ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਹੋਣਾ

ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਥੋੜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੀਮਤੀ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਅਰਥਪੂਰਨ ਕਰ ਸਕੀਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਕਾ ਹੈ।
Meditation being realistic about death 1

ਵਿਆਖਿਆ

ਮੌਤ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੋਚਣਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਪਰ ਮੌਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਤੱਥ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਅਟੱਲ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਡਰ ਅਤੇ ਪਛਤਾਵਾ ਨਾਲ ਮਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਮੌਤ ਦਾ ਧਿਆਨ ਬੇਹੱਦ ਮਦਦਗਾਰ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। 

ਅਸੀਂ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਧਿਆਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਘਾਤਕ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਨਜਿੱਠਾਂਗੇ। ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤਾ ਧਿਆਨ ਇਕ ਮਿਆਰ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਧਿਆਨ ਵਿਚ, ਸਾਹ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਕੇ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ:

ਧਿਆਨ

ਮੌਤ ਅਟੱਲ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ:  

  • ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਆਵੇਗੀ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਇਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰਨ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦੀ – ਇਤਿਹਾਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਵੀ ਜੋ ਕਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਮਰਨ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਬਚ ਸਕਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਸਾਨੂੰ ਇੰਨੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਮਰਾਂਗੇ? 
  • ਸਾਡੀ ਉਮਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਉਦੋਂ ਨਹੀਂ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਮਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਬਾਕੀ ਬਚਿਆ ਸਮਾਂ ਨਿਰੰਤਰ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ – ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਰ ਪਲ ਅਸੀਂ ਬੁੱਢੇ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਨਾ ਕਿ ਜਵਾਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਇਕ ਚਲਦੇ ਹੋਏ ਕਨਵੇਅਰ ਬੈਲਟ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਰੁਕੇ, ਸਾਡੀ ਅਟੱਲ ਮੌਤ ਵੱਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
  • ਅਸੀਂ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ਭਾਵੇਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਹ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਮਰਨ ਦਿੰਦਾ ਅਤੇ ਮਰਨ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਪਛਤਾਵਾ ਨਾ ਹੁੰਦਾ – ਮੌਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਜਾਂ ਕਾਰ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ, ਅਚਾਨਕ ਜਦੋਂ ਸਾਨੂੰ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।

ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਦੋਂ ਮਰਾਂਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ:  

  • ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ, ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਚਤਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ – ਸਾਨੂੰ ਮਰਨ ਲਈ ਬੁੱਢੇ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। 
  • ਮਰਨ ਦੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿੰਦਾ ਰਹਿਣ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ – ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਅਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ; ਲਗਾਤਾਰ ਘਟ ਰਹੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸ੍ਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਸਾ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ; ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਧੇਰੇ ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਓਵਰਡੋਜ਼, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
  • ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ – ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਦੁਰਘਟਨਾ ਸਾਡੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। 

ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਵੀ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਕੋਈ ਪਛਤਾਵਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਜੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ:

  • ਸਾਡੀ ਦੌਲਤ ਨਾਲ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ – ਸਾਡਾ ਪੈਸਾ ਸਿਰਫ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਕ੍ਰੀਨ 'ਤੇ ਇਕ ਨੰਬਰ ਹੋਵੇਗਾ 
  • ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ – ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਣਾ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਸਾਡੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਰੋ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਹੋਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ 
  • ਐਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ -  ਇਹ ਵਾਧੂ ਕਿੱਲੋ ਜਾਂ ਪੌਂਡ ਘਟਾਉਣ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਦਿਲਾਸਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ?  

ਇਸ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਇਕੋ ਇਕ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਅਰਥ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਡਰ ਅਤੇ ਪਛਤਾਵੇ ਨਾਲ ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਾਅ ਕਰਨਾ। 

ਸੰਖੇਪ

ਮੌਤ ਦੀ ਅਟੱਲਤਾ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਸਾਨੂੰ ਉਦਾਸ ਜਾਂ ਡਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਾਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਜਿਹੜਾ ਸਮਾਂ ਬਚਿਆ ਹੈ ਉਹ ਸੀਮਤ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਹ ਕਦੋਂ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਮੌਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਮੌਤ ਚੇਤੇ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਉਸ ਆਲਸ ਅਤੇ ਢਿੱਲ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਭੈੜੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਹੀ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਰਹੇ। 

Top