Założenie wspólnoty mniszek bhikkuni w Indiach

03:13

Budda wyświęcał pierwszych mnichów wypowiadając po prostu słowa: „Ehi bhikkhu” (Zbliż się, mnichu). Kiedy wystarczająca liczba mnichów została już w ten sposób wyświęcona, wprowadził on wyświęcanie (bsnyen-par rdzogs-pa, sanskr. upasampada, palijski: upasampada) przez samych bhikku.

Jednakże, zgodnie z wieloma tradycyjnie przekazywanymi relacjami, Budda najpierw odmawiał, gdy jego ciotka od strony matki, Mahapradżapati Gautami (Go’u-ta-mi sKye-dgu’i bdag-mo chen-moSkye-dgu’i bdag-mo, palijski: Mahapajapati Gotami) prosiła go, by wyświęcił ją na mniszkę. Mahaprajapati oraz pięćset podążających za nią kobiet, ogoliło głowy, przywdziało żółte szaty i podążało za nim jako te, które wyrzekły się domu (rab-tu byung-ba, sanskr. prawradżita, w pali pabbadżdża). Gdy Mahapradżapati poprosiła o wyświęcenie po raz drugi, a później również po raz trzeci, po raz kolejny otrzymując odmowę, uczeń Buddy Ananda (Kun-dga’-bo) wstawił za nią.

Gdy poproszono go po raz czwarty, Budda zgodził się, pod warunkiem, że ona i wszystkie przyszłe mniszki będą przestrzegać ośmiu surowych ograniczeń (lci-ba’i chos, sanskr. gurudharma, pali: garudhamma). Zalicza się do nich między innymi to, że status mniszek względem starszeństwa jest zawsze poniżej mnichów, niezależnie od tego, od jak dawna mnich czy mniszka przestrzegają swych ślubów. Budda, pozostając w zgodzie z wartościami kultury Indii swoich czasów, wprowadził takie ograniczenia, ażeby uniknąć ze strony społeczeństwa braku poszanowania dla swej społeczności, a tym samym również dla swych nauk. Zrobił to również, aby chronić mniszki i zapewnić im szacunek ze strony ludzi świeckich. W starożytnych Indiach, kobiety znajdowały się najpierw pod ochroną/opieką swych ojców, następnie mężów, a w końcu swych synów. Samotne kobiety stanu wolnego uważano za prostytutki i istnieje wiele opisanych w winaji przypadków, gdy mniszki nazywano prostytutkami po prostu dlatego, że nie były pod opieką męskiego krewnego. Przyłączenie sanghi bhikkuni do sanghi bhikku sprawiło, iż ich wolny stan stał się godny szacunku w oczach społeczeństwa.

Według niektórych tradycji, przyjęcie owych ośmiu garudhamm posłużyło jako owo pierwsze wyświęcenie. Wedle innych tradycji, Budda powierzył te pierwsze wyświęcenie Mahapradżapati i jej pięciuset kobiet dziesięciu bhikkuni, pod przewodnictwem Anandy. Jednakże w obu tradycjach, najwcześniejszą standardową procedurą wyświęcania mniszek było wyświęcenie przez grupę dziesięciu bhikku. Ten sposób wyświęcania jest powszechnie znany jako „wyświęcenie przez jedną sanghę bhikku” (pha’i dge-’dun rkyang-pa’i bsnyen-par rdzogs-pa). Procedura ta wiąże się z zadawaniem kandydatkom listy pytań dotyczących przeszkód (bar-chad-kyi chos, sanskr. antarayikadharma, palijski: antarajikadhamma), jakie mogę mieć, które mogłyby utrudniać im przestrzegania pełnego zestawu ślubów. Oprócz pytań wspólnych z tymi, jakie zadaje się kandydatom do święceń bhikku, dalsze pytania dotyczyły kobiecej anatomii kandydatki.

Jako że niektóre spośród kandytatek na bhikkuni dawały wyraz skrajnemu skrępowaniu koniecznością odpowiadania na tak osobiste pytania mnichom, Buddha ustanowił „wyświęcenie przez dwie sanghi” (gnyis-tshogs-kyi sgo-nas bsnyen-par rdzogs-pa). W tej procedurze, pytania o zdolność kandydatki do zostania bhikśuni, zadawała najpierw sangha bhikkuni. Później, tego samego dnia, sangha bhikkuni zbierała się wraz z sanghą bhikku, tworząc wspólne zgromadzenie. Sangha bhikku udzielała wyświęcenia, zaś sangha bhikkuni służyła jako świadkowie.

Początkowo śluby dla wspólnoty monastycznej dotyczyły jedynie unikania „naturalnie niegodnych działań” (rang-bzhin kha-na-ma-tho-ba) – fizycznych i słownych działań, które są destrukcyjne dla wszystkich, zarówno dla ludzi świeckich, jak i osób wyświęconych. Jednak śluby wyświęconych obejmowały ponadto celibat. W miarę upływu czasu Budda wprowadzał coraz to większą liczbę dodatkowych ślubów dotyczących „zakazanych niegodnych działań” (bcas-pa’i kha-na ma-tho-ba) – fizycznych i słownych działań, które nie są naturalnie destrukcyjne, ale są zakazane tylko dla osób wyświęconych, ażeby nie narażać się na brak szacunku wobec buddyjskiej społeczności klasztornej i nauk Buddy ze strony społeczeństwa. Tylko Budda miał prawo ogłaszać takie zakazy. Mniszki otrzymywały więcej dodatkowych ślubów niźli mnisi, bowiem każdy dodatkowy ślub powstawał po określonym zdarzeniu wiążącym się z niewłaściwym zachowaniem mnichów lub mniszek. Śluby mniszek dotyczyły ponadto ich niewłaściwego zachowania w relacjach z mnichami, podczas gdy śluby mnichów nie zawierały ich odpowiedników.

Wideo: Khandro Rinpocze — „Kobiety w pismach buddyjskich”
Aby włączyć napisy, proszę kliknąć na ikonę „Napisy” w prawym dolnym rogu ekranu. Aby zmienić język napisów, proszę kliknąć na ikonę „Ustawienia”, następnie kliknąć „Napisy” i wybrać preferowany przez siebie język.
Top