མི་ཤེས་པའམ་མ་རིག་པ་ནི། ང་ཚོའི་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཚོར་དང་བསམ་ཕྱོགས་ཚང་མའི་མཐར་ཐུག་གི་རྒྱུ་ལྟ་བུ་རྩ་བ་དེ་ཡིན་ཅིང་། མ་རིག་པ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པའམ་རང་གི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཧ་མ་གོ་བའི་མ་རིག་པ་ཞིག་དང་། དོན་དམ་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་བཅས་ཡོང་ཆོག། སྤྱོད་ལམ་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་དེར་དུས་རྒྱུན་མི་དགེ་བའི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་དང་ལས་ཀ་སྡུག་ཅག་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་ཡིན། ཡིན་ནའང་དོན་དམ་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་དང་གནས་སྟངས་མ་ཤེས་པའི་མ་རིག་པས་འཁོར་བའི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་རིགས་དགེ་དང་མི་དགེ་གང་རུང་གི་རྨང་གཞིར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་གལ་སྲིད་མ་རིག་པས་ང་ཚོའི་ཉོན་མོངས་དང་བསུན་གཙེར་ཅན་གྱི་བསམ་བློའི་འཁྱེར་སོ་ཡི་རྨང་གཞི་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཤེས་འདོད་ཡོད་ན། དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དང་གནས་སྟངས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པའི་སྐོར་མང་ཙམ་ཤེས་པར་བྱེད་དགོས།
“དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་” ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཁྱད་མཚར་ཞིག་ཡོད། འདི་ལ་ཐུན་མིན་གྱི་གོ་དོན་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོང་ཆོག་པ་ཡིན། ནམ་རྒྱུན་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི་ “བདེན་པ་” ཟེར་བ་དེ་རེད། དེ་ནི་དངོས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གི་བདེན་པའི་གནས་ལུགས་དེ་ཡིན། ཆོས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་དེ་ལ་བདེན་པ་གཉིས་ཡོད། གཅིག་ནི་ལྟོས་བཅས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའམ། ཡང་ན་ཆོས་གང་ཞིག་སྣང་ཚུལ་གྱི་ཆ་ནས་བདེན་པ་ཡིན་པ་དེ་རེད། གཉིས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་དོན་དམ་བདེན་པའམ། ཡང་ན་ཆོ་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའམ་གནས་པ་དེ་ཡིན། འདིར་བདེན་པའི་ “རིམ་པ་” ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་བདེན་པ་གཉིས་གཅིག་གཞན་དེ་ལས་བདེན་ཤས་ཆེ་བར་ཤུགས་བསྟན་བྱེད་སྲིད་ཀྱང་། དེ་ལྟར་མ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་བདེན་པ་ཡིན་པ་གཅིག་པ་ཡིན། ངས་བདེན་པ་འདི་གཉིས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་པའི་སྐབས་སུ་བདེན་པ་གཉིས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་དམ་ལ་ཨིན་སྐད་དུ་ “absolute” ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུར་དགའ་པོ་མེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཨིན་ཚིག་ “absolute” ཞེས་པ་དེས་བདེན་པ་གཅིག་ལས་གཞན་བདེན་ཤས་ཆེ་བ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གོ་བ་ཞིག་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། བྱས་ཙང་། དེའི་ཚབ་ལ་ངས་དགའ་འདེམས་བྱེད་པའི་ཨིན་སྐད་ཀྱི་ཚིག་ནི་མཐར་ཐུག་གམ་གཏིང་ཟབ་ཤོས་ “deepest” ཟེར་བ་དེ་ཡིན། དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་ལས་གཅིག་ནི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཕྱིའི་སྣང་ཚུལ་གྱི་ཆ་ནས་བདེན་པ་དང་། གཞན་དེ་ནི་མཐར་ཐུག་གི་ཆ་ནས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའམ་གྲུབ་ལུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན།
འདོད་ཆགས་ཟེར་བ་དེ་གང་ཡིན་ནམ།
འདིར་ང་ཚོས་ཉོན་མོངས་དང་འབྲེལ་བའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བལྟས་ནས་བཤད་ན་ཕལ་ཆེར་ཏོག་ཙམ་ཁ་གསལ་པོ་ཆགས་སྲིད། འདོད་པའམ་ཆགས་པ་ཞེས་པ་དེ་གང་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་ཡུལ་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་གཙོ་བོ་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་བའི་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཤིག་ཡིན། དེ་ཡང་འདོད་པ་ནི་རང་ཉིད་ལ་མེད་པའི་ཆོས་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་ “ངས་དེ་ཐོབ་ཐབས་བྱེད་དགོས། ང་ལ་དེ་དགོས་ངེས་རེད།” སྙམ་པའི་སེམས་ཚོར་དེ་ཡིན། ཆགས་པ་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས། “ངས་འདི་ཤོར་འདོད་མེད།” སྙམ་པའི་སེམས་ཚོར་དེ་ཡིན། དེ་འདྲ་སོང་ཙང་། འདི་གཉིས་ཀ་དངོས་པོ་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའམ། ཡང་ན་ང་ཚོས་གང་བསམ་པ་དེ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་རྣམས་ཡིན་པར་རློམས་པ་ལ་གཞི་རྟེན་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན། རྣམ་པ་གསུམ་པ་དེ་ནི་འདོད་རྔམས་རེད། དེ་ནི་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་འདོད་པ་མ་ཚིམས་པར་ག་དུས་ཡིན་ནའང་དེ་ལས་མང་ཙམ་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བློ་ཞིག་ཡིན།
རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་འདི་དག་ཡོད་པ་སོང་ཙང་། ང་ཚོ་དོན་ངོ་མའི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དང་དོན་དམ་བདེན་པ་དེར་རྨོངས་སྡོད་ཀྱི་ཡོད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན། ང་ཚོས་དངོས་པོ་ཞིག་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་ཡོན་ཏན་བཟང་པོ་རྣམས་མི་མཐོང་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། དེ་དག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དེར་དངོས་སུ་མེད་པའི་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་ཁ་སྣོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འདི་དང་མཉམ་དུ་དུས་རྒྱུན་ནས་ཡོང་བསྡད་པ་ཞིག་ནི། ང་ཚོས་མི་དེའི་སྐྱོན་དང་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་དེ་དག་མཐའ་གཅིག་དུ་སྣང་མེད་གཏོང་བའམ་སྐྱོན་ཆུང་ཆུང་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་བཟོ་གི་ཡོད། བྱས་ཙང་། མི་ཞིག་གི་དངོས་གནས་ཀྱི་བཟང་ཕྱོགས་དང་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་གང་དང་གང་ཡིན་མིན་ཐད་ང་ཚོས་མ་ཤེས་པར་རྨོངས་སྡོད་ཀྱི་ཡོད། སྐབས་འདིར་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ལྡན་པའི་མི་དང་དངོས་པོ་གང་རུང་ཡིན་ཆོག དཔེར་ན། ང་ཚོས་ངོ་ཤེས་པའི་མི་བཟང་པོ་དང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་ཞིག་ཡིན་ཆོག་ལ། ཐ་ན་འཁྱགས་པ་བྱི་རིལ་ལྟ་བུའི་སེམས་མེད་ཀྱི་བེམ་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ཆོག
ང་ཚོ་འདོད་ཆགས་ཡོད་སའི་མི་ཞིག་ལ་བསམས་ནས་བཤད་ན། མི་དེའི་རྣམ་པའམ་ཡིད་དབང་འཕྲོག་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་ཀྱང་། དེ་ཇི་ཙམ་གྱི་མཚར་སྡུག་ལྡན་པ་ཡོད་པའི་སྒྲོ་བཏགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མི་དེ་དེ་སྔ་ཐུག་པའི་མིའི་ནང་ནས་ཡག་ཤོས་དང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤོས་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒྲོ་བཏགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་དང་མཉམ་དུ་མི་དེ་ཡི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་དེ་ཁ་ཚ་པོའམ་གཤེ་གཤེ་ཚ་པོ་དང་། ཁ་ལག་བཟའ་སྟངས་ཁྱད་མཚར་ཡོད་པ། དེ་བཞིན་ཉལ་དུས་སྔུར་བ་འཐེན་པ་སོགས་ལ་སྣང་མེད་བཏང་ནས་དེ་དག་ལ་བསམ་བློ་ཡང་གཏོང་འདོད་བྱེད་ཀྱི་མེད། འདིར་མི་དེ་དངོས་གནས་ཀྱི་མཚར་སྡུག་གང་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། ང་ཚོས་མི་དེ་སྣང་བར་འགྲོ་པོ་མཐོང་ཆོག་པ་དེ་ང་ཚོས་ཁས་མི་ལེན་པ་བྱེད་ཀྱི་མེད། ཡིན་ནའང་ཁྱད་ཆོས་དེ་དག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེས་འདོད་པ་དང་ཆགས་པའི་བློ་བསྐྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། མི་དེའི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ལ་སྣང་མེད་དང་སྐྱོན་ཆུང་ཆུང་ལས་མེད་པ་བརྩི་གི་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཀྱིས་མཐར་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་བཟོ་གི་ཡོད། དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡིད་མྱོས་སུ་འཇུག་པའི་ཆགས་ཞེན་གྱི་ནུས་པ་དེ་མཐའ་མ་མེད་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པས་ཡིན། དེ་ནས་མི་དེའི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་རྣམས་མངོན་གསལ་དོད་དུ་འགྲོ་འགོ་བཙུགས་སྐབས་ང་ཚོའི་མི་དེར་བཅང་པའི་བརྩེ་དུང་དང་། འདོད་ཆགས་ལས་སླ་པོའི་ཐོག་ནས་བསུན་སྣང་དང་ཁོང་ཁྲོའི་ངོ་བོར་སྒྱུར་གྱི་ཡོད།
ཁོང་ཁྲོ་དང་བསུན་སྣང་ནི་དེའི་ལྡོག་ཕྱོགས་དེ་ཡིན། སྐབས་དེར་མི་ཞིག་གམ་དངོས་པོ་དེའི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་དང་ཁྱད་ཆོས་ངན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་རྣམས་སྣང་མེད་གཏོང་གི་ཡོད། དཔེར་ན། མི་ཞིག་སྣང་བར་མ་འགྲོ་ན་ཁོས་ཁང་མིག་གཙང་མ་ཉར་གྱི་མེད་པ་དང་། མི་དེ་ཉོབ་ཏོ་ཡོད་པ། ཡང་མིན་ན་ལྟོ་སྣོད་བཀྲུ་རོགས་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་སོགས་སྐྱོན་སྣ་ཚོགས་བཏོན་ཅིང། གནས་ཚུལ་ཆེན་པོ་དང་ཛ་དྲག་པོ་བཟོས་ནས་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་སྤྲོ་ལང་གི་ཡོད། དེ་དང་མཉམ་དུ་མི་དེ་ཇི་ཙམ་གྱི་སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་། འགན་འཁུར་མཁན། ཧ་ཅང་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་སོགས་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་རྣམས་སྣང་མེད་བཏང་ནས་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད། དེ་ལྟར་ཡིན་པས་སྐབས་དེར་ང་ཚོས་དོན་གཅིག་རང་གསལ་པོར་མཐོང་གི་ཡོད་པ་ནི། “ཁོས་རྐང་ཤུབ་ཛོར་པོ་དེ་ཞ་ལའི་སྟེང་ལ་བཞག་པ་དེར་ངས་བཟོད་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག” ཅེས་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་གི་ཡོད་པ་དེ་ཡིན།
མཐར་ཐུག་གི་བདེན་པ། ༼དོན་དམ་བདེན་པ།༽
གོང་དུ་བཀོད་པའི་དཔེར་བརྗོད་ནང་གསལ་བ་བཞིན་གང་ཟག་གང་ཞིག་གི་ཕྱིའི་སྣང་ཚུལ་ལྟོས་བཅས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ཆ་སྟེ། མི་དེའི་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་སམ་ཡག་སྡུག་གི་ཆ་ཤས་རྣམས་མ་ཤེས་པ་དེས་ང་ཚོའི་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་ཡི་རྒྱུ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་ང་ཚོས་དེ་དག་མ་ཤེས་པའམ་སྣང་མེད་གཏོང་བ་། ཡང་ན་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་གྱི་ཡོད། འདི་དང་མཉམ་དུ་གཏིང་ཟབ་ས་ནས་བཤད་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོས་རྨང་གཞིར་བྱས་ནས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པའི་གྲུབ་ལུགས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་ཡང་ཡོད།
སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོས་བརྗོད་གཞི་འདི་མགོ་རྙོག་ཚ་པོ་དང་ཞིབ་ཚགས་པོའི་སྒོ་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ཆོག་ཀྱང་། དོ་དགོང་དུས་ཚོད་ཀྱི་དགོས་དོན་དང་བསྟུན་ནས་གོ་སླ་ས་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོའི་མཐོང་སྣང་ལ་མི་རང་ངོས་ནས་དེར་རྡོག་རྡོག་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་རགས་པ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཞིག་དང་། གཡོ་འགུལ་མེད་པའི་འདྲ་པར་ནང་ཡོད་པའི་མི་ཞིག་ལྟར་ང་ཚོའི་མཐོང་སྣང་ལ་མདུན་དེར་ཧྲེང་ནས་བསྡད་ཡོད་ཅིང་། འགྱིག་གམ་འཐུམ་བྱེད་ཅིག་གི་ནང་འཐུམ་རྒྱག་ནས་བཞག་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་གི་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་འཛིན་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོའི་བསམ་པར། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་ཤུགས་རྐྱེན་གཞན་གང་ལའང་ལྟོས་མི་དགོས་པར། རང་ངོས་ནས་ཡོད་ཅིང་། འགྱུར་མེད་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡོད་པར་འཛིན་གྱི་ཡོད། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི་འཛིན་སྟངས་ཤིག་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་དེའི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་དང་། ལུས་པོ། སེམས་ཚོར་གྱི་གནས་བབས་རྣམས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པས། ཕྱི་ལོག་དེར་འགྱིག་ཤོག་ནང་རྟག་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་འཐུམ་རྒྱག་བཞག་པའི་རྡོག་རྡོག་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མེད།
དེ་ལྟར་ “ཁྱེད་རང་” ཞེས་རྡོག་རྡོག་རགས་པ་རྟག་པའི་ཆོས་ཞིག་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བློ་དེ་ལ་གཞིར་བྱས་ནས་ང་ཚོས། དཔེར་ན། “ཁྱེད་རང་ག་དུས་ཡིན་ནའང་འདི་འདྲ་རེད། རྟག་པར་རྐང་ཤུབ་ཞ་ལའི་སྟེང་ལ་འཇོག་གི་འདུག་” ཅེས་བསམ་གྱི་ཡོད། འདི་འདྲའི་དོན་དམ་ལ་མེད་པའི་ལོག་འཛིན་དང་མ་རིག་པ་དེས་དངོས་པོ་ “འདི་” ཡིས་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཤེས་ཕར་ཕྱོགས་དེར་རང་ལ་བསུན་སྣང་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲོ་བཏགས་ཀྱི་གཞི་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གྲུབ་ལུགས་ལ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པས་མི་དེ་ཡི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ངོ་མཚར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ “འདི་” ཞེས་རྡོག་རྡོག་རགས་པ་ཞིག་སྣང་གི་ཡོད། ང་ཚོའི་རྨོངས་པ་དེས་ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་མི་དེར་ལག་པ་འཆང་འཇུག་གི་ཡོད། དེ་ལྟར་ཧ་ཅང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པར་མཐོང་ནས་ང་ཚོས་ལག་པ་མི་འཆང་བར་སྡོད་ཐུབ་ཀྱི་མེད། དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཆགས་པ་སྐྱེས་ནས་མི་དེ་གློད་ནས་གཉིད་ཉལ་བར་གཏོང་འདོད་བྱེད་ཀྱི་མེད།
བྱས་ཙང། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་མི་ཞིག་རང་ངོས་ནས་རྡོག་རྡོག་ཅིག་ཡོད་པ་དང་རྟག་པ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྨོངས་པའམ་མ་རིག་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་སྤོང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཉོན་མོངས་འབྱུང་གི་མ་རེད། དེ་ནས་ང་ཚོས་མི་དེ་དུས་རྒྱུན་ནས་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་། འགྱུར་བ་འགྲོ་རུང་ཞིག་ལས་འགྱིག་ཤོག་ནང་འཐུམ་རྒྱག་ནས་བཞག་པའི་གཟུགས་ཅན་རགས་པའི་དངོས་པོ་རྡོག་རྡོག་ཞིག་མིན་པར་ཤེས་ཀྱི་རེད། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་སྐབས་སུ་ཕ་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དེ་འགྱིག་ཤོག་ནང་རྟག་པའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པར་བསམ་གྱི་མ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་གོ་བ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་བཟང་ཕྱོགས་དང་ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཉིས་ཀ་མཐོང་ཐུབ་ཅིང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བཟང་ངན་གྱི་གལ་གནད་ཡོད་པ་ཡང་ཤེས་ཀྱི་རེད། དེ་ནས་ང་ཚོས་ཁྱད་ཆོས་དེ་དག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་དང་ཁས་མི་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་མི་བྱེད་པ་ཡིན། བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་འདི་འདྲ་ཞིག་གཞི་ལ་བཞག་ནས་འདི་དང་མཉམ་དུ་ངང་རྒྱུད་རིང་པོ་དང་བཟོད་བསྲན་ལྡན་པ། བསམ་ཤེས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་དེ་དང་མཉམ་དུ་བསམ་བློའི་སྨིན་ཚད་ལོངས་པ་དང་། བརྩེ་དུང་ཡོད་པ། ཕན་སེམས་ཀྱི་ལམ་ནས་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། མི་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེ་ལ་བསུན་སྣང་དང་ཁོང་ཁྲོ་སོགས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན།
འཕྲུལ་ཆས་རིགས་ལ་དམིགས་པའི་ཁོང་ཁྲོ་དང་འདོད་ཆགས།
སྒྲ་སྡུད་འཁོར་ཐག་ཅིག་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་སྲིད་པའང་གོང་དུ་བཤད་པ་དང་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་རེད། དེ་ཡང་འཕྲུལ་ཆས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཁོང་ཁྲོ་དང་འདོད་ཆགས་གང་རུང་སྐྱེ་བའི་གཞི་གང་ཡིན་ནམ། ཐོག་མར་ང་ཚོས་དངོས་པོ་འདི་ལ། “ངས་དངུལ་མང་པོ་ཞིག་བཏང་ནས་ཉོས་པ་ཡིན།” ཞེས་བསམས་ནས་དེར་གཟུགས་ཆེན་པོ་དབྱིབས་དང་ལྡན་པ་རྡོག་རྡོག་ཅིག་འདུག་བསམ་པའི་བློ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་ཅིང་། དེའི་རྗེས་སུ་དངོས་པོ་དེ་ཡི་ལེགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས། “འཕྲུལ་ཆས་འདི་གསུང་ཆོས་སྒྲ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུར་བློས་བཀལ་ཆོག་པ་ཞིག་ཡོད།” ཅེས་བསམ་པ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡོད་པས། གཏམ་བཤད་ཞིག་ཉན་པའི་ཚེ་མཆན་བརྒྱབ་པ་སོགས་དོ་སྣང་མི་བྱེད་པར་སྒྲ་འཇུག་འཁོར་ཐག་དེ་འཁྲུལ་མེད་མི་བསླུ་བ་ཞིག་དང་། བརྟན་པོ་ག་དུས་ཡིན་ཀྱང་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་རེད་བསམ་ནས་སྡོད་ཀྱི་ཡོད། གལ་སྲིད་དེས་ང་ཚོས་བསམ་པ་ལྟར་ལས་ཀ་མ་བྱས་ན། ང་ཚོ་ཧ་ཅང་གི་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་གི་ཡོད།
གང་བཤད་ཀྱང་དེ་ནི་འཕྲུལ་ཆས་ཤིག་རེད། དེ་ནི་ཆ་ཤས་དུ་མ་ལས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། དེ་དག་རྫོགས་རྒྱུ་ཡོད་པས་ག་དུས་ཡིན་ཀྱང་སྡོད་མི་སྲིད། སྒྲ་སྡུད་འཁོར་ཐག་ལྟ་བུ་འཕྲུལ་ཆས་དེས་སྒྲ་འཇུག་ཡག་པོ་བྱེད་སྲིད་ཀྱང་། མཚམས་རེར་དེ་ལྟར་བྱེད་མི་ཐུབ་པའང་ཡོང་གི་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་ནི་འཕྲུལ་ཆས་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པས། དེའི་གློག་རྫས་རྫོགས་པ་སོགས་ཡོང་སྲིད། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་གནས་སྟངས་འདི་ཤེས་ན་གློག་རྫས་རྫོགས་པ་སོགས་བྱུང་སྐབས་དེ་ལ་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་འུར་བརྒྱབ་ནས་གནས་ཚུལ་ཆེན་པོ་བཟོ་མི་སྲིད་ཅིང་། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་ཤེས་ཞིག་ཡོད་ན། འཕྲུལ་ཆས་དེ་བེད་སྤྱོད་མ་བཏང་གོང་གློག་རྫས་འདང་ངེས་བཞིན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་སོགས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས་འགན་ཡོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་ཀྱི་རེད། ཡིན་ནའང་ད་དུང་ཡང་འཕྲུལ་ཆས་དེས་ལས་ཀ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་མི་ཟ་བར། གསུང་ཆོས་དང་གཏམ་བཤད་སོགས་ཉན་པའི་སྐབས་མཆན་བརྒྱབ་པ་སོགས་བྱས་ནས་མཐའ་གཅིག་དུ་འཕྲུལ་ཆས་དེ་ལ་བློས་བཀལ་ནས་སྡོད་རྒྱུ་མེད།
ང་ཚོར་སྒྲ་འཇུག་འཁོར་ཐག་དང་དམིགས་བསལ་གྱི་དེང་དུས་གློག་ཀླད་ལ་སོགས་པའི་འཕྲུལ་ཆས་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་ཡི་ཡོད་པ་ནི་ཡ་མཚན་སྐྱེ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། འཕྲུལ་ཆས་དེས་ང་ཚོས་འདོད་པ་ཡོད་པ་ལྟར་གྱི་ལས་ཀ་ཞིག་མ་སྒྲུབ་ན། “འཕྲུལ་ཆས་ཁོ་རང་ལ་སེམས་ཡོད་པ་” ནང་བཞིན་བསམས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་ཆེན་པོ་ལངས་ཀྱི་ཡོད། བསམ་བློ་ཞིག་གཏོང་དང་། དེ་ནི་བྱབ་ཆུང་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་བསམ་པར་དངོས་པོ་དེ་དག་ནི་སྐྱོན་མེད་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁུལ་བྱས་ནས། “འདི་ནི་འཕྲུལ་ཆས་ཤིག་རེད། དེས་གང་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་ཀ་དེ་བྱེད་དགོས་ངེས་ཡིན།” ཞེས་བསམ་སྲིད། ཡིན་ནའང་དོན་དངོས་སུ་དེ་ནི་ཆ་ཤས་དུ་མ་ཚོགས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་འཕྲུལ་ཆས་ཞིག་ཡིན་ལ། ནོར་འཁྲུལ་ཤོར་མཁན་དང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱོན་མེད་ཡང་དག་ཅིག་བཟོ་མི་ཤེས་མཁན་གྱི་མིས་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན། ཡིན་ནའང་འདི་ལྟར་བཤད་པའི་སྐབས་གློག་ཀླད་དང་སྒྲ་འཇུག་འཕྲུལ་འཁོར་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་རུང་ཟེར་གྱི་མེད། འཕྲུལ་ཆས་དེ་དག་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ང་ཚོས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དགོས། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་འདོད་པ་བཞིན་ལས་ཀ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེར་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་ང་ཚོས་གང་འདོད་པ་ལྟར་ལས་ཀ་མི་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་རྒྱུ་མེད། འདི་ལྟར་བྱེད་ན་ང་ཚོར་བསམ་ཕྱོགས་ཆ་སྙོམས་པོ་དང་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་ཐུབ། ཡིན་ནའང་དམིགས་བསལ་གྱི་ཅ་དངོས་དེ་རིན་གོང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་འདྲའི་ལྟ་སྟངས་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡོད།
མི་ཞིག་ལ་འདོད་པ་དང་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ།
ནང་ཆོས་ནང་ཉོན་མོངས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་གྱི་རིམ་པ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དང་པོ་ནི་གནས་སྐབས་འཕྲལ་སེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་རྣམས་ཡིན། དེ་དག་གིས་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ལྟོས་བཅས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་རོགས་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གཉིས་པ་ནི་མཐར་ཐུག་དོན་དམ་གྱི་ཐབས་ལམ་རྣམས་ཡིན། འདིས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་སའི་ཡུལ་གྱི་མཐར་ཐུག་གནས་ལུགས་རྟོགས་པ་ལ་གྲོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མཐར་ཐུག་དོན་དམ་གྱི་ཐབས་ལམ་དེར་རྒྱུན་རིང་པོར་བསམ་བློ་གཏོང་བ་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་ཀྱང། གནས་སྐབས་འཕྲལ་སེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་དེ་དག་གོ་བདེ་བ་དང་ལག་ལེན་བསྟར་སླ་བ་སོང་ཙང་། ང་ཚོས་ཐོག་མར་ཐབས་ལམ་དང་པོ་དེ་ལ་སྦྱོང་བརྡར་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་འདྲ་ཡིན་པ་སོང་ཙང། གཤམ་དུ་ང་ཚོས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་རིམ་པའི་དཔེ་མཚོན་འགའ་ལ་བལྟ་རྒྱུ་ཡིན།
ལུས་ཀྱི་ནང་གང་ཡོད་པ་དེར་བསམ་བློ་གཏོང་བ།
གལ་ཏེ་ང་ཚོས་མི་ཞིག་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་དང་། དམིགས་བསལ་གྱི་མི་དེའི་གཟུགས་པོའི་མཚར་སྡུག་གི་ཁྱད་ཆོས་ལ་ཡིད་མྱོས་ནས་སྒྲོ་འདོགས་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་པོ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནའང་འདྲ་སྟེ། དེ་འདྲའི་གནས་སྐབས་སུ་བློ་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་ང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་ “ལུས་མི་སྡུག་པའམ་” ལུས་པོ་མདོག་ཉེས་ཡོད་པ་ཞེས་པའི་སྒོམ་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་ཡོད། རེད། “མི་སྡུག་པ་” ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་སྐབས་ང་ཚོའི་དོ་སྣང་དེ་བརླགས་པ་དང་ཏོག་ཙམ་མི་བདེ་བ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད། བྱས་ཙང་། ངའི་བསམ་པར། འདིར་ “མི་སྡུག་པ་” ཞེས་པའི་ཚིག་དང་། ད་དུང་ང་ཚོས་མཚམས་མཚམས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ “མི་གཙང་བ་” ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ཡང་བེད་སྤྱོད་མ་བཏང་བར། ང་ཚོས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཆོག་སྙམ། གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་མཐོང་ཆུང་ཆུང་དེ་ཧ་ཅང་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་དེང་སང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཚིག་དེ་གཉིས་ཀར་གོ་དོན་བདེ་པོ་དང་ཡག་པོ་ཞིག་རྩ་ནས་མི་འདུག དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་རང་གི་ལུས་པོའམ་མི་གཞན་ཞིག་གི་ལུས་པོ་ལ་བསམས་ནས་ང་ཚོས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་བཞིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལྟོས་བཅས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་སྐོར་ཙམ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ཆོག།
ང་ཚོས་འདིར་ཐུམ་སྒྲིལ་ཞིག་ལ་མཚུངས་བསྡུར་བྱས་ནས་བཤད་ན་འགྲིག།ཐུམ་སྒྲིལ་ནི་བཏུམས་བཞག་པ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན། དེའི་ནང་ལ་རྔན་པའམ་ལག་རྟགས་མང་པོ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱི་ལོགས་ནས་བཏུམས་པ་དང། དེའི་ནང་དུ་གང་དང་གང་ཡོད་པའི་ཐོ་གཞུང་ཡང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ག་ནང་བཞིན་ང་ཚོའམ་གཞན་སུའི་ལུས་པོ་ཡིན་ཀྱང་ཕྱི་ལོགས་དེར་ལྤགས་པས་བཏུམས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་ང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན། ཕྱིའི་ལྤགས་པ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཐུམ་སྒྲིལ་དེ་རེད། ལག་རྟགས་ཀྱི་ཐུམ་སྒྲིལ་དེ་རིན་གོང་ཆེ་བའི་ཤོག་བུ་དང་ཆིངས་ཐག་ཁྲ་ཁྲ་སིལ་སིལ་སོགས་ཀྱིས་བཏུམས་པ་ནང་བཞིན་ང་ཚོའི་ལུས་པོ་ཡང་གོང་ཆེ་ཞིང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པའི་དུག་ལོག་གིས་བཏུམས་ནས་སྔར་ལས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་ཞིག་བཟོ་ཡི་ཡོད། ཡིན་ནའང་དུག་ལོག་ནི་ཕྱི་ཤུབས་ཀྱི་ཤོག་བུ་ཞིག་ལྟར་ཐུམ་སྒྲིལ་ཙམ་ཞིག་ཡིན། ཅ་ལག་བཟོ་བསྐྲུན་པ་ཚོས་ཚོང་ཁང་ནང་གི་ཅ་དངོས་ཐོན་རྫས་ཤིག་ལ་དོ་སྣང་མང་ཙམ་སླེབས་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་འབད་བརྩོན་དང་ཐབས་ཤེས་མང་པོ་བྱས་ནས་ཐུམ་སྒྲིལ་ལ་བཟོ་བཀོད་བྱས་ཤིང་། མིག་ལམ་དུ་ཧ་ཅང་མཛེས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ག་ནང་བཞིན་མི་འགའ་ཤས་ཀྱི་ལྤགས་པའི་ཕྱི་ཤུབས་དེ་སྔར་ལས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་ཞིག་ཡོང་ཆེད་བྱུག་རྫས་འདྲ་མིན་བྱུག་པ་དང་། སྐྲའི་བཟོ་ལྟ་ཁྲ་ཁྲ་སིལ་སིལ་དེ་འདྲ་བཟོ་ཞིང་། དྲི་ཞིམ་བྱུག་པ། ཡང་མིན་ན་མིག་ལམ་དུ་ཧ་ཅང་མཛེས་པའི་གཟུགས་པོར་ཁབ་བཙགས་རི་མོ་དང་གཟུགས་པོར་ཨི་ཁུང་འབིགས་པ་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ཐུམ་སྒྲིལ་ནི་ཕྱི་ཤུབས་ཀྱི་ཐུམ་ཤོག་དེ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ནང་ལ་ཅ་དངོས་ཡོད་པ་ལྟར། ང་ཚོའི་ལུས་པོའི་ཕྱིའི་ལྤགས་པའི་ཐུམ་ཤོག་གི་ནང་དུ་ཅ་དངོས་ནི་རུས་ཀྲང་དང་། ཤ་རྒྱུས། གློ་སྙིང་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྙིང་སོགས་ཡིན། གལ་སྲིད་གྲོད་པའི་ནང་གི་ཅ་དངོས་དེ་དག་ཕྱི་ལོགས་སུ་ཐོན་ན་དེ་ནི་སྐྱུག་པ་དང་། རྒྱུ་མའི་ནང་སྐྱག་བཙོག་དང་། གཅིན་སྒང་ནང་གཅིན་པ། དེ་བཞིན་ལུས་པོའི་ནང་རྒྱུ་བཞིན་པའི་ཁྲག་རྩ་དང་སྡོད་རྩའི་ནང་ཁྲག་གི་ཁེངས་ཡོད། དེ་ནི་དངོས་ཡོད་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། དེ་ནི་ང་ཚོའི་ལྤགས་པས་བཏུམས་པའི་ཐུམ་སྒྲིལ་འདིའི་ནང་དངོས་གནས་གང་ཡོད་པ་དེ་རེད། དེ་ལ་ང་ཚོས་ཁས་མི་བྱེད་ཀ་མེད་རེད། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་གྲོད་པའི་ནང་ནས་སྐྱུག་པ་དང། ཁ་ནང་ནས་ཁ་ལུད། སྣ་ནང་ནས་སྣ་ལུད། རྒྱུ་མའི་ནང་ནས་སྐྱག་བཙོག གཅིན་སྒང་ནང་གི་གཅིན་པ། ཁྲག་རྩ་དང་སྡོད་རྩ་ནང་ནས་ཁྲག་སོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཕྱི་ལོགས་སུ་བཏོན་ནས་ཕྱི་ལྤགས་ཙམ་ལས་ལྷག་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་ང་ཚོས་དགའ་པོ་བྱེད་ས་དང་ཆགས་པ་སྐྱེ་ས་དེ་ཆགས་མདོག་ཁ་པོ་མ་རེད། ཆགས་ཀྱི་རེད་དམ། བྱས་ཙང་། ང་ཚོ་དགའ་ས་དང་ཆགས་སའི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ནི་ཁོོ་དང་མོའི་ཐུམ་སྒྲིལ་ཧྲིལ་པོ་ཞིག་གི་ནང་ཡོད་པ་དེ་རེད། ང་ཚོའི་དགའ་སའི་མི་གང་རུང་དེའི་ལྤགས་ཤུན་རང་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ནང་ཡོད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཞིག་ལྟར་སྤྲིན་བལ་གྱི་བཏུམས་པ་ལྟར་འདོད་ཀྱི་མེད། ང་ཚོས་མི་གསོན་པོར་མཐོང་འདོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། ང་ཚོས་འདོད་པ་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ང་ཚོའི་དགའ་ས་དང་ཆགས་སའི་གང་ཟག་དེའི་ལུས་པོའི་ཐུམ་སྒྲིལ་ནང་དུ་གང་ཡོད་པ་དེ་ཡིན།
བྱས་ཙང་། ད་འདི་ནི་དངོས་གནས་དོ་སྣང་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོས་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ག་རེ་མཐོང་གི་ཡོད་དམ། ང་ཚོས་གཙང་མ་དང་ཛོར་པོ་ག་རེ་རྙེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། མི་འགའ་ཤས་ཀྱི་ལྤགས་པ་དེ་སྙིང་རྗེ་པོ་དང་རུས་ཀྲང་དེ་མདོག་ཉེས་པོ་མཐོང་སྲིད། ཡིན་ནའང་རུས་ཀྲང་ལ་མདོག་ཉེས་པ་གང་ཡོད་དམ། དེ་ནི་རུས་ཀྲང་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་གཞན་གང་ཡང་མིན། གལ་སྲིད་ང་ཚོ་སྨན་ཁང་ཞིག་ནང་བཤག་བཅོས་ཞིག་ལ་བལྟས་ནས་ང་ཚོས་ལུས་པོའི་ནང་གང་ཡོད་པ་ཚང་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མི་སྡུག་པ་དང་ཞེན་པ་ལོག་རྒྱུ་གང་ཡོད་དམ། དེ་ནི་ང་ཚོའི་བསམ་བློའི་འཁྱེར་སོ་ཞིག་རེད། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནམ། བཤག་བཅོས་བྱེད་མཁན་གྱི་སྨན་པ་དེས་ལུས་པོའི་ནང་གང་མཐོང་བ་དེ་མི་སྡུག་པ་དང་ཞེན་པ་ལོག་ས་ཞིག་མཐོང་གི་མེད་པར། དེ་དག་ནི་ལུས་པོའི་ནང་གང་ཡོད་པ་ཙམ་རེད།
མཛེས་སྡུག་ལྟ་བུའི་ལེགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བྱ་རྒྱུ་སྤོང་བ།
སྤྱིར་མཛེས་སྡུག་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་གང་ཟག་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ས་ལྟོས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡོད་བསྡད་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། གནད་དོན་ནི་སྒྲོ་འདོགས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ཡིན། དཔེར་ན། མི་ཞིག་ངས་སྙིང་རྗེ་པོ་མཐོང་ཀྱང་ཁྱེད་རང་གི་རྩ་བ་ནས་སྙིང་རྗེ་པོ་མེད་པ་མཐོང་ཆོག ཡང་མིན་ན་མི་ཞིག་ངས་མདོག་ཉེས་པོ་མཐོང་ཀྱང་ཁྱེད་རང་གིས་ཧ་ཅང་གི་སྙིང་རྗེ་པོ་མཐོང་ཆོག དེར་བརྟེན་སྙིང་རྗེ་ལོད་ནི་མཐའ་གཅིག་དུ་གང་ཟག་སོ་སོར་ལྟོས་ནས་བཤད་དགོས། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་མི་ཞིག་གི་ལྤགས་མདོག་དང་གཟུགས་དབྱིབས་སོགས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་མཐོང་བ་དང་། དེ་སྙིང་རྗེ་པོར་འཛིན་ན་དེ་ལ་མ་འགྲིག་པ་གང་ཡང་མེད། གནད་དོན་དེ་གང་རེད་ཟེར་ན། དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ཡིན། མི་དེའི་མཛེས་ཉམས་མཐོང་དུས་སེམས་ལ་དགའ་བདེ་སྦྱིན་གྱི་ཡོད་ན། ཁོ་ཚོའི་མཛེས་ཉམས་ལ་སྣང་བ་འགྲོ་བར་མ་འགྲིག་པ་གང་ཡང་མེད། དཀའ་ངལ་བཟོ་མཁན་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལྟ་ཚུལ་དེ་ཡིན་ཅིང་། སྒྲོ་འདོགས་པའི་སྐབས་སུ་ང་ཚོའི་སེམས་ནང་། “ཁོ་ཚོའི་གཟུགས་པོ་ལ་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ལག་པ་རེག་ནས་སྡོད་དགོས་པ་དང། ག་དུས་མཐོང་བ་ཡིན་ནའང་འཐམ་འཁྱུད་བྱས་ནས་སྡོད་རྒྱུ་ཡིན། རྟག་ཏུ་ངའི་འགྲམ་ལ་ཡོད་དགོས་ཡོད།” ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་ཚོར་བ་སླེབས་པ་དེ་དཀའ་ངལ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། གལ་སྲིད་མི་གཞན་གང་རུང་བ་ཞིག་གིས་དགའ་མདོག་ཁ་པོས་ང་ཚོའི་མི་དེར་བལྟས་ན། ང་ཚོ་ཧ་ཅང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས། “མི་འདི་དང་འདིའི་ལུས་པོ་གཉིས་ངའི་རེད།” བསམ་གྱི་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོས་སྲང་ལམ་སྟེང་ལ་མི་སྙིང་རྗེ་པོ་དང་སྣང་བ་འགྲོ་པོ་དེ་འདྲ་མང་པོ་མཐོང་གི་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དཀའ་ངལ་མིན། དཀའ་ངལ་ནི་ང་ཚོས་ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་ནང་། “ང་ལ་མི་དེའི་གཟུགས་པོར་ལག་པ་འཆང་རྒྱུ་རག་ནས་འདི་དང་དེ་བྱེད་རྒྱུ་རག་ན།” ཞེས་བསམ་པ་དེས་ང་ཚོར་དངོས་གནས་སེམས་ཚོར་དབང་གིས་བསུན་པོ་བཟོ་ཡི་ཡོད།
མི་དེའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཐུམ་སྒྲིལ་ག་འདྲ་ཡོད་པ་དེ་དངོས་གནས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་བྱ་རྒྱུ་འགོ་བཙུག་པ་ཡིན་ན། དེ་གློག་པར་རྒྱག་པ་ནང་བཞིན་མཐོང་སྣང་ཞིག་དང་འཆར་སྣང་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱས་ནས་མི་དེའི་རུས་ཀྲང་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། འདི་དེ་ཙམ་གྱི་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཞིག་མ་རེད། དམིགས་བསལ་གྱི་རུས་ཀྲང་ཟེར་བ་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོས་ཧ་གོ་ན་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་མེད། འདི་ནི་ལུས་ཕུང་ཆགས་རིམ་གྱི་སློབ་ཚན་ཞིག་མིན་པས། རུས་ཀྲང་ཡོད་སྟངས་དེ་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་ཀྱང། ང་ཚོས་གདོང་དང་མགོའི་ནང་ཀླད་རུས་ཡོད་པའི་འཆར་སྣང་བསྐྲུན་ཐུབ་ཅིང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོའི་སེམས་ཞི་དུལ་ཡོང་བར་ཕན་གྱི་ཡོད། ཡང་མིན་ན་ང་ཚོ་མི་ཞིག་གི་ལྟོ་བ་འཕུར་མཉེད་གཏོང་བཞིན་ “འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ལ་” བསམ་ན། དྲན་ཤེས་རྣོ་ཙམ་བྱས་ནས་ད་དུང་ཡང་ལྤགས་པའི་འོག་ལ་མི་ཊར་གྱི་བརྒྱ་ཟུར་གསུམ་བཞི་ཕྱིན་ན་གང་ཞིག་འཕུར་མཉེད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དྲན་པར་བྱེད་དགོས། དེ་འདྲ་དྲན་པར་བྱེད་ན་ང་ཚོ་ཞེན་པ་ལོག་གི་ཡོད་པའི་དོན་མ་རེད། འདིའི་དོན་ནི་ང་ཚོས་མི་ཞིག་གི་ལུས་པོ་འཕུར་མཉེད་བཏང་བ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་སྐྱིད་དེར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་བཟོ་རྒྱུ་མེད་པའི་དོན་ཡིན། ཐབས་ཤེས་འདི་དག་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་བརྒྱུད་ང་ཚོར་སེམས་ཚོར་གྱི་སྙོམས་ཚད་རན་པོ་ཞིག་ཡོང་བར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
གོང་གི་ཐབས་ལམ་འདི་དག་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཡིན་པས། དེ་དག་གིས་འདོད་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པ་བཟོ་གི་མེད། ཡིན་ནའང་གནས་སྐབས་ཙམ་གྱི་རིང་གནས་སྟངས་བྱེ་བྲག་པ་དེ་འདྲའི་ནང་གི་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཤུགས་ཆུང་དུ་གཏོང་གི་ཡོད། ཉོན་མོངས་དེ་དག་དངོས་གནས་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོ་དགོས་ན། དོན་ངོ་མར་མི་ཞིག་གི་གྲུབ་སྟངས་སམ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་། མི་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ “དོན་” གཅིག་ཡོད་པ་ལྟར་བཟོ་མི་རུང་བ་དེ་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཆེས་ཚད་མཐོ་པོ་དང་གོ་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་འདྲ་སོང་ཙང་། ཐོག་མར་ང་ཚོས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་འདི་དག་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་པ་ལ། ཐོས་པ་དང། བསམ་པ། སྒོམ་པ་བཅས་ཀྱི་རིམ་པ་གསུམ་བརྒྱུད་ནས་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི།
ཐབས་ལམ་ལ་ཉན་ཞིང་། དེར་བསམ་བློ་གཏོང་བ།
དང་པོ་ནི་ཐབས་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེར་ཐོས་པ་བྱེད་དགོས། གལ་སྲིད་ང་ཚོ་མི་ཞིག་གིས་གཟུགས་པོ་དང་རྣམ་པ་ལ་ཧ་ཅང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ན། དེ་ལ་ཐབས་ལམ་ནི་ལྤགས་པའི་འོག་ལ་ཡོད་པའི་རུས་ཀྲང་སོགས་དང་། གྲོད་པའི་ནང་གང་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་དགོས། ཐབས་ལམ་དེར་ཐོས་པ་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་དེའི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་མང་ཙམ་བཏང་ནས་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་པ་བྱས་ཏེ། ང་ཚོས་ཕྱི་གཟུགས་པོའི་ཐུམ་སྒྲིལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ནང་སྙིང་ཡང་གང་ཡོད་པ་དང་མི་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་འདོད་པ་དང་ཞེན་ཆགས་ཀྱིས་བསུན་གཙེར་མི་ཡོང་བ་དེ་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བྱས་ན་མི་དེ་དང་སོ་སོའི་དབར་དཀའ་ངལ་ཉུང་བ་ཡོང་ཞིང་། རང་གི་སེམས་ཚོར་གྱི་འཆར་འགོད་སྒྲིག་སྟངས་ཐད་ལའང་དཀའ་ངལ་ཉུང་བ་ཡོང་གི་རེད།
རིགས་པ་བཞི་ལག་ལེན་བསྟར་བ།
ང་ཚོས་གང་ཐོས་པའི་གནད་དོན་དེ་དག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ན། “རིགས་པ་བཞི་” ཞེས་ཟེར་བའི་ལྟ་ཚུལ་གི་སྒོ་ནས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས། རིགས་པ་བཞི་ནི་དངོས་པོ་ཞིག་ལ་ངེས་ཤེས་སྙེད་པའི་ཐབས་ལམ་བཞི་ཡིན། དེ་ཡང་།
རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་རིགས་པ། ༼ཚད་མའི་རིགས་པ།༽
རིགས་པ་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོས་ཉན་པའི་གསུང་ཆོས་དེ་རྒྱུ་མཚན་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་མིན་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས། གནས་སྟངས་འདིའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། མི་རྣམས་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་ལྤགས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡིན་པས། དེ་བདེན་པ་ར་སྤྲོད་བྱེད་མི་དགོས་པ་ཡིན། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཐོག་ནས་གནད་དོན་འདི་ལ་དཔྱད་དགོས་ན། ནང་ལ་རུས་ཀྲང་མེད་པའི་ལྤགས་པ་རྐྱང་པ་ཞིག་ལངས་ནས་སྡོད་ཐུབ་ཐབས་མེད་པ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་ཁ་ལག་ཟས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོའི་གྲོད་ཁོག་དང་རྒྱུ་མའི་ནང་གཅིག་ཡོད་དགོས་པ་ལས་གཞན་དོན་མེད་རེད། བྱས་ཙང་། མི་ཞེས་པ་དེ་ལྤགས་པ་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་དེའི་ནང་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་དང་ལྡན་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཡིན།
བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ།
དེའི་རྗེས་ལ་གསུང་ཆོས་བྱེ་བྲག་པ་དེས་གང་དམིགས་པ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཞིག་ཡོང་བ་ལ། ལས་ཀ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན། གལ་ཏེ་ང་ཚོས་མི་ཞིག་གི་གཟུགས་པོའི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་གང་ཡོད་པ་ཡག་པོ་ཤེས་ན། གོ་རྟོགས་དེ་ཡིས་གཅིག་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བྱ་རྒྱུ་དང་། གཞན་དེ་སྣང་མེད་གཏོང་རྒྱུའི་བྱེད་ལས་དེ་བྱེད་མི་འཇུག་པ་ཡིན།
དེར་མ་ཟད། ང་ཚོས་ད་དུང་གལ་སྲིད་མི་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་མཐོང་གི་ཡོད་ན། ང་ཚོའི་མི་དེའི་ཕྱིའི་ལྤགས་པ་གཅིག་པུ་སྙིང་རྗེ་པོ་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་གྲོད་པའི་ནང་ཡོད་པའི་སྐྱུག་པ་དེ་ག་རེ་བྱས་ནས་སྙིང་རྗེ་པོ་མཐོང་གི་མེད་དམ། ཞེས་དཔྱད་པ་བྱེད་ཆོག དེ་མཐོང་གི་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་གཟུགས་པོ་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པ་དེས་ཕྱི་གཟུགས་སྙིང་རྗེ་པོ་མཐོང་མ་བཅུག་པ་དང་། དེ་དག་གི་མཛེས་སྡུག་ལ་རོལ་བའི་བདེ་སྐྱིད་བཅོམ་པའི་བྱེད་ལས་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད། འདི་ཡི་ང་ཚོའི་སྐྱིད་སྣང་དེ་ལྟ་སྟངས་ཞིག་གི་འོག་ལ་འཇོག་གི་ཡོད། དེ་ཡང་མི་དེའི་གཟུགས་པོ་ཕྱི་ནས་སྙིང་རྗེ་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ནང་ལ་མི་སྡུག་པ་དང་མི་མཛེས་པ་གང་ཡོོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྤྱིར་བཏང་མིའི་ལུས་ཀྱི་གྲུབ་སྟངས་ཤིག་རེད་བསམ་པའི་ལྟ་སྟངས་དེ་ཡིན།
ང་ཚོ་སོ་སོའི་སེམས་ནང་འདི་འདྲའི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་འདོད་མེད་པས། གནད་དོན་འདི་དག་ཐད་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། བསམ་བློ་བཏང་ནས་ངེས་ཤེས་སྙེད་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ཡོད། ཕ་རོལ་པོ་དེའི་གྲོད་པ་དང་རྒྱུ་མའི་ནང་གང་ཡོད་མིན་བསམ་པ་ལས་གཟུར་གཡོལ་བྱེད་པའི་སེམས་ཚོར་ཞིག་ཡོད་པས། དེ་ལ་ལྟ་ཞིབ་དང་དོ་སྣང་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་རེད། གང་ལྟར་ཡང། དོན་དག་གཙོ་བོ་ནི་ལུས་པོའི་ནང་དུ་གང་ཡོད་པ་དེ་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དང་བདེན་པ་དེ་རེད། བོད་པ་ཚོ་གསལ་པོར་བཀོད་པའི་སའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་འདྲ་ལ་བསམ་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཡོད། ཁོ་ཚོས་གལ་སྲིད་མི་གཙང་བའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་མིའི་གཟུགས་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་བརྐོས་བརྒྱབ་ནས་དེ་ལ་ལྤགས་པའི་མདོག་གིས་ཚོན་བྱུག་པ་ཡིན་ན། དེ་སྙིང་རྗེ་པོ་ག་ཚོད་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ནི་ད་དུང་ཡང་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་དང་རིན་ཐང་མེད་པ་རེད་ཅེས་ཟེར་གྱི་རེད།
གོ་རྟོགས་འདིའི་བྱེད་ལས་ཀྱང་། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་མི་ཞིག་གི་ལུས་པོའི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོའི་གནད་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ན། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་པོ་དེར་འདོད་པ་དང་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འདི་ནི་གཅིག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་དང་གཞན་དེ་ངོས་ལེན་མེད་པ་མ་རེད། བྱས་ཙང། གོ་རྟོགས་འདི་ནི་གནས་སྐབས་རིང་ཆགས་པས་མྱོས་པ་དང་མཉམ་གནས་མི་ཐུབ་པ་ཡིན། གོ་རྟོགས་འདི་དང་མཉམ་གནས་ཐུབ་པ་ནི་མི་དེ་ལ་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་ཞིག་དང་། ལྷད་མེད་པའི་བརྩེ་བ། དེ་བཞིན་མི་དེ་ལོ་རྒས་ཚོད་ཀྱི་གཟུགས་པོའི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་བཟོད་སྒོམ་གྱི་གོ་རྟོགས་ཡོད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་གནས་སྐབས་རིང་གི་མཛེས་ཆོས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཆགས་ན། མི་དེ་ལོ་རྒས་པ་དང་ན་བ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་མི་དེའི་མཛེས་ཉམས་ཤོར་རྒྱུ་ཡིན་པས། སྐབས་དེར་ང་ཚོས་ཁོང་ལས་མཛེས་པའི་མི་གཞན་ཞིག་འཚོལ་ཐབས་བྱེད་སྲིད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་གལ་སྲིད་ང་ཚོས་གཟུགས་པོ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དེ་ཤེས་ནས་ངོས་ལེན་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེ་འདྲ་བའི་ནང་གི་གོ་རྟོགས་དེ་མི་དེ་དང་མཉམ་དུ་བརྩེ་དུང་ལྡན་ཞིང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་འབྲེལ་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་མཉམ་གནས་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་རེད།
ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ།
མི་ཞིག་གི་ཕྱི་ལོག་ནས་སྙིང་རྗེ་པོ་ཡོད་ཀྱང་ནང་ལ་རུས་ཀྲང་དང་། མི་གཙང་བ། སྐྱུག་པ་སོགས་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་ཆོས་ཉིད་རེད། ང་ཚོ་ནི་སྐྱེ་འགྲོ་ཞིག་ཡིན་པས་ལུས་པོའི་གྲུབ་གཞི་དེ་རང་རེད། དེ་ནི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དེ་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་ཀ་མེད་རེད། དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་གྲུབ་སྟངས་དང་གནས་སྟངས་གང་ཡིན་པ་དེ་རེད།
ལྟོས་པའི་རིགས་པ།
མཐའ་དོན་དེར་འདི་འདྲའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཤིག་དང་། གོ་རྟོགས་ཤིག་ཡོང་བ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གང་ལ་རག་ལས་ཡོད་དམ། ཞེས་དཔྱད་པ་བྱེད་དགོས། གལ་ཆེ་ཤོས་ནི་ང་ཚོར་རང་གིས་རང་བཅུན་པའམ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ང་ཚོས་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་མི་དེ་མཐོང་བའི་སྐབས་སུ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལག་པས་མི་དེའི་གཟུགས་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་འཕུར་འདོད་ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོང་བའི་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་བསམ་བློ་དེ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་དགོས། སྐབས་དེར་ཏོག་ཙམ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ནས་ཤེས་བཞིན་བརྒྱུད་ཁ་ནང་ལྟས་ཀྱི་དཔྱད་པ་བྱེད་དགོས། འདི་ལྟ་བུའི་རང་གིས་རང་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་པ་དེས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་ཁ་གསལ་བ་དང་གཏིང་ཟབ་བ་མཐོང་འཇུག་གི་ཡོད།
དེ་ཙམ་མ་ཟད། དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ལ་ང་ཚོར་འདུན་པ་དང་བློ་གུ་ཡངས་པོ་ཞིག་དགོས་ཅིང་། མི་ཞིག་ལ་ཧ་ཅང་ཞེན་པ་ལོག་སྟེ་རང་གི་དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་ཡོང་སྲིད་སྙམ་པའི་ཞེད་སྣང་མེད་པ་ཞིག་དགོས། ཐབས་ལམ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་ལ་ཆ་རྐྱེན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཚང་དགོས་ལ། འདི་སྔོན་ཚུད་ནས་ཤེས་ན། ང་ཚོས་གྲ་སྒྲིག་ག་རེ་བྱེད་དགོས་པ་ཤེས་ཀྱི་རེད།
སྒོམ།
འདི་ལྟར་ང་ཚོས་གསུང་ཆོས་ཐོས་པའི་རིམ་པ་དེ་བརྒྱུད་ནས་དེར་ཉན་ཞིང་དེ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བ་ནི་རང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་ང་ཚོས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་འདོད་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་རྟོགས་ནས་ངེས་ཤེས་བསྙེད་པ་ཡིན་ན། གཞི་ནས་ང་ཚོས་ “སྒོམ་” ཞེས་པའི་བྱ་བ་ལ་དངོས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན། སྒོམ་ཞེས་པ་ནི་ང་ཚོས་གང་ཐོས་ཞིང་རྟོགས་ནས་ངེས་ཤེས་བསྙེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོའི་མི་ཚིའི་ནང་མཉམ་སྡེབ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན། མི་ཚེའི་ནང་མཉམ་སྡེབ་བྱེད་སྟངས་ནི། ང་ཚོས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འདི་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བ་དང་། འདིས་ང་ཚོར་བྱེད་དགོས་པ་གང་ཞིག་གདམས་པ་དང་མཐུན་པའི་བྱེད་རྩོལ་ལ་འཇུག་ནས་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་གོམས་གཤིས་ཞིག་བསྐྲུན་ཐབས་བྱེད་པ་དེར་གོ་དགོས།
འདི་ནི་རྒྱུད་རིམ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དང་པོ་ནི། སོ་སོར་འབྱེད་པའི་སྒོམ་ ༼དཔྱད་སྒོམ་༽ རྒྱག་དགོས་པ་ཡིན། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རང་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་ཞིག་གི་ནང་། རང་ཉིད་སོ་སོར་སྡོད་པ་ལས། རང་གི་མདུན་དུ་ཡོད་པའི་མི་དེ་དང་མཉམ་དུ་མི་སྡོད་པར། ང་ཚོས་ཆགས་པའི་མི་དེ་འགྲམ་ལ་མེད་ཀྱང་དེའི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ཁོང་གི་རྣམ་པ་ལ་འདོད་ཞེན་སྐྱེ་ཚུལ་སྒོམ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ང་ཚོས་མི་དེའི་འདྲ་པར་ཞིག་ལ་བལྟ་བའམ། ཡང་མིན་ན་མི་དེའི་སྐོར་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ “འོ་འདུག མི་དེ་ལ་རུས་ཀྲང་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་བདེན་པ་རེད་འདུག། མི་དེ་ཡི་གྲོད་ཁོག་ནང་ལ་ནང་ཁྲོལ་ཡོད་པ་ཡང་བདེན་པ་རེད་འདུག་” ཅེས་དཔྱད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མི་དེའི་གཟུགས་པོ་དེ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ལྟར་ཡིན་པ་དང་། ཁོ་རང་གི་རུས་ཀྲང་བསམ་རྒྱུ་དང་། རིམ་བཞིན་གྲོད་པའི་ནང་ཁྲོལ་དང་ལྤགས་པའི་ནང་གང་ཡོད་པ་སོགས་འཆར་སྣང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དགོས། དོན་སྙིང་མི་དེའི་ལུས་པོའི་ནང་ལོགས་ལ་གང་ཡོད་པའི་ཐད་ལ་དཔྱད་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་འཆར་སྣང་སྐྱེད་པར་བྱས་ནས་སྒོམ་པས། ང་ཚོས་རང་གིས་རང་ལ་འཆར་སྣང་དེ་བདེན་པ་ཡིན་པར་སེམས་ལ་འཐད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་མི་དེའི་ཕྱིའི་གཟུགས་བརྙན་སྙིང་རྗེ་པོ་ཡིན་ཆོག་པའི་མཐོང་ཚུལ་དེ་མ་བརླག་པའི་སྒོ་ནས་པར་གློག་རྒྱག་པའི་འཆར་སྣང་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང། མི་དེའི་ནང་གི་དོན་སྙིང་གང་ཡིན་པ་མཐོང་བ་དེས་ཕྱི་ཚུལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་མཛེས་སྡུག་ལ་ནུས་མེད་ཀྱང་བཟོ་གི་མེད།
དཔྱད་སྒོམ་བྱས་ནས་དུས་ཚོད་གང་འཚམས་ཤིག་སོང་རྗེས་ང་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ངོས་སུ་འགྲོ་བའམ། ཡང་ན་ང་ཚོའི་དམིགས་པའི་ཡུལ་དེ་མི་དེའི་གཟུགས་པོར་འགྲོ་བ་དེ་ཚུར་ཁ་ཕྱོགས་བསྒྱུར་ནས་སྒོམ་གྱི་རིམ་པ་གཉིས་པ་འཇོག་སྒོམ་གྱི་སྟེང་དུ་འཇོག་དགོས། སྒོམ་གྱི་རིམ་པ་གཉིས་པ་འདིའི་སྐབས་སུ་སེམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་ནས་དཔྱད་སྒོམ་སྐབས་ཧུར་བརྩོན་གྱིས་གང་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པའི་དོན་རྣམས་རང་རྒྱུད་ལ་འཇགས་ཐབས་བྱེད་པ་ཡིན། ང་ཚོས། “རེད་ཡ། མི་འདི་ཡི་གཟུགས་པོའི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་ཆ་ནས་གང་ཡིན་པ་དེ་བདེན་པ་དང་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་རེད། དེ་ནི་དངོས་ཡོད་རེད།” ཅེས་ང་ཚོས་སེམས་ནང་དངོས་སུ་ཚོར་བ་ཞིག་སྐྱེ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཡང་གལ་སྲིད་ང་ཚོས་གང་ཟག་དེ་དང་གཟུགས་པོ་གཉིས་ཐ་དད་འབྲེལ་མེད་དུ་ངོས་བཟུང་ནས་སྒོམ་གྱི་ཡོད་ན། དེ་ཡང་མ་འགྲིག་པ་ཡིན་པས་གཟུགས་ཅན་གྱི་མི་དེ་ལ་སེམས་དང་སེམས་ཚོར་སོགས་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཡང་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན། ཡིན་ནའང་འདི་ནི་སྒོམ་དང་འབྲེལ་བའི་བརྗོད་གཞི་གཞན་ཞིག་རེད།
ཐབས་ལམ་འདི་ཉིན་རེའི་མི་ཚེའི་ནང་ལག་བསྟར་བྱེད་པ།
འདོད་པ་དང་ཆགས་པའི་ཉོན་མོངས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་འདིར་གོམས་འདྲིས་གང་ལ་གང་འཚམས་ཤིག་སླེབས་པ་དང་། དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་གོམས་གཤིས་སུ་གཏིང་ཚུགས་པོ་ཆགས་འགོ་ཚུགས་པའི་རྗེས་སུ། ང་ཚོས་ཐབས་ཤེས་འདི་དག་ཉིན་རེའི་མི་ཚེ་དངོས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ནང་ལག་ལེན་བསྟར་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ང་ཚོ་ཡུལ་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་འདི་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅེས་སྣང་དང་འཁྱུད་སྣང་གི་འདོད་པ་འདི་སྐྱེ་བའི་སྐབས་ང་ཚོར་ཐབས་ལམ་འདི་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། སྐབས་དེར་རང་གི་ཀུན་སློང་ལ་དཔྱད་ནས། དཔེར་ན། ཕ་རོལ་གྱི་མི་དེར་ལག་པ་འཆང་འདོད་སྐྱེས་པ་དང་། མི་དེ་དག་ལ་འཕུར་མཉེད་ལྟ་བུ་བྱས་ནས་བདེ་བ་ཞིག་སྤྲོད་དགོས་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རང་ཉིད་ཆགས་ཞེན་ཆེ་བས་དེ་ལྟར་ལག་པ་འཆང་འདོད་སླེབས་པ་ཧ་གོ་གི་ཡོད། དེའི་སྐབས་སུ་དཔྱད་སྒོམ་གྱི་ཉམས་ལེན་སྐབས་ང་ཚོས་མཐོང་བ་ལྟར་གཟུགས་པོ་ཕྱི་ནང་གི་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཚུལ་གྱི་ཐབས་ལམ་དེ་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་པ་ནི། དེ་ལྟར་རུས་ཀྲང་ཡོད་པ་དང་། གྲོད་པའི་ནང་སྐྱུག་པ་ཡོད་པ་སོགས་ནི་མི་དེའི་ལུས་ཕུང་གི་གྲུབ་སྟངས་ཡིན་པར་དཔྱད་ནས་དེ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དེ་སླེབས་ཐབས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
དེ་ལྟར་བསམ་བློ་བཏང་བའི་འབྲས་བུར། གནས་སྟངས་དེ་འདྲའི་སྐབས་སུ་གང་ཞིག་འོས་ཞིང་མཚམས་པ་དང་། གང་ཞིག་འོས་ཤིང་མཚམས་པ་མིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་གསལ་ཁ་སེམས་ལ་སླེབས་ཐུབ། དེ་ལྟར་ཡིན་ནའང་ད་དུང་ང་ཚོས་སྐབས་འདིར་གནས་སྐབས་འཕྲལ་སེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་ཙམ་ལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། བྱས་ཙང་། ད་དུང་ཡང་མི་དེ་ལ་ལག་པ་འཆང་འདོད་སྐྱེས་པ་དང་། མི་དེ་ཡི་ལག་པ་བཟུང་འདོད་སྐྱེས་པ་སོགས་ག་འདྲ་ཡིན་རུང་། དེ་ལྟར་བྱས་པས་རང་ཉིད་ལ་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཞིག་སྐྲུན་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། ཕ་རོལ་གྱི་མི་ཁོ་རང་ངོས་ནས་དེ་ལྟར་ལག་པ་འཆང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་མིན། ཡིན་ནའང་དེ་འདྲའི་སྐབས་སུ་སྒོམ་གྱི་ཐབས་ལམ་འདི་ལག་ལེན་བསྟར་བ་ཡིན་ན། རང་གིས་གང་བྱེད་པ་དེར་སྒྲོ་བཏགས་བྱེད་ཀྱི་མ་རེད། དེར་མ་ཟད། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་གཞན་དེར་བདེ་སྣང་གི་ཚོར་བ་ཞིག་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་དམ། ཞེས་དང་། ང་ཚོས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་གཞན་དེས་མོས་མཐུན་ཡོད་དམ། སྙམ་པའི་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་འཇུག་གི་ཡོད། གལ་སྲིད་ང་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་འགྲིག་གི་མེད་པ་དང་གཞན་དེས་མོས་མཐུན་མེད་ན། ང་ཚོས་རང་གིས་རང་ལ་སྟངས་འཛིན་ཐུབ་པ་བྱས་ནས་གཞན་ལ་ལག་པ་འཆང་རྒྱུ་སྤོང་ན། དེ་ཡག་ག་ཡོད།
འདི་ལྟར་རྒྱུན་རིང་པོ་ཉམས་ལེན་བྱེད་ན། མཐར་སྒྲོ་འདོགས་མི་བྱེད་ཅིང་ཆགས་ཞེན་སོགས་མེད་པར། ཆ་སྙོམས་པོ་དང་བསམ་ཤེས་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཅིག་ཆགས་ཀྱི་རེད། མི་གཞན་དེས་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་སུ་ཚོར་བ་རྣོན་པོ་ཡོད་ན། གནས་སྟངས་འདི་ཚོར་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ང་ཚོས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་མི་གཞན་ལ་ལག་པ་འཆང་གི་ཡོད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སོ་སོ་རང་ཉིད་དངོས་གནས་ཉེན་སྲུང་མེད་པ་དང་ཁེར་རྐྱང་གི་ཚོར་བ་ཡོད་པ་སོང་ཙང། མི་གཞན་དེར་ལག་པ་ཞིག་འཆང་ན་ང་ཚོར་སྐྱིད་པོ་ཡོང་བ་དང་དཀའ་ངལ་རྣམས་སེལ་གྱི་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ནང་བསུན་གཙེར་ཅན་གྱི་གཡོ་འགུལ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་ཆགས་ཞེན་འདིའང་སྐྱེ་གི་ཡོད། དེ་ནི་མི་གཞན་དེ་ལ་བདེ་པོ་ཞིག་རྩ་ནས་མེད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ཕ་རོལ་གྱི་མི་དེ་ལ་ཚོར་བ་རྣོན་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཁོས་ལམ་སང་ཧ་གོ་ཐུབ། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་ཕྱིའི་གཟུགས་པོར་རེག་པའི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ལ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ནས་ང་ཚོས། “ཡ། སྤྱིར་བཏང་ངས་མི་ཞིག་གི་ལག་པ་དང་རུས་པའི་འོག་ལ་གང་ཡོད་པ་དེ་ཧ་གོ་ཡི་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གི་ལག་པ་འཆང་རྒྱུ་དེ་སྤྲོ་སྣང་དོད་པོ་ཞིག་རེད།” བསམ་སྲིད་པ་ལས། “ད་ངོ་མ་འདི་ནི་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་སྐྱིད་པོ་ཞིག་རེད།” སྙམ་པའི་ཚོར་བ་དེ་ཡོང་གི་མ་རེད། དེའི་ཚབ་ལ་ང་ཚོས། “འདི་ནི་ཡག་པོ་ཞིག་དང་། གཞན་དེར་ལག་པ་འཆང་རྒྱུ་དེ་སྤྲོ་སྣང་དོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། འདིས་ངའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་ཚད་ཚང་མ་སེལ་གྱི་མ་རེད་” ཅེས་ཤེས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་དེ་ལ་བག་ཡོད་དང་ལྷོད་ཡངས་ཆགས་ཐུབ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེ་ནི་རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཞིག་ཡིན་པས། མི་གཞན་དེས་ཀྱང་ཧ་ཅང་བདེ་པོ་ཚོར་བའི་ཐོག་ནས་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ། འདི་ནི་ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན། ང་ཚོས་དམིགས་ས་ནི། “མི་ཚང་མ་མི་གཙང་བའི་སྣོད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པས། སུ་ལའང་ལག་པ་འཆང་རྒྱུ་མེད།” ཅེས་ཟེར་བ་དེ་མིན་པར། ང་ཚོས་ཚད་སྙོམས་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་མི་གཞན་ལ་དངོས་གནས་ཀྱི་ཕན་ཐོགས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
དཔེར་ན་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པའི་ “བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ།” སོགས་ནང་པའི་བསྟན་བཅོས་ཁག་ནང་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཐབས་ཤེས་དེ་གཉིས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཀློག་པའི་སྐབས་སུ་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷ་ལྟ་བུས་བརྗོད་བྱ་དེར་བགྲོ་གླེང་གནང་ཚུལ་དེར་ང་ཚོས་བསམ་ཤེས་དང་བརྩི་མཐོང་བྱེད་དགོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བརྟན་ཆ་དང་བསམ་གཏན་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། སྒོམ་རྒྱག་པའི་སྐབས་སུ་ཡོད་པའི་རྣམ་གཡེང་ཆེ་ཤོས་ཞིག་ནི་རང་གི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་སའི་མི་དེའི་སྐོར་བསམ་བློ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དངོས་གནས་ཀྱི་རྣམ་གཡེང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་ཁྱད་པར་དུ་སྒོམ་གྱི་ཉམས་ལེན་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། རང་ཉིད་ཆགས་ས་དང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་སའི་གང་ཟག་དེ་ཉེ་འགྲམ་དུ་མེད་ཀྱང་། སེམས་ཀྱི་བརྟན་ཆ་དང་བསམ་གཏན་འཐོབ་པ་ལ། གོང་དུ་བཤད་པའི་ཐབས་ལམ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཁག་གི་ནང་སྒོམ་ཐབས་འདི་དག་གི་སྐོར་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཚུལ་ཞིག་ཡིན།
འོན་ཀྱང་། ཐབས་ལམ་འདི་དག་ང་ཚོས་སྒོམ་རྒྱག་ནས་བསམ་གཏན་སྐྱེད་ཐབས་བྱེད་པའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོགས་སུ་་བེད་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། དེ་བཞིན་མི་གཞན་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་སྤྱིར་བཏང་འཆར་ཅན་གྱི་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ལའང་བེད་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཡོད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་བསྟན་བཅོས་ཁག་ལས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་འདོད་པ་དང་ཆགས་པའི་སེམས་ཚོར་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཐབས་ཤེས་འདི་དག་གི་སྐོར་སྦྱོང་བའི་སྐབས་སུ། ང་ཚོས་དེ་བསམ་གཏན་སྒོམ་པའི་རྣམ་གཡེང་གཅིག་པུ་ལ་ཁ་གཏད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པ་ཙམ་མིན་པར། དེ་ལས་རྒྱ་ཆེ་བའི་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་ལ་ཡང་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས།
གཞུང་དེ་ཚོའི་ནང་ཉོན་མོངས་གཞན། དཔེར་ན། ཁོང་ཁྲོ་དང་ཕྲག་དོག་སོགས་ལ་ཁ་གཏད་ཇི་ལྟར་གཅོག་དགོས་པའི་ཚུལ་བཤད་པའི་ཐབས་ལམ་མང་པོའི་ཐོག་ལ་ཞིབ་ཕྲའི་དཔྱད་པ་དང་གཏམ་གླེང་བྱས་ཡོད་ཀྱང། སྐབས་འདིར་དེ་དག་རེ་རེར་བཞིན་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུར་ང་ཚོར་དུས་ཚོད་མེད། ཡིན་ནའང་སྐབས་འདིར་གཞན་གྱི་ཕྱིའི་རྣམ་པ་གང་འདྲ་ཡོད་པ་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཚུལ་བསྟན་པའི་དཔེ་འདིས་ཐབས་ཚུལ་གྱི་རིམ་པར་འཇུག་པའི་འཆར་སྒོ་ཡག་པོ་ཞིག་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
ཉེན་སྲུང་མེད་པ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཚུལ།
གལ་སྲིད་ང་ཚོས་དེ་ལས་གཏིང་ཟབ་པ་ལྟ་ཞིབ་བྱེད་ན། གཞན་ལ་འདོད་པ་དང་ཆགས་པའི་སེམས་ཚོར་དེའི་རྒྱབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་གཞི་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཉེན་སྲུང་མེད་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ། ཉེན་སྲུང་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་མི་དེ་དང་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་འབྲེལ་བ་ལས་ཡོང་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཉེན་སྲུང་མེད་པ་ནི་ཞེད་སྣང་དང་ཁེར་རྐྱང་སོགས་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་གཏིང་ཟབ་ཤོས་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་བཟོ་དགོས་སམ།
འདི་རྟོགས་པ་ལ་ང་ཚོས་མཐར་ཐུག་གི་བདེན་པའམ་དོན་དམ་པའི་གནས་ལུགས་དེ་རྟོགས་དགོས་ཞིང་། དེ་ནི་ “ང་” ལ་དམིགས་པའི་མཐར་ཐུག་གི་བདེན་པ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་གོང་དུ་ཞུས་པ་ནང་བཞིན་འགྱིག་ཤོག་ནང་བཏུམ་པ་ལྟར་དངོས་པོ་རྡོག་རྡོག་ཅིག་དང་། གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་ལོགས་སུ་ “ང་” ཞེས་ཉེན་སྲུང་ཡོད་པར་བཟོ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མེད་པ་དེ་ཡིན། ཆོས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཉེན་སྲུང་ཡོད་པར་བཟོ་ཐུབ་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། ད་དུང་ང་ཆོས་ཉེན་སྲུང་ཡོད་པར་བཟོ་ཐབས་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ནི། ང་ཚོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་། ང་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་དང། ང་ཚོའི་གཟུགས་པོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ང་ཚོའི་སེམས་ཚོར་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་གི་ཡོད། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ “ང་” ཞེས་བཏགས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ངོ་མར་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི “ང་” ཟེར་བའི་རྡོག་རྡོག་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞིག་དང་། དེ་ཡང་ཉེན་སྲུང་ཡོད་པར་བཟོ་དགོས་པ་ཞིག་མེད་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟག་པར་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བ་འགྲོ་གི་ཡོད།
གལ་སྲིད་ “ང་” ཞེས་པ་ཀུན་རྫོབ་དབང་དུ་བཞག་པ་དེ་དོན་ངོ་མར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། ང་ཚོས་གང་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཐུབ་པ་ནི་ཉེན་མེད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གསལ་པོ་ཞིག་ཡོད་དགོས་ཅིང་། དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཉེན་ཁ་མེད་པའི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་ནི་དོན་དམ་དུ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་སོགས་རང་ཉིད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ཡིན་ནའང་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཕྱི་ལོགས་དེར་གཞན་ལས་སྐྱོབ་དགོས་པའམ་ཉེན་སྲུང་ཡོད་པ་བཟོ་དགོས་པའི་ཆོས་ཞིག་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་ཆོས་ཤིག་མེད་དེ། གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ལོགས་སུ་ཁེར་རྐྱང་དུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཞིག་མེད་པས་སོ། །གལ་སྲིད་ང་ཚོར་གནས་སྟངས་དེ་ལ་གཏིང་ཟབ་པོའི་སྒོནས་ཧ་གོ་སྟེ་ཡིད་ཆེས་རྙེད་པ་ཞིག་བྱུང་ན། དེ་ནས་ཉེན་སྲུང་མེད་པ་དང་ཁེར་རྐྱང་གི་དཀའ་ངལ་རྣམས་རིམ་བཞིན་ཡལ་ནས་མེད་པ་ཆགས་འགྲོ་བ་ཡིན། དོན་དུ་ཞེད་སྣང་བྱེད་དགོས་ས་གང་ཡང་མེད་པར་ཆགས་འགྲོ་བ་ཡིན། ཡིན་ནའང་རྟག་པ་དང་རྟོག་རྡོག་ཡོད་པའི་ “ང་” དེ་བཤིག་ནས་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་ང་ཞེས་པ་ཞིག་རྩ་བ་མེད་ཟེར་བ་དང་། ང་མེད་པས་རང་གི་བྱེད་ལས་ལ་འགན་མེད་པ་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་ཆད་མཐའ་ལ་མི་ལྷུང་བ་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་སྐབས་འདིའི་དོན་ནི། ང་ཚོས་སོ་སོའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ག་འདྲ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་མེད་བཤད་མི་ཐུབ་ཀྱང་། གང་ཐུབ་ཀྱིས་བྱ་བ་བཟང་པོ་སྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པའི་དོན་ཡིན།
འདིར་བཤད་པ་ནི་སེམས་ཚོར་གྱི་ཉེན་སྲུང་མེད་པ་ལ་འདོང་ལེན་བྱེད་ཚུལ་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་ནི་བཤད་མི་དགོས་པ་དང་། དེ་མ་ཡིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པའི་ཉེན་སྲུང་མེད་པའི་རིགས་མང་པོ་ཡོད། དེ་དག་ལ་ཡང་ལྟོས་བཅས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་དབང་དུ་ “ང་” དང་ངའི་འགན་འཁྲི་ཞེས་པ་དེ་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོར་གནས་སྟངས་འདི་འདྲའི་སྐབས་སུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཉེན་སྲུང་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཚོར་ཞིག་སྟེར་བའི་དཔལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པའི་ཉེན་སྲུང་དང་ལྡན་པ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། དེ་དག་ལ་ང་ཚོས་གཅེས་སྤྲས་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས། ཡིན་ནའང་དེ་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་སེམས་ཚོར་གྱི་སྐབས་བཤད་ཟིན་པ་ལྟར། དངོས་པོའི་གནས་སྟངས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་མེད། དེ་ནི་ང་ཚོའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་དངོས་ཡོད་ནི་མཐའ་གཅིག་དུ་ང་ཚོའི་སྟངས་འཛིན་འོག་ཏུ་མེད་པར། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་དེས་ང་ཚོ་སྒེར་གྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཉེན་སྲུང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་སོགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན། གལ་ཏེ་དམར་ཤོག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཉམས་རྒུད་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚབ་ལ་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་གསར་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་གསར་པ་ཞིག་ཡོང་ཞིང་གནས་སྟངས་འགྱུར་བ་འགྲོ་བ་ནང་བཞིན་རེད། བྱས་ཙང་། དོན་ངོ་མར་ང་ཚོ་ལ་ཉེན་སྲུང་ཡོད་པ་དང་བརྟན་ཆའི་རང་བཞིན་ཞིག་སྤྲོད་མཁན་ནི། ཉེན་མེད་ཀྱི་ཁ་ཁ་ཕྱོགས་ཤིག་ཡོད་པ་དང་། གནས་ཚུལ་ག་འདྲ་ཞིག་བྱུང་ཀྱང་དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་ལག་ཆ་གང་མང་མང་སེམས་ནང་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་མི་ཚེ་འདི་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། མ་འོངས་པ་གང་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ཤེས་པས། ང་ཚོས་ཉེན་སྲུང་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་བར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཆོག་ཀྱང་། དེ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན།
དེར་མ་ཟད། ང་ཚོར་འདང་ངེས་བཞིན་པ་ཡོད་པ་དང་དུས་ལ་སླེབས་ན་འགྲིག་སོང་བསམ་པའི་ཆོག་ཤེས་ཡོད་དགོས། ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ཡོད་ཀྱང་། ད་དུང་ཉེན་སྲུང་མེད་པ་ཚོར་བའི་མི་ངོ་ཤེས་དེ་འདྲ་ཡོད། ཁོ་ཚོས། “ང་ལ་ས་ཡ་བཅུ་མེད། གལ་སྲིད་ང་ལ་ས་ཡ་བཅུ་ཡོད་ན། གཞི་ནས་ང་རང་ཉེན་སྲུང་དང་ལྡན་པ་ཚོར་ས་རེད།” ཅེས་ཟེར་གྱི་འདུག དེ་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཧ་ཅང་མི་སྐྱིད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་འདྲ་པོ་མ་ཡོང་བར་ཐབས་ཤེས་བྱེད་དགོས།
ང་ཚོས་མ་རིག་པ་རྩ་བ་ནས་སྤོང་ཐབས་བྱེད་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་རེད་དམ།
ཁྱེད་རང་གིས་དེ་ལ་དགག་པ་རྒྱག་ནས། “ང་ཚོ་སངས་རྒྱས་མ་རེད། ང་ཚོའི་ནུས་པ་ལ་ཚད་བཀག་ཡོད་པས། ང་ཚོའི་བྱེད་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་ཚད་ཤེས་མི་ཐུབ་ལ་མཐོང་མི་ཐུབ། དེ་བཞིན་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དོན་དམ་གྱི་གནས་ལུགས་གང་ཡིན་པ་ཤེས་མི་ཐུབ། དེར་བརྟེན་ང་ཚོ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མནར་རྒྱུ་ངེས་པ་རེད་དམ། ང་ཚོས་མ་རིག་པ་དང་རྨོངས་པ་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོ་ཐུབ་བམ།” ཞེས་ཟེར་སྲིད།
དེ་ལྟར་ང་ཚོ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་རྒྱུ་མིན་པ་ངེས་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་མ་རིག་པ་རྩ་བ་ནས་སྤོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པས་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྤོང་རྒྱུ་ནི་ལས་སླ་པོ་ཞིག་མིན་ལ་དེ་ལ་དུས་ཡུན་རིང་པོ་འགོར་བའི་རྒྱུད་རིམ་ཞིག་འགྲོ་དགོས་ཀྱང་། ང་ཚོའི་སེམས་ལ་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་རྟོགས་པ་དང་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་མཉམ་སྡེབ་བྱེད་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན། འོ་ན་ང་ཚོས་ག་རེ་བྱེད་དགོས་ཟེར་ན། རང་གི་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་དེ་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་ཐབས་བྱེད་དགོས་ཤིང་། ང་ཚོས་དང་པོ་ནས་སྤྱོད་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ག་རེ་ཡོང་ཏག་ཏག་ཤེས་ཀྱི་མེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ང་ཚོས་སྤྱོད་ལམ་དེ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཅན་གྱི་རྐྱེན་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་ཚང་མ་ཤེས་ཀྱི་མེད་པ་སོང་ཙོང་རེད། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཇི་ཙམ་མང་བ་ཤེས་ཐབས་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ནང་གི་རྟོགས་པ་འཕེལ་བ་དང་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ཤེས་རྒྱུ་དེ་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད། དེ་ལྟར་ཚོད་དཔག་དང་ཉམས་མྱོང་གཞིར་བྱས་ནས་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་གདོང་ལེན་ཡག་ཤོས་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་མིན་ཤེས་ཚོད་བྱེད་ཐུབ་ལ། དེ་ནས་མུ་མཐུད་དེ་རང་ཉིད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་ཀྱང་བྱེད་ཐུབ།
མི་ཞིག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་ལ། མི་གཞན་དེའི་སྐོར་དང་གནས་སྟངས་དེའི་སྐོར་སོགས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་ཪག་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ང་ཚོས་ནམ་རྒྱུན་ག་རེ་ཡོང་གི་ཡོད་པའི་འགྲོས་དེ་ལ་ཤེས་ཐབས་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་མི་དེས་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་སྟངས་ཀྱི་འགྲོས་དང་། དེ་ག་ནང་བཞིན་གནས་སྟངས་དེ་དང་མི་དེ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་བསམས་ནས་ཤེས་ཐབས་བྱེད་དགོས། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་མ་མཐར་ཡང་མི་དེ་ལ་འབྲེལ་བ་གང་འདྲ་བྱེད་དགོས་པ་དང་གང་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་འགའ་རྙེད་ཐུབ།
འདི་ནི་སེམས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ཞིག་ཡིན་པས། ང་ཚོ་ཚང་མར་ནུས་པ་དེ་དག་ཚང་མ་ཡོད། དུས་རྒྱུན་ང་ཚོས་གཡས་གཡོན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཚང་མ་དབང་པོ་ཤེས་པའི་སྟེང་དུ་ལེན་གྱི་ཡོད། ང་ཚོས་དེ་དག་ལ་དོ་སྣང་རྩ་ནས་མ་སྤྲད་པའམ་ཡིད་ལ་འཐད་པ་མི་ཡོང་བ་སྲིད་ཀྱང་། དབང་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་གྱུར་བའི་གཡས་གཡོན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཚང་མ་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ཙམ་མ་ཟད། ང་ཚོར་གནས་ཚུལ་དེ་དག་གི་འགྲོ་སྟངས་སམ་འགྲོས་དེ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ཡང་དག་པ་ལྡན་ཡོད། དཔེར་ན། ང་ཚོའི་མདུན་དེར་མི་གསུམ་ཡོད་པ་དང་དེ་དག་ཚང་མ་བུ་མོ་ཡིན་ན། ང་ཚོས་དེ་རྣམས་རིགས་གཅིག་ནང་བསྡུས་པའི་འགྲོ་སྟངས་དེ་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་ང་ཚོས་གནས་ཚུལ་རྣམས་བསྡུ་རུབ་བྱས་ནས་དེ་དག་སོ་སོའི་འགྲོ་སྟངས་ག་འདྲ་ཡིན་མིན་གོ་བ་ལེན་ཐུབ། དེ་ག་ནང་བཞིན་ང་ཚོས་སོ་སོའི་ལག་པ་གཡས་པ་འདི་གཡོན་པ་མིན་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་ཧ་གོ་བས། གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ་ཅིང་། དངོས་པོ་མི་འདྲ་བ་རྣམས་སོ་སོར་འབྱེད་ནུས་པ་དང་། ཕྲུ་གུ་མ་འབྱར་ལ་སྐད་ཆ་ཇི་ལྟར་ཤོད་དགོས་པ་དང་། མི་གཞོན་ནུ་དང་དར་མ་ལ་སྐད་ཆ་ཇི་ལྟར་ཤོད་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འབྱེད་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོ་དངོས་གནས་ཚོར་བ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མ་གཏོགས་དེ་གཉིས་ལ་སྐད་ཆ་ཤོད་སྟངས་གཅིག་བྱེད་མི་སྲིད་པས། ང་ཚོར་དེ་ལྟར་བསྟུན་མཁས་པའི་རང་བཞིན་དང་གཞི་རྩའི་ནུས་པ་མི་ཚང་མར་ཡོད།
སྐབས་འདིར་ཤོད་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ང་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་བྱེད་ལས་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་བྱེད་ཐུབ་པ་འདི་ནི་ “སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་” ༼བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་༽ ཞེས་འབོད་པའི་ང་ཚོའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཞིག་མཚོན་གྱི་ཡོད། ང་ཚོ་ཚང་མར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་སམ་རྒྱུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ཡོད་པ་སོང་ཙང་། འདིས་མཐའ་མར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱ་རྒྱུ་དང་སྦྱོང་བརྡར་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཞིག་ཡིན།
ཕྱོགས་བསྡོམས།
མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། འདི་ནི་ཐབས་ལམ་རྣམས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་པའི་ཆེད་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཚུལ་དེ་ཡིན། ཉོན་མོངས་རེ་རེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཚུལ་གྱི་ཐབས་ལམ་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས་དེ་དག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལག་ལེན་བསྟར་ཐུབ་པ་བྱེད་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གནས་སྟངས་འགའ་ཤས་ལ་ཐབས་ཤེས་གཅིག་གི་ཕན་ནུས་དེ་ཙམ་མེད་པའམ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་མི་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་བ་ཡིན། ཡིན་ནའང་སྐབས་དེར་ཐབས་ཤེས་མི་འདྲ་བ་གཞན་ཁ་ཤས་ཡོད་ན། གནས་སྟངས་བྱེ་བྲག་པ་དེར་ཕན་ནུས་ཆེ་བ་ཡོང་སྲིད་པ་ཡིན། ཡང་མཚམས་རེར། དཔེར་ན། ན་ཚ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་སྨན་མང་པོ་མཉམ་དུ་འདུས་ནས་བསྟེན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དམིགས་བསལ་ཉོན་མོངས་ཤུགས་ཆེན་བ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྐབས་ཐབས་ལམ་མང་པོ་མཉམ་འདུས་ཀྱིས་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་པ་དེ་འདྲའང་ཡོང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཇི་ཙམ་གྱི་ང་ཚོས་མང་བ་སྦྱངས་ནས་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་དཀའ་ངལ་གྱི་གནས་སྟངས་ལས་གཡོལ་ཐུབ་པ་དང་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་ཡོད།
འདིའི་ཆེད་དུ་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཀློག་རྒྱུ་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དངོས་གནས་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེར་ཁོང་གིས་གང་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་གཙོ་བོ་ནི། “ངས་ག་རེ་བྱས་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཚོར་འདི་དག་གིས་དབང་སྒྱུར་བྱེད་འཇུག་གི་ཡོད་དམ། ཉོན་མོངས་དེ་དག་ནི་དངོས་གནས་ཀྱི་ངའི་དགྲ་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ལ་རང་ངོས་ནས་སྟོབས་ཤུགས་མེད་རུང་། ངས་ག་རེ་བྱས་ནས་དེ་དག་སེམས་ནང་ཧ་ཅང་གནས་བདེ་པོ་བཟོ་གི་ཡོད་དམ། ནམ་ཞིག་ངས་ཉོན་མོངས་དེ་དག་རྩ་མེད་བཏང་ནས་སེམས་ནས་ཕྱིར་ཕུད་ན། དེ་ཚོ་ག་བར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་དམ། ཉོན་མོངས་དེ་དག་གིས་སྤྱིར་བཏང་གི་དགྲ་བོ་ནང་བཞིན་ཕ་རོལ་ཏུ་བསྡད་ནས་ཡང་བསྐྱར་ང་ལ་འཐབ་རྒོལ་བྱེད་ཐུབ་པའི་རྡོོག་རྡོག་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞིག་མེད།” ཅེས་བསམ་བློས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་རྒྱུར་དམིགས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བསམ་བློ་བཏང་ནས་གནད་དོན་དེ་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་རྙེད་པ་དེ་དཔེ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སེམས་ཚོར་དེ་དག་རྩ་མེད་གཏོང་རྒྱུའི་གཞི་རྩ་བརྟན་པོ་ཞིག་སྟེར་གྱི་ཡོད། སེམས་ཚོར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་དབང་དུ་མ་ཤོར་བ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་མི་ཚེའི་སྤུས་ཚད་ལེགས་ཏུ་གཏོང་ཆེད་འགན་འཁུར་ཡང་སྔར་ལས་ལེགས་པ་ལེན་ཐུབ།།