اصول اخلاق کاربردی در زندگی روزانه

کار برد اخلاقیات و ارزش‌ها در زندگی روزانه «اخلاق کاربردی» نام دارد. اصطلاح مدرن برای آن می‌تواند «یادگیری در طول زندگی» باشد، که راه حلی برای چالش سرخوردگی فردی و ناآرامی اجتماعی ارائه می‌دهد. این، در سطح فردی، به فرد کمک می‌کند تا زندگی‌اش را درک کند، حال آنکه در سطح اجتماعی به فرد کمک می‌کند تا بیاموزد که چگونه ارتباطات مثبت با دیگران برای پیشرفت و توسعه ضروری است و اخلاقیات جهانی نقش اصلی بازی می‌کنند. 

این اخلاقیات را از کجا کسب کنیم؟ می‌توانیم آنها را از منابع غیردینی، مانند [آثار] ارسطو یا سایر رهبران از قبیل جان اف کندی به دست آوریم، او می‌گوید، «نپرسید که کشورتان برای شما چه کاری می‌تواند انجام ‌دهد، بلکه شما چه کاری می‌توانید برای کشورتان انجام دهید.» همچنین می‌توانیم اخلاقیات را از منابع مذهبی نیز دریافت کنیم. حال آنکه شاید بعضی افراد استدلال کنند که دین مردم را از هم جدا می‌کند، باید به این امر توجه کنیم که دین دارای دو جنبه است: جنبه کلامی که یک دین را از دین دیگر جدا می‌کند و سیستم اخلاقی که در بین همه ادیان متداول است. از آنجا که ما اصول زندگی‌مان را از ادیان می‌آموزیم، این را می‌افزایم که ادیان می‌توانند در شکل دادن اخلاق کاربردی نقش داشته باشد.

در مرکز صلح و معنویت، که مولانا وحیدالدین خان آن را تأسیس کرده است، ما الگوی کاربردی برای اخلاقیات کاربردی که مولانا به مدت هفده سال آخر هفته‌ها کلاس‌هایش را اداره می‌کرد، ایجاد کردیم. ما هزاران تن از افرادی که در طول زندگی به یادگیری می‌پردازند را تعلیم دادیم، آنها ابتدا این اصول را بر روی خودشان پیاده کردند و سپس بیرون رفتند تا درباره آن اصول با دیگران صحبت کنند. این کاری است که معلمان باید انجام دهند. آنها باید ابتدا اصول را بر روی خودشان پیاده کنند و همچنان آنها را انجام دهند زیرا این روندی است که در طول زندگی ادامه می‌یابد. 

آنچه پرورش می‌دهیم عبارت است از راه حل. من در خصوص ایجاد صلح در دنیای مدرن صلح مطالعاتی انجام داده‌ و این را یافته‌ام که افراد باید به سوی فرهنگ صلح‌طلبی حرکت کنند. وقتیکه این، اتفاق بیفتد، افراد به رشد فکری دست می‌یابند و خودشان صلح‌جو می‌شوند، این افراد برای ایجاد صلح، پیشرفت و رشد جامعه مشارکت‌ می‌کنند. این به رشد بین‌المللی ملت‌ها منجر می‌شود.

برای رسیدن به این منتها، ما برنامه رشد شخصیت ایجاد کرده‌ایم، من می‌خواهم به سه اصل بنیانی این برنامه اشاره کنم. این اصول هم از اخلاقیات غیردینی و هم از اخلاقیات دینی گرفته شده‌اند:

۱. نگرش مثبت

 اولین، نگرش مثبت یا طرز فکر مثبت است. داستانی است درباره دو مرد که در زندان‌اند و از پشت میله‌ها به بیرون نگاه می‌کنند. یکی از آنها فقط گِل را می‌بیند حال آنکه دیگری ستاره‌ها را می‌بیند. یعنی افراد متفاوت می‌توانند در شرایط یکسان قرار بگیرند، خود ما می‌توانیم تصمیم بگیریم که منفی باشیم و فقط گِل را ببینیم، یا اینکه می‌توانیم فرصتی که آن شرایط در اختیارمان قرار می‌دهد را ببینیم.

۲. رفتار مثبت 

دومین، رفتار مثبت است. در همه مذاهب قانون طلایی اخلاقیات وجود دارد. در مسیحیت آمده است، « با دیگران رفتاری داشته باش که انتظار داری با تو داشته باشند.» یعنی ما دقیقاً می‌دانیم که از دیگران انتظار چه رفتاری داریم. لازم نیست که تعداد زیادی قوانین اخلاقی به ما آموزش داده شود، بلکه همانطور رفتار می‌کنیم که انتظار داریم دیگران نسبت به ما رفتار کنند. ما بخشیدن به دیگران را شروع می‌کنیم و می‌دانیم که در مقابل چیزی دریافت می‌کنیم. ما حقوق‌مان، انسانیتمان ـ همه چیز، دریافت می‌کنیم.

۳. صلح و عدم خشونت

بنا بر تحقیقی که انجام داده‌ام، اصل همه اخلاقیات می‌تواند در صلح خلاصه شود. این، یک گنبد چترگونه است که مرکب از همه اصول مثبت زندگی، از قبیل آرزوی سلامتی، احترام و بخشش می‌باشد. با این روش، همه آنها می‌توانند در زیر چتر صلح و عدم خشونت قرار گیرند. وقتیکه از این اصول استفاده کنیم و آنها را در زندگی روزانه به‌کار بریم، نه تنها به رشد و تکامل خودمان می‌انجامد، بلکه کمک می‌کند تا در رشد جامعه شرکت کنیم.

من احساس می‌کنم این مفید خواهد بود، اگر معلمان، همراه با دانش‌آموزان، چنین برنامه‌هایی را جزء مفاد درسی‌شان قرار دهند. کالج رامانجوان برای ما این امکان را فراهم کرده است که این برنامه‌های درسی را برای معلمان و دانشجویانشان ارائه دهیم، این برنامه بسیار موفق بوده است. برای پیشبرد این برنامه، مرکز صلح و معنویت درس‌هایی مانند «ما، زنده‌ها» برای مدارس تهیه کرده است. این درس‌ها برای سطوح ۱ تا ۱۲ است و دارای کتاب درسی، مفاد تحقیقی و مطالب درسی برای معلمان می‌باشد. ما برای کالج‌ها و دانشگاه‌ها واحد درسی «فرهنگ صلح» را آماده کرده‌ایم که امیدواریم آن را در کالج راماجونا ارائه دهیم. برای افراد و شرکت‌های غیردانشگاهی در حال تهیه برنامه «برنامه خوب زندگی» می‌باشیم. می‌خواهیم این مطالب را، از طریق این برنامه‌ها، به دنیا ارائه کنیم. همچنین [برای این منظور] در سرتاسر هند مراکزی را تأسیس کرده‌ایم. در سطح بین‌المللی، این برنامه‌ها را به صورت آنلاین ارائه می‌دهیم تا مراکزمان و افرادی که به یادگیری در طول زندگی علاقه دارند بیشتر بتوانند از آنها بهره‌ برند. امیدواریم که این قدم‌های کوچک به رشد افرادی که به آموزش در طول زندگی علاقه دارند یا به افزایش اخلاق‌شناسان منجر شود. با این روش، می‌توانیم از لحاظ فکری به رشد خودمان کمک کنیم و در پیشرفت و توسعه جامعه مشارکت‌ نماییم.