แหล่งที่มาของความสุข

แหล่งที่มาของความสุขอยู่ภายใน เมื่อจิตใจของเราอยู่ในสภาวะที่ผ่อนคลาย เมื่อมุมมองของเราเป็นบวกแต่เป็นจริงด้วยเช่นกัน เมื่อความคิดของเราหันไปสู่ความมีเมตตาต่อผู้อื่น เราก็จะประสบกับความสุขที่สนับสนุนให้เรามีความเข้มแข็งและความกล้าหาญไม่ว่าเราจะเผชิญกับความยากลำบากก็ตาม ถ้าเราอยากมีความสุข ตามที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ เราจะต้องเชื่องจิตใจของเรา

ความสุขธรรมดา: ความทุกข์ของการเปลี่ยนแปลง

บางคนได้อธิบายลักษณะของพุทธศาสนาว่าเป็นศาสนาเชิงลบที่ระบุทุกสิ่งที่เราประสบว่าเป็นความทุกข์ และไม่ยอมรับความสุขเลย อย่างไรก็ตาม นี่เป็นการให้มุมมองที่ผิด มันเป็นความจริงที่ว่า พระพุทธศาสนากล่าวถึงความสุขธรรมดาของเราว่า เป็นความทุกข์ของการเปลี่ยนแปลง นั่นหมายความว่า ความสุขประเภทนี้ไม่น่าพึงพอใจ มันไม่คงอยู่ และเราไม่พอกับมัน มันไม่ใช่ความสุขที่แท้จริง ตัวอย่างเช่น ถ้าการกินไอศกรีมเป็นความสุขที่แท้จริง ยิ่งเรากินไอศกรีมมากเท่าไหร่ เราก็น่าจะมีความสุขมากขึ้นเท่านั้น แต่อย่างไรก็ตาม ในไม่ช้า เราก็จะมาถึงจุดที่ความสุขจากการกินไอศกรีมเปลี่ยนไปเป็นไม่มีความสุขและเป็นความทุกข์ เช่นเดียวกับกรณีการนั่งตากแดด หรือการย้ายเข้าไปในที่ร่ม นี่คือสิ่งที่หมายถึงความทุกข์ของการเปลี่ยนแปลง

อย่างไรก็ตาม พระพุทธศาสนาให้วิธีการไว้มากมายในการเอาชนะข้อจำกัดของความสุขธรรมดาของเรา ซึ่งเป็นความทุกข์จากการเปลี่ยนแปลงนี้ เพื่อให้เราไปถึงสภาวะแห่งความสุขอันเป็นนิรันดร์ของพระพุทธเจ้า ถึงอย่างนั้นก็ตาม แม้ว่าจะมีข้อบกพร่องของความสุขธรรมดาของเรา แต่พระพุทธศาสนาก็ยังได้อธิบายถึงที่มาของการบรรลุความสุขประเภทนั้นไว้ด้วย พระพุทธศาสนาให้คำสอนนี้เพราะว่าสัจพจน์พื้นฐานประการหนึ่งคือ ทุกคนต้องการมีความสุข และไม่มีใครอยากไม่มีความสุข และเนื่องจากทุกคนต่างก็มองหาความสุข และในฐานะที่เป็นสิ่งมีชีวิตธรรมดา เราไม่รู้จักความสุขประเภทอื่นใดนอกจากความสุขธรรมดานี้ ดังนั้นพระพุทธศาสนาจึงบอกเราว่าจะบรรลุมันได้อย่างไร ต่อเมื่อความปรารถนาและความต้องการความสุขนั้นได้บรรลุในระดับพื้นฐานที่สุดของความสุขธรรมดาแล้วเท่านั้น เราจึงจะสามารถมุ่งสู่ระดับที่ลึกซึ้งและน่าพอใจยิ่งขึ้นด้วยการปฏิบัติต่าง ๆ ทางด้านศาสนาขั้นสูงต่อไปได้

อย่างไรก็ตาม น่าเสียดายดังที่ท่านศานติเทวะ (Shantideva) ปรมาจารย์ทางพระพุทธศาสนาชาวอินเดียผู้ยิ่งใหญ่ได้เขียนไว้ใน การลงมือในพฤติกรรมของพระโพธิสัตว์ (Engaging in Bodhisattva Behavior) I.27 (sPyod-‘jug ภาษาสันสกฤต โพธิสัตตวจรรยาวตาร):

แม้ว่าจะมีจิตใจที่ปรารถนาจะหลีกหนีความทุกข์ แต่พวกเขาก็รีบมุ่งหน้าไปสู่ความทุกข์เสียเอง แม้ว่าจะปรารถนาความสุข แต่ด้วยความไร้เดียงสา พวกเขาก็จะทำลายความสุขของตัวเองราวกับว่ามันเป็นศัตรู

กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ แม้ว่าเราปรารถนาความสุข แต่เราก็ไร้เดียงสาเกี่ยวกับแหล่งที่มาของมัน ฉะนั้น แทนที่จะสร้างความสุขให้ตัวเองมากขึ้น เรากลับสร้างแต่ความทุกข์และความเศร้าโศกมากขึ้น

Top