Odpowiedzialność społeczna i ochrona środowiska

Tematem tej dyskusji panelowej jest porównanie podejścia religii teistycznych i nieteistycznych do nauczania własnych wyznawców etyki, jako podstawy dla brania społecznej odpowiedzialności ogólnie za dobro wspólne, a szczególnie za ochronę środowiska.

Wideo: XIV Dalaj Lama — „Troska o nasze globalne środowisko”
Aby włączyć napisy, proszę kliknąć na ikonę „Napisy” w prawym dolnym rogu ekranu. Aby zmienić język napisów, proszę kliknąć na ikonę „Ustawienia”, następnie kliknąć „Napisy” i wybrać preferowany przez siebie język.

Buddyzm

  • Nacisk idzie na zrozumienie rzeczywistości i – w oparciu o nie – na współczucie wobec wszystkich żywych istot.
  • Rzeczywistość jest taka, że środowisko i żyjące w nim istoty nie istnieją niezależnie od siebie. Są od siebie współuzależnione.
  • Samo nasze przetrwanie zależy od przetrwania środowiska naturalnego.
  • Stan środowiska oddziałuje na każdego na planecie, ponieważ wszystkie jej ekosystemy oddziałują ze sobą tworząc jeden globalny ekosystem.
  • Tak samo jak my pragniemy zdrowego, trwałego życia dla siebie i naszej rodziny – chcą tego wszyscy pozostali żyją cyna tej planecie.
  • Tak samo jak sami pragniemy wolności od katastrof środowiskowych, pragną tego wszyscy pozostali. Wszyscy jesteśmy w tym równi.
  • Takie myślenie i zrozumienie jest podstawą dla rozwijania powszechnego współczucia oraz brania odpowiedzialności w swoich osobistych zachowaniach za dbałość o środowisko.
  • Kroki, jakie każdy z nas podejmuje dla ochrony środowiska, przyczyniają się do poprawy ogólnego jego stanu.

Stary Testament

  • Bóg stworzył środowisko i wszystkie istoty w nim.
  • Według Księgi wyjścia, rozdział 23, wiersze od 10 do 12, Bóg pozwala rodzajowi ludzkiemu obsiewać ziemię i zbierać jej płody przez sześć lat z rzędu. Lecz każdego siódmego roku Bóg nakazuje ludziom zostawić pola w spokoju, żeby biedni mogli zbierać to, co wyrośnie dziko i zjeść to sami, zaś to co pozostanie, mogło by być zjedzone przez dziką zwierzynę pól. To wskazuje na potrzebę unikania nadmiernego eksploatowania ziemi z powodu chciwości czy nadmiernej produkcji, jak również na potrzebę dbałości o dziką przyrodę.
  • Bóg pozwolił także ludziom pracować przez sześć dni, lecz siódmego dnia muszą oni odpoczywać, aby mogły odpocząć również ich woły i osły. To wskazuje na okazywanie dobroci i wyrozumiałości wszystkim zwierzętom, dawanie im tych samych praw do zdrowego życia, jakie mają ludzie.

Koran

  • Bóg stworzył wszystko na ziemi i w niebiosach,łącznie z wszystkimi zwierzętami, jako dar do używania przez ludzkość. Stworzył rodzaj ludzki, żeby ten mógł go czcić poprzez znakomite czyny posługi na rzecz wszystkich bożych stworzeń.
  • Według Koranu, 50:7-8, oglądając stworzenia boże powinno się pamiętać o Bogu, który je stworzył w swej dobroci, wspaniałości i miłosierdziu.
  • Chronienie środowiska i praca na rzecz wspólnego dobra są więc sposobami niesienia posługi bożym stworzeniom, a zatem są formami czczenia Boga.

Mengcy (Mencjusz)

  • W swojej dyskusji z Królem Huei z Liang (梁惠王), Mencjusz radzi mu, że jeśli nie lekceważy się właściwej pory na orkę, to ludzie będą mieć nawet więcej niż wystarczająco dużo jedzenia. Jeśli w jeziorach i stawach nie używa się sieci o zbyt drobnych oczkach, to ludzie będą mieć nawet więcej niż wystarczająco dużo ryb i żółwi do jedzenia. Jeśli toporów i maczet używa się w lasach górskich tylko w odpowiedniej porze, to ludzie będą mieć do użytku nawet więcej drewna, niż wystarczy. Jeśli podejmie się wszystkie te miary, to będziesz odpowiednim królem.
  • Mencjusz ostrzegł również króla przed jego katastrofalnym podejściem: “Twoje psy i świnie zjadają pożywienie, które mogliby jeść ludzie, gdybyś nie czynił żadnych ograniczeń, zaś kiedy nie rozdajesz ziarna – ludzie umierają z głodu na ulicach”. Możemy rozszerzyć to ostrzeżenie na niepohamowane użytkowanie ziemi pod uprawę paszy dla zwierząt, których mięso spożyją ludzie zamożni, podczas gdy wielu ludzi na świecie umiera z głodu.

Z tego krótkiego przeglądu możemy widzieć, że zarówno teistyczne, jak i nieteistyczne religie dostarczają wspólnej etycznej podstawy dla brania społecznej odpowiedzialności za ochronę środowiska. Choć za tą podstawą stoją różne przekonania teologiczne i filozoficzne, to ich cel i skutek jest ten sam.

Top