Budda wskazał sześć ważnych stanów umysłu, które musimy rozwijać, jeśli chcemy osiągnąć którykolwiek z pozytywnych celów w życiu. Są one zazwyczaj przekładane jako „doskonałości”, ponieważ poprzez udoskonalenie ich w pełni, tak jak to uczynili Buddowie, również my możemy osiągnąć wyzwolenie i oświecenie. Wolę nazywać je „dalekosiężnymi postawami” w zgodzie z ich sanskrycką nazwą, paramita, ponieważ przy ich pomocy możemy osiągnąć przeciwległy brzeg oceanu naszych problemów.
Nie utrzymujemy tych sześciu stanów umysłu jako tylko przyjemnie wyglądającego spisu. Są one bardziej stanami umysłu, które musimy spleść ze sobą i stosować zajmując się swoim życiem codziennym. Zgodnie z trzema poziomami motywacji podanymi w lam-rim (stopniowana ścieżka), rozwijanie ich teraz we własnym życiu przynosi ogromny pożytek:
- Pozwalają nam unikać problemów i rozwiązywać je.
- Pomagają pozbywać się przeszkadzających emocji i stanów umysłu.
- Umożliwiają najlepiej pomagać innym.
Kiedy ćwiczymy się w rozwijaniu owych pozytywnych postaw, musimy pamiętać o jednym lub kilku z tych celów. Daje to nam silny bodziec do nie przerywania pracy nad dalszym wzmacnianiem ich.
1. Hojność
Hojność to gotowość dawania innym tego, co jest im potrzebne. Płyną z niej następujące pożytki:
- Daje nam poczucie własnej wartości, że posiadamy coś do dania innym, co pomaga nam unikać lub pokonywać problem niskiej samooceny i przygnębienia.
- Pomaga przezwyciężyć przywiązanie, skąpstwo i sknerstwo, które są nieszczęśliwymi stanami umysłu, przynoszącymi powtarzające się problemy.
- Pomaga tym, którzy są w potrzebie.
2. Samodyscyplina etyczna
Samodyscyplina etyczna to powstrzymywanie się od destrukcyjnego postępowania, poprzez zdawanie sobie sprawy z jego wad. Jej pożytki to:
- Pozwala nam unikać wszystkich problemów powstających ze szkodliwego działania, mówienia i myślenia. Tworzy podstawę zaufania ze strony innych, co jest fundamentem prawdziwej przyjaźni z nimi.
- Pomaga przełamać przymusowe negatywne zachowania i rozwijać samokontrolę, prowadząc do spokojniejszego, bardziej stabilnego stanu umysłu.
- Zapobiega krzywdzeniu innych.
3. Cierpliwość
Cierpliwość to zdolność znoszenia trudności bez wpadania w gniew czy w zdenerwowanie. Płyną z niej następujące pożytki:
- Pozwala unikać robienia niemiłych scen, gdy rzeczy idą źle lub gdy inni popełniają błędy.
- Pomaga przezwyciężać gniew, niecierpliwość i nietolerancję, które są przeszkadzającymi stanami umysłu. Możemy zachowywać spokój w obliczu trudności.
- Pozwala lepiej pomagać innym, ponieważ nie gniewamy się na nich, kiedy nie podążają za naszymi radami, popełniają błędy, działają lub mówią irracjonalnie lub dają nam wycisk.
4. Wytrwałość
Wytrwałość to bohaterska odwaga nie poddawania się, kiedy sprawy się gmatwają, lecz kontynuowania wysiłku konsekwentnie, do końca. Płyną z niej następujące pożytki:
- Daje nam siłę do zakończenia tego, co rozpoczęliśmy, bez zniechęcania się.
- Pomaga pokonać uczucie niedoskonałości i leniwego ociągania się, kiedy rozpraszamy się trywialnymi rzeczami.
- Pozwala na osiąganie powodzenia w najtrudniejszych zadaniach i powstrzymuje od rezygnowania z pomagania tym osobom, którym najtrudniej pomóc.
5. Stabilność umysłu (Koncentracja)
Stabilność umysłu (koncentracja) jest stanem umysłu całkowicie wolnego od myślowego błąkania się, otępienia i emocjonalnego pobudzenia. Płyną z niej następujące pożytki:
- Pozwala utrzymywać skupienie na dowolnej rzeczy, którą wykonujemy, byśmy mogli unikać pomyłek i wypadków.
- Pomaga to przezwyciężać stres i lęk, oraz nadmierne podekscytowanie, oderwanie czy wzburzenie emocjonalne.
- Pozwala skupiać się na tym, co mówią inni i jak się zachowują, byśmy mogli lepiej widzieć, jak im pomóc.
6. Rozróżniająca świadomość (mądrość)
Rozróżniająca świadomość (mądrość) to stan umysłu rozróżniającego poprawnie i pewnie rzeczy odpowiednie od nieodpowiednich oraz prawidłowe od nieprawidłowych. Płyną z niej następujące pożytki:
- Pozwala widzieć jasno i prawidłowo, co robić i jak się zachować w danej dowolnej sytuacji, powstrzymując nas od zrobienia czegoś, czego będziemy później żałować.
- Pomaga przemóc brak zdecydowania i wewnętrzny zamęt.
- Pozwala trafnie analizować położenie innych, tak że wiemy, co powiedzieć i zrobić, by było to najbardziej pożyteczne.
Aby włączyć napisy, proszę kliknąć na ikonę „Napisy” w prawym dolnym rogu ekranu. Aby zmienić język napisów, proszę kliknąć na ikonę „Ustawienia”, następnie kliknąć „Napisy” i wybrać preferowany przez siebie język.