Czym jest etyka?

Etyka jest systemem wartości moralnych kształtujących nasze postępowanie, co powoduje szczęśliwsze życie. Żyjąc etycznie, żyjemy uczciwie, co z kolei prowadzi do zaufania i przyjaźni z otaczającymi nas ludźmi. Etyka jest kluczem do szczęśliwości.

Etyka w buddyzmie

W buddyzmie etyka opiera się na rozróżniającej świadomości: posługujemy się inteligencją dla odróżniania tego, co przynosi trwałą szczęśliwość od tego, co powoduje powtarzające się problemy. Nie jest to ślepe przestrzeganie jakiegoś zestawu reguł, lecz polega na przekonaniu, że przestrzeganie etycznych wskazówek jest sensowne i logiczne.

Jeśli naprawdę zależy nam na sobie, to podejmowanie inteligentnych decyzji co do tego, jak postępujemy, ma sens. Każdy pragnie i zasługuje na bycie szczęśliwym, łącznie z nami samymi. Niska samoocena prowadzi do postawy moralnej znieczulicy, podczas gdy poczucie własnej wartości prowadzi do postawy pełnej godności. Mając godną postawę, żywimy tak głęboki szacunek dla samych siebie, że nigdy nie zniżamy się do działania nieetycznego: to po prostu nie uchodzi.

Tak jak pszczoła zbierająca nektar nie krzywdzi ani nie zakłóca ubarwienia i aromatu kwiatu, tak właśnie mądrzy przechodzą przez świat. - Dhammapada: Kwiaty, zwrotka 49

Postawa „a co mi tam” prowadzi jedynie do uczucia oddzielenia, samotności i przygnębienia. Dzięki poczuciu potrzeby etyki przezwyciężamy taką postawę. Budujemy pełne zaufania, trwałe przyjaźnie, podstawę do szczęśliwego i udanego życia.

Etyka i śluby oparte na rozumowaniu

Praktyka buddyjska opiera się na zdrowym rozsądku. Jeśli jesteśmy samolubni, gniewni i aroganccy wobec innych, to jakże moglibyśmy oczekiwać dla siebie spokojnego i szczęśliwego życia?

W buddyzmie występują różne poziomy ślubów, jakie można złożyć. Na przykład mnisi w pełni wyświęceni w tradycji tybetańskiej mają do przestrzegania 253 śluby. Wielu świeckich buddystów przyjmuje „pięć świeckich wskazań”, którymi są:

• Powstrzymywanie się od zabijania żywych istot
• Powstrzymywanie się od brania czegoś, co nie jest dane
• Powstrzymywanie się od nieodpowiedniego postępowania seksualnego
• Powstrzymywanie się od mówienia kłamstw
• Powstrzymywanie się od brania środków odurzających.

Wskazania te są przyjmowane dobrowolnie przez praktykujących buddyzm, żeby ukształtować życie sprzyjające praktyce. Zasady te pozwalają utrzymywać właściwy kierunek i tworzą również przyczyny dla rozwinięcia szczęśliwego i udanego życia

Etyka dla udanego życia

Niektórzy sądzą, że udane życie to takie, w którym ma się ogromne bogactwo i władzę. Nawet, jeśli zdobylibyśmy te rzeczy, to nigdy nie bylibyśmy zaspokojeni i zawsze paranoicznie balibyśmy się je utracić. Im więcej mamy, zwłaszcza jeśli zyskaliśmy to kosztem innych, tym więcej wrogów sobie tworzymy. Nikt nie mógłby powiedzieć, że udane życie to takie, w którym ludzie nas nie lubią. Udane życie to takie, w którym zyskaliśmy wielu przyjaciół i ludzie są szczęśliwi w naszym towarzystwie. Wtedy nie ma znaczenia, ile pieniędzy czy władzy mamy; mamy wsparcie emocjonalne dające nam siłę do radzenia sobie ze wszystkim, co może się wydarzyć.

Wskazówki etyczne zaznaczają te rodzaje postępowania, które prowadzą do szczęśliwości oraz te rodzaje, które przysparzają problemów. Kiedy jesteśmy uczciwi i pragniemy przynosić innym szczęśliwość, wtedy ludzie ufają, że ich nie oszukujemy, zastraszamy czy wykorzystujemy. To zaufanie służy jako opoka dla naszej przyjaźni z każdym, kogo poznajemy. Inni są odprężeni i szczęśliwi w naszym towarzystwie, wiedząc, że nie mają się czego obawiać. My sami z kolei czujemy się szczęśliwsi. Kto chciałby, żeby inni strzegli się lub drżeli z obawy, kiedy się do nich zbliżamy? Każdy mile wita uśmiechniętą twarz.

Ludzie są istotami społecznymi: potrzebujemy wsparcia innych, żeby po prostu przetrwać. Nie tylko wtedy, kiedy jesteśmy bezbronnymi noworodkami czy słabowitymi staruszkami w domach opieki, lecz przez całe życie potrzebujemy pomocy i troski innych. Wsparcie emocjonalne czerpane z miłujących przyjaźni tworzy spełnione życie. Silne poczucie etyki umożliwia nam tworzyć przyjazne związki z każdym, kogo poznajemy.