شفقت در بودیسم عبارت است از آرزو برای رهایی دیگران از رنج و علل آن. این بر اساس توجه به احساسات دیگران است بخصوص زمانی که ما نیز همان مشکلات را پشت سر گذاشتهایم. حتی اگر ما آن مصائب را تجربه نکرده باشیم، میتوانیم خودمان را بهجای آنها تصور کنیم و احساس کنیم که چه شرایط سختی را تحمل کردهاند. تصور کنیم که [اگردر شرایط سختی قرار بگیریم] خود ما تا چه اندازه میخواهیم از آن شرایط رها شویم، برای دیگران نیز باید چنین احساسی داشته باشیم.
عشق و شفقت از ضروریات زندگی هستند نه تجملات آن. بشریت بدون آنها زنده نخواهد ماند – چهارهمین دالایی لاما
شفقت قلب و ذهن ما را به روی دیگران میگشاید، تنهایی ما را میشکند، خودمختاری باعث میشود که فقط به خودمان فکر کنیم. در مواجه شدن با مشکلات زندگی همه ما مثل هم هستیم وقتی با دیگران مرتبط باشیم بر تنهایی و اضطراب فائق میآئیم. از لحاظ علمی ثابت شده که اگر شفقت داشته باشیم خوشحالتر خواهیم بود و احساس امنیت بیشتری میکنیم. توجه به درد و رنج دیگران و تلاش برای کمک به آنها به ما قدرت درونی و اعتماد بهنفس بیشتری میدهد. اگر شفقت را در وجودمان افزایش دهیم، آن تبدیل به منشاء عظیمی از رفاه خواهد شد.
[مراجعه کنید به: چگونه شفقت را پرورش دهیم]
باید شفقت در وجودمان فعال شود تا مشوق ما برای تسکین رنج دیگران باشد. شاید تواناییمان محدود باشد اما کاری که از دستمان برمیآید را انجام میدهیم زیرا وقتیکه میبینیم دیگران ناراحتاند و در رنج بسر میبرند نمیتوانیم بیتفاوت باشیم.
شفقت زمانیکه با دانش و خرد همراه شود، بسیار مؤثرتر خواهد بود زیرا ما در مورد اینکه چه کاری باید انجام دهیم درستترین انتخاب را خواهیم داشت. اگر از لحاظ احساسی به اندازه کافی تکامل یافته باشیم وقتیکه نتوانیم به دیگران کمک کنیم یا پیشنهاداتمان مؤثر نباشند، شفقت نیرومندترین انگیزه برای غلبه بر نقاط ضعف و بهکار گرفتن تواناییهای بالقوهمان است.