ལམ་གྱི་རིམ་པ་མདོ་ཙམ་དུ་བསྟན་པ།

སྐད་ཡིག་གཞན།

༼༡༽ མདོ་ཕྱོགས་ཉམས་ལེན་གྱི་བསླབ་བྱ།

གླེང་གཞི།

༄༅། །ན་མོ་གུ་རུ་མཉྫུ་གྷོ་ཥཱ་ཡ།

ཐབས་བཟང་དུ་མས་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཚུལ། །རིང་ནས་གོམས་པས་ཕྲ་བའི་གནས་རྣམས་ལའང༌། །དྲི་མེད་མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ། །ཟླ་མེད་སྨྲ་བའི་མཆོག་དེས་རྟག་ཏུ་སྐྱོངས། །

དང་པོར་གསུང་རབ་མང་དུ་ཐོས་པ་བཙལ། །དེ་ནས་ལེགས་པར་བཤད་པས་བསྟན་པ་སྤེལ། །ཐ་མར་སྒྲུབ་ལ་རིང་དུ་བརྩོན་མཛད་པའི། །བཤེས་གཉེན་བཟང་ཁྱོད་ཡུན་རིང་ཞབས་བརྟན་ཅིག །

མ་འདྲིས་མཛའ་བཤེས་དེ་ཡིས་གཙུགས་པའི་ཐུགས། །བདག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི། །ཕྲིན་ཡིག་སྙན་པ་ཕུན་ཚོགས་ལྗོན་པ་ཡི། །འབྲས་བུ་བཟང་པོའི་སྐྱེས་བཅས་སྤྲིངས་པ་འཕྲོད། །

སྤྲིན་ཆེན་ཆུ་ཡིས་རྒྱ་མཚོར་ཇི་བཞིན་དུ། །ལེགས་བཤད་གཏམ་གྱིས་ངོམས་པར་མ་གྱུར་པས། །ད་དུང་རིམ་པ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ། །ཡི་གེར་བཀོད་པ་སྒྲིངས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་བྱུང༌། །འབབ་ཆུའི་རྒྱུན་གྱིས་རྫིང་བུ་ཆུང་ངུ་བཞིན། །བློ་གྲོས་ཆུང་ངུ་ཐོས་པས་དགང་སླ་མོད། །བློ་གྲོས་རྒྱ་ཆེ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད། །ངོ་མཚར་གཏམ་གྱིས་ཚིམ་པ་མེད་པ་མཚར། །

དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཐོས་པ་ཉུང༌། །བློ་གྲོས་ཆུང་ཞིང་སྦྱོར་བ་དམན། །ཚིག་འགའ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ཡི་དོན། །སྒྲུབ་ལ་ཤིན་ཏུ་ལྷོད་གྱུར་པ། །བདག་འདྲས་དམ་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཐུགས། །རངས་པར་བགྱིད་པའི་རྔོ་མི་ཐོག །འོན་ཀྱང་རླུང་གིས་བསྐུལ་བ་ན། །རང་ལ་མཐུ་ནི་ཡོད་མིན་པའི། །ཤིང་བལ་རྣམས་ཀྱང་འདབ་བཟང་ལ། །འགྲན་པ་བཞིན་དུ་བགྲོད་པ་ལྟར། །དམ་པའི་གསུང་གིས་ལེགས་བསྐུལ་བས། །བདག་གིས་མདོ་ཙམ་གསོལ་བར་བྱ། །  

མཚན་ཉིད་ལྡན་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ།

དེ་ལ་འོ་སྐོལ་དལ་བའི་རྟེན་བཟང་པོ་ནི་རྙེད། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ནི་མཇལ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོས་ནི་བཟུང༌། བླང་དོར་ལ་དཔྱོད་པའི་བློ་ཡི་མཐུ་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར། རྟེན་བཟང་པོ་འདི་ལ་སྙིང་པོ་ཞིག་ངེས་པར་བླང་འཚལ།

དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ལ་རག་ལས་ཀྱང༌། བསམ་པ་བཟང་བ་ཙམ་གྱིས་ཞུགས་པས་མི་ཆོག། བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཤེས་པ་འམ། ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཁྲིད་པ་ལ་ངེས་པར་ལྟོས་པ་ཡིན།

དེ་ཡང་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་མཁས་པ། གྲངས་ངེས་ལ་མཁས་པ། གོ་རིམ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་དགོས་ཏེ་འདི་ལྟར། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པ་དང༌། ཡིན་པ་ལ་མ་ཡིན་པར་འཁྲུལ་ན། སྨན་ལོག་པར་སྦྱར་བ་ལྟར་དེས་བསྟན་པའི་ལམ་སྒྲུབ་ཀྱང་དོན་དུ་མི་འགྱུར་བས་གནོད་པ་བྱིན་པ་ལས་གཞན་དུ་ཕན་བཏགས་པ་མེད།

ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ལེགས་པར་ཤེས་ཀྱང་ལྷག་པ་མི་དགོས་པ་དང༌། མ་ཚང་བས་མི་ནུས་པའི་གྲངས་ངེས་མི་ཤེས་ན་དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་དགོས་ངོ་ཤེས་པ་རྣམས་ཆད་ནས་འགྲོ་ཞིང༌། མི་དགོས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲུབ་པའི་ལྷག་པ་ཅིག་འོང་བས་གནད་དུ་མི་འགྲོ། །

ངོ་བོ་དང་གྲངས་ཀྱི་ངེས་པ་ཤེས་ཀྱང་དང་པོ་དང༌། བར་དང་ཐ་མར་གང་ནས་འཁྲིད་པའི་བློའི་རིམ་པ་དང་སྦྱོར་མི་ཤེས་ན་སྨན་ཡིན་སྙམ་པ་དང༌། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་སྨན་བཟང་པོ་ཡིན་པས་ན་བའི་ཕྱིར་ནད་པ་འདི་ལ་བཏང་དུ་རུང་སྙམ་ནས་བཏང་བ་ན་སྨན་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཕན་མི་ཐོགས་པར་མ་ཟད་སྲོག་འཕྲོག་པའི་གནོད་པ་ཆེན་པོ་སྟེར་བ་ལྟར། འདི་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པས་སྙམ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀྱང་ཆེས་ཟབ་པ་ཡིན་པས་འདི་བསྟན་པ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ནས་དེས་ཁྲིད་པ་ན། གོ་རིམ་ལ་བབ་ན་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་སྟེར་ཡང༌། གོ་རིམ་ལ་མ་བབ་ན་ཡོན་ཏན་མི་སྟེར་བར་མ་ཟད་བདེ་འགྲོ་དང་ཐར་པའི་སྲོག་འཕྲོག་པའི་རྒྱུར་འགྲོ་བས་ན། ཁྱད་པར་དུའང་གོ་རིམ་ལ་མཁས་དགོས་པ་ལགས།

དེ་ལྟ་བུའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ལ་མཁས་པ་ཡང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཅིག་གིས་འཕྲིག་བསྐུར་ཞིང་ཁྲིད་པས། རྩོམ་པ་པོ་ཚད་ལྡན་གྱིས་བརྩམས་པའི་གཞུང་ཆེན་པོ་རྣམས་ལའང་ཁོལ་འདོན་ཙམ་རེར་མ་སོང་བའི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པ་ཅག་ལ་འོང་བ་ཡིན། དེས་འཁྲིད་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མན་ངག་མདོར་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི། གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་ནས་བཏུས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ན།

མན་ངག་གི་དོན་ཡང་གཞུང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། དེའི་དོན་ཤིན་ཏུ་རྟོག་དཀའ་བ་དང༌། དགོས་པའི་དབང་གིས་གོ་རིམ་དཀྲུགས་ནས་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་ངེས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་སྟེར་བ་ཅིག་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་བཤད་ཆོས་དང༌། མན་ངག་ཆུང་ཆུང་རྣམས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་སུ་བྱས་ནས་དེ་གཉིས་མི་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ནི། བསྟན་པའི་གནད་ཡེ་མ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི། ཐོས་རྩོད་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་པ། ཞེས་འདོན་པ་ལྟར། སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་ཞིང་སྒྲུབ་པ་ལ་གཞོལ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་འཆོས་པ།

དེ་ལྟ་ན་བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་ལས། 

བསྙེངས་དང་བྲལ་ལ་མང་དུ་གསོལ་ཅི་འཚལ། །ཕན་པའི་གདམས་ངག་དོན་པོ་འདི་ལགས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་དུལ་མཛོད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལེགས་པར་གསུངས་། །

ཞེས་དང༌། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། 

སེམས་མ་གཏོགས་པར་འགྲོ་སོགས་ལ། །གང་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ། །མ་མཐོང་དེ་ཕྱིར་ལས་ཀུན་ལ། །ཡིད་ནི་དང་པོར་བརྗོད་པར་བྱ། །

ཞེས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། ལེགས་ཉེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ཡིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་ལེགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནི་གསུམ་དུ་ངེས་ལ། ལུས་ངག་ནི་ཡིད་ཀྱི་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དེས་ན་ཐོག་མར་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་ཚིག་ཙམ་དུ་མ་སོང་བར་འཆོས་པ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ལགས། དེ་འཆོས་པའི་རིམ་པ་ལ་མང་དུ་བཤད་ཀྱང་བློ་རབ་འབྲིང་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་དུ་ཕན་ཆེ་བ་ནི།

དང་པོར་འཇིག་རྟེན་འདིར་རིང་དུ་མི་གནས་པར་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་མང་དུ་བསྒོམས་པས་ཚེ་འདི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལས་བློ་ལྡོག་ནས། འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ཕན་ཆད་ཀྱི་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བློ་ཞིག་ཅི་སྐྱེ་བྱ་དགོས།

དེ་ནས་སྲིད་པ་མཐའ་དག་གི་སྐྱོན་དང༌། ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སེམས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་འགྲུས་པར་བྱས་པས་འཁོར་བའི་ཕུན་ཚོགས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལས་བློ་ལྡོག་ནས་ཐར་པ་དོན་གཉེར་གྱི་བློ་ཤུགས་དྲག་ལ་རྒྱུན་རིང་བ་ཅིག་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

དེ་ནས་རང་ཉིད་ལ་བདེ་སྡུག་གིས་ཕན་གནོད་བྱེད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་པར་མཐོང་ནས། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གསུམ་ལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་ན། སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྡུག་སྒྲུབ་པ་དང་སེལ་བ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་རང་གི་དོན་ཙམ་ལྷུར་ལེན་པའི་བསམ་པ་ལེགས་པར་ལྡོག་ནས། གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་དུ་མཐོང་ཞིང༌། དེ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ཏུ་ངེས་ནས་དེའི་ཕྱིར་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་ཞིག་སྐྱེད་པ་ལགས།

འདི་དག་ལ་ཚིག་སྒྲིགས་ཀྱི་གོ་བ་ཙམ་རེ་ཡོད་པའི་འཁྲུལ་གཞི་བྱས་ནས། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ན། ཁོ་བོ་ནི་འདི་དག་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་ཆེད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེའམ། ཐར་པའི་ཕྱིར་དུ་བྱེད་དོ་ཞེའམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་པའི་ཚིག་སྙན་སྙན་མང་དུ་བརྗོད་ཀྱང༌། བློའི་འགྲོ་ཚོད་ནི་ཚེ་འདིའམ། དོན་འཁོར་བའི་བདེ་འབྲས་འགའ་ཞིག་ལ་མིང་ཐར་པར་བཏགས་པ་ཞིག་གམ། རང་གི་དོན་ཉི་ཚེའི་ཆེད་དུ་དམིགས་པ་ཞིག་ལས་གཞན་ཡོད་མི་བསམ། དེས་ན་བསམ་པ་འདི་དག་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བ་ལ་གོ་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་སྒོམ་དགོས་ལ།

ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ།

བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ཡང་འདི་འདྲའི་རིགས་རྣམས་རང་རང་གི་སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་དུ་མར་དཔྱད་ཀྱིན་སྒོམ་པའི་དཔྱད་བསྒོམ་ཉིད་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པས་སྒྲུབ་དགོས་པ་ལགས།

དེ་ལ་དེ་དག་གི་དམིགས་རྣམ་སྐྱོང་པ་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་མོད་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་ཐུན་མཚམས་སུ་དེ་དག་ལས་བརྩམས་པའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་དྲི་མ་མེད་པ་མན་ངག་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་བལྟས་ནས་ངེས་པ་བརྟན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དེ་དག་གི་འགལ་རྐྱེན་སེལ་བ་དང༌། མཐུན་རྐྱེན་སྒྲུབ་པའི་བསག་སྦྱང་མང་པོ་གནད་དུ་གཏོང་དགོས།

དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཕྱོགས་རེ་བ་རེ་མིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བར་བྱས་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞིབ་པར་སྐྱོན་ཡོན་ལེགས་པར་དཔྱད་ཅིང་བསྒོམས་པ་ན།

འདིའི་དམིགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ། རྣམ་པ་ནི་འདི་འདྲ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཚུལ་ནི་འདི་ལྟར་བྱས་པས། ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལག་རྗེས་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་འདུག་སྙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས། ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་རྣམས་ལའང་གདེང་རྙེད་ནས་འོང་བ་ཡིན།

དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པ་དང༌། སྐྱོན་གྱི་ཕྱོགས་འགོག་པའི་རང་རང་གི་བྱེད་ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཤེས་ཏེ། སྤོང་ལེན་གང་ལའང་འདི་ནི་ངེས་པར་དགོས་ཏེ། འདི་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མི་ཆོག་གོ་སྙམ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་སྤོང་བ་ཅིག་འོང་བ་ལགས།

བསམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་དང་པོར་བསྐྱེད་དགོས། བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་རྒྱུན་བརྟན་པ་དང༌། དེར་ཡང་མ་ཟད་གོང་ནས་གོང་དུ་ཅི་འཕེལ་བྱ་འཚལ་བས། འདི་དག་ནི་སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་ཡིན་པས་གོམས་པ་སྲིད་མི་དགོས་པ་དང༌། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ཉམས་པར་བྱ་མི་དགོས་ཀྱི་ལན་ཅིག་སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཆོག །གཞན་ཡང་འདི་རྣམས་ནི་སྦུན་པ་དང་ཕྱི་ཤུན་ལྟ་བུའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པས་བཞག་ཀྱང་ཆོག་སྙམ་ནས་འདི་དག་ལ་རྩིས་མེད་པར་བྱས་ཏེ། དངོས་གཞི་ཉིད་ལ་འདྲིས་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི་ལམ་གྱི་གནད་གཏན་ནས་མ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔར་བཤད་པ་འདྲ་བ་ཞིག་དང་བྲལ་ན། ཆོས་བྱས་པར་སྒོམ་པ་རྣམས་ཆོས་ལྟར་སྣང་དུ་འགྲོ་ཞིང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་བསྒོམས་ཀྱང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་གཏན་མི་རུང་བར་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དེས་ན་ཐུན་འགོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཐུན་གཤམ་དུ་སྨོན་ལམ་རླབས་པོ་ཆེས་ཁ་བསྒྱུར་བ་ནི། ཐུན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་བསྐྱངས་པའི་དགེ་བ་དེ་ཉིད་གནད་དུ་གཏོང་བ་དང་མི་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁས་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་གང་བྱུང་རེས་མི་ཆོག་པར་རྒྱུ་དང་འདྲེས་ངེས་པ་རེ་བྱེད་དགོས་པ་ལགས།

༼༢༽གསང་སྔགས་ཉམས་ལེན་གྱི་བསླབ་བྱ།

སྡོམ་པ་བསྲུང་ཚུལ།

དེ་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་གཅེས་པར་བཟུང་སྟེ། མི་ཉམས་པར་བྱེད་པ་གཞིར་བཟུང་བའི་སྟེང་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་རིམ་པ་གཉིས་ཉམས་སུ་ལེན་ན་སྤྱིར་ཐེག་པ་གང་གི་སྒོར་འཇུག་ཀྱང་རང་རང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་གཞིར་འཇོག་དགོས་ལ། ཁྱད་པར་དུ་གསང་སྔགས་ལ་འཇུག་པ་ལ་སྔར་བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པས་དེ་བརྟན་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་ཞིང་།

དེས་ན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་བླངས་པའི་ཚེ་ན་ཐོབ་པའི་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་གཏོང་རྒྱུས་མ་བཏང་ཞིང༌།ཉམས་པའི་རྒྱུས་མ་ཉམས་པ་ཡོང་ན་ལེགས། གཞན་དུ་ན་དབང་བླངས་ཏེ་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་གསོལ་ལ། ཉེས་ལྟུང་སྔ་མ་འདག་ངེས་སུ་སྦྱང༌། རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་ཉེས་པ་རྣམས་ལེགས་པར་ངོས་ཟིན་པར་བྱས་ལ། ཕྱིན་ཆད་འཕྲོ་ཆོད་ངེས་སུ་བསྡམ། དེ་ཡང་རྩ་བའི་ལྟུང་བས་ཡེ་མ་གོས་པ་ལ་འབད་ཅིང༌། ཉེས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་བྱུང་ན་ངོས་ཟིན་པར་བྱས་ནས་ལེགས་པར་ཕྱིར་བཅོས་པར་བྱ།

ཁོ་བོའི་ལྟར་ན་འདི་ནི་རིམ་གཉིས་བསྒོམ་པའི་གཞིར་མེད་མི་རུང་དུ་འཇོག་དགོས་ཤིང༌། རིམ་གཉིས་མི་བསྒོམ་ཡང་དབང་ཐོབ་ན་ངེས་པར་བྱ་དགོས་པས་འདི་ལ་ངེས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་འཚལ་ཏེ། དབང་ཐོབ་ནས་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་རྣམ་པར་དག་ན་རིམ་པ་གཉིས་ཚེ་འདིར་མ་བསྒོམས་ཀྱང༌། སྐྱེ་བ་བདུན་དང་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པར་མཆོག་འགྲུབ་པར་གསུངས་ཤིང༌། རིམ་གཉིས་སྒོམ་པ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་པར་བཏང་ན་ངན་འགྲོར་ལྟུང་ནས་མི་འགྲུབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དེས་ན་གསང་སྔགས་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་ཁྱིམ་པ་ཡིན་ན་གཏན་ཁྲིམས་ལྔ་ལ་གནས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་སྡོམ་པ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལ་གནས་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པར་གསུངས་པས། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ལ་དགེ་སློང་མཆོག་དང༌། དགེ་ཚུལ་འབྲིང་དང་ཁྱིམ་པ་ཐ་མར་གསུངས་པ་ཡང༌། སྡོམ་པ་བསྲུང་བ་མང་ཉུང་གིས་གཞག་གི་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་ཐར་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་གཉིས་ལ་གནས་པས་སྔགས་སྒྲུབ་ན་ཆེས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པར་དེ་ཉིད་སྣང་བ་ལས་གསུངས་པ་ཡང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་གཉིས་སྲུང་བས་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ནས་བསྒྲུབས་ན། སྔགས་རང་གི་སྡོམ་པ་ཙམ་ཞིག་བསྲུངས་ནས་བསྒྲུབས་པ་ལས་ཆེས་མྱུར་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །

དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང༌།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་གནས་ནས་བསྒྲུབ་པ་ལས་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་བླངས་ནས་སྒྲུབ་པ་མཆོག་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་ནས། མདོ་སྡེ་དུ་མར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་པ་ལའང་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གཉིས་ཕྱི་མ་ལ་བསྔགས་པ་ཆེ་བར་གསུངས་སོ། །འདི་དག་གི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལའང་བཤད་པའི་ཚིག་སྒྲིགས་རེ་ཙམ་ཟེར་བ་མང་བར་སྣང་ན་ཡང༌། ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚེ་བྱེད་པ་ཆེས་ཉུང་བར་སྣང་བས་ལེགས་པར་གོ་དཀའ་བའི་རིགས་སུ་འདུག་ལགས་དེ་ནས།

རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་རྒྱུད་ཀྱི་བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ་ཀྱི་རིམ་པ།

བསྐྱེད་པའི་རིམ་ལ་ལེགས་གནས་ཤིང༌། །རྫོགས་པའི་རིམ་པ་འདོད་རྣམས་ལ། །ཐབས་འདི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་ལྟ་བུར་གསུངས། །

ཞེས་སྐས་ཀྱི་རིམ་པ་གོང་མར་ཕྱིན་པ་འོག་མ་རྣམས་སུ་འཛེག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ལྟར། བསྐྱེད་རྫོགས་རྣམས་རིམ་པ་ཅན་དུ་བསྒོམས་པས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གོ་རིམ་གང་བྱུང་དང༌། བསྐྱེད་རིམ་བཞག་ཀྱང་ཆོག་པ་ནི་མིན་པར་གསུངས་པས་ཐོག་མར་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །

འདིའང་གནས་སྐབས་ཀྱི་མི་འདོད་པ་ཞི་བ་དང༌། འདོད་པའི་དངོས་གྲུབ་ཕྲ་མོ་འགྲུབ་པ་ལ་ངེས་པ་མེད་ཀྱང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ནི། རྒྱུད་སྡེ་ཁུངས་མ་ནས་ལེགས་པར་ཟིན་པ་དང༌། མཁས་པ་ཚད་ལྡན་གྱིས་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཞིག་ལ་བྱ་འཚལ།

དེ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་ཚོགས་བསག་པ་དང༌། ཐུན་མཚམས་སུ་དག་པ་དྲན་པར་བྱ་བ་དང༌། བཟླས་པ་དང་མཆོད་གཏོར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཚིག་འདོན་པ་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་མ་སོང་བའི་དེ་དང་དེའི་དོན་ལེགས་པར་དྲན་བཞིན་པའི་ངང་ནས་རྒྱུད་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་བ་རེ་བྱ་དགོས་ཏེ་སྤྲོ་མི་འཚལ།

གསང་སྔགས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ནང་ལྷ་ཇི་ལྟར་སྒོམ་ཚུལ།

དེ་ནས་དངོས་གཞི་ལྷའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བས་དེའི་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན། བསྐྱེད་རིམ་བསྒོམས་པས་གོམས་པའི་མཐར་ཇི་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་ཤེས་ན། དེ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་ངེས་པ་སྐྱེ་སླ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་པར་འདོད་ཅེ་ན།

ད་ལྟ་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བཅས་པའི་སྐུ་མདོག་ཕྱག་མཚན་རྒྱན་ཆ་ལུགས་ཏེ། མདོར་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་དེ་རྣམས་མཐར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །

དེས་ན་དང་པོར་དམིགས་པའི་གཞི་གཅིག་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱོང་དགོས་ཤིང༌། དེའང་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་ལ་དམིགས་ནས་སྦྱོང་ན་ཇི་ལྟར་སྦྱོང་ཞེ་ན།

འདི་ལ་སྐུའི་ཆ་ཕྲ་ཤོས་གཅིག་ལ་དམིགས་ནས་གསལ་སྣང་སྒྲུབ་པའི་ཕྲ་རིམ་ནས་སྦྱོང་བ་ཅིག་དང༌། སྐུ་དེའི་རགས་རིམ་ནས་སྦྱོང་བའི་ལུགས་གཉིས་སྣང་བའི་སྔ་མ་ནི། གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལ་འཚམ་སྲིད་ཀྱང༌། ཐུན་མོང་དུ་ཕན་ཆེ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

དེས་ན་གཙོ་བོ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཕྲ་རགས་གཉིས་ལས། རགས་ཤོས་ཀྱི་དབུ་ནས་ཞབས་ཀྱི་བར་གྱི་རྣམ་པ་ཚང་བ་ཙམ་ཞིག་གསལ་གདབ་ལ། ནམ་སྣང་བ་དང་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་མི་གཡོ་བར་བཟུང་ངོ༌། །སྐུའི་སྤྱི་གསལ་ན་དེ་ལ་བཟུང་ཞིང༌། །སྤྱི་མི་གསལ་བར་ཆ་འགའ་ཞིག་གསལ་ན་གང་གསལ་བ་ལ་བཟུང༌། དེ་ཡལ་ན་ཡང་སྤྱི་གསལ་གདབ་ལ་གཟུང་ངོ༌། །བསྒོམས་པ་དང་ཡེ་མི་མཐུན་བའི་རྣམ་པ་ཤར་བྱུང་ན་དེའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བར་རྩ་བའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་བཟུང་ངོ༌། །

འདི་དག་ལས་དང་པོ་པས་ཐུན་རིང་ན་གནད་ལ་ཡེ་མི་འགྲོ་བར་གསུངས་ཤིང༌། དེ་ལྟར་དུ་སྣང་བས་ཤིན་ཏུ་ཐུང་བ། གྲངས་ཇེ་མང་ལ་བཏང་ཞིང་བསྒོམས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱོན་མེད་སྐྱེ་བ་ཡིན།

དེ་ཡང་དང་པོར་རྟོག་པ་སྤྱང་པོ་བྱས་ནས་བསྒྲིམས་ཏེ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་དབང་དུ་སོང་མ་སོང་ལེགས་པར་བརྟགས་ཤིང་སྒོམ་པ་མ་བྱས་ན་ཉོག་ཉོག་པོ་ཅིག་གིས་ཡུན་རིང་པོ་འདའ་བ་ལ་རྟོག་པ་རྩིང་པོས་བསྒོམ་དུ་བཟུང་ཞིང་བསྒོམས་པས་ཚེ་རིལ་པོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདོད་འདྲ་མི་སྐྱེ་བས། ལེགས་པར་བརྟག་འཚལ་ལོ། །

གཙོ་བོ་ལྟ་བུའི་རགས་པའི་སྤྱི་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཚན་ཉིད་བཞི་ལྡན།

  • རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་སྣང་ནུས་པ་དང༌།
  • དེས་ཀྱང་ཐུན་བསྐྱང་ཐུབ་པ་དང༌།
  • དེའི་བར་དུ་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་།
  • ལུས་སེམས་ལ་དགའ་བདེས་རེག་ཅིང་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པར་སོང་བ་དང༌།

དེ་ནས་དེ་བརྟན་པར་བྱས་ཤིང་ཕྲ་མོ་རྣམས་ལའང་སེམས་བཟུང་ལ། དེ་ནས་ལྷ་གཞན་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་འཕོ་བ་ན་སྔར་གྱི་ལྷ་དེའི་དམིགས་པ་མ་བཏང་བའི་སྟེང་ནས་སྦྲེལ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་དོར་ནས་ཕྱི་མ་ལ་དམིགས་པ་བཟུང་ན་ལྷ་དེ་རྣམས་དུས་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ག་ལ་འོང༌། དེ་ལྟར་ན་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ནི་རྒྱུད་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་མེད་མི་རུང་དང༌། ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བར་བྱུང་ཞིང་བསྔགས་པ་ཡང་ཆེ་བར་འབྱུང་ལ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་འགངས་ལགས་པས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་གནད་དུ་ཆེ་བ་ཡིན།

རྫོགས་རིམ་ཉམས་ལེན།

རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ལ་མི་ཟབ་པའི་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་དང༌། ཟབ་མོ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ཞེས་གཉིས་སུ་སྔ་མ་རྣམས་ལ་གྲགས་པའི་དང་པོ་ནི། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་སོགས་སྒོམ་པ་ལ་བྱེད་པར་སྣང་བས་སོ་སོའི་གདམས་ངག་ལས་བཙལ་བར་བྱའོ། །ཕྱི་མ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པ་ལ་བྱེད་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་གཉིས་རྫོགས་རིམ་དུ་འགྲོ་མི་འགྲོའི་དཔྱད་པ་བྱ་དགོས་ཅི་རིགས་སུ་སྣང་ཡང་རྫོགས་རིམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཉམས་སུ་ལེན་པར་ནི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །

༼༣༽སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་ལ་བསླབ་བྱ།

མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཅིག

དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་སྔགས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་འདྲ་བར་ཡང་གསུངས་ཤིང༌། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཀྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེད་པའི་ཐབས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་གྲགས་པ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་མང་བ་དག་སླ་བ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་དང་པོར་དེའི་གོ་བ་འཚོལ་ལུགས་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ལྷག་པ་ཅི་ཡང་མེད་ཅིང༌།

ལུང་དང་རིགས་པ་མདོ་སྡེའི་ཕྱོགས་གསལ་བས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གསུང་རབ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་དགོས་པ་ལགས། དེ་ལ་གང་ལ་ཐོས་བསམ་བྱ་བའི་གཞི་ནི་ཟབ་མོའི་དོན་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་དང༌། དེའི་དོན་གཞན་དུ་འདྲེན་པ་ལ་མཐའ་གཞན་དུ་དོགས་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་དྲང་དུ་མི་རུང་བར་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་རིགས་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །

དེ་ལྟ་ན་སྔོན་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པའི་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལ་ཚེ་འདིར་རིང་དུ་མ་སྦྱངས་ཀྱང༌། ཟབ་མོའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྲིད་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པས་འཚོལ་བ་ལ། སྤྲོས་པ་སྤྱི་ཚོད་དུ་མིང་བཏགས་ནས་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པའི་སྒོ་གཞན་ཁས་འཆེས་ཀྱང༌། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །

སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ།

དེ་ལྟར་ལུང་རིགས་ལ་སྦྱངས་ཏེ་བཙལ་བས་གོལ་བ་དང་མ་གོལ་བའི་གོ་བ་སྐྱེ་ཚུལ་གཉིས་ལས།

དང་པོ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རིགས་པའི་སྒོ་དུ་མ་ནས་དཔྱད་པ་ན། ཀུན་རྫོབ་པའི་རྣམ་གཞག་ཐམས་ཅད་ཞིག་ནས་གང་ལའང་འདིའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་མ་རྙེད་པས། བཅིངས་གྲོལ་ཐམས་ཅད་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུའི་བཅིངས་གྲོལ་ཐམས་ཅད་དང་འདྲ་བར་སོང༌། དགེ་མི་དགེ་ལས་བདེ་སྡུག་འབྱུང་བ་ནི་རི་བོང་གི་མགོ་ལས་རྭ་སྐྱེ་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་སོང་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང༌། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཞེན་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་ལོག་ཤེས་སུ་གོ་བ་ཅིག་འོང༌།

དེ་ལྟར་དབུ་མའི་དོན་དེར་མཐོང་བ་ལ་གཉིས་ལས་གཅིག་གིས་ནི། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རྣམ་གཞག་ཐམས་ཅད་མི་རུང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལྟ་བ་ནི། ཆད་ལྟ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་མིན་ན། །ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤངས་པས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གཞན་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་ལའང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དག་པར་བྱར་ཡོད་ཀྱང་འདི་ལ་ནི། སྤངས་ནས་སྐྱབས་མེད་གྱུར་པ་དེ་ནི་མནར་མེད་འགྲོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྐྱབས་དང་རྟེན་གཞན་མེད་པས་མནར་མེད་པར་ཆེས་རིང་བར་གནས་དགོས་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ལེའུ་ལས་གསུངས་སོ། །

གཅིག་གིས་ནི་བློས་སྟོང་པའི་ཕྱོགས་བཟུང་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་དང༌། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བློ་སྦྱོང་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པས་བཏགས་པ་ཡིན་ལ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འཁོར་བར་འཆིང་བྱེད་དུ་མཐོང་ནས་བཟང་པོའི་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་ཞིང་ཡལ་བར་དོར་བས་ངན་འགྲོའི་སྒོ་འབྱེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ།

འདི་གཉིས་ཀས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མ་གཏོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་འདྲ་མོད་ཀྱང༌། སྔ་མ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་མོས་པའི་རྒྱུ་བཟུང་བའོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་ན་མོས་པ་ཡང་སྲེག་པར་འགྱུར་ན། ལོག་པར་བཟུང་ནས་སྡང་བ་ལ་སྨོས་སུ་མེད་པར་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས།

དད་པ་ཅན་ནི་བཟུང་ཉེས་པས། ཅིག་ཤོས་སྡང་ཕྱིར་ཁྲོས་པ་ཡིས། །དད་པ་ཅན་ཡང་སྲེག་བཤད་ན། །སྡང་བས་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྨོས་ཅི་དགོས་ཞེས་དང༌། ཆོས་འདི་ལོག་པར་ཤེས་གྱུར་ན། །མི་མཁས་རྣམས་ནི་ཆུང་ཀྱང་འཛའ། །འདི་ལྟར་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡི། །མི་གཙང་དེར་ནི་བྱིང་བར་འགྱུར། །

གཞན་ཡང་ །

འདི་ནི་ལོག་བཟུང་ན། །བླུན་པོ་མཁས་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། །སྤོང་བས་མ་རུངས་བདག་ཉིད་ཅན། །མནར་མེད་པར་ནི་སྤྱིའུ་ཚུགས་འགྲོ། །

ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གོ་བ་སྐྱེ་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས།

ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་འདི་ཤེས་ནས། །ལས་དང་འབྲས་བུ་སྟོན་པ་གང༌། །འདི་ནི་ངོ་མཚར་བས་ངོ་མཚར། །རྨད་བྱུང་བས་ཀྱང་རྨད་དུ་བྱུང༌། །

ཞེས་དང༌། བསྔགས་པར་འོས་པ་བསྔགས་པའི་བསྟོད་པ་ལས། 

ཆོས་ཉིད་འདོད་པར་མི་མཛད་ལ། །ཀུན་རྫོབ་དང་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན། །

ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བདེན་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཇི་འདྲ་ཞིག་ལ་བཟུང་ཡང༌། ཞེན་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་མཐོང་བ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ནས། བཅིངས་གྲོལ་དང་ལས་འབྲས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་ལས་འདི་འབྱུང་གི་ངེས་པ་གཏིང་ནས་རྙེད་པ་གཉིས་ལ།

དང་པོ་རང་གི་འཐད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་ན། ཕྱི་མ་རང་ལུགས་ལ་མི་བདེ་བར་གཞན་ངོ་འམ། འཁྲུལ་ངོར་བསྐྱལ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ལུགས་ལ་གཉིས་ཀ་འཐད་པ་དེ་མཐོང་བ་ཅིག་བྱུང་ན་ངོ་མཚར་བ་དང་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་འགལ་བར་སྣང་བ་མ་འགལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཐབས་མཁས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྟོང་པ་རྟོགས་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འཐད་པར་འགྲོ་དགོས་ཀྱི།

དེ་མ་རྟོགས་བར་དུ་འཐད་པ་ལ། རྟོགས་ནས་རྣམ་གཞག་རྣམས་བྱ་ས་མེད་པར་སོང་ན། དངོས་པོར་སྨྲ་བའི་གོ་ལུགས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པས། སྟོང་པ་ཡེ་མ་རྟོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། 

དབུ་མའི་རྩ་བ་ལས།

གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །

ཞེས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་མི་རུང་བར་བརྩད་པའི་ལན་དུ།

གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་མི་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །

ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མི་སྟོང་བའི་ཕྱོགས་ལ་དེ་དག་མི་རུང་གི། སྟོང་པའི་ལུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་འཐད་པར་གསུངས་པ་དང༌།

ཡང་དེ་ཉིད་ལས། 

གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་སྟོང་ཉིད་མི་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་མི་འགྱུར། །

ཞེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་གསུངས་སོ། །

དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡུལ་དང་དུས་ཆས་གསིལ་ན་གང་དུའང་གཟུངས་མི་འདུག་སྙམ་པའི་གོ་བ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་རྙེད་པར་འཇོག་ན། སྦྱང་བ་ཙམ་མ་བྱས་པའི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་བརྟུལ་བས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ནུས་པས་དཀའ་བའི་དོན་མེད་ཀྱང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་གི།

དོན་དམ་པར་དམིགས་གཏད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཐམས་ཅད་ཁས་བླངས་པས་ཆོག་པའི་གཉིས་ཚོགས་དེ།

དཀའ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀ་དགོས་པས་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་མ་ཤེས་ན། བསྟན་པའི་དེ་ཉིད་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ལ་མི་རྨོངས་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་ནས་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྲོ་བར་གསུངས་ཏེ།

རྩ་བ་ལས། 

གང་དག་བདེན་པ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །

ཞེས་དང༌། བདེན་ཉིས་ལས། 

བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་པ་དག །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལ་མི་རྨོངས་ཏེ། །དེ་དག་མ་ལུས་ཚོགས་བསགས་ནས། །ཕུན་ཚོགས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །

ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པའི་དུས་ཀྱི་འཁོར་ནའང་རྟོགས་དཀའ་བར་གསུངས་ཏེ། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་སྡུད་པ་ལས། 

འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ཟབ་སྟེ་མཐོང་བར་དཀའ། །སུས་ཀྱང་རྟོགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་མེད་པ། །དེ་ཕྱིར་ཕན་མཛད་བརྩེ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་ནས་ནི། །སེམས་ཅན་ཚོགས་སུས་ཤེས་སྙམ་ཐུགས་ཁྲལ་ཆུང་བར་མཛད། །

ཅེས་གསུངས་ཤིང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སེམས་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་མི་ནུས་པ་དཔེ་དང་བཅས་པ་དང༌། མདོ་དེའི་དོན་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། 

རེ་ཞིག་ལུས་ནི་མི་གཙང་ཉིད། །རིགས་ཤིང་མངོན་སུམ་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །རྟག་ཏུ་སྣང་བའང་གང་གི་ཚེ། །སེམས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ། །དེ་ཚེ་དམ་ཆོས་གནས་མེད་པ། །ཕྲ་རབ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ། །ཟབ་མོ་དེ་ཀོ་ཇི་ལྟ་བུར། །སེམས་ལ་བདེ་བླག་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཆོས་འདི་ཟབ་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །ཤེས་པར་དཀའ་བར་ཐུགས་ཆུད་དེ། །དེས་ན་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་ནས། །ཆོས་བསྟན་པ་ལས་ལོག་པར་གྱུར། །

ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་སྤྱིར་འདི་སྟོན་པ་དང༌། ཉན་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འདིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པའི་སྟོན་པ་པོ་དང༌། ཉན་པ་པོ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ན་གང་བྱུང་བྱུང་ལ་བྱས་པས་མི་འོང་ངམ་སྙམ།

ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་དམིགས་པ་སྟོང་ཉིད།

དེ་ལྟར་དྲི་མ་མེད་པའི་ཐོས་བསམ་གྱིས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་རྣམ་དག་རྙེད་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེད་པ་ལ་མེད་མི་རུང་དུ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ན་ཅི་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ། དེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་སྒྲུབ་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་བསྒྲུབས་པའི་ཞི་གནས་དངོས་སམ། ཡང་ན་སྔར་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་བཞི་ལྡན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞིག་ངེས་པར་བཙལ་དགོས་སོ། །

དེ་གཉིས་ཚགས་སུ་ཚུད་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། སྔར་བཤད་པའི་ལྟ་བ་མེད་ན་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་བྱུང་ཡང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་ལ་གནས་པ་མིན་པས་ཞི་གནས་སུ་ཟད་ཀྱི་ལྷག་མཐོང་གི་དོན་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལྟ་བའི་གོ་བ་རྙེད་ཀྱང་ཞི་གནས་བརྟན་པོ་མེད་ན་སེམས་དམིགས་པ་ལ་ཧ་ཅང་གཡོ་བས་སོ་སོར་རྟོག་པས་ཇི་ཙམ་དཔྱད་ཀྱང་ཞི་ལྷག་ཟུང་དུ་མི་འབྲེལ་བས་གཉིས་ཀ་དགོས་པར་གཞུང་ཚད་ལྡན་ཕལ་ཆེ་བ་ནས་གསུངས་པའི་དོན་དེ་ལྟར་ལགས།

མཇུག་བསྡུ་བའི་གཏམ།

ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གོལ་ས་བཅད་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེད་པའི་ལུགས་ལ་མདོ་ཙམ་བཀོད་ན་འདོད་པ་མི་རྫོགས་པར་སྣང་ཞིང༌། རྒྱས་པར་བྱས་ན་ཚིག་གི་ཁུར་ཧ་ཅང་ཡང་ཆེས་ནས་འགྲོ་བར་སྣང་བས་ད་རེས་ལ་ཡི་གེར་མ་བཀོད།

སྤྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཕྱིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་པའི་རིགས་སུ་མི་སྣང་བས་ཕྱིས་ཟེར་བས་བསྐུལ་མཁན་ཆེ་ཆུང་ཅི་རིགས་སུ་བྱུང་ཡང་སྔར་མ་བྱས། དམ་པ་ཁྱེད་གཞན་དང་མི་འདྲ་ཞིང༌། གསུང་ཤོག་བཀའ་ནན་ཆེར་གནང་བ་དང༌། གསུང་འཕྲིན་ལའང་ནན་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡང་སྣང་བས་ལུང་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། རིགས་པས་མཐའ་གཅོད་པའི་སྤྲོས་པ་རྣམས་དོར་ནས་མདོ་ཙམ་ཕུལ་བ་ལགས་པས། ཡང་དང་ཡང་དུ་དཔྱད་དེ་རིགས་པ་ལྟ་ན་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པ་ཞུ།

དཔག་མེད་དཀའ་བས་འཕགས་པའི་ཡུལ་བགྲོད་ཅིང༌། །མཁས་པའི་བཤེས་གཉེན་དུ་མ་བསྐྱེད་པ་ཡིས། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གནད། །ཇི་བཞིན་རྙེད་ནས་མི་ཤེས་མུན་གླིང་འདི། །གང་གི་རྨད་བྱུང་མཛད་པས་གསལ་མཛད་པ། །སྒྲ་སྒྱུར་དབང་པོ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཅེས། །ལྷར་བཅས་འགྲོ་ན་སྙན་པའི་བ་དན་གཡོ། །བདག་པས་གཞན་ལ་བརྩེ་བའི་ཐུགས་མངའ་བ། །འཇིག་རྟེན་མིག་དེའི་རྒྱལ་ཚབ་གོ་འཕང་བརྙེས། །

སྡོམ་བརྩོན་མཁས་པ་བློ་གྲོས་རྒྱ་ཆེ་བ། །དཀོན་མཆོག་ལ་གུས་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟང་པོ་ཅན། །དེ་ཡི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར། །དྲི་མེད་གཞུང་ལུགས་མང་དུ་ཐོས་པའི་དོན། །ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་པའི་མཁས་པའི་རྗེས་འཇུག་པ། །བས་མཐའི་གནས་ལ་དགའ་བའི་སྤོང་བ་པ། །བློ་བཟང་གྲགས་པས་ཚུལ་འདིར་ངལ་བ་བྱས། །དེ་ལས་ཐོབ་པའི་དགེ་བའི་མཐུ་བཟང་གིས། །ས་གསུམ་བླ་མས་ལེགས་པར་བཤད་པའི་གཞུང༌། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་གྱུར་ཏེ། །ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་པའི་དགའ་སྟོན་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །

པང་ནས་སྐྱེས་དང་ཉེ་རྒྱལ་ཇི་བཞིན་དུ། །དགེ་ཞིང་དེས་པའི་ཐུགས་མངའ་ཁྱེད་དང་བདག །སུ་ཡིས་ཐོག་མར་བདུད་རྩི་ཐོབ་པ་དེས། །ཅིག་ཤོས་ལ་ནི་བགོ་བཤའ་བགྱིད་པར་སྨོན། །

ཨེ་མ་ཧོ་དལ་ཐོབ་སྐལ་པ་བཟང༌། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་དང་མཇལ་བ་ལེགས། །ད་ནི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པའི་ལུས། །ཉིན་མཚན་དོན་ཡོད་བྱ་བའི་རིགས། །ཉི་ཚེ་བ་ལ་ཉི་ཚེ་དང༌། །མཐའ་དག་པ་ལ་མཐའ་དག་པའི། །འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་ལྡན་སུ་ཞིག་ཕྱོགས་རེས་ཚིམ། །

མི་རྟག་སྲིན་པོས་མ་ཟོས་པའི། །སེམས་ཅན་དེ་ནི་འགའ་མ་བྱུང༌། །ད་དུང་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་བས། །སེམས་ཁྱོད་དལ་བར་ཇི་ལྟར་སྡོད། །དེ་ཕྱིར་འབད་ཀྱང་འདོར་དགོས་པའི། །སྙིང་པོ་མེད་པའི་བྱ་བ་ཐོང༌། །གང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་རྗེས་འབྲང་བའི། །ལས་གཉིས་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་སོམས། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དང༌། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་བརྟན་པ་ཡིས། །གདུལ་བར་དཀའ་བའི་སེམས་ནི་ལེགས་བཏུལ་ནས། །

འཆི་ཚེ་ཡིད་ལ་དགའ་བ་རྒྱས་པར་བྱོས། །བདེ་ལེགས་གཞིར་གྱུར་བསྟན་པ་གནས་པར་ཤོག །དམ་ཆོས་སྤྱོད་ལ་འཚེ་བ་མེད་པར་ཤོག །འགྲོ་བའི་རེ་བ་ཆོས་བཞིན་འགྲུབ་པར་ཤོག །ཕན་ཚུན་བྱམས་པའི་ཡིད་དང་མི་འབྲལ་ཤོག །

ཅེས་ལམ་གྱི་རིམ་པ་མདོ་ཙམ་དུ་བསྟན་པ་འདི་ནི། མང་དུ་ཐོས་པའི་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་སྤོང་བ་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྩ་ལག་དམ་པ་འགྲོ་བ་དུ་མའི་འདྲེན་པར་གྱུར་པ། དཀོན་མཆོག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་བཀའ་སྩལ་སྤྲིངས་པའི་ལན་དུ། ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དཔལ་གྱིས་ཨེ་འིས་ཕྱོགས་ཏེའུ་ར་དགོན་པར་སྦྱར་བའོ།།

Top