บางครั้งเรารู้สึกหลงทาง ไม่รู้ว่าจะจัดการปัญหาที่ท้าทายในชีวิตได้อย่างไรดี รวมทั้งการที่จะบรรลุผลและเป้าหมายที่ดีได้ แม้แต่กระทั่งเราสะดุดคลําทางว่าจะ เข้ากับเพื่อนๆได้อย่างไรดี เมื่อเรามองดูคำสอนพุทธศาสนาแนวจารีต เราพบคำแนะนำ ในแนวทางปฏิบัติเป็นจำนวนมาก ที่กล่าวได้ว่าเป็นประโยชน์กับทุกคน ทุกเวลา ทุกสถานที่และทุกวัฒนธรรม
คุณสมบัติในการปลูกฝังเพื่อช่วยผู้อื่น
- มีความเมตตากรุณาเป็นที่มั่น ที่จะให้ทั้งเวลา คำแนะนำ ความช่วยเหลือและสิ่งของ
- มีวินัยกับตนเอง พึงหลีกเลี่ยงหนทางที่นำไปสู่ความประพฤติที่เสื่อมทางวาจา และการกระทำ และยินยอมพร้อมใจช่วยเหลือผู้อื่นตราบเท่าที่จะทำได้
- มีความอดทนอดกลั้น ในการช่วยเหลือผู้คนด้วยความยากลำบาก ไม่โกรธ ไม่รำคาญหรือหงุดหงิด
- มีความกล้าหาญและอดทน มีความมุ่งมั่นไม่ท้อถอย แม้ว่าจะยากลำบากก็ตาม
- มีความมั่นคงทางอารมณ์และจิตใจ จิตใจเป็นหนึ่งเดียว ไม่วอกแวก
- เห็นและแยกแยะให้ออกว่าอะไรคือคุณอะไรคือโทษหรืออันตราย อะไรที่เหมาะสมที่ควร และอะไรที่ไม่เหมาะไม่ควร
ทางที่มีอิทธิพลต่อผู้อื่นในทางดีงาม
- มีความกรุณา เป็นผู้ให้ทั้งเวลา ความใส่ใจและพละกำลัง
- พูดด้วยความเมตตา มีสติทั่วพร้อม ไม่เพียงแต่ว่าจะพูดเรื่องอะไร แต่เมื่อพูดไปแล้ว จะมีผลกับคนอื่นอย่างไร
- มีวาจาและการกระทำที่ดีงาม ส่งเสริมแนะนำผู้อื่นให้เขาพัฒนาในทางที่ดีงาม
- เป็นตัวอย่างที่ดี โดยปฏิบัติตามอย่างที่ตนเองพูด
วิธีบรรลุผลและเป้าหมายที่ดีงาม
- มีเป้าหมายที่ชัดเจน เป้าหมายนั้นต้องเป็นจริงสมเหตุสมผล มีความเป็นไปได้ เเละมีความมั่นใจในศักยภาพของตนที่จะสำเร็จในเป้าหมายนั้น
- มีวินัยควบคุมตน มุ่งไปที่เป้าหมายเพียงอย่างเดียว ไม่วอกแวกเพราะจะไม่บรรลุผล
- มีความกรุณา เสียสละเวลาและแรงกายเพื่อบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้
- เปิดใจกว้าง ศึกษาเรียนรู้อยู่ตลอดเวลา เพื่อยังผลให้บรรลุเป้าหมายที่วางไว้
- รักษาเกียรติและศักดิ์ศรีแห่งตน ไม่กระทำการใดๆที่จะเสื่อมเสีย กลายเป็นอุปสรรค ขัดขว้างในการบรรลุเป้าหมายนั้น
- ระมัดระวังต่อพฤติกรรมที่ขาดการรับผิดชอบ อันส่งผลต่อการทำงานเป็นหมู่คณะ
- รู้เห็นพิจารณาอย่างแยบยลว่า อะไรดี อะไรเป็นโทษ หรือเป็นอุปสรรคขัดขวาง ความเจริญก้าวหน้า
คุณสมบัติในการบรรลุผลและเป้าหมายที่ดี
- มีความพอเพียง ตั้งเป้าหมายที่เป็นไปได้ ไม่โลภเอาในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
- ไม่โกรธเคือง หรือประสงค์ร้ายต่อผู้อื่น เมื่อมีข้อผิดพลาดเกิดขึ้น
- มุ่งไปสู่เป้าหมายและประโยชน์ที่พึงได้เพื่อบรรลุผลสำเร็จ
- ควบคุมอารมณ์และจิตใจให้สงบมั่นคงในทุกสถานการณ์
- พึงระลึกเสมอว่าสรรพสิ่งเปลี่ยนแปลง อารมณ์และจิตใจก็เช่นเดียวกัน ดังนั้นควรพัฒนาสุขภาพจิตและอารมณ์ไปในทางที่ดี
- ทำใจให้สงบต่อผลที่ออกมาเมื่อได้ทำดีที่สุดแล้ว
วิธีการควบคุมตน
- ไม่ควรจะทำการตัดสินใจใดๆในยามที่สิ้นท่าหมดหนทาง เพราะเราจะยอมทำในสิ่งที่ขาด กับหลักการของตน และจะเสียใจในภายหลัง
- พึงหลีกเลี่ยงการมีความสัมพันธ์ทางเพศกับผู้อื่นนอกจากคู่ครองตน เพราะจะเกิดปัญหา และความยุ่งยากตามมา
- อย่าดิ้นร้นทะเยอทะยานในตำแหน่งอาชีพการงานที่สูง แต่เต็มไปด้วยความรับผิด ชอบมากมาย เพราะจะเสียทั้งเวลาและพลังงานของตนไปอย่างมาก
- ไม่ควรให้ผู้อื่นมีอำนาจหรืออิทธิพลเหนือตน จนต้องละทิ้งนิสัยที่ดี เช่นท่านเคยมีนิสัยที่ดีในการกินที่ถูกสุขลักษณะ ไม่สูบบุหรี่ ออกกำลังกาย ไม่งั้นแล้วสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีจะเสื่อมเสียลง
- อย่าสมัครหรือผูกมัดตนเองทำในสิ่งที่ทำไม่สำเร็จเพราะจะสูญเสียความมั่นใจในตน
- เว้นจากการกระทำที่ประมาทเลินเล่อ เพราะจะส่งผลร้ายมาให้
คุณสมบัติในการพัฒนาตนให้หลีกหนีจากปัญหาในยามท้าทาย
- ควบคุมตน ไม่ตื่นตระหนกตกใจง่าย เมื่อมีคนสรรเสริญหรือครหา
- พึงมีสติระลึกทั่วพร้อมอยู่เสมอ ไม่พึ่งพิงบุคคลที่รักที่ชอบ และโกรธเกลียดคนที่ชัง
- ไม่ประพฤติตนที่ขัดกับหลักการที่ดีที่ถูกต้อง
- ไม่หลงใหลในวัตถุสิ่งของหรือความมั่งคั่ง จนลืมหรือทิ้งเป้าหมายสำคัญของตน
- ไม่เสียใจหรือโทษตนเองในยามเจ็บป่วย แต่ถือเอาสิ่งนั้นเป็นพลังก้าวข้าม และพัฒนาตนให้เข้มแข็งอดทนจากภายใน
- พยายามเอาชนะอุปสรรคข้อด้อย หรือข้อจำกัดของตน และพัฒนาตนให้เกิดศักยภาพเต็มที่ทุกเวลา