Бодьсадвын гучин долоон гарын авлага

(1) Олдохуйяа бэрх чөлөө, учралын сал онгоцноо(хүний төрөл) суусан энэ үед ашид гарах орчлонгийн зовлонгийн далайгаас өвөр хийгээд бусдыг гэтэлгэхийн тулд мятралгүй өдөр шөнөдсонсох, санах, бясалгах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(2) Ураг садангийн зүгт шунан тачаах нь өөрийг ус мэт хөлбөрүүлэх уршигт дайсны зүгт уурлан хилэгнэх нь гал мэт дүрэлзэх авах, гээхийг умартах мунхагийн эрхээрхаранхуйд автах аавын нутгийг орхин одох нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(3) Алив мугуйд орноос (хүн ба юмс) өөрийг чөлөөлснөөр нисваанис саарч алгасангуй (санаа огцом, самуурамтгай) үгүйгээр буяны сэтгэл аяндаа арвидах ухаан цэлмэснээрном дор итгэл төрөх аглагийг шүтэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(4) Өнө удаан ханилсан садан хийгээд нөхдөөс нэг нэгээр хагацах өчнөөн зовж хураасан эд эдлэлээ орхих зочин сэтгэл түр буудалласанбиеийг орхин одох зөвхөн энэ насанд шүтэхийг хорих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(5) Нөхөрлөвөөс гурван хор улам арвидах сонсох, санах, бясалгахынүйл доройтох асрахуй хийгээд нигүүлсэхүй үгүй болох саар муу нөхрийг тэвчих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(6) Шүтсэнээр гэм барагдах, эрдэм шинийн саран мэт арвидах буяны садан түүнийг өөрийн биеэс илүү эрхэмлэн барих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(7) Өөрөө ч бас орчлонгийн гянданд машидхүлэгдсэн ертөнцийн тэнгэр хэнийг авран чадах тиймийн тул хуурмаггүй авралын орон чухаг гурван эрдэнээс өвч сэтгэлээр аврал эрэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(8) Тэсэшгүй бэрх муу заяаны зовлон бүхэн нь хилэнцэт үйлийн үр хэмээн чадагч бурхан бээр номлосон тул аминд тулавч хилэнцийн үйлийг хэзээ ч үл үйлдэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(9) Хамаг гурван ертөнцийн амгалан жаргалан нь өвсний шүүдэр мэт нэгэн хоромд эвдрэх жамтай тул хэзээ ч үл урвах нирвааны дээд амгаланг хичээнгүйлэн сонирхох нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(10) Эхлэл үгүй цагаас над дор энэрэлт эх болсон тэдгээр амьтад зовох бөгөөс гагц өөрөө амгалангаар юу хийх вэ? Тиймийн тул тоолшгүй амьтныг гэтэлгэх төгс бодийнсэтгэл төрүүлэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(11) Хамаг зовлон бүхэн гагц өөрийн амгаланг хүсэхээс гарах харин төгс гэгээрсэн Бурхадбусдад амгалан хүсэхээс төрөх тиймийн тул өөрийн амгаланг бусдын зовлонг авах сэтгэлээр үнэнхүү арилжих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(12) Хэн нэгэн бээр хомхой сэтгэлийн эрхээр хураасан эдлэлийгхулгайлах хийгээд хулгайлуулах дор түүнд бээр өөрийн бие, эд эдлэл, гурван цагийн буян бүхнийг зориулах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(13) Өөрт гэм алдаа өчүүхэн үгүй атал өрөөл бусад толгой таслах боловч энэрэн нигүүлслийн эрхээр түүний хилэнцийн үрийг өөрт авах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(14) Алин зарим нэгэн өөрийгэлдэв яруу бусаар хэдий бүхий газар орноор хэрэн муулавч асрахуйн сэтгэлээр түүний хариуд тэр хүмүүний эрдмийг өгүүлэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(15) Хэн нэгэн бээр хурсан олны дунд гэмийг уудлан, асар муу үгийг өгүүлбээс түүнийг буяны садан багш хэмээн сүслэн мөргөх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(16) Өөрийн хүү мэт энхрийлэн асарсан нэгэн бээр өөрийг дайсан мэт үзэвч өвчинд энэлсэн үрээ асрах эх мэт үлэмж сэтгэлээр түүнийгасран хайрлах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(17) Өөртэй адил сацуу эсвэл дорд нэгэн амьтан бээр омог дээрэнгүйн эрхээр өөрийг доромжлон муушаавч өөрийн багшийн адилаар түүнийг оройдоо залан сүслэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(18) Ахуй амьдрал ядуу бөгөөд ямагт хүнд басамжлуулж хүчир хатуу өвчнөөр шаналах хийгээд ад зэтгэрээр хорлогдовч амьтан бүхний хилэнц, зовлонг өөртаван үл мохох нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(19) Үргэлж сайнаар магтагдаж олон амьтан оройгоор бөхийх, (Эдийг сахигч) Бясман тэнгэрийн (Намсрай бурханы) адил эд эдлэл олох хэдий ч орчлонгийн цог учрал нь шим үгүйг таньж хэзээдомог үгүй орших нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(20) Өөрийн өслөх сэтгэлийг эс номхотговоос нэг гадаад дайсныг номхотговч, дахин өөр нэгэн гарах тул асрахуй хийгээд нигүүлсэхүйн цэргийн өмгөөр өөрийн сэтгэлийг номхотгох нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(21) Хүсэл өдөөх орон нь давст усны адил хэдий чинээ (түүнийг) эдэлнэ төдий хэрээр(түүгээр) цангах нь нэмэгдэх тул шунал тачаалыг ихэсгэхэд таваар бүхнийг учирсан даруйд тэвчих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(22) Юмс хэрхэн үзэгдэвч тэр нь сэтгэлээс гарах сэтгэл нь угаас сэтгэлийн туурвилаас тусдаа чанарт тул юмс хэрхэн оршихыг онож таньснаар үзэгдэх үзэгдэл, үзэх сэтгэлийг үнэнд үл баримтлах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(23) Сэтгэлд зохистойалив зүйлтэй учирваас хэдий тэр нь зун цагийн солонго адил сонин үзэсгэлэнтэй харагдавч түүнийг үнэнд үл үзэх бөгөөд шунал тачаалыг үл төрүүлэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(24) Элдэв зовлон нь зүүдэнд үр ач үхэх адил бөгөөд эндүү ийм үзэгдэл бүхнийгүнэнд баримтлах нь тусгүй гарз тул үл зохилдох(муу) нөхцөл лүгээ учрахын цагт түүнийг эндүү хэмээн үзэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(25) Гэгээрлийг хүсвээс биеэ ч өргөх хэрэгтэй болбоос гадаад эд зүйлийг өгүүлэхийн хэрэг юун? Тиймийн тул үйлийн(ач) үр горилох хийгээд хариу тус үл эрэлцэн өглөгийг өгөх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(26) Ёс зүйн зарчим үгүйгээр өөрийн хэргийг ч бүтээж үл чадах аваас бусдын хэргийг бүтээнэ хэмээх нь инээдэм болох тул орчлонгийн элдэв санаа(дуршил)үгүйгээр ёс зүйн хувийн сахилга батыг сахих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(27) Бодьсадва нь арвин их буянд зорих ба хорлол хүргэгч тэдгээр нь эрдэнийн гуу сан лугаа адил тул бүхэнд дайсагнах хийгээд эгдүүцэх үгүйгээр тэвчээрийг дадуулах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(28) Зөвхөн өөрийн тусыг бүтээгч шравака, пратекабудда нар боловч толгойдоо гарсан түймрийгунтраах мэт ихэд хичээхийг үзээд төөрөлдсөн хамаг амьтны тусад эрдэм бүхний эх сурвалж болсон хичээнгүйд суралцах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(29) Амирлан оршихуйд баттайсуурилсан үлэмж үзлээр нисваанист хандлага, сэтгэлийг дарж чадахыг танин мэдээд дүрсгүй орны дөрвөн тэгш агуулахуйн бясалгалаас давах сэтгэлийн төвлөрөлд суралцах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(30) Билгүүн үгүйгээр бусад таван чанадаар төгс гэгээрлийн хутагт хүрч үл чадах тул уранарга төгөлдөр бөгөөд гурван орныг буруу үл үзэх Билгүүний чанадад хүрэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(31) Өөрийн эндүүрлийг өөрөө эс шинжвээс номтны дүрээр ном бусыг үйлдэжболох тул үргэлжид өөрийн эндүүрлийг шинжин арилгах нь Бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(32) Нисваанисын эрхээр бодьсадва бусдын гэмийг дурдан өгүүлбээс өөрөө ямагт доройтох тул их хөлгөнд оршсон бодгалийн гэмийг үл өгүүлэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(33) Олз, хүндлэлийн их багаар өвөр зуураа тэмцэлдвээс сонсох, санах хийгээд бясалгах нь доройтох тул өглөгийн эзэн, өмөг садан, өөр бусдын гэрт өмчлөн тачаахыг тэвчэх нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(34) Бусдын сэтгэлийг холтгон хямруулагч ширүүн үгээр бодьсадвын явдал ёс доройтох тул бусдын сэтгэлд үл зохилдох ширүүн үгийг тэвчих нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(35) Нисваанист дадваас ерөндөгөөр буцаахад бэрх болох тул анхаарал, сэрэмж төрүүлэн ерөндөгийн мэсийг барьж тачаал тэргүүтэй нисваанисыгтөрсөн даруйд дарах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(36) Товчилбоос хаана явж, юуг үйлдэвч өөрийн сэтгэлийн ахуй үес ямар байна хэмээн үргэлжид дурьдал хийгээд сэрэмжийг агуулснаар бусдын тусад шамдах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

(37) Энэ мэт хичээлээр бүтээсэн буян бүхнийг тоолшгүй олон амьтны зовлонг арилгахын тулд гурван орныг таньсанмашид ариун билгүүнээр гэгээрлийн хутагт зориулах нь бодьсадвын нэг бүтээл мөн.

Судар, тарни, шастирт үзүүлсэн утга хийгээд дээд төрөлхтөн нарынайлдварыг даган барьж бодьсадвын энэхүү гучин долоон бүтээлийг бодьсадвын мөрд орогсдын тусад найруулав.

Ухаан дорд бөгөөд эрдэм хомс тул олон мэргэдийн тааллыг баясгах утга уянга үгүй авч судар хийгээд дээдсийн сургаалд шүтсэн тул бодьсадвын бүтээл эдгээр нь эндүүрэггүй хэмээн сэтгэнэ.

Тийн боловч бодьсадвын агуу их явдлууд нь оюун дорд миний мэтэд гүн бөгөөд ойлгоход бэрх тул харшлах хийгээд үл барилдах тэргүүтэй гэмийн чуулганыг дээдсүүд бээр хүлцэн соёрхно уу.

Үүнээс хурах буянаар амьтан бүхэн үлэмжийн чанагуух хийгээд янагуух бодь сэтгэлээр сансар, нирвааны хязгаарт (аюулд) хэзээ ч үл орших Итгэлт Авалокитешвара лугаа адил тэгш болтугай.

Өөрийн хийгээд бусдын тусад эш, ухааныг өгүүлэгч багш, тойнхувраг Тогмэ бээр Нгүлчүгийн Ринчэн агуйд үүнийг найруулан зохиов.