གནས་བརྟན་སྡེ་པ་དང་། ཐེག་ཆེན། གསང་སྔགས་བཅས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ནི་གཅིག་རེད་དམ།

འགྲེལ་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་ནང་གསེས་ཀྱི་འགྲེལ་ཚུལ་དེ་འདྲའང་ཡོད། དེ་ནི་མགོ་རྙོག་ཚ་པོ་བཟོ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་སོང་ཙང་། སངས་རྒྱས་དེ་དངོས་གནས་སུ་ཡིན་ནམ། འགྲེལ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ང་ཚོར་གོ་བ་ཞིག་ཆགས་པའི་ཕྱིར། ང་ཚོས་ཐོག་མར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་གྱི་འགྲེལ་ཚུལ་རེ་རེས་ནང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་བྱེ་བྲག་དེ་དང་བསྟུན་ནས་གཞུང་ལུགས་ཁག་ཏུ་གསུངས་བའི་ནང་པའི་གཞི་རྩའི་རྣམ་གཞག་དེ་རྟོགས་དགོས་ཤིང་། དེ་ནི་སྐབས་དོན་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་ཡིན། པཱ་ལིའི་གཞུང་ནང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་གནས་བརྟན་སྡེ་པའི་ཆོས་སྲོལ་གྱི་སྐབས་དོན་ནང་དུ་གསུངས་ཡོད། བྱས་ཙང་། སངས་རྒྱས་དེ་ག་རང་གཅིག་པ་ཞིག་གིས་སྤྱིར་བཏང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་གསུངས་པ་ནི་གོ་བ་མེད་པ་ཞིག་རེད།

ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་གི་ནང་། སངས་རྒྱས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དེ་མིན། ༼དེ་ནི་ཚེ་གཅིག་གི་ནང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་པ་དང་། ཁོང་གི་ཐུགས་རྒྱུནདེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐབས་ནས་ཟད་ཚར་བ་རེད།༽ འདི་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བའི་བདེན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད།

མདོར་བསྡུས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་གྱི་སྐོར་གོ་བསྡུར་བྱེད་པའི་སྐབས་སམ། ཡང་ན་བརྗོད་གཞི་གཞན་གྱི་སྐོར་ཤོད་སྐབས། སེམས་ནང་བཅང་དགོས་པའི་ནང་པའི་གཞི་རྩའི་རྣམ་གཞག་ནི། ཆོས་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ནང་གང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་པ་དང་གཏན་ལ་ཕབ་པ་རྣམས་སྐབས་དོན་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་གོ་བ་ལེན་དགོས། ཡང་རྒྱུ་ཆ་གཅིག་པ་དེ་སྐབས་དོན་མི་འདྲ་བའི་ནང་བསམ་བློ་གཏོང་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ནི། “ངའི་ཉིན་རེའི་མི་ཚེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་རྒྱུ་ཆ་འདི་སྦྱང་པའི་ཕན་ཡོན་གང་ཡོད་དམ། ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་རྒྱུ་ཆ་འདིའི་ཕན་ཡོན་གང་ཞིག་ཡོད་དམ།” ཞེས་པའི་དྲི་བ་འགའ་ཞིག་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རེད།
 
སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་གྱི་ཐོག་ལ་སྐབས་དོན་མི་འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་བལྟས་ཏེ། ང་ཚོས་གཤམ་གྱི་དྲི་བ་དཀའ་ངལ་ཅན་དག་སྤོང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད། དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྣམས་དངོས་གནས་གསུངས་ཡོད་དམ། ཁོང་གིས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་དངོས་གནས་གསུངས་ཡོད་དམ། སངས་རྒྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས། ཆོས་རྣམས་ངག་ཐོག་ཁོ་ན་ལས་བརྒྱུད་པ་ལས་གང་ཡང་ཡིག་ཐོག་ཏུ་བྲིས་མེད་པ་སོང་ཙང་། ནང་པ་ནང་ཁུལ་ལ་ཐེག་ཆེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་མིན་ཐད་རྩོད་གླེང་མང་པོ་བྱུང་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་རྩོད་གླེང་གཅིག་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཡོད། དེར་ཁོང་གིས། “ཉན་རང་ཐེག་པའམ་གནས་བརྟན་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་རྣམས་ཚད་ལྡན་དུ་མི་བརྩི་བའི་རྒྱུ་མཚན་རིགས་པ་གང་འདྲ་ཞིག་བཀོལ་བ་ནང་བཞིན་ངས་ཀྱང་རྒྱུ་མཚན་རིགས་པ་དེ་ག་རང་བཀོལ་ནས་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ཚད་ལྡན་མིན་པར་སྒྲུབ་ཆོག” །ཅེས་གསུངས། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀས་ཆོས་རྣམས་ངག་ཐོག་ནས་བརྒྱུད་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་གལ་ཏེ་གནས་བརྟན་སྡེ་པ་ཚོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ལ། “ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཚད་ལྡན་མིན། གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་མེད་པར་དུས་ཕྱིས་སུ་བྱུང་།” ཅེས་བརྗོད་ན། དེ་ལ་ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱིས། “ཁྱེད་རྣམས་ལའང་དེ་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་བདེན། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ངག་ཐོག་ནས་བརྒྱུད་པ་ཞིག་དང་། ཡིག་ཐོག་ཏུ་བཀོད་པ་ནི་དུས་ཕྱིས་སུ་ལས་བྱུང་མེད་པས། གལ་ཏེ་ང་ཚོའི་ཆོས་དེ་ཚད་ལྡན་མིན་ཟེར་ན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཚད་ལྡན་མིན།” ཞེས་ལན་འདེབས་བྱེད་ཆོག

འདི་ལ་རྩོད་གླེང་གཞན་ཞིག་ནི་རྩོམ་ཤོག་འདིའི་ནང་སྔོན་དུ་ཞུས་ཟིན་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ལ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀའིི་ནང་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད། གནས་བརྟན་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དེས་གནས་བརྟན་སྡེ་པའི་གཞུང་རྣམས་གསུངས་པ་དང་ཐེག་ཆེན་ལུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དེས་ཐེག་ཆེན་གྱི་གཞུང་རྣམས་གསུངས་ཡོད། སྲོལ་རྒྱུན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཐེག་པ་རིམ་པ་གསུམ་གྱི་ཁྲོད་དུ་སྐབས་དོན་འདི་ལས་གནས་བརྟན་སྡེ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོའི་ལུགས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྔགས་ཀྱི་ལུགས་བཅས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང་། ང་ཚོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱིར་བཏང་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་སྐོར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཆོག

ཐོག་མར་ང་ཚོས། “སངས་རྒྱས་དུས་ཚོད་ག་དུས་ཞལ་བཞུགས་ཡོད་དམ།” ཞེས་འདྲི་དགོས། ཁོང་ནི་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་སྤྱི་ཚོགས་བྱེ་བྲག་ཅིག་ནང་བཞུགས་ཡོད། དེ་ཡང་བློ་ཐག་ཆོད་པའི་སྐབས་དོན་ཞིག་གི་ནང་བཞུགས་ཡོད། སྤྱི་ཚོགས་དེའི་ནང་སྔོན་ནས་གཞི་རྩའི་ཆོས་དད་ལམ་ལུགས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཡོད། དད་པའི་ལམ་ལུགས་དེའི་ནང་། རྒྱ་གར་གྱི་བསམ་བློའི་ཁྱེར་སོ་ཚང་མའི་ནང་ཡོད་པའི་གཞི་རྩའི་གླེང་གཞི་རྣམས་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་སུ་ཚང་ཡོད་པ་དང་། ལོ་རྒྱུས་རིམ་བཞིན་དུ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཕྱིན་ཡོད། གླེང་གཞི་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད། དཔེར་ན། སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་ལེན་ཚུལ་ལྟ་བུ་ནི་ལས་དང་བསྟུན་ནས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད། དེ་ག་ནང་བཞིན་འཁོར་བའི་སྐྱེ་རྒྱུན་གཅོད་ཚུལ་ལམ་འཁོར་བའི་ནང་སྐྱེ་བ་ལས་ཐར་ཚུལ་རྣམས་གསུངས་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་རྒྱ་གར་གྱི་ལུགས་ཚང་མས་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་གོ་རྟོགས་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོ་སླར་ཡང་འཁོར་བའི་ནང་སྐྱེ་བ་ལས་ཐར་ཐུབ་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐབས་དེ་དུས་ལྟ་གྲུབ་དང་ཆོས་ལུགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ལན་འདེབས་ལ་ཐུགས་བློ་མ་ཚིམས་པར། མུ་མཐུད་དེ་སྒོམ་སྒྲུབ་ཉམས་ལེན་སྣ་ཚོགས་པ་གནང་ནས་བདེན་པ་རྟོགས་ཐབས་མཛད་ཡོད།

རྒྱ་གར་ནང་སངས་རྒྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས། མི་གཅིག་དབང་སྒྱུར་གྱི་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་སུ་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེན་སྤེལ་བཞིན་ཡོད། རྒྱལ་གཞིས་སྣ་མང་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་ནང་ཚོང་པ་རྣམས་ཕྱུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་ཁོང་ཚོས་རྒྱལ་པོ་རྣམས་དང་རྒྱུ་ནོར་འགྲན་ཟླ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེའི་ལན་དུ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་མི་གཅིག་དབང་སྒྱུར་བྱེད་མཁན་དུ་གྱུར་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁུལ་འགའ་ཞིག་གི་ནང་ཚོགས་སྡེའམ་མི་སེར་རྒྱལ་ཕྲན་རིགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་མི་འབོར་ལ་གཞི་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཕྱོགས་མིན་པའི་བསམ་བློའི་ལམ་ལུགས་མང་བ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་འགོ་ཚུགས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མི་སེར་རྒྱལ་ཕྲན་དེ་དག་ལས་གཅིག་གི་ནང་དུའམ་ཉེ་འགྲམ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ལམ་ལུགས་དེས་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད། ཁོང་གིས་རབ་བྱུང་གི་ཚོགས་སྡེ་གསར་འཛུགས་གནང་ནས་དེའི་ནང་གི་ཐག་གཅོད་རྣམས་ཚོགས་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་གིས་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།

དེར་མ་ཟད། དེའི་ཚེ་ན་གནའ་བོའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དང་དེའི་ཆོ་ག་ཆོས་པ་སོགས་ལ་ཁ་གཏད་དུ་ཡ་ལན་སྤྲོད་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་དེ་ནི་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་གཅིག་དབང་སྒྱུར་བ་ཚང་མས་རྗེས་སུ་འབྲང་ས་དེ་རེད། ལོག་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་དཀའ་ཐུབ་བྱ་བྲལ་ཅན་གྱི་དགེ་སྦྱོང་བ་རྣམས་དང་། ཡང་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གྲལ་ནས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་བ་རྣམས་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་ཚོ་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་ཏེ་ཤིང་ནགས་སུ་འཁྱམ་པ་དང་། སྒོམ་རྒྱག་པ་སོགས་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བར་འབད་མཁན་རྣམས་ཡིན། ལས་འགུལ་འདིའི་རིགས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དེའི་ཁོངས་སུ་བཙུད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ལྟ་གྲུབ་དང་རྗེས་འབྲང་པ་གཞན་དག་ཀྱང་བཙུད་ཡོད། གལ་ཏེ་མི་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་འདོད་དང་བདེན་པ་འཚོལ་བའི་ཆེད་རང་དབང་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཆགས་འདོད་ཡོད་ན། མ་མཐའ་ཡང་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་བར་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ང་ཚོས་བདེན་པ་རྟོགས་པ་ཧ་གོ་བ་དང་དེའི་འགན་དེ་ཆོས་ཕྱོགས་དང་མི་གཅིག་དབང་སྒྱུར་གྱི་ཚུལ་དུ་གཞན་གྱི་ཐོག་མི་འགེལ་བར། མང་གཙོའི་ལམ་ནས་གསལ་འདོན་བྱེད་དགོས།

རྒྱ་བོད་གང་ཡིན་རུང་ནང་པའི་སྐབས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་རྣམ་ཐར་ནི། བདེན་དོན་རྣམས་སྟོན་པ་ཙམ་མིན་པར། མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཞིག་གི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གི་གནད་དོན་འགའ་ཞིག་འགྲེལ་བརྗོད་དང་དཔེ་རིས་ལམ་ནས་གསལ་ཁ་འདོན་གྱི་ཡོད། སྐབས་འདིའི་ནང་། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེན་ཞིག་གི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ནི། གཞན་ལ་སེམས་སྐུལ་སྦྱིན་རྒྱུ་དེ་རེད། དེར་བརྟེན་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ལྟར་བྱས་ན། རྣམ་ཐར་ལོ་རྒྱུས་དེའི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་གང་ལ་གང་འཚམ་གྱི་ཡ་མཚན་ཅན་དུ་མཐོང་སྲིད། དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་རྣམ་ཐར་ནང་། ཡུམ་སྒྱུ་མ་ལྷ་མཛེས་ལ་རྨི་ལམ་དུ་གླང་ཆེན་དཀར་པོ་མཆེ་བ་དྲུང་ལྡན་ཞིག་དང་ཐུག་པ་ལྟ་བུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཡུམ་གྱི་མཆན་ཁུང་ནས་འཁྲུངས་ཤིང་གོམ་པ་བདུན་སྤོས་ཏེ། “ང་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་སླེབས་ཡོད་” ཅེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་རེད། རྒྱ་གར་ཡང་ན་བོད་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ལྟར་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་རྣམ་དེ་ལོ་རྒྱུས་དང་ལྡན་པའི་ཏག་ཏག་ཅིག་ཡོད་མེད་དེ་གལ་ཆེན་མ་རེད། དོན་དག་གཙོ་བོ་ནི། མཛད་པ་རྣམ་ཐར་དེས་དོན་ངོ་མ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་གང་ཞིག་སྟོན་པའམ་མཚོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་རེད། ང་ཚོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་ལོ་རྒྱུས་དང་མཐུན་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དོན་ངོ་མ་གང་མཛད་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་རྗེས་འབྲང་པ་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་གང་བྱུང་ཡོད་མེད་དང་། ཡང་ན་ང་ཚོས་རྒྱ་གར་བ་དང་བོད་པ་ཚོས་ཇི་ལྟར་ཀློག་པའི་ལྟ་ཚུལ་གྱི་ཐོག་ནས་མཛད་རྣམ་ལ་བལྟ་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་རུང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། སྐབས་དོན་རེ་རེའི་ནང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་རྣམ་གྱིས་གནད་དོན་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་ཐབས་ལམ་གཅིག་དེ་གཞན་ལས་ཚད་ལྡན་ཆེ་བ་མིན་པའི་སྒོ་ནས་ང་ཚོར་སློབ་ཀྱི་ཡོད། ནང་པའི་བསམ་ཕྱོགས་ཀྱིས་ལས་དོན་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་གལ་ཆེན་གྱི་རྩ་དོན་ཞིག་ནི། གནད་དོན་རྣམས་ལྟ་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་རིམ་པ་མི་འདྲ་བ་དུ་མའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་རྒྱུ་དང་། དེ་དག་མང་པོ་ཞིག་ནི་ཡང་དག་པ་དང་ཚད་ལྡན་ཡིན་པར་བསམ་དགོས་ཤིང་། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚུལ་ལ་བདེན་པ་གཅིག་ལས་མང་བ་ཡོད།

འདི་ལ་ནང་པའི་གཞུང་ལུགས་ཁག་གི་ནང་དཔེ་མཚོན་གྲགས་ཆེ་བ་ཞིག་ནི། གཤེར་གཟུགས་ཆུའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་རེད། མི་རྣམས་ལ་དེ་ནི་ཆུ་ལྟ་བུ་དང་། ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་ནི་དེ་རྣག་ལྟ་བུ། དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་སྐྱུར་རྫས་ལྟ་བུ། ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་མཐོང་གི་ཡོད། དེ་དག་ལས་གང་བདེན་པ་རེད་དམ། ནང་པའི་བསམ་བློ་ཁྱེར་སོ་ལྟར་བྱས་ན། དེ་དག་ཚང་མ་འགྲིག་པ་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཚད་ལྡན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་སྐབས་དོན་བྱེ་བྲག་ཅིག་ལ་ལྟོས་པའམ་རག་ལུས་ཡོད།

ཡང་དཔེ་མཚོན་གཞན་ཞིག་ནི། ནང་མི་གསོ་ཐབས་རིག་པའི་ཡན་ལག་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་གསོ་ཐབས་རིག་པ་ཟེར་བའི་ནང་། ནང་མིའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ནང་དུ་ནང་མི་རེ་རེ་ལ་སོ་སོའི་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་དགོས་ཞེས་ཤོད་ཀྱི་ཡོད། ནང་གི་ཨ་ཕས་འགྲེལ་ཚུལ་གཅིག་བཤད་པ་དང་། ཨ་མས་འགྲེལ་ཚུལ་གཞན་ཞིག་བཤད་པ། དེ་བཞིན་ནང་མི་བུ་ཕྲུག་རེ་རེས་སོ་སོའི་འགྲེལ་ཚུལ་ཤོད་ཀྱི་ཡོད། འགྲེལ་ཚུལ་རེ་རེ་ཏག་ཏག་འགྲིག་པ་དང་དེ་དག་ལ་གུས་བཀུར་གཅིག་མཚུངས་སུ་སྤྲད་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ནང་མི་ཚང་མས་སོ་སོའི་ངོས་ནས་གནས་སྟངས་ཉམས་སུ་མྱོང་གི་ཡོད། འདི་ནི་ཧ་ཅང་ནང་པའི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག་པ་ཞིག་རེད། གལ་ཏེ་ང་ཚོས་མཛད་རྣམ་ཁག་འགྲེལ་ཚུལ་མི་འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་བཀླགས་ན། འགྲེལ་ཚུལ་རེ་རེ་ནི་འགྲིག་པ་དང་ང་ཚོར་སློབ་གསོ་ཞིག་སྤྲོད་ཀྱི་རེད།

སངས་རྒྱས་ནི་འབྱོར་ལྡན་དམིགས་བསལ་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས་ ༼ཁོང་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཤིག་ཡིན་མིན་ཐད་རྩོད་གླེང་བྱ་འོས་པ་ཡིན་༽ པ་སོང་ཙང་། ཡང་དག་པའི་ཤེས་ཡོན་ཐོབ་པ་ཐེ་བའི་སྤྲོ་སྐྱིད་དང་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོར་ལོངས་སུ་སྤྱད་ཡོད། ཁོང་འཁྲུངས་ས་བསྐྱོན་ནས་སྲས་གཅིག་འཁྲུངས་ཡོད། ཁོང་གི་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་ལ་གཞིགས་ན། ཁོང་ལ་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་འགོ་འཁྲིད་རང་གི་ཡབ་ཀྱི་གོ་གནས་ཕུལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ནི་དགེ་སྦྱོང་ལས་འགུལ་གྱི་རྗེས་འབྲང་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འགན་དེ་བཞེས་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་གནང་མེད། འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རང་གི་ཆུང་མ་དང་ཕྲུ་གུ་བཞག་ནས་ཕེབས་པ་དེ་ཐུགས་འཁུར་དང་འགན་འཁྲི་མེད་པ་ཞིག་མིན་པ་དེ་ནན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་ཁྲོད་ཆུང་མ་དང་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ཁྱིམ་ཚང་དེའི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ནང་མིའི་སྤོ་པོ་དང་རྨོ་མོ། དེ་བཞིན་ནང་མི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་དཔའ་བོའམ་རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། རིགས་དེའི་ནང་བུ་དེ་དམག་འཐབ་པའི་ཆེད་དུ་ནང་མི་ཁྱིམ་ཚང་བཞག་ནས་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཁོང་ཉིད་ཀྱི་དམག་དེ་ལ་འཐབ་ཡོད། དེ་ནི་ནང་གི་དམག་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཁ་གཏད་དུ་འཐབ་གནང་ཡོད།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱིམ་པའི་མི་ཚེའི་དེ་བཞག་ནས་ཕེབ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དེས་ང་ཚོར་བདེན་པ་འཚོལ་བར་སློབ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་སླར་ཡང་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའམ་སེམས་དང་སེམས་ཚོར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཟད་པ་དེ་རེད། དེ་ནི་གོ་གནས་མཐོ་པོ་དང་ཡག་པོ། སྟོབས་དང་དབང་ཆ། རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་ལས་ཀྱང་རྦད་དེ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། ད་དུང་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་དབང་ཆ་དང་རྒྱུ་ནོར་འཚོལ་བ་ལས་ཁོང་ཁྲོ་དང་། འདོད་རྔམ། རང་འདོད་དོན་གཉེར་སོགས་གོ་ལ་སྤྱིའི་སྒེར་གྱི་དཀའ་ངལ་དང་། ཡང་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་རྣམས་སེལ་བའི་ཐབས་ཇི་ལྟར་འཚོལ་བ་དེ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་གྱིས་ང་ཚོར་སློབ་སྟོན་བྱེད་པའི་བསླབ་བྱ་དེ་རེད།

༧སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས། བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་རྒྱུ་དེ་ནི་ཚང་མའི་ཆེད་དུ་མིན། དེའི་ཚབ་ལ་སོ་སོ་རང་ཉིད་དང་རང་གི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་ཚེའི་སྤུས་ཚད་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤིང་རྟ་འཁོར་ལོ་ལ་ ༼བྷ་ག་ཝད་གཱིཏ་ལས་བྱུང་བའི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་༽ བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཁང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྤངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ན་བ་དང་། རྒ་བ། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པའི་བྱ་བྲལ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་རྣམས་དངོས་སུ་གཟིགས་ཡོད།  

སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་གསལ་བའི་བརྡ་མཚོན་རིག་པ་དེ་སེམས་ཁམས་རིག་པ་བ་ཀརླ་ཡུང་ Karl Jung གི་ཡུང་ངེ་ཡན་གྱི་ལྟ་བའི་རྣམ་གཞག་ Jungian Theory ཐོག་ལ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཆོག །དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ནི་ནོར་དང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཧ་ཅང་མིག་ལྡོང་བར་བྱས་ཏེ། འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཁོང་གིས་གཟིགས་ཀྱི་མེད། ཁོང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་ཕྱིར་ཤིང་རྟ་འཁོར་ལོའི་ནང་ཕེབས་པའི་སྐབས་གཞི་ནས་ཆོས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་འགོ་འཛུགས་དེ་ཆགས་པ་རེད། ཁོང་གིས་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་གཟིགས་པ་དང་ཚང་མར་འཕྲད་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་དོ་ཅོག་རྟོགས་པ་རེད།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དང་ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ནི། མཐར་ལྷུང་བའི་རྨོངས་ཞེན་གྱི་ཉམས་ལེན་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁང་བཞག་ནས་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ་སྒོམ་གྱི་ཐོག་གཟབ་ནན་དང་བཅས་དཀའ་ཐུབ་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་མཛད་པ་དང་། དེ་ལྟའི་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་ནང་དོན་ངོ་མར་ཁོང་ཉིད་བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་མནར་ནས་ཤི་གྲབས་ཀྱང་བྱས་ཡོད། དེ་ལྟར་ཤིང་སྡོང་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་བཞུགས་པའི་སྐབས། ཁོང་གིས་ཉམས་ལེན་དེ་དག་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་རྟོགས་ནས་ཟས་གཅོད་པའམ་སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཉམས་ལེན་དེ་མཚམས་འཇོག་གནང་སྟེ། ལུག་རྫི་བུ་མོ་ཞིག་ནས་ཞོ་བཞེས་གནང་བ་རེད། རྒྱ་གར་གྱི་བསམ་བློའི་ནང་བ་ཕྱུགས་ ༼ཞོ་དང་འོ་མ་འབྱུང་ས་༽ ནི་ཨ་མའི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་མཚོན་གྱི་ཡོད། བྱས་ཙང་། བ་ལས་བྱུང་བའི་ཞོ་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བ་དེ་ནི་ང་ཚོ་ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་ལས་སློང་བའི་སྙིང་རྗེ་དང་། གོ་ལ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སེམས་འཁུར་ཡོད་པའི་ཡང་དག་པའི་ལམ་རྙེད་ཐུབ་པར་བྱེད་པའི་མཚོན་དོན་ཡིན།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མ་ཐོབ་པའི་སྔ་རོལ་ཏུ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ ༼རྒྱ་གར་གྱི་བསམ་བློའི་ནང་གི་ཤིང་སྡོང་རྩ་ཆེན་རྣམས་ནི་སྤྱིར་བཏང་གི་གླེང་གཞི་ཡིན་༽ གི་འོག་ཏུ་བཞུགས་པ་དང་བདུད་རྣམས་སླེབས་ནས་བར་ཆད་བྱས་པ་རེད། ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་མཱ་ར་ཟེར་བ་ནི་འཆི་བ་སྟེ། གེགས་དང་བར་ཆད་སླུ་ཐབས་སོགས་ལ་གོ་བ་ཡིན། འདིའི་བརྒྱུད་ནས་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནའང་སངས་མ་རྒྱས་པའི་སྔ་རོལ་ཏུ་བཟང་པོ་དགེ་བའི་དམིགས་དོན་ཞིག་བསྒྲུབ་ཐབས་གནང་བའི་སྐབས་སུ་གེགས་དང་བར་ཆད་མང་པོ་ཞིག་ཕྲད་ཡོད་པ་ང་ཚོས་མཐོང་ཐུབ།

ཁོང་སངས་མ་རྒྱས་པའི་སྔ་རོལ་དེ་མ་ཐག་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོན་པོར་སླེབས་ཟིན་པ་དང་། དེའི་སྐབས་སུ་ཁོང་རྦད་དེ་ལས་དང་པོ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་བཞིན་པའི་བར་དུ་ཕྱིན་མེད། ཁོང་གི་ཉམས་ལེན་གྱི་རིམ་པ་མཐའ་མའི་སྐབས་སུའང་གེགས་དང་བར་ཆད་རྣམས་ད་དུང་ཤུགས་ཆེ་བ་བྱུང་ཡོད། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རང་གི་དམིགས་ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་གེགས་དང་བར་ཆད་དེ་འདྲ་ཕྲད་ཡོད་ན། ང་ཚོ་ལ་གེགས་དང་བར་ཆད་འབྱུང་བ་ནི་ཤོད་ག་ལ་དགོས། དེར་མ་ཟད། ང་ཚོས་བཟང་པོ་དགེ་བའི་ལས་ཇི་ཙམ་གྱི་མང་བ་བསྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་པ་དེའི་ཚོད་ཀྱིས་བར་ཆད་ཆེ་བ་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་འདྲ་སོང་ཙང་། སྐབས་འདིར་སློབ་སྟོན་གང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེ་ན། ང་ཚོ་སེམས་ཤུགས་ཆག་རྒྱུ་མེད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། བར་ཆད་དེ་དག་ལ་དཔའ་བོ་ནང་བཞིན་སྟོབས་དང་ནུས་པས་འཐབ་དགོས། འདིས་སངས་རྒྱས་ནི་དཔའ་བོའི་རིགས་ལས་བྱུང་བའི་བསམ་བློ་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་ནི་དངོས་གནས་ང་ཚོའི་སེམས་ནང་གི་ཉོན་མོངས་དང་འཇིགས་སྐྲག་སོགས་ཀྱི་ཁ་གཏད་དུ་འཐབ་པའི་ནང་གི་དམག་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད།

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་པའི་རྗེས་སུ་ཁོང་ཆོས་གསུང་རྒྱུར་ཐེ་ཚོམ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་འཛམ་གླིང་ནང་ཁོང་གི་ཆོས་དེ་སུས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཅེས་དགོངས་པ་རེད། གང་ལྟར་ཡང་། ཁོང་ལ་ཆོས་གསུང་བར་བསྐུལ་བ་སོང་ཙང་། ཁོང་གིས་ད་དུང་ཆོས་གསུང་ཐབས་ཤིག་བྱ་དགོས་ཀྱི་འདུག་སྙམ་པ་རེད། འདིས་གང་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཅེ་ན། ཐ་ན་ཆོས་དེ་གཞན་ལ་གསུང་རྒྱུ་དང་འགྲེལ་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡོད་ནའང་། ད་དུང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་གསུང་དགོས་པ་སྟོན་གྱི་ཡོད།

ཆོས་གསུངས་པའི་རྗེས་སུ་མི་མང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་། དེ་ལས་རབ་བྱུང་གི་སྡེ་བྱུང་བ་རེད། ཐོག་མར་འགོ་བཙུགས་སྐབས་རབ་བྱུང་གི་སྒྲིག་ཁྲིམས་དེ་འདྲ་མེད། ཡིན་ནའང་རབ་བྱུང་བ་རྣམས་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་སོང་ཙང་། སྤྱི་ཚོགས་དང་མི་སྡེ་ཞིག་གི་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་པའི་དཀའ་ངལ་རྣམས་མི་འབྱུང་བར་ཕན་པའི་ཝི་ན་ཡའམ་ “འདུལ་བ་” ཞེས་སུ་གྲགས་པའི་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། སྒྲིག་ཁྲིམས་དེ་དག་མི་ཞིག་གིས་བཀའ་བཀོད་བཏང་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཞིག་མིན་པར། དཀའ་ངལ་འབྱུང་རིམ་བཞིན་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན། དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་སྙོམས་སློང་ ༼དེའི་སྐབས་ཀྱི་དགེ་སྦྱོང་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་༽ དུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་ཚོ་འདོད་རྔམ་ཅན་རེད་བསམ་པ་དེ་སྤོང་དགོས་པ་དང་། ཁོང་ཚོས་བསོད་སྙོམས་སློང་མི་ཆོག་སར་སྒྲིག་ཁྲིམས་བཟོས་པ། ཁོང་ཚོས་གང་བྱིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ངོས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ། བསོད་སྙོམས་གསོག་མི་ཆོག་པ། གང་བྱིན་པ་ལས་མང་བ་དགོས་ཞེས་སློང་མི་ཆོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་རེད། སྒྲིག་ཁྲིམས་དེ་དག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་བྱུང་གི་སྡེ་ཁས་མི་ལེན་པ་མི་བྱེད་པའི་ངེས་བརྟན་བཟོ་བ་དང་། དེ་དག་དེང་སང་ཡང་ང་ཚོར་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཡིན།

དེ་ག་ནང་བཞིན་ཐོག་མར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བུད་མེད་རྣམས་བཙུན་མའི་ཚུལ་དུ་རབ་བྱུང་གི་སྡེའི་སྒྲིག་ཁོངས་སུ་འཇུག་རྒྱུའི་ཐད་ཐེ་ཚོམ་བྱུང་ཡོད། དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཁོང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་མཉམ་དུ་ནགས་སུ་འོས་འཚམས་མིན་པའི་སྒོ་ནས་གནས་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་དགོངས་ཡོད། འོན་ཀྱང་མཐར་ཁོང་གིས་བུད་མེད་རྣམས་རབ་བྱུང་སྡེའི་སྒྲིག་ཁོངས་སུ་ངོས་བཞེས་གནང་བ་དང་། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གོ་བ་ལོག་སྒྲུབ་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་ཧ་ཅང་དམིགས་བཀར་ཅན་གྱི་སྒྲིག་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་མཛད་པ་རེད། དཔེར་ན། དགེ་འདུན་པ་དང་བཙུན་མ་གཉིས་མཉམ་དུ་ཁེར་རྐྱང་དུ་གནས་མི་ཆོག་པར་རྟག་ཏུ་མཉམ་དུ་རོགས་མོ་བཙུན་མ་གཞན་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་དང་། དགེ་འདུན་པ་དང་བཙུན་མ་རྣམས་སྟན་གཅིག་དང་ཉལ་ཁྲི་གཅིག་གི་སྟེང་མཉམ་དུ་སྡོད་མི་ཆོག་པ་ཡིན། སྒྲིག་ཁྲིམས་དེ་དག་གིས་ང་ཚོར་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདེན་པ་འཚོལ་བར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ངོས་ལེན་གནང་མེད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གོ་བའམ་བསམ་བློ་ནོར་བ་ཞིག་སྦྱིན་འདོད་མེད་པའི་སྐོར་དེ་ང་ཚོར་བསླབ་ཀྱི་ཡོད། མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་སོ་སོའི་རིན་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་རྩ་དོན་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པ་སྲིད་ནའང་། སྤྱི་ཚོགས་ལས་ལོགས་སུ་དབྱེ་འདོད་མེད། འདི་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིན་ཐང་གང་ཡིན་པའི་ཐད་ལ་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་ནའང་། དེང་སང་རྒྱལ་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་ཅན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་སྦྱོང་དགོས་པ་དང་། འཁང་ར་ཇི་ལྟར་མི་བྱེད་པའམ་གཞི་མེད་ཀྱི་བློ་དོགས་མི་བྱེད་པ་རྟོགས་པའི་ཆབ་སྲིད་པ་རྣམས་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད།

སངས་རྒྱས་ལ་ཚ་བོ་དེ་ཝ་དཏྟའམ་ལྷས་སྦྱིན་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ལ་ཧ་ཅང་མི་དགའ་ཞིང་། རྟག་ཏུ་གནོད་ཐབས་དང་དཀའ་ངལ་སྤྲད་ཀྱི་ཡོད། དོན་ངོ་མར་གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་པཱ་ལིའི་གཞུང་ནང་ད་དུང་བལྟས་ན། མི་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་མི་དགའ་བ་དང་དཀའ་ངལ་སྤྲད་ཡོད། འདིས་སངས་རྒྱས་ལ་མི་དགའ་བ་བྱས་ཡོད་པ་དང་མི་ཚང་མར་དགའ་པོ་དང་འདོད་བློ་ཁེངས་པ་ཞིག་གནང་ཐུབ་མེད་པས། ང་ཚོས་ཇི་ལྟར་བཟོ་ཐུབ་བམ་ཞེས་པའི་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་བསླབ་བྱ་ཞིག་སྟོན་གྱི་ཡོད། དེ་འདྲ་སོང་ཙང་། གཞན་དག་གིས་རང་ཉིད་ལ་མི་དགའ་བ་བྱེད་པ་དང་། ང་ཚོས་ཀྱང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་སྤྲོ་ལྡན་པ་ཞིག་བཟོས་མ་ཐུབ་ན། དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་རང་ཉིད་སེམས་ཞུམ་རྒྱུ་མེད།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་གྱི་ནང་། སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར། ཨཱནནྡའམ་ཀུན་དགའ་བོ་ ༼སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློམ་མའི་གཙོ་བོའི་ནང་གི་གཅིག་༽ ལ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་ནའང་། ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་བ་བཏབ་མེད་པས། ཁོང་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རེད། འདིས་གང་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཅེ་ན། གཞན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་གསུང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ལ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞེས་བསྐུལ་བ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོང་བཞུགས་ཀྱི་ཡོད། གལ་ཏེ་སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཁོང་བཞུགས་རོགས་ཞེས་མ་ཞུས་པའམ་འདོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཁོང་ཕེབས་གནང་གི་ཡོད། ང་ཚོས་དེ་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཆོག །དཔེར་ན། གལ་ཏེ་མི་རྣམས་ལ་ང་ཚོ་དང་ང་ཚོའི་རོགས་པ་མི་དགོས་ན། ང་ཚོས་ཨུ་ཚུགས་རྩ་ནས་བྱ་རྒྱུ་མེད། ང་ཚོའི་རོགས་པ་དགོས་མཁན་དང་གོ་ཤེས་ཆེ་བའི་མི་གཞན་དག་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད།

ང་ཚོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་ལ་ལྟ་ཕྱོགས་མང་པོའི་སྒོ་ནས་བལྟ་ཆོག །ང་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བདེན་དོན་ཚང་མ་འཚོལ་ཐབས་བྱེད་ཆོག །དེ་ཡང་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ལྟ་སྟངས་ཀྱི་སྐབས་དོན་ནང་ཁུངས་ཐུབ་དང་ཚད་ལྡན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནའང་། ལོ་དང་ཟླ་ཚེས་ངེས་ཅན་ལྟ་བུ་ང་ཚོར་ངེས་བརྟན་རྙེད་པ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཡང་མིན་ན་ང་ཚོས་བསླབ་བྱ་ཁག་ལ་བལྟས་ནས་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་གྱི་ནང་དཔང་རྟགས་སུ་གསལ་བའི་བརྡ་མཚོན་སྣ་ཚོགས་པ་སྦྱོང་ཆོག །དཔེ་ཆ་བཞག་ན། ཡུང་གི་ཡན་གྱི་དཔྱད་ཞིབ་ལ་བརྟེན་ནས། དེས་ག་རེ་སྟོན་གྱི་ཡོད་དམ། དེས་ག་རེ་མཚོན་གྱི་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲི་བ་གཏོང་བ་ལྟ་བུ་རེད།
 
ང་ཚོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ལྟར་བལྟས་ནས། བསྐལ་པ་མང་པོའིི་སྔོན་ནས་སངས་རྒྱས་ཟིན་པ་དང་། གོ་ལ་སྤྱི་དང་ཚེ་རབས་མང་པོའི་རིང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ང་ཚོར་གསུངས་པའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཆོག །འདིས་ག་རེ་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཅེ་ན། ང་ཚོས་ད་ལྟ་གང་བྱེད་བཞིན་པ་ནི། ང་ཚོའི་སྔོན་དུ་བྱུང་བའི་མི་རབས་ཚང་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ང་ཚོས་དགེ་བའི་ལས་ཤིག་བསྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ན། ང་ཚོས་མ་འོངས་པའི་མི་རབས་ཚང་མར་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད།

གསང་སྔགས་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ས་ཆ་གཅིག་ལ་ཟབ་གནད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གསུང་པ་དང་། ས་ཆ་གཞན་ཞིག་ལ་ཁོང་ཞལ་བཞི་པ་ཅན་དུ་བྱོན་ནས་དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་ཆོས་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་རེར་དུས་གཅིག་ཏུ་གསུང་གི་ཡོད། འདིས་ག་རེ་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཅེ་ན། ང་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ནང་མཇལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཁུངས་སམ་གཞི་རྩའི་དགོངས་གཞི་གཅིག་པ་ལས་མཉམ་དུ་རན་འཚམས་སུ་ཡོད་པ་དང་། འགྲེལ་བརྗོད་མི་འདྲ་བ་རྒྱག་ཆོག་པ་ཡིན།

ང་ཚོས་གནས་བརྟན་སྡེ་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། ཡང་ན་ཐེག་ཆེན་གསང་སྔགས་ཀྱི་འགྲེལ་ཚུལ་གང་ལ་བསམས་ནའང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ནང་གསལ་བའི་གཞིའི་རྣམ་གཞག་རྣམས་རྟོགས་ཐུབ། འགྲེལ་ཚུལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་གཞིའི་རྣམ་གཞག་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་ཡི་དམ་གྱི་ལྷའི་ཕྱག་དང་། ཞབས། ཞལ་སྣ་ཚོགས་པས་མཚོན་གྱི་ཡོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཞི་རིམ་གྱི་ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་གིས་ཞལ་བཞི་མཚོན་ཞེས་བརྗོད་ན་འགྲིགས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་འདི་ནི། དངོས་སུ་ཀློག་ཐུབ་པའི་བདེན་དོན་དང་བསྟུན་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་མེད་ཀྱང་། འགྲེལ་བརྗོད་རེ་རེའི་ལག་ལེན་དང་དེའི་དགོས་དོན་ལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་པར་ཕན་གྱི་ཡོད།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་མཛད་རྣམ་ལ་འགྲེལ་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་དེ། གནས་བརྟན་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་འགྲེལ་ཚུལ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ནང་མདོའི་ལུགས་དང་སྔགས་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་བཅས་གསུམ་ཡོད། འགྲེལ་ཚུལ་དེ་དག་རྩོད་རྙོག་ཅན་ཞིག་ཡིན་མིན་ཐད་རྩོད་གླེང་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱུ་མཚན་རིག་པའི་ཐོག་ནས་དེ་དག་རེ་རེ་ནི་སྐབས་དོན་མི་འདྲ་བའི་ནང་གསུངས་ཡོད་པ་ང་ཚོས་སྟོན་ཐུབ། འགྲེལ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དེ་དག་ནི་ང་ཚོར་སེམས་བསྐུལ་དང་བློ་སྟོབས་སྤེལ་ཕྱིར་ཡིན། གལ་ཏེ་ང་ཚོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་ལ་བལྟས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཇི་ལྟར་ཐར་བའི་སྐོར་བརྗོད་གཞི་ངེས་ཅན་གྱི་ཐོག་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་པའི་དད་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་ནང་བཞུགས་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། སངས་རྒྱས་ནི་ལམ་ལུགས་དེ་ལ་ཐུགས་བློ་མ་ཚིམས་པ་དང་། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་རིམ་ལམ་ལུགས་མེད་པ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཤོད་དགོས་པའི་བདེན་པ་བཙལ་གནང་ཡོད། ཁོང་གི་ནང་མི་ཁྱིམ་ཚང་རྣམས་བཞག་ནས་ནང་སེམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་དམག་འཐབ་ཚུལ་འཚོལ་དུ་ཕེབས་ཡོད། དེ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་མེད་པར། གོ་ལ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་ཡོད། སངས་རྒྱས་ལ་བར་ཆད་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། དེ་དག་གིས་ཁོང་ལ་གནོད་ཐུབ་མེད། ཁོང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྐབས། སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ཆོས་གསུང་རྒྱུའི་རེ་བསྐུལ་དེ་བསྒྲུབ་པར་མཛད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དགེ་འདུན་དང་བཙུན་མ་གཉིས་ཀའི་རབ་བྱུང་གི་སྡེ་སྒྲིག་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དང་མཐུན་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ཡོད་པ་བཅས་སོ།།