិនអាចធ្វើសមាធិ យើងមិនអាចសិក្សាបានទេ យើងមិនអាចធ្វើអ្វីបានទេ រហូតដល់យើងសម្លាប់រឿងនេះ ដូចដែលខ្ញុំនិយាយ វាពិតជាមានប្រយោជន៍ណាស់ក្នុងការយករឿងទៅការសន្និដ្ឋានមិនសមហេតុផលរបស់ពួកគេ។ ប្រសិនបើនៅពេលដែលយើងចាប់ខ្លួនយើងធ្វើបែបនោះ យើងគិតក្នុងន័យពាក់មួកសុវត្ថិភាព និងធ្វើដំណើរទៅ Safari អាហ្វ្រិក នោះយើងឃើញថាអាកប្បកិរិយារបស់យើងគួរឱ្យអស់សំណើចប៉ុណ្ណា។ ហើយទោះបីជាយើងបន្តព្យាយាមបណ្តេញមូសចេញពីបន្ទប់ក៏ដោយ យ៉ាងហោចណាស់អាកប្បកិរិយារបស់យើងបានផ្លាស់ប្តូរបន្តិចអំពីអ្វីដែលយើងកំពុងធ្វើ។ យើងមិនមែនគ្រាន់តែជាសត្វនៅក្នុងការបរបាញ់ទេ។

ម្យ៉ាងទៀត ប្រសិនបើយើងជាសត្វ ហើយយើងកំពុងត្រូវបានសត្វផ្សេងទៀតតាមប្រមាញ់ជានិច្ច ដែលអាចវាយប្រហារយើងគ្រប់ពេលវេលា ដូច្នេះហើយ យើងត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នជានិច្ច នោះក៏មិនផ្តល់ឱ្យយើងនូវស្ថានភាពអំណោយផលដើម្បីរំងាប់អារម្មណ៍ដែរ។ ការផ្តោតអារម្មណ៍ និងអ្វីៗផ្សេងទៀតសម្រាប់ការសិក្សា។

ដូច្នេះ ដូចនេះ យើងឆ្លងកាត់លក្ខណៈផ្សេងទៀតនៃសត្វ - ប្រភេទនៃអាកប្បកិរិយាផ្លូវភេទរបស់សត្វ ទឹកដីនៃសត្វ និងដូច្នេះនៅលើ - ហើយមើលថាតើនេះជាសភាវគតិលេចធ្លោរបស់យើង សភាវគតិរឹងមាំ ម្តងទៀតវានឹងក្លាយជាយ៉ាងណា។ ការលំបាកខ្លាំងណាស់ក្នុងការធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើនណាមួយ។

ឬប្រសិនបើយើងត្រូវទាញបន្ទុកធ្ងន់ឥតឈប់ឈរ - ដូចជានៅប្រទេសឥណ្ឌា គោដែលត្រូវទាញបន្ទុកធ្ងន់ណាស់ (ហើយតែងតែត្រូវបានគេវាយនិងអ្វីៗផ្សេងទៀត) - នោះក៏នឹងធ្វើឱ្យមានការលំបាកខ្លាំងណាស់ក្នុងការអនុវត្តណាមួយ។ ដូច្នេះ ដូចនេះ នៅពេលដែលយើងគិតពីឧទាហរណ៍នេះ ចំណុចពិសេសនៃការកើតជាសត្វ យើងត្រូវយកវាមកទាក់ទងជាមួយបរិបទនៃប្រទេសឥណ្ឌាបុរាណ។ យើងមិនគិតពី Bambi ឬកូនឆ្កែរបស់នរណាម្នាក់នៅក្នុងផ្ទះអ្នកមាននោះទេ។ យើងកំពុងគិតអំពីសត្វកន្លាត។ យើងកំពុងគិតពីឆ្កែតាមចិញ្ចើមផ្លូវ។ យើងកំពុងគិតដូចសត្វដែលកំពុងធ្វើការ។

ដូច្នេះយើងទទួលបានការកំណត់លក្ខណៈត្រឹមត្រូវនៅទីនេះ ហើយយើងយល់ថាយើងមិនដូច្នេះទេ។ ដូច្នេះហើយខ្ញុំមានសេរីភាពពីរឿងនេះ។ ដោយសារតែខ្ញុំបានរួចពីការនេះ ទើបខ្ញុំមានឱកាស និងសេរីភាពក្នុងការប្រតិបត្តិព្រះធម៌។ ដូច្នេះខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ។

សូមចំណាយពេលបន្តិចបន្តួចដើម្បីធ្វើជំហាននេះ។ យើងទទួលស្គាល់នូវអ្វីដែលយើងកំពុងនិយាយអំពី នៅពេលដែលយើងកំពុងនិយាយអំពីសត្វ ហើយយើងយល់ថាយើងរួចពីរឿងនោះ ហើយដោយសារតែយើងទំនេរពីវា ទើបយើងមានឱកាសអនុវត្ត។

ឥលូវ យើងឃើញហើយថា យើងមិនស្ថិតនៅក្រោមអំណាចនៃសភាវគតិសត្វទេ៖

• ខ្ញុំមិនចាំបាច់រត់ជាន់លើរបស់តូចៗដែលរំកិលលើឥដ្ឋនោះទេ។
• ខ្ញុំមិនត្រូវព្រុសនៅពេលដែលសត្វផ្សេងទៀតទាំងអស់ព្រុស ហើយធ្វើអ្វីដែលវាធ្វើនោះទេ។
• ខ្ញុំមិនចាំបាច់លោតលើសត្វផ្សេងទៀតទេ ដូចជារាល់ពេលដែលខ្ញុំឃើញសត្វដែលទាក់ទាញខ្ញុំ ខ្ញុំគ្រាន់តែលោតលើវាប៉ុណ្ណោះ។

ទោះបីជាខ្ញុំអាចមានសភាវគតិសត្វទាំងនេះបន្តិចក៏ដោយ ក៏ខ្ញុំមិនត្រូវបញ្ចេញវាចោលដែរ។ ខ្ញុំជាមនុស្ស។ ខ្ញុំមានសមត្ថភាពក្នុងការរើសអើងរវាងអ្វីដែលសមរម្យ និងអ្វីដែលមិនសមរម្យ។ ហេតុនេះហើយបានជាខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ និងជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃក្នុងគោលបំណង។ គោលបំណងគឺដើម្បីអាចសិក្សានិងបដិបត្តិព្រះធម៌បាន មិនមែនគ្រាន់តែរកលុយអោយបានច្រើននោះទេ។

ដូច្នេះក្នុងដំណាក់កាលនេះ តើយើងកំពុងធ្វើអ្វី? ការត្រិះរិះពិចារណា និងពិចារណាអំពីព្រះធម៌។ យើងមិនត្រឹមតែពឹងផ្អែកលើពាក្យទេ។ នោះជាជំហានដំបូង។ ប៉ុន្តែដោយការពឹងផ្អែកលើសញ្ញាសម្គាល់លក្ខណៈ ឬការកំណត់លក្ខណៈនៃជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ និងស្ថានភាពផ្ទាល់របស់យើង កាលៈទេសៈជាក់លាក់របស់យើង និងដោយការពឹងផ្អែកលើខ្សែបន្ទាត់នៃហេតុផល នោះយើងទទួលបានការយល់ដឹងដែលមិនសមហេតុផល។ ការសន្និដ្ឋានមានន័យថាពឹងផ្អែកលើបន្ទាត់នៃការវែកញែក – ដោយសារតែបញ្ហានេះ បន្ទាប់មកខ្ញុំដឹងហើយថា យើងទទួលបានការយល់ដឹងពីការរើសអើងដែលកើតចេញពីការគិត ហើយវាផ្តោតលើគំនិតដែលមានអត្ថន័យជាមួយវា ដែលមិនមែនគ្រាន់តែជាគំនិតនៃពាក្យដែលគ្មានន័យនោះទេ។ ដូច្នេះ គំនិតដែលមានអត្ថន័យជាមួយវាគឺ "ខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ ព្រោះខ្ញុំគ្មានសត្វ"។ ហើយវាជាការសម្រេចចិត្តអំពីរឿងនោះ។ វារើសអើងនេះ។ វារើសអើងវាពីហេតុផលផ្សេងទៀត និងពីនិយមន័យមិនច្បាស់លាស់ និងផ្សេងៗទៀត ហើយជាការសម្រេចអំពីវា។

ចូរយើងព្យាយាមផ្តោតលើការយល់ដឹងពីការរើសអើងនោះ៖ «ខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ ព្រោះខ្ញុំគ្មានសត្វ»។ យើងផ្តោតលើការយល់ដឹងនោះ។ តាមពិតការបញ្ជាទិញគួរតែជាវិធីផ្សេងទៀត៖“ ខ្ញុំគ្មានសត្វទេ។ ដូច្នេះខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ»។ ម្យ៉ាងទៀត យើងពឹងលើបន្ទាត់នៃហេតុផលមួយ រួចមកដល់ការសន្និដ្ឋាន ហើយម្តងហើយម្តងទៀត យើងត្រូវពឹងលើបន្ទាត់នៃហេតុផលនោះ។

ដូច្នេះអ្នកឃើញហើយថា មានភាពខុសគ្នាខ្លាំងរវាងជំហានពីរដំបូងនេះ ការស្តាប់ និងការគិត។ ការយល់ដឹងពីការរើសអើងដែលយើងទទួលបានពីគ្នាគឺខុសគ្នាខ្លាំង។

• ទីមួយ៖ «ខ្ញុំមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ»។ អ្នកដឹងថានោះជាការប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា - គ្មានការសង្ស័យអំពីរឿងនោះទេ ប៉ុន្តែយើងគ្រាន់តែសន្មតថាវាជាការពិត។ យើងពិតជាមិនដឹងថាហេតុអ្វីទេ។ យើងមិនយល់ថាវាមានន័យយ៉ាងណាទេ។
• តែទីពីរ យើងដឹងថាជីវិតមនុស្សមានតម្លៃមានន័យយ៉ាងណា យើងដឹងថាហេតុអ្វីយើងមាន (ហេតុដែលនាំឱ្យកើត) ហើយយើងដឹងពីគោលបំណងនៃអ្វីដែលធ្វើឱ្យមានតម្លៃ (មានតម្លៃដើម្បីអាចប្រតិបត្តិព្រះធម៌)។ ដូច្នេះហើយ ជំនួសឱ្យការសន្មតថាវាជាការពិតដោយគ្មានការយល់ដឹង យើងអាចឈានដល់ការសន្និដ្ឋាននេះហើយដឹងវាត្រឹមត្រូវតាមរយៈការសន្និដ្ឋាន។ នោះមានន័យថាដោយពឹងផ្អែកលើបន្ទាត់នៃហេតុផល។ ហើយយើងមានការយល់ដឹងពីការរើសអើងអំពីវា។ មានន័យថាយើងសម្រេចចិត្តលើរឿងនោះ។ យើងមានការជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំថា "ខ្ញុំពិតជាមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃសម្រាប់រឿងនេះ និងហេតុផលនោះ ហើយត្រូវប្រើសម្រាប់គោលបំណងនេះ និងគោលបំណងនោះ" ។

ឥឡូវនេះ ការជជែកវែកញែកនៅទីនេះគឺជាមធ្យោបាយដ៏មានប្រយោជន៍មួយក្នុងការទទួលបាននូវការជឿជាក់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នេះ ពីព្រោះអ្វីដែលការជជែកដេញដោលកើតឡើង គឺវាជួយយើងឱ្យលុបបំបាត់ការរវើរវាយដែលមិនច្បាស់លាស់ ឬគ្រាន់តែមានគំនិតមិនច្បាស់លាស់នៃអត្ថន័យ។ យើងនឹងមិនដាច់ចិត្តទេ។ យើងនឹងមិនរវើរវាយទេ៖ តើខ្ញុំមានវាទេ? តើខ្ញុំមិនមានវាទេ? តើវាមានន័យយ៉ាងនេះទេ? តើវាមានន័យថា? ព្រោះថាអ្នកដទៃនឹងរកឃើញចន្លោះប្រហោងក្នុងគំនិតរបស់យើងច្រើនជាងអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបានដោយខ្លួនឯង។ ប្រសិនបើអ្នកគ្រាន់តែអង្គុយដោយខ្លួនឯង ហើយពិនិត្យមើលការយល់ដឹងរបស់អ្នក វាងាយស្រួលណាស់ក្នុងការគ្រាន់តែទទួលបាន "អូ គ្រប់គ្រាន់ហើយ" ។ មនុស្សផ្សេងទៀតនឹងអាចរកឃើញកំហុស និងចន្លោះប្រហោងក្នុងការគិតរបស់យើងកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ហើយពួកគេនឹងតស៊ូជាមួយវាបានយូរ និងដោយភាពរីករាយច្រើនជាងអ្វីដែលយើងធ្លាប់ធ្វើជាមួយខ្លួនយើង។ ពេលខ្លះនៅក្នុងការជជែកដេញដោល អ្នកឈានដល់ចំណុចអារម្មណ៍ដែលអ្នកនិយាយថា “គ្រប់គ្រាន់ហើយ។ ទុកអោយខ្ញុំនៅម្នាក់ឯងបានហើយ។" ប្រសិនបើអ្នកគ្រាន់តែធ្វើវាដោយខ្លួនឯងនៅក្នុងសមាធិ ពិតណាស់អ្នកនឹងឈប់យូរហើយ។ ដូច្នេះសម្រាប់ហេតុផលនេះប្រពៃណីទីបេបានសង្កត់ធ្ងន់យ៉ាងខ្លាំងវិធីសាស្រ្តនៃការជជែកវែកញែក។ វាមានគោលបំណងជួយយើងឱ្យទទួលបាននូវការជឿជាក់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ដោយមិនមានការមិនច្បាស់លាស់អំពីការយល់ដឹងរបស់យើងទេ។

ដូច្នេះ ត្រូវគិតឬពិចារណាអំពីការបង្រៀន។ បន្ទាប់មកយើងត្រូវសញ្ជឹងគិតលើវា។ ខ្ញុំមានន័យថា ជារឿយៗមនុស្សគិតថាដំណាក់កាលទីពីរគឺការធ្វើសមាធិ ប៉ុន្តែតាមពិតវាកំពុងគិតអំពី - សញ្ជឹងគិត - ការបង្រៀន។ ការធ្វើសមាធិគឺជាអ្វីដែលលើសពីនោះ។ ប៉ុន្តែជាការពិតណាស់ យើងមិនអាចធ្វើសមាធិបានទេ លុះត្រាតែយើងធ្វើជំហានទីពីរនេះ។ លុះត្រាតែអ្នកយល់ពីការបង្រៀន ហើយជឿជាក់ថាវាត្រឹមត្រូវ អ្នកពិតជាមិនអាចសញ្ជឹងគិតលើវាបានទេ។ អ្នកអាចយល់អ្វីមួយ ហើយជឿជាក់ថាវាខុស ប៉ុន្តែយើងកំពុងនិយាយអំពីការយល់ដឹង និងជឿជាក់ថាវាជាការពិត។ ដោយសារតែសមាធិគឺជាជំហានដើម្បីបញ្ចូលនូវការយល់ដឹងនេះ និងការជឿជាក់នេះទៅក្នុងរបៀបនៃការរស់នៅក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង ។

ដូច្នេះ ដំបូងយើងធ្វើសមាធិបែបវិភាគ ដែលខ្ញុំចូលចិត្តហៅថា "សមាធិដែលមានប្រាជ្ញា" ហើយបន្ទាប់មកធ្វើសមាធិឱ្យស្ថិតស្ថេរ។ ទាំងពីរនេះគឺដើម្បីបញ្ចូល និងសង្ខេបការបង្រៀន ឥឡូវនេះ សម្រាប់ការយល់ឃើញនៃសមាធិ យើងប្រើកត្តាផ្លូវចិត្តពីរជាចម្បង (ការសង្កត់ធ្ងន់គឺនៅលើនេះ មានកត្តាផ្លូវចិត្តជាច្រើនទៀត ជាការពិតដែលយើងត្រូវប្រើ - ការផ្តោតអារម្មណ៍ ជាដើម)។ វិធីដែលខ្ញុំចូលចិត្តបកប្រែគឺការរកឃើញសរុប (rtog-pa) និងការយល់ឃើញយ៉ាងម៉ត់ចត់ (dpyod-pa)។ នៅក្នុងបរិបទខ្លះ ពាក្យទាំងពីរនេះមានន័យថា "ការស៊ើបអង្កេត" និង "ការពិនិត្យមើល" ។

តើយើងយល់យ៉ាងណាចំពោះកត្តាផ្លូវចិត្តទាំងពីរនេះ? ចូរប្រើឧទាហរណ៍នៃការកែសម្រួលអត្ថបទ ដោយរកមើលតាមអ្វីដែលអ្នកបានសរសេរ ឬអ្នកផ្សេងសរសេរ ដើម្បីមើលថាតើមានកំហុសអ្វី។ ជាដំបូង យើងនឹងស៊ើបអង្កេតឱ្យបានហ្មត់ចត់ ហើយយើងនឹងរកឃើញថាមានកំហុសនៅលើទំព័រដែលបានបោះពុម្ពនេះ។ អ្នកក្រឡេកមើល ហើយនឹងអ្នកអាចរកឃើញ ។ បន្ទាប់មក អ្នកនឹងពិនិត្យមើលយ៉ាងល្អិតល្អន់ និងស្វែងយល់ពីព័ត៌មានលម្អិតជាក់លាក់។ តើអ្នកឃើញភាពខុសគ្នាទេ? ដូច្នេះ នោះគឺជាការស៊ើបអង្កេត ដែលជាការរកឃើញសរុបនៃអ្វីដែលកំពុងកើតឡើង ហើយបន្ទាប់មកពិនិត្យយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ដែលជាការយល់ឃើញយ៉ាងម៉ត់ចត់នៃអ្វីដែលកំពុងកើតឡើង។

ដូច្នេះដើម្បីវិភាគ ឬធ្វើសមាធិដោយយល់ដឹងអំពីការមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ តើយើងធ្វើយ៉ាងណា? យើងផ្តោតលើខ្លួនយើង ហើយយើងស៊ើបអង្កេត និងពិនិត្យថាតើយើងមានលក្ខណៈកំណត់ថាមិនមែនជាសត្វឬយ៉ាងណា។ ដូច្នេះយើងស៊ើបអង្កេតយ៉ាងហ្មត់ចត់ ហើយយើងរកឃើញសេរីភាពរបស់យើងក្នុងការធ្វើបែបនោះ។ អញ្ចឹងតើយើងរកឃើញអ្វីនៅពេលដែលយើងធ្វើការស៊ើបអង្កេត? យើងរកឃើញថាយើងអាចរៀន យើងអាចប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាបាន យើងអាចធ្វើសកម្មភាពក្នុងកម្រិតស្មុគ្រស្មាញជាងសត្វទៅទៀត។ ត្រឹមត្រូវ? ដូច្នេះធ្វើដូច្នេះ។ ហើយអ្នកមើលទៅផ្ទាល់ខ្លួន មិនមែនត្រឹមតែពាក្យសម្ដីទេ។ យើងបានធ្វើជំហានទីពីរ។ ពាក្យទាំងនេះមានអត្ថន័យនៅចាំទេ? យើងរកឃើញអ្វីៗជាច្រើនដូចជា៖

• ខ្ញុំអាចរៀនបាន។
• ខ្ញុំអាចទំនាក់ទំនងបាន។
• ខ្ញុំអាចធ្វើសកម្មភាពក្នុងកម្រិតមួយដែលស្មុគ្រស្មាញជាងសត្វទៅទៀត។

ពិតណាស់ យើងនឹងរកឃើញសេរីភាពដែលបានពីការធ្វើជាសត្វ។ បន្ទាប់មក យើងពិនិត្យយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ហើយយើងយល់ឃើញថា ទោះបីជាពេលខ្លះយើងអាចធ្វើដូចសត្វក៏ដោយ ឧទាហរណ៍ នៅក្នុងអាកប្បកិរិយាផ្លូវភេទរបស់យើងក្នុងការទៅលេងឌីស្កូ ហិតក្លិនផ្នែកខាងក្រោយនៃដៃគូដែលមានសក្តានុពល ហើយមានរឿងមួយយប់ - យើងមិនមែនបែបនោះទេ។ យើងមិនត្រូវបានបង្ខំឱ្យដូចនោះទេ។ យើងមិនត្រូវបង្ខំឲ្យធ្វើបែបនោះទេ។ យើងអាចរើសអើង ហើយយើងអាចផ្លាស់ប្តូរអាកប្បកិរិយារបស់យើង។ ដូច្នេះ យើងផ្ដោតលើការយល់ឃើញថាខ្លួនយើងមិនមែនជាសត្វ។ ទាំងនេះគឺជាព័ត៌មានលម្អិតដ៏ល្អនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃអាកប្បកិរិយារបស់យើង។

មិនថាយើងកំពុងរកមើលក្នុងន័យនៃការដើរលេងរបស់យើងសម្រាប់ដៃគូ ឬយើងមើលទៅក្នុងន័យនៃការបរបាញ់សត្វមូស និងកន្លាតនៅក្នុងផ្ទះរបស់យើង ឬអ្វីក៏ដោយ យើងព្យាយាមស្វែងយល់ថា “មែនហើយ ខ្ញុំប្រហែលជាធ្វើបែបនេះ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំមិនត្រូវបានបង្ខំចិត្តទេ។ ខ្ញុំអាចធ្វើការជ្រើសរើសបាន។ ខ្ញុំមិនត្រូវធ្វើបែបនោះទេ។ ខ្ញុំជាមនុស្ស។ ខ្ញុំមិនមែនជាសត្វទេ ខ្ញុំមិនចាំបាច់ព្រុសដូចសត្វឆ្កែដទៃទៀតទេ។ បើអ្នកណាម្នាក់ប្រកាសថា អ្នកត្រូវស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ដែលមានប្រវែងនេះជាងប្រវែងនោះ អ្នកត្រូវតែមានសក់បែបនេះ ហើយមិនដូចនោះ ឬត្រូវច្រៀងបទនេះ មិនមែនបទនោះ យើងមិនត្រូវធ្វើឡើយ នោះ។ យើងមិនមែនជាសត្វដែលអ្នកដទៃព្រឺរួចយើងព្រុសទេ»។ ចូរប្រើចំណុចដែលពាក់ព័ន្ធជាងនេះទៅទៀត។ នៅពេលដែលគ្រប់គ្នាស្រែកថា "សង្រ្គាម សង្រ្គាម សង្រ្គាម" យើងក៏មិនចាំបាច់ស្រែកថា "សង្រ្គាម សង្រ្គាម" ដែរមែនទេ? យើងមិនមែនជាសត្វដែលត្រូវព្រុសពេលអ្នកដទៃព្រុសនោះទេ។

ដូច្នេះ យើងយល់ឃើញយ៉ាងលម្អិតថា “ខ្ញុំពិតជាមិនមែនជាសត្វទេ”។ ធ្វើដូច្នេះ។ យើងមិនមែនជាសត្វដែលត្រូវអង្គុយនៅទីនោះដូចឆ្កែរង់ចាំម្ចាស់និយាយថា “ទៅយកឆ្អឹងទៅ” នោះទេ។ យើងអាចគិតបាន។

ការរក្សាការយល់ឃើញ និងការយល់ឃើញបែបនោះ ជាពិសេសការយល់ឃើញថាយើងមិនមែនជាសត្វ យើងនឹងឆ្លងកាត់ការវិភាគរកហេតុផលម្តងទៀត៖

• បើយើងជាសត្វ យើងមិនអាចប្រតិបត្តិព្រះធម៌បានពេញលេញទេ។
• យើងមានសេរីភាពក្នុងការមិនធ្វើជាសត្វ។
• ហេតុនេះហើយបានជាយើងមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ ដើម្បីប្រតិបត្តិព្រះធម៌។

បន្ទាប់មក យើងផ្ដោតលើការយល់ដឹងដែលមិនប្រឌិតនោះ ហើយផ្ដោតលើការយល់ឃើញខ្លួនឯងថាមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ។

ដូច្នេះ សូមចាំថា៖

• បើយើងជាសត្វ យើងមិនអាចប្រតិបត្តិព្រះធម៌បានពេញលេញទេ។
• យើងមានសេរីភាពក្នុងការមិនធ្វើជាសត្វ។ ខ្ញុំអាចយល់បាន។
• ដូច្នេះហើយបានជាយើងមានជីវិតមនុស្សមានតម្លៃដើម្បីប្រតិបត្តិព្រះធម៌។
• ហើយឥឡូវនេះ ត្រូវប្រាប់ខ្លួនយើងថា យើងមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ ជាមួយនឹងការយល់ពីហេតុផល។

ពិតណាស់ ដោយសារការយល់ឃើញយ៉ាងនេះ ទើបហៅថាសមាធិ។ ដូចដែលខ្ញុំបាននិយាយ ជាធម្មតាវាប្រែថា សមាធិ វិភាគ ប៉ុន្តែការវិភាគមិនបង្ហាញពីអត្ថន័យទេ តើវា? ហើយនៅទីនេះយើងមានការយល់ដឹងពីការរើសអើងដែលកើតចេញពីការធ្វើសមាធិ។ វាជាការសម្រេចចិត្តខ្លាំងណាស់ ព្រោះយើងអាចដឹងថាយើងមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃនេះសម្រាប់ហេតុផលនេះ និងហេតុផលនោះ។ ហើយយើងពិនិត្យដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។ យើងយល់ឃើញថា យើងប្រាកដជាមានវាសម្រាប់ហេតុផលនេះ និងហេតុផលនោះ។

សមាធិមានពីរជំហាន គឺការត្រិះរិះពិចារណា និងការតាំងលំនឹង។ ជាមួយនឹងការធ្វើសមាធិប្រកបដោយស្ថេរភាព យើងគ្រាន់តែផ្តោតលើការមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ ដោយមិនបានស្វែងយល់យ៉ាងសកម្មនៅក្នុងព័ត៌មានលម្អិតរបស់វា - ពាក្យសំខាន់នៅទីនេះគឺសកម្ម - ដោយមិនយល់ដឹងថា "វាដោយសារតែខ្ញុំមិនមែនជាសត្វ" និង "ប្រសិនបើខ្ញុំជាសត្វ ខ្ញុំមិនអាចធ្វើសមាធិ” ជាដើម។ ដូច្នេះអ្វីដែលយើងកំពុងធ្វើគឺយើងកំពុងផ្តោតលើអារម្មណ៍ថាយើងមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ។ អារម្មណ៍នៅទីនេះមានន័យថាការជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំ - យើងពិតជាជឿវា។ នោះហើយជាអ្វីដែលអ្នកផ្តោតលើ។ វាមិនយល់ពីព័ត៌មានលម្អិតទេ។ វាជាការជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំ និងអារម្មណ៍នៃការមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃនេះ។ ជាការពិតណាស់ វាគឺផ្អែកលើការយល់ដឹងថាវាជាអ្វី និងបានស្គាល់វា។

សូមធ្វើវាមួយភ្លែត។

ការធ្វើសមាធិប្រភេទនេះហើយដែលយើងអាចកម្ចាត់ចោលនូវភាពខ្វះខាត និងបញ្ហារបស់យើង ដូចជាការខ្ជះខ្ជាយពេលវេលារបស់យើង ហើយវាជាសមាធិប្រភេទនេះ ដែលយើងអភិវឌ្ឍគុណសម្បត្តិរបស់យើង ដោយដឹងពីជីវិតដ៏មានតម្លៃរបស់យើង ហើយប្រើប្រាស់វាក្នុងន័យស្ថាបនា។ ដោយសារតែយើងយល់អ្វីមួយអំពីយើង យើងព្យាយាមបញ្ចូលវា យើងមានអារម្មណ៍ចំពោះវាបាន។ ធ្វើបែបនេះនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរ ព្រោះវាលុបបំបាត់មូលហេតុនៃបញ្ហា និងអភិវឌ្ឍគុណភាពល្អ។

យើងអាចធ្វើផ្ទុយពីនេះបានដោយគ្រាន់តែផ្ដោតលើដង្ហើមដោយគ្មានការយល់ដឹងអមជាមួយវា។ វាអាចនឹងធ្វើឱ្យយើងស្ងប់ចិត្ត ប៉ុន្តែវានឹងចូលគេងហើយលេបថ្នាំឱ្យស្ងប់។ វាមិននាំមកនូវការបញ្ចប់នៃមូលហេតុនៃបញ្ហារបស់យើងទេ។ ប្រសិនបើម្យ៉ាងវិញទៀត យើងផ្តោតទៅលើដង្ហើមដោយការយល់ដឹង និងការវែកញែក – ការយល់ឃើញ និងការយល់ឃើញនូវអ្វីៗដូចជាភាពមិនស្ថិតស្ថេរ ការផ្លាស់ប្តូរមួយភ្លែត គ្មានខ្ញុំរឹងមាំជាអ្នកបញ្ជាដង្ហើម ឬអ្នកសង្កេតមើលដំណើរការដែលបានដកចេញ – បន្ទាប់មកវាអាចចាប់ផ្តើមដើរតួជា មូលហេតុដើម្បីកម្ចាត់មូលហេតុនៃបញ្ហារបស់យើង។

ការយល់ឃើញនេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ការអាចនាំយកមកនូវគោលដៅនៃព្រះធម៌បានយ៉ាងពិតប្រាកដ៖ វាជាការកម្ចាត់មូលហេតុនៃបញ្ហារបស់យើង និងដឹងពីសក្តានុពលរបស់យើង សក្តានុពលវិជ្ជមាន។

ឥឡូវនេះ សូមចំណាំនៅទីនេះថា ទាំងការយល់ឃើញ និងការតាំងសមាធិ គឺជាគំនិត។ ទាំងពីរនេះគឺជាការយល់ដឹងគំនិតនៅក្នុងអ្វីដែលយើងបានពិពណ៌នានៅទីនេះ។ ទាំងពីរនេះគឺជាគំនិត។ ទាំងពីរនេះកើតឡើងតាមរយៈមជ្ឈដ្ឋាននៃគំនិតនៃអ្វីដែលជីវិតមនុស្សមានតម្លៃមានន័យ។ នោះហើយជាអត្ថន័យនៃគំនិត - វាគឺតាមរយៈមធ្យោបាយនៃគំនិត។ សមាធិដែលយល់ឃើញត្រូវពឹងផ្អែកលើខ្សែនៃហេតុផល ស្ថេរភាពមិនពឹងផ្អែកលើខ្សែនៃហេតុផលនោះទេ ប៉ុន្តែកត្តាទាំងពីរកំពុងផ្តោតលើជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃរបស់យើង តាមរយៈគំនិតនៃអ្វីដែលជីវិតរបស់មនុស្សមានតម្លៃ។ ដូច្នេះគំនិតគឺជាតំណាង។ ខ្ញុំចង់មានន័យថា តើគំនិតមួយគឺជាអ្វី? គំនិតគឺជាតំណាងនៃជីវិតដ៏មានតម្លៃរបស់មនុស្ស។ ទាំងយើងកំពុងតំណាងវាដោយពាក្យ ឬដោយរូបភាព ឬដោយអារម្មណ៍ ប៉ុន្តែមានអត្ថន័យដែលទាក់ទងនឹងការតំណាងនេះ។ មានអត្ថន័យដែលជាប់ទាក់ទងនឹងពាក្យ ឬរូបភាព ឬអារម្មណ៍។

ខ្ញុំលើករឿងនេះឡើង ព្រោះជាញឹកញាប់យើងមានការភ័ន្តច្រឡំច្រើនអំពីការយល់ដឹងអំពីដំណើរការសមាធិរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដោយសារយើងនាំយកវាក្យស័ព្ទមកពីលោកខាងលិច ដែលពិតជាមកពីប្រព័ន្ធខុសគ្នាទាំងស្រុង។ ជាញឹកញយនៅក្នុងភាសាលោកខាងលិច យើងបែងចែករវាងដំណើរការបញ្ញា និងដំណើរការវិចារណញាណ។ ដូច្នេះ តើការវិភាគបែបពុទ្ធសាសនារបស់យើងនឹងត្រូវគ្នាយ៉ាងណាដែរ?

• ប្រសិនបើយើងតំណាងអ្វីមួយដោយពាក្យ – គំនិតដែលមានពាក្យ – ហើយផ្តោតលើអ្វីមួយតាមរយៈមធ្យោបាយនៃពាក្យ យើងនឹងហៅវាថាជាដំណើរការបញ្ញា។
• ខណៈពេលដែលតំណាងឱ្យអ្វីមួយតាមរយៈអារម្មណ៍ ឬរូបភាព គំនិតដែលផ្អែកលើអារម្មណ៍ ឬរូបភាពមួយ ហើយផ្តោតលើនោះ យើងនឹងហៅវាថាជាដំណើរការវិចារណញាណ។

ប៉ុន្តែសូមចំណាំថា ថាតើយើងតំណាងឱ្យអ្វីមួយដោយពាក្យ ឬដោយរូបភាព និងអារម្មណ៍ក៏ដោយ ក្នុងករណីណាក៏ដោយ ការតំណាងនេះអាចជាតំណាងត្រឹមត្រូវ ឬតំណាងមិនត្រឹមត្រូវ។ ហើយទាំងពីរនេះគឺជាគំនិត ទាំងដំណើរការបញ្ញានេះ និងដំណើរការវិចារណញាណគឺជាគំនិត ហើយទាំងពីរត្រូវភ្ជាប់ជាមួយការយល់ដឹងត្រឹមត្រូវអំពីអត្ថន័យនៃពាក្យ ឬអត្ថន័យនៃអារម្មណ៍ ឬរូបភាព។ តើអ្នកយល់ទេ?

ជាងនេះទៅទៀត ដើម្បីអាចរំលាយការយល់ដឹងនេះ យើងត្រូវជឿលើវា ហើយយើងត្រូវផ្តោតលើវាដោយភាពជឿជាក់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់។ ការផ្តន្ទាទោសយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់។ នេះជាអ្វីដែលខ្ញុំគិតថានៅប្រទេសលោកខាងលិចយើងហៅថាការយល់ដឹង។ ហើយនៅពេលដែលការយល់ដឹង visceral នេះត្រូវបានអមដោយអារម្មណ៍ស្ថាបនាដូចជាការដឹងគុណ - យើងពេញចិត្តចំពោះតម្លៃនិងភាពកម្រនៃជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ - បន្ទាប់មកនៅភាគខាងលិចយើងនឹងនិយាយថាយើងរំជួលចិត្តដោយការយល់ដឹងរបស់យើង។

ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នេះជាហេតុដែលមានមុខពីរនៃទំនាក់ទំនងប្រកបដោយសុខភាពចំពោះគ្រូខាងវិញ្ញាណ គឺការតាំងសមាធិ។ មួយគឺការជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំចំពោះគុណសម្បត្តិរបស់គ្រូ ហើយមួយទៀតគឺការដឹងគុណចំពោះសេចក្តីសប្បុរសរបស់ពួកគេ។ ដូច្នេះ យើងមានការជឿជាក់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ហើយយើងក៏រំជួលចិត្តដែរ។ នៅពេលដែលយើងមានទាំងពីរនេះ, ថាតើការយល់ដឹងបានមកតាមរយៈការតំណាងវាដោយពាក្យឬអារម្មណ៍មួយមិនសំខាន់ វាមិនមានភាពខុសគ្នាទេ។ ដូច្នេះវាមិនមានបញ្ហាថាតើយើងកំពុងអនុវត្តតាមប្រភេទនៃវិធីសាស្រ្តបញ្ញាឬវិចារណញាណពីការវិភាគរបស់លោកខាងលិចរបស់យើង។ ដរាបណាយើងមានជំនឿជាក់និងការយល់ដឹងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងរឿងនោះ និងការឲ្យតម្លៃ នោះយើងពិតជាអាចនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរ។ ប៉ុន្តែត្រូវចងចាំជានិច្ច៖ ដរាបណាយើងនៅក្នុងសាមសារ៉ា ការផ្លាស់ប្តូរមិនមែនជាលីនេអ៊ែរទេ។ វាឡើងចុះ។ វានឹងមិនប្រសើរឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃទេ។ និន្នាការរយៈពេលវែងអាចមានភាពប្រសើរឡើង ប៉ុន្តែពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ពីមួយម៉ោងទៅមួយម៉ោង គឺវាឡើងចុះ។

សូមចងចាំថា នៅពេលដែលយើងព្យាយាមកំណត់វិធីសាស្រ្តវិចារណញាណ និងអ្វីៗផ្សេងទៀត យើងនៅតែត្រូវពឹងផ្អែកលើបន្ទាត់នៃហេតុផល ដើម្បីឱ្យមានការយល់ដឹង និងការជឿជាក់។ បើមិនដូច្នេះទេ ប្រសិនបើយើងគ្រាន់តែមានអារម្មណ៍នៃអ្វីមួយ វាអាចមានភាពមិនច្បាស់លាស់ និងទូលំទូលាយ ហើយយើងមិនអាចយល់ពីអត្ថន័យរបស់វាបានទេ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងប្រើបន្ទាត់នៃហេតុផល ប្រសិនបើយើងយល់ឃើញពីរឿងផ្សេងៗនៅក្នុងខ្លួនយើង ហើយយើងយល់វា យើងជឿជាក់លើវា យើងដឹងពីនិយមន័យ យើងអាចស្គាល់វានៅក្នុងខ្លួនយើង ហើយដូច្នេះ បន្ទាប់មក ប្រសិនបើយើងជាប្រភេទបញ្ញា យើងអាចតំណាងឱ្យវា ហើយផ្តោតលើវាដោយប្រើពាក្យ ឬប្រសិនបើយើងជាប្រភេទវិចារណញាណ យើងអាចតំណាងឱ្យវា ហើយផ្តោតលើវាក្នុងន័យរូបភាព ឬអារម្មណ៍។ វាមិនសំខាន់នោះទេ។ ទាំងពីរនេះអាចត្រឹមត្រូវ ហើយទាំងពីរគឺជាគំនិត។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ការយល់ដឹងរបស់យើងគឺជាការមិនមានគំនិត – នោះគឺជាការលំបាកខ្លាំងណាស់ក្នុងការមាន។ នោះគ្រាន់តែជាការយល់ឃើញអ្វីមួយ – ការយល់ថាយើងមានជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ – មិនមែនតាមរយៈគំនិតរបស់វា មិនមែនតាមរយៈអារម្មណ៍របស់វា ហើយដូច្នេះនៅលើនោះទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែនិយាយត្រង់ប៉ុណ្ណោះ។ នោះជាការលំបាកខ្លាំងណាស់។

ដូច្នេះប្រសិនបើយើងមានភាពច្បាស់លាស់នោះ យើងអាចឃើញថា ថាតើយើងជាប្រភេទបញ្ញា ឬថាតើយើងជាប្រភេទវិចារណញាណក៏ដោយ នៅតែដើម្បីធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើនណាមួយ យើងត្រូវឆ្លងកាត់វិធីត្រឹមត្រូវនៃការដឹងទាំងនេះ៖ អ្នកឮអ្វីមួយ។ អ្នកសន្មតថាវាជាការពិត។ បន្ទាប់មកអ្នកត្រូវតែយល់, យល់និងយល់; អ្នកត្រូវតែទទួលបានការយល់ដឹងមិនពិត ហើយបន្ទាប់មកអ្នកផ្តោតលើវា។ មិនអីទេ នោះហើយជាដំណើរការនៃរបៀបដែលយើងរីកចម្រើនលើផ្លូវ។ គឺតាមរយៈការស្តាប់ ការគិត និងការគិត។ នោះហើយគឺជាសមាធិវិភាគ។

វានឹងចំណាយពេលបន្តិច។ ឥឡូវនេះ អ្នកទើបតែបានឮអំពីរឿងនេះ ប្រហែលជា។ បន្ទាប់មកអ្នកត្រូវគិតអំពីវា ហើយទំពាវា។ ពីមុនប្រហែលជាអ្នកទើបតែយល់ច្បាស់អំពីអ្វីដែលយើងចង់មានន័យដោយការធ្វើសមាធិវិភាគ ដូច្នេះឥឡូវនេះអ្នកបានឮការពិភាក្សាដ៏ចម្រាញ់បន្តិចបន្ថែមទៀត។ ដូច្នេះអ្នកត្រូវគិតអំពីវា។ ឆ្លងកាត់វាយឺត ៗ ។

ខ្ញុំយល់ពីសារៈសំខាន់នៃសមាធិវិភាគនេះ និងថាតើវាទាក់ទងនឹងទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រូយ៉ាងណា។ អ្វីដែលខ្ញុំមិនយល់នោះគឺថាហេតុអ្វីបានជាយើងត្រូវបានគេប្រាប់ថាយើងមិនត្រូវសួរគ្រូដែលយើងត្រូវតែទទួលយកនូវអ្វីដែលពួកគេនិយាយនិងរបៀបដែលពួកគេប្រព្រឹត្តជាដើមដោយស្ងៀមស្ងាត់និងគ្មានការសង្ស័យឬសំណួរណាមួយ។

ជាការប្រសើរណាស់ នោះមិនមែនជាការបង្រៀនពិតដែលយើងរកឃើញនៅក្នុងព្រះធម៌នោះទេ។ តាមទស្សនៈនៃសីលធម៌វិន័យជាពិសេស៖ បើគ្រូប្រព្រឹត្តផ្ទុយនឹងវិន័យសីល ប្រឆាំងនឹងពាក្យសច្ចានោះ យើងចង្អុលបង្ហាញយ៉ាងនេះហើយ។ យើងមិនទៅជាមួយវាទេ។ ប្រសិនបើគ្រូសុំឱ្យយើងធ្វើអ្វីមួយប្រឆាំងនឹងការបង្រៀនប្រកបដោយក្រមសីលធម៌ វាបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាអ្នកនិយាយថាទេ។

ហើយបើយើងចូលជ្រៅទៅក្នុងព្រះសូត្រា និងធម្មទេសនាថា បើគ្រូនិយាយអ្វីដែលមិនសមនឹងការបង្រៀន នោះយើងសួរថា “ខ្ញុំមិនយល់នោះទេ។ នេះផ្ទុយពីអ្វីដែលអ្នកបាននិយាយពីមុន។ តើអ្នកអាចពន្យល់បានស៊ីជម្រៅជាងនេះទេ? “ វាផ្ទុយនឹងអត្ថបទនេះ។ តើអ្នកអាចពន្យល់បានស៊ីជម្រៅជាងនេះទេ? ។ល។ ព្រោះថាគ្រូចេះតែរអិលអណ្ដាតដូចអ្នកផ្សេងទៀតដែរ។

ដូចឧទាហរណ៍បុរាណពីជីវិតមុនរបស់ព្រះពុទ្ធ៖ កាលដែលគ្រូប្រាប់ព្រះពុទ្ធ និងសិស្សដទៃទៀតឲ្យចេញទៅលួច ព្រះពុទ្ធមិនចេញទៅធ្វើដូច្នោះទេ។ ដូច្នេះហើយគ្រូសួរគាត់ហើយព្រះពុទ្ធមានបន្ទូលថា "តើការលួចអាចជួយអ្នកណាបាន? គ្រូបាននិយាយថា “អាហា អ្នកយល់ចំណុចនៃមេរៀនហើយ។ អ្នកគឺជាមនុស្សតែមួយគត់»។

តាមទស្សនៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត៖ បើយើងឃើញការទាស់ទែងគ្នារវាងគ្រូ និងការដែលគ្រូប្រព្រឹត្តផ្ទុយនឹងព្រះធម៌ ជាដើម និងពេលយើងសួរគ្រូ និងបន្តបន្ទាប់ទៀត គ្រូមិនទទួលស្គាល់ទេ គ្រូមិនធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ ជាដើម - ប្រសិនបើយើងឃើញកំហុសទាំងអស់នេះ បើទោះបីជាយើងបានទទួលគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏គួរឱ្យធុញទ្រាន់ពីគ្រូក៏ដោយ អ្វីដែលយើងត្រូវបានប្រាប់ឱ្យធ្វើគឺគ្រាន់តែរក្សាចម្ងាយ។ មិនចាំបាច់រៀនជាមួយគ្រូនោះទៀត ឬនៅជាមួយគ្រូនោះទៀតទេ។ ប៉ុន្តែត្រូវបិទមាត់។ រក្សាចម្ងាយគួរឱ្យគោរព។ កុំផ្សព្វផ្សាយរឿង។ ហើយកុំគិតថា "អូ គ្រូម្នាក់នេះអាក្រក់ប៉ុណ្ណា"។ ម្នាក់ឱ្យតម្លៃលើអ្វីដែលអ្នកបានរៀន ដឹងគុណចំពោះគុណសម្បត្តិល្អនៃអ្វីដែលយើងបានរៀន ហើយបន្ទាប់មកអ្នកគ្រាន់តែរក្សាភាពសមធម៌។

តើវាមានន័យយ៉ាងណា ពេលអ្នកនិយាយថា ពួកយើងមិនសួរនាំ? អ្នកមិនចោទសួរថាគ្រូមានព្រះពុទ្ធ-ធម្មជាតិ ដែលអ្នកមិនចោទសួរនោះទេ ប៉ុន្តែមិនមានន័យថាអ្នកមិនចោទសួរតាមការណែនាំរបស់គ្រូនោះទេ ពេលវាមើលទៅមិនសមរម្យ។ នៅពេលយើងក្រឡេកមើលឧទាហរណ៍ដូចជា Tilopa ប្រាប់ Naropa ឱ្យលោតពីលើច្រាំងថ្មចោទ ហើយគាត់ធ្វើដូចតទៅ៖ ដូចដែលសម្តេច Dalai Lama តែងតែនិយាយ ជាការប្រសើរណាស់ សូមពិនិត្យមើល។ Tilopa ជាគ្រូម្នាក់ដែលទៅដល់រដ្ឋដែលគាត់អាចស៊ីត្រីរស់បាន រួចដាក់ឆ្អឹងចុះលើដី ខ្ទាស់ម្រាមដៃរបស់គាត់ ត្រីនឹងរស់ឡើងវិញ។ ហើយ Naropa គឺជាអាចារ្យដែលរៀនច្រើនបំផុតនៅសម័យរបស់គាត់។ ដូច្នេះប្រសិនបើគ្រូរបស់យើងនៅកម្រិតនៃ Tilopa ហើយយើងនៅកម្រិត Naropa នោះឧទាហរណ៍ពីជីវប្រវត្តិរបស់ Naropa គឺពាក់ព័ន្ធ។ ប្រសិនបើយើងមិននៅកម្រិតនោះ ហើយគ្រូរបស់យើងមិននៅកម្រិតនោះទេ ដែលកំពុងតែនិយាយអំពីមនុស្សគ្រប់គ្នានោះវាជាករណីខុសគ្នាទាំងស្រុង។ ដូច្នេះយើងត្រូវពិនិត្យមើលជានិច្ច។ តើលោកគ្រូធ្វើអ្វី ហើយត្រូវតាមព្រះធម៌? ហើយតើលោកគ្រូបង្រៀនយ៉ាងណា ហើយត្រូវតាមព្រះធម៌? យើងតែងតែពិនិត្យ។ បើយើងមិនដឹង យើងពិនិត្យ។

ខ្ញុំជាសិស្សនៃកម្រិតទីមួយ។ ខ្ញុំជាអ្នកចំណូលថ្មីនៅមជ្ឈមណ្ឌលដើម្បីការបង្រៀន។ ហើយជាការពិតណាស់ ខ្ញុំដឹងថាវាមកពីការខ្វះខាត និងការខ្វះការយល់ដឹងរបស់ខ្ញុំ ដែលខ្ញុំមានការលំបាកនេះ ប៉ុន្តែខ្ញុំយល់ថាវាពិបាកយល់ និងទទួលយកគំនិតនៃការកើតជាថ្មី និងជីវិតបន្តបន្ទាប់គ្នា ហើយខ្ញុំយល់ថានេះគឺជាអ្វីដែលសំខាន់ខ្លាំងណាស់។ នៅក្នុងការបង្រៀនព្រះពុទ្ធសាសនា។ ដូច្នេះ ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលដែលខ្ញុំសញ្ជឹងគិតអំពីជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃរបស់ខ្ញុំ ដែលខ្ញុំបានធ្វើ យ៉ាងស៊ីជម្រៅ ដូចជាខ្ញុំចង់បន្តទៅនោះ ហើយមើលឃើញថាវាជាអំណោយ ជាលទ្ធភាព ជាឱកាសដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ ខ្ញុំដឹងថាខ្ញុំត្រូវតែ យកជីវិតទៅថ្ងៃអនាគត ដែលជាការលំបាកខ្លាំងណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ។ ដូច្នេះហើយ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា វាមិនសំខាន់ទេ ថាតើខ្ញុំសញ្ជឹងគិតយ៉ាងស៊ីជម្រៅ និងញឹកញាប់ប៉ុណ្ណា ពីជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃរបស់ខ្ញុំ ពីព្រោះបើគ្មានការយល់ដឹងអំពីជីវិតនាពេលអនាគតទេ ការដឹងគុណពេញលេញនៃជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃរបស់ខ្ញុំនឹងនៅតែមិនពេញលេញ។ ដូច្នេះនេះជាបញ្ហារបស់ខ្ញុំ។ តើខ្ញុំអាចឆ្លងកាត់វាដោយរបៀបណា?

ការសង្កេតរបស់អ្នកគឺជាការសង្កេតល្អណាស់។ ចំនុចមួយនៃការសច្ចារបស់ tantra គឺថានឹងមិនស្កប់ចិត្តនឹងការយល់ដឹងរបស់យើងលើអ្វីមួយរហូតដល់យើងបានសម្រេចបានការត្រាស់ដឹង។ ដូច្នេះហើយ នោះមានន័យថា ការយល់ដឹងរបស់យើងអំពីអ្វីៗទាំងអស់ រួមទាំងជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃ នឹងកាន់តែស៊ីជម្រៅ និងកាន់តែស៊ីជម្រៅ នៅពេលដែលយើងដើរលើផ្លូវ។ ដូច្នេះ ទោះបីជាយើងយល់ពីការកើតជាថ្មីក៏ដោយ ក៏នៅតែអាចទៅបានច្រើន ស៊ីជម្រៅជាងនេះទៅទៀត ទាក់ទងនឹងការយល់ដឹងពីជីវិតដ៏មានតម្លៃរបស់មនុស្ស។ នោះមិនមានន័យថា ដំណាក់កាលនៃការយល់ដឹងពីមុនមិនមានប្រយោជន៍នោះទេ។ ដំណាក់កាលនីមួយៗមានអត្ថប្រយោជន៍នៅតាមផ្លូវ ជាពិសេសប្រសិនបើយើងតែងតែមានក្នុងចិត្តថាកម្រិតនៃការយល់ដឹងដែលយើងមាននៅពេលនេះ គឺជាជំហានមួយឆ្ពោះទៅរកការយល់ដឹងកាន់តែស៊ីជម្រៅ និងកាន់តែស៊ីជម្រៅ។ ជាមួយនឹងការបន្ទាបខ្លួននោះ គឺពិតជាល្អឥតខ្ចោះ។

វាច្បាស់លាស់ណាស់នៅក្នុងការបង្រៀន៖ កុំមានអារម្មណ៍ថាអ្នកបានយល់វាជ្រៅគ្រប់គ្រាន់។ "អូ ឥឡូវនេះខ្ញុំបានទទួលវាហើយ។ ខ្ញុំមិនបាច់គិតពីជីវិតមនុស្សដ៏មានតម្លៃទៀតទេ»។ នោះជាកំហុសដ៏ធំមួយ។ អ្នកតែងតែអាចចូលកាន់តែជ្រៅទៅៗបន្ថែមទៀត។

ដូចអ្នកបានពន្យល់ យើងជាមនុស្សមានសមត្ថភាពវែកញែក។ យើងអាចជ្រើសរើសមិនព្រុស ឬមិនធ្វើអ្វីទាំងអស់ដែលអ្នកបាននិយាយ។ ប៉ុន្តែបើយើងមានសមត្ថភាពយល់ដឹងនេះ នោះមានន័យថាយើងមានសក្ដានុពលមួយចំនួន សូមនិយាយ។ ចុះបើយើងកើតជាសត្វវិញ តើយើងបាត់បង់សក្ដានុពលទាំងនោះដោយរបៀបណា? ខ្ញុំចង់និយាយថា វាស្តាប់ទៅមិនសមហេតុផល និងមិនសមហេតុផលដែលយើងអាចបាត់បង់សក្តានុពលទាំងនោះ ដែលជាសក្តានុពលសម្រាប់ការយល់ដឹងដែលយើងមានរួចហើយឥឡូវនេះ ប្រសិនបើយើងកើតជាថ្មីជាសត្វ។ តើមានអ្វីកើតឡើងនៅទីនោះ?

អ្នកត្រូវបែងចែករវាងសក្តានុពល និងសមត្ថភាពជាក់ស្តែង។ កុមារមានសក្តានុពលច្រើន។ វាមានសក្ដានុពលដើម្បីអាចបើកឡានបាន ប៉ុន្តែវាមិនមានសមត្ថភាពជាក់ស្តែងទេ។ ហើយនៅពេលដែលយើងឈឺ យើងនៅតែមានសក្ដានុពលក្នុងការគិតឱ្យបានច្បាស់លាស់ ធ្វើការ និងអ្វីៗផ្សេងទៀត ប៉ុន្តែនៅពេលនោះមានការរារាំង ដូច្នេះហើយយើងមិនមានលទ្ធភាពបង្ហាញឱ្យឃើញនោះទេ។ ដូចគ្នានឹងសត្វដែរ សក្ដានុពលនៅតែមាន - សក្ដានុពលនៃព្រះពុទ្ធ - ធម្មជាតិនៅតែមាន - ប៉ុន្តែសមត្ថភាពជាក់ស្តែងគឺមិនមានទេ (ឬប្រសិនបើពួកគេមានវានៅកម្រិតទាបណាស់បើប្រៀបធៀបទៅនឹងមនុស្ស) ។

ចូរបញ្ចប់ដោយការលះបង់។ អ្វីដែលសំខាន់នោះគឺថាកម្លាំងវិជ្ជមានដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសកម្មភាពដែលយើងបានធ្វើនៅទីនេះនៃការស្តាប់និងការធ្វើសមាធិហើយដូច្នេះនៅលើ - ប្រសិនបើយើងមិនលះបង់វាឆ្ពោះទៅរកការត្រាស់ដឹងទេនោះនឹងមានអ្វីកើតឡើងដោយមិនធ្វើអ្វីទាំងអស់ ប្រភេទនៃការកំណត់លំនាំដើម។ គឺថាវាធ្វើជាហេតុធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវសង្ខារ។ ឧទាហរណ៍ យើងនឹងដឹងគុណជីវិតមនុស្សរបស់យើងដែលអាចរកលុយបានច្រើន។ ដូច្នេះ ដើម្បីឱ្យការនេះធ្វើជាហេតុសម្រាប់ការត្រាស់ដឹង យើងត្រូវលះបង់វាឱ្យពិតប្រាកដ ។ ដូច្នេះយើងធ្វើវាដោយដឹងខ្លួន។ យើងពោលថា “សូមធ្វើជាហេតុឲ្យអាត្មាអញបានសម្រេចនូវចិត្ត កាយ វាចាជាដើម នៃព្រះពុទ្ធអង្គ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់មនុស្សគ្រប់រូប”។ បន្ទាប់មកវានឹងដើរតួជាបុព្វហេតុបែបនេះ។ ហើយ "សូមឱ្យការយល់ដឹង និងការដឹងគុណនេះ កាន់តែស៊ីជម្រៅ ដើម្បីឱ្យគ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីត្រាស់ដឹង ចាប់ផ្តើមនាំមកនូវលទ្ធផល នៅក្នុងអាកប្បកិរិយារបស់ខ្ញុំ ដើម្បីអាចផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា"។