བྱམས་པ།
བྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའི་བློའི་ཁྱེར་སོ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ང་ཚོ་ཚང་མར་བདེ་བ་འདོད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། མང་ཆེ་བས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཐབས་དེ་ཤེས་ཀྱི་མེད། དེར་བརྟེན་རང་ཉིད་དབང་མེད་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འབྱུང་བའི་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་གནས་སྟངས་ནང་ལྷུང་གི་ཡོད། དེའི་ནང་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་སོང་ཙང་། ཁོང་ཚོར་འདོད་པའི་བདེ་སྐྱིད་དེ་འཐོབ་ཀྱི་མེད། དེ་བས་ན་གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པའི་འདུན་སེམས་དང་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པའི་ཚོར་བ་དང་བློའི་ཁྱེར་སོ་ཤུགས་ཆེན་ཞིག་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཁྱེད་ཀྱི་བློ་སྦྱོང་ཚུལ་དེ་ནི་ཐོག་མར་སོ་སོ་རང་ཉིད་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་དང་། དེ་ནས་སོ་སོའི་ཨ་མ། དེ་ནས་ཨ་ཕ། དེ་ནས་མུ་མཐུད་ནས་སྦྱོང་བརྡར་དང་བཅས་རང་གི་གྲོགས་པོ་ཚོར་བསམ་བློ་གཏོང་བ། རང་གི་དགྲ་བོ་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་སྨོན་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། ཐབས་ཚུལ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་བྱམས་པ་སྒོམ་དགོས།
ཆོད་སེམས་ཁྱད་པར་ཅན། (ལྷག་བསམ།)
དེའི་སྟེང་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་གོ་ལ་སྤྱིའི་འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་ཤིག་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་འགན་ཁུར་གྱི་ཡོད་བསམས་ནས་ “གཞན་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཕྱིར། ངས་འབད་བརྩོན་ཞིག་བྱེད་རྩིས་ཡོད། དོན་ངོ་མར་ངས་གཞན་ཚང་མའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དང་ཁོང་ཚོ་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་ཡོད་ནའང་དེ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་” ཞེས་ཚོར་བ་དེ་རེད། ཁྱེད་རང་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཤུགས་ཆེན་འདི་དགོས་ཞིང་། འདི་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་དང་དེ་ནི་རང་སོ་སོའི་ངོས་ནས་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས།
ཐ་ན་ང་ཚོས་ལྷག་བསམ་འདི་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ “ངས་ཚང་མ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ངས་ཚང་མའི་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་རོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་” ཞེས་ཚོར་ནའང་། ང་ཚོས་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་བརྟག་པའི་སྐབས། ང་ཚོར་དེ་ལྟར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་མེད་པ་རེད། ང་ཚོར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ལ། གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་རྣམས་ང་ཚོས་སེལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད། གལ་ཏེ་ང་ཚོས་དེ་ལྟར་བྱེད་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་དེ་སུ་ལ་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་ན། དེ་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་གསལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་རང་གི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྟོགས་པའི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཡོད། དེར་བརྟེན་གལ་ཏེ་ང་ཚོས་རང་ངོས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ན། དེ་ནས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆ་ཚང་བའི་ཕན་འདོགས་ཐུབ་ཀྱི་རེད།
འདི་ནི་མི་ལུས་རིན་ཆེན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོས་དངོས་གནས་འཐོབ་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། དོན་ངོ་མར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་དེ་ང་ཚོས་འཐོབ་ཐུབ། གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། ང་ཚོས་གཞན་དོན་དུ་བསམ་བློ་རྒྱ་སྐྱེད་དང་བཅས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་དམིགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་དམིགས་པའི་ཀུན་སློང་འདི་རང་རྒྱུད་ལ་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པའི་སྐབས། དེ་ལ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁྱོན་ཡོངས་རིན་པོ་ཆེ་དང་གསེར་དང་ཕ་ལམ་སོགས་ཀྱིས་གང་བ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བ་ལས་ཀྱང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་གསུངས། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་རྐང་གཅིག་སེམས་རྣམ་པར་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཕུལ་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་དུ་འབུལ་བ་སོང་ཙང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ནུས་པ་གང་བསགས་པ་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འདི་དང་ཆ་ཚད་སྙོམ་པ་ཡིན། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་དང་མཉམ་པ་ཡིན།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སླར་ཡང་ངེས་བརྟན་བཟོ་བ།
ཁྱེད་རང་ཞོགས་པ་ལངས་པའི་སྐབས། ཐོག་མར་ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ནང་རང་ཉིད་མཚན་མོར་མ་ཤི་བར་གསོན་པོར་ལངས་ཐུབ་པ་ནི་ཅི་འདྲའི་བསོད་བདེ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཚོར་བ་དང་། དེ་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉིན་གང་པོར་དམིགས་པ་གཏད་ནས་ “ངས་དགེ་བའི་ལས་གང་འདྲ་ཞིག་བྱེད་པ་ཡིན་ནའང་། དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་ཤོག་” ཅེས་ཚོར་དགོས། དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་དེའི་རིང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཕན་བྱེད་དགེ་བའི་ལས་གང་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་ནུས་པ་འདིས་ཁྱེར་ནས་སང་ཉིན་ཞོགས་པའི་བར་འགྲོ་བར་དམིགས་དགོས། ཐ་ན་ཉིན་མོ་དེའི་རིང་གི་དུས་ཚོད་གཞན་གྱི་སྐབས་སུ་ཁྱེད་ལ་བསམ་བློ་འདི་མེད་ནའང་། ད་དུང་ཁྱེད་ཀྱི་ཉིན་གང་པོ་དེ་ཞོགས་པའི་ཀུན་སློང་བཟང་པོ་དང་དགེ་བའི་ནུས་པ་དང་མཉམ་དུ་འགྲོ་གི་རེད། དེར་བརྟེན་གཞན་དོན་དུ་དམིགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤིག་སྐྱེད་པར་ཀུན་སློང་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
ཉིན་གྱི་མཐའ་མའི་སྐབས་སུ་ཁྱེད་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྤྱོད་ལམ་དང་ཉིན་དེའི་རིང་གང་བྱས་པ་ཚང་མ་ལ་སླར་ཡང་བརྟག་ཞིབ་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན། ཉིན་དེའི་རིང་ཁྱེད་ཀྱིས་བཟང་ཕྱོགས་དགེ་བའི་ལས་བྱས་ཡོད་ན། དེ་ལ་ཁྱེད་རང་ཧ་ཅང་སྐྱིད་པོ་ཚོར་དགོས། དེ་ལས་བསགས་པའི་དགེ་བའི་ནུས་པའམ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་དམིགས་དགོས། དེ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བསྔོ་དགོས། དེ་ལྟར་རང་ཉིད་དགོང་མོར་ཉལ་བའི་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་ག་ནང་བཞིན་ “སང་ཉིན་ཡང་ངས་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་” ཞེས་ཀུན་སློང་ཤུགས་དྲག་ཅིག་སྐྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་ཀུན་སློང་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་གཉིད་ཁུག་པ་ཡིན་ན། དེ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་ནུས་པ་དེ་གཉིད་ཁུག་པའི་རིང་དུས་ཡུན་ཆ་ཚང་གི་ནང་གནས་པ་དང་དེ་ཡང་དགེ་བའི་ལས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་བསགས་པའི་དགེ་བའི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྩ་བ་ལྟ་བུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་སྨིན་པར་བསྔོས་ན། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་དངོས་སུ་མ་ཐོབ་བར་དུ་དགེ་རྩ་འདི་མི་ཟད་པར་གནས་ཀྱི་རེད། དེ་ནི་ཡུན་དུ་གནས་པ་དང་དམིགས་ཡུལ་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་དམིགས་པ་དེ་མ་བསྒྲུབ་བར་དུ་མི་ཟད་པར་གནས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མ་ཐོབ་བར་དུ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་བསགས་པའི་དགེ་བའི་ནུས་པ་དེ་འདི་ལྟ་བུ་ཧ་ཅང་ཕུགས་རྒྱང་པོར་དམིགས་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རིམ་པ་གཉིས། (སེམས་བསྐྱེད་གཉིས།)
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་རིམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ལྟ་བུའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་ཡིད་སྨོན་པ་ཙམ་བྱེད་པ་ནི་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རེད། བྱང་ཆུབ་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱི་རིགས་གཉིས་ཀ་ཡོད།
འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཤིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་ཐུབ་པའི་ཆེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་སྨོན་པ་ཙམ་གྱིས་འདང་ངེས་ཤིག་མིན་པར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའམ་ཉམས་ལེན་གྱི་ནང་དངོས་སུ་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་དངོས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དགོས་པར་ཚོར་བ་དེ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཕྱིར། ཁྱེད་རང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ནང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཇུག་དགོས། དེ་དག་ནི་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་བསམ་ཕྱོགས་སམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ཞེས་པའི་ནང་དུ་བསྡུས་ཡོད། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་བློ་སྦྱོང་འདོད་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་སམ་ཀུན་སློང་དེ་ལ་འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཉིས་པོའི་དབར་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པའི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ་དགོས་བསམས་ན། འགྲོ་བར་འདོད་པ་ཙམ་དེ་ནི་སྨོན་སེམས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་འགྲོ་བར་འདོད་པའི་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་གྱི་མེད། ཁྱེད་རང་རྒྱ་གར་ལ་བསླེབ་པར་རྒྱུད་རིམ་སྣ་ཚོགས་བརྒྱུད་ནས་དངོས་སུ་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ཁྱེད་རང་མཐོང་མཆན་རག་པར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གནམ་གྲུའི་ཊིག་འཛིན་རག་དགོས་པ། སྔོན་ཚུད་ནས་ཊིག་འཛིན་ཉོ་དགོས་པ་སོགས་རྒྱུད་རིམ་དེ་དག་གི་ནང་འཇུག་པའི་སྐབས། དེ་ནི་འཇུག་སེམས་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད།
སྦྱིན་པ།
བསམ་ཕྱོགས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་རང་ཉིད་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་ཚུལ་ལ་མཚོན་ན། ཐོག་མར་སྦྱིན་པའི་བསམ་ཕྱོགས་ཤིག་སྐྱེད་དགོས། སྦྱིན་པའི་བསམ་བློ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་བདོག་པའི་དངོས་པོ་ཚང་མ་གཞན་ལ་སྦྱིན་འདོད་ཡོད་པ་དེ་རེད། ཚེ་འདིའི་ནང་ང་ཚོས་སྐྱིད་པོ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་དངོས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་རྫས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ནའང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་ང་ཚོས་སྦྱིན་པ་ཉམས་ལེན་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཡུལ་མང་པོ་ཡོད་ཆོག །ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཚུལ་དུ་ཡར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་མར་སྐྱོ་པོ་དང་དགོས་མཁོ་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཆོག །དཔེར་ན། མི་ནད་པ་དང་། སྤྲང་པོ། དབུལ་པོ་ལྟ་བུ་དང་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཧ་ཅང་དཀའ་ངལ་ཅན་དང་ལྟ་ན་མི་སྡུག་པའི་གནས་སྟངས་ནང་ཡོད་པའི་མི་རྣམས་ལའང་ཧ་ཅང་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་དངོས་པོའི་རིགས་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཆོག་པ་ལྟ་བུ་རེད།
སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེ་སྔོན་མ་ལ་གཞིགས་ནས་ང་ཚོས་དཔེ་མཚོན་ཞིག་བཞག་ན། སྔོན་གྱི་དུས་སུ་སྟག་མོ་ཧ་ཅང་ལྟོགས་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་རང་གི་སྟག་ཕྲུག་རྣམས་དང་མཉམ་དུ་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་ནང་ཡོད་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་ནང་ཁོང་ནས་སྟག་མོར་ཟས་སུ་རང་གི་སྐུ་ལུས་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་རེད། ལུས་པོ་ནི་ང་ཚོས་གཅེས་འཛིན་ཆེ་ཤོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། སངས་རྒྱས་ལ་ཁོང་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལུས་སྟག་མོར་ཕུལ་བའི་གཏོང་འདོད་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་དང་ལྡན་པ་རེད། འདི་ནི་སྐྱེས་རབས་སོགས་ཀྱི་ནང་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཞིག་རེད།
བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས།
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉིས་པ་ནི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྟེ། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དམ་པོ་ཞིག་སྲུང་རྒྱུ་དེ་རེད། འདི་ནི་དཔེར་ན། སྲོག་གཅོད་པའམ་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སྲོག་འཕྲོག་པ་སྤོང་བ་དང་མི་དགེ་བ་བཅུ་གང་རུང་སྤོང་བའི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་རེད། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་འདི་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་ན། ཁྱེད་རང་མིའི་ལུས་རྟེན་ནམ་ལྷའི་སྐྱེ་བ་ལེན་ཐུབ་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་ཞིག་མུ་མཐུད་ནས་ལེན་དགོས་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དམ་པོར་སྲུང་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བསྲུང་ན། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་མིའི་ལུས་རྟེན་དུ་མི་སྐྱེ་བར་རྒྱུ་ནོར་ཧ་ཅང་ཡོད་པའི་དུད་འགྲོ་སེམས་ཅན་ཞིག་ལ་སྐྱེ་བ་ལེན་གྱི་རེད། སྦྱིན་པའི་ཀུན་སློང་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ལ་རྒྱུ་དངོས་ཐོབ་ནའང་། ཁྱེད་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟང་སྤྱོད་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མི་ལུས་མི་སྐྱེ་བར་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ཡིན། རྒྱུ་དངོས་ཧ་ཅང་མང་པོ་སྡེབ་གསོག་བྱེད་པའི་དུད་འགྲོ་མང་པོ་ཡོད།
བཟོད་པ།
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཕན་ཐོགས་ཅན་ཞིག་སྐྲུན་པར་བཟོད་སྒོམ་ཡང་ན་བཟོད་པ་སྐྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། གལ་ཏེ་བཟོད་པ་མེད་ན། ཁྱེད་རང་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་གི་རེད། ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བའི་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ནུས་པའམ་བསོད་ནམས་གང་འདྲ་ཞིག་བསགས་ཡོད་ནའང་ཚང་མ་རྩད་ནས་འཇོམས་ཀྱི་ཡོད། ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་བ་གསོག་གི་ཡོད་ནའང་། ཁྱེད་རང་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བའི་སྐབས་སུ་དགེ་བ་རྩ་གཏོར་གཏོང་པ་དང་མེད་པ་བཟོ་གི་ཡོད། དཔེར་ན། སྤྱིན་ཤོག་ཅིག་ཡོད་པ་དང་དེ་གནམ་ཐང་དུ་གློག་པར་འཕྲུལ་འཁོར་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་ཁྱེར་ན། དེས་སྤྱིན་ཤོག་བསུབ་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཁྱེད་རང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་པ་དང་དེ་ལམ་སེང་ཞི་འཇམ་བཟོ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་རང་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ཚང་མར་བསམ་བློ་གཏོང་བའི་བློ་སྦྱོང་དགོས་ཤིང་། དེ་འདྲའི་སྒོ་ནས་རང་གིས་རང་ལ་ཁོང་ཁྲོར་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཐུབ།
འདས་པའི་དུས་སུ་བསགས་པའི་སྔོན་གྱི་གོམས་གཤིས་དང་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟག་ཏུ་མི་སྐྱིད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ། དེ་བཞིན་ཁོང་ཁྲོ་ལང་བར་འདོད་པའི་འདུན་པ་ཤུགས་ཆེན་གྱི་རང་གཤིས་དང་ལྡན་པའི་མིའི་རིགས་འགའ་ཞིག་ཡོད། འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་མཁན་གྱི་མི་ཁོང་ཁྲོ་ཅན་མང་པོ་ཡོད། དེ་འདྲའི་རིགས་འབྱུང་གི་ཡོད། ཁྱེད་རང་གནས་སྟངས་ཤིག་གི་ནང་རྟག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བ་དང་ཡིད་བསུན་པོ་ཆགས་པ་དང་རྟག་ཏུ་ཁྱེད་ལ་བསུན་གཙེར་བྱེད་པའི་མི་བྱེ་བྲག་ཅིག་གམ་ཡུལ་བྱེ་བྲག་ཅིག་དང་འཕྲད་པའི་སྐབས། སྐབས་འགར་ཁྱེད་རང་གང་དུ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ས་ཆ་དེ་བཞག་ནས་འགྲོ་བ་དང་ཁྱེད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སློང་མཁན་གང་ཡིན་རུང་དེ་རྦད་དེ་སྤོང་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་སྲིད། ཁྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོ་སློང་མཁན་གྱི་རྐྱེན་དེ་དང་འབྲེལ་བ་མི་བྱེད་པ་དང་ཁ་ཡ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་ཅན་གྱི་གཤིས་སྤྱོད་ལས་ཐར་བར་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད།
དེ་དང་མཚུངས་པར་ཁྱེད་རང་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སློང་བའི་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་དེ་དག་གི་སྐོར་བསམ་བློ་མ་བཏང་ན་ཡག་ཤོས་རེད། རྟག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་བརྟག་ཞིབ་མི་བྱེད་པ་དང་ཐེ་བྱུས་མི་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡག་ཤོས་རེད། འོན་ཀྱང་། དེ་དག་གི་སྐོར་ལ་དྲན་པ་བརྗེད་ནས་དེའི་ཐད་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་ན་ཡག་ཤོས་དེ་རེད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁྱེད་རང་ལ་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གི་རིགས་སྦྱོང་གཞི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་སྐབས། དེའི་ཐད་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་གང་སྦྱངས་པ་རྣམས་དྲན་པ་བརྗེད་ཀྱི་རེད། དེ་ག་ནང་བཞིན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁོང་ཁྲོའི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བའི་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱིས་ཁོང་ཁྲོ་དྲན་པ་བརྗེད་ཀྱི་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་ནམ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར། དེ་འདྲའི་ཐོག་ཁོང་ཁྲོ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་ཐུབ་ན། ཁྱེད་རང་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་དང་ཕྲད་ནའང་ཁོང་ཁྲོ་ནམ་ཡང་ཟ་གི་མ་རེད། དེ་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལ་དགའ་མོས་བྱེད་པ་དང་ཡི་རང་བྱས་ཏེ། “མི་དེ་འདྲ་བཟང་པོ་ཞིག་འདུག །མི་འདིས་ཁོང་ཁྲོ་ནམ་ཡང་ཟ་གི་མི་འདུག་” ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁོང་ཁྲོ་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མ་ཐུབ་ནའང་། ཁྱེད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོ་བྱས་ན། ཁྱེད་རང་ཐ་ན་གནད་དོན་ཆུང་ངུ་ཞིག་ལའང་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་གི་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱི་རེད། མི་ཞིག་གིས་ཁྱེད་ལ། “ཁྱེད་ཀྱི་སྣ་དེ་ཁྱད་མཚར་པོ་ཞིག་འདུག་” ཅེས་བརྗོད་སྐབས། ཁྱེད་རང་ལམ་སེང་ཁོང་ཁྲོ་རབ་ཏུ་འབར་གྱི་ཡོད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ན། གཞན་དང་མཉམ་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཞི་མཐུན་དང་ཆ་སྙོམ་གྱི་རིགས་གང་འདྲ་ཞིག་ལའང་རྒྱུན་སྐྱོང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། དེ་ལྟར་ཁྱེད་རང་ལས་ཀ་གང་འདྲ་ཞིག་འགོ་འཛུགས་བྱེད་འདོད་ཡོད་ནའང་བསྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱི་དགོས་དོན་དང་དམིགས་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྒྲུབ་འདོད་ཡོད་ན། གཞན་དག་མཉམ་དུ་ཞི་མཐུན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད། གལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་གཞན་དག་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བྱས་ན། ཁྱེད་རང་གི་འདོད་དོན་དེ་ནམ་ཡང་བསྒྲུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ལས་རོགས་དང་ལས་མི་གཞན་དག་དང་མཉམ་དུ་ཞི་མཐུན་དང་འཆམ་པོའི་ངང་གནས་ཐུབ་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་དགོས་དོན་གལ་ཆེན་ཁག་བསྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་ལ་གཞན་དང་མཉམ་དུ་ཞི་མཐུན་ལྡན་པའི་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡོད་ན། གཞན་དང་མཉམ་དུ་ལས་མིའི་གྲངས་འབོར་ཤུགས་ཆེན་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་རེད།
བརྩོན་འགྲུས།
དེ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ལས་གང་རུང་བྱེད་པར་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་དཀྱུས་མའམ་འཁོར་བའི་གནད་དོན་ཁག་ལ་འབད་པ་དང་རྩོལ་བ་ཤུགས་དྲག་བྱས་ན། དེ་ནི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་མིན། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་སྦྱོང་བརྡར་ཐོག་ལ་འབད་པ་དང་རྩོལ་བ་ཤུགས་དྲག་བྱས་ན། དེ་ལ་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཟེར་གྱི་ཡོད།
དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནི་ལེ་ལོ་རེད། ལེ་ལོ་ལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ཡོད། དང་པོ་ནི། འདང་ངེས་དང་འགྲིག་ངེས་མིན་པའི་བདག་ཉིད་ལ་བརྙས་པའམ་ཞུམ་པའི་ལེ་ལོ་སྟེ། དཔེར་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ལུས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པའི་མཛད་པ་ངོ་མཚར་ཅན་དེ་དག་ལ་བལྟས་ནས་རང་ཉིད་ལ་དེ་འདྲ་བའི་ནུས་པ་འདང་ངེས་མེད་པར་ཚོར་བ་དང་། “ངས་དེ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད་” ཅེས་བསམ་གྱི་ཡོད། དེ་ནི་རང་ཉིད་ལ་ནུས་པ་འདང་ངེས་མེད་བསམས་ནས་རང་གིས་རང་ལ་བརྙས་ཤིང་སེམས་ཤུགས་ཆག་པའི་ལེ་ལོ་རེད། དེ་ནི་ལེ་ལོའི་རིགས་ཤིག་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྦྱོང་བརྡར་དང་ཉམས་ལེན་བྱས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཚད་དུ་བསླེབ་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད།
ལེ་ལོའི་རིགས་གཉིས་པ་ནི། སྤོང་བའི་ལེ་ལོའམ་བྱ་བ་ངན་ཞེན་གྱི་ལེ་ལོ་དེ་རེད། འདི་ནི་ཁྱེད་རང་དགེ་བའི་ལས་ཤིག་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱིས་བདུན་ཕྲག་འགའ་ཤས་དང་ཟླ་བ་འགའ་ཤས་རིང་ལ་རྨོངས་ཞེན་ཅན་ཞིག་དང་འདྲ་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་པ་དང་། གང་བྱེད་འདོད་ཡོད་པ་དེ་མ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་བློས་གཏོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འདི་ནི་ལེ་ལོའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེ་འདྲ་ལྟ་བུའི་བསམ་ཕྱོགས་དེ་སྤངས་ནས་རྩོལ་བའི་རྒྱུན་བརྟན་པོའི་སྒོ་ནས་འབད་བརྩོན་དང་བཅས་བློས་གཏོང་མི་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
དེ་ནས་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་ལེ་ལོ་སྟེ། སྒྱིད་ལུག་པའི་ལེ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་ཏུ་སང་ཉིན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་ནར་འགྱངས་གཏོང་བ་དེ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས། “ངས་ལས་ཀ་འདི་སང་ཉིན་ནམ་ཡང་ན་རྗེས་མ་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་” ཞེས་བསམས་ནས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཕར་འགྱངས་གཏོང་གི་ཡོད། འདི་ནི་བསམ་ཕྱོགས་ཧ་ཅང་སྐྱོ་པོ་ཞིག་རེད། གལ་ཏེ་མི་ཞིག་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་ན། མི་དེས་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་རྣམས་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱ་རྒྱུ་དང་། སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུ། ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་མཁས་པར་བྱ་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད། རང་བཞིན་གྱིས་ལེ་ལོ་ལ་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་མི་དགོས་པ་ལྟ་བུ་སྣང་ནའང་། དེ་ནི་ཧ་ཅང་མི་དགེ་བ་ཞིག་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེས་ང་ཚོའི་མི་ཚེ་ཡོངས་རྫོགས་ཆུད་ཟོས་སུ་གཏོང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་སྤྲོ་བའི་བསམ་ཕྱོགས་ཤིག་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད།
སྔོན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྣམ་འཕྲུལ་འབྲོམ་སྟོན་པ་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་ཞེས་བླ་མ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང་ཁོང་གིས་རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སེ་བཙུན་པ་ལ་སྙིང་ཐག་པའི་དམ་བཅའ་དང་བཅས་ཞབས་འདེགས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཞུས་གནང་ཡོད། ཁོང་གིས་ཉམས་ལེན་གནང་སྟངས་དེ་ནི། ཁོང་མར་བཞུགས་ནས་ཞབས་ཀྱིས་རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཀོ་བ་མཉེད་གནང་བ་དང་ཕྱག་ཟུང་གིས་འོ་མ་དཀྲོག་གནང་བ། རྒྱབ་ལ་ཞོ་དཀྲུག་གནང་བ། དེ་ལྟར་གནང་ཞོར་དུ་མདུན་དུ་དཔེ་ཆ་གཟིགས་པ་སོགས་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་གནང་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཁོང་གིས་དུད་འགྲོའི་པགས་པའམ་ཀོ་བའི་སྟེང་དུ་ཡར་གོམ་པ་སྤོས་ནས་ཀོ་བ་མཉེད་གནང་གི་ཡོད། དེ་ནི་ཀོ་བ་མཉེད་པར་དེའི་སྟེང་དུ་རྡོག་རྫི་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ཕྱག་གིས་འོ་བ་དཀྲོག་གནང་བ་དང་རྒྱབ་ལ་ཞོ་དཀྲུག་གནང་གི་ཡོད། ཇོ་བོ་རྗེ་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་ཁོང་དང་མཇལ་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱིས་འདས་པའི་དུས་སུ་གང་བྱས་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པར། དེ་ལ་འབྲོམ་སྟོན་པས་འདི་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་རེད། དེ་ནས་ཇོ་བོ་རྗེས། “ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་ཉམས་ལེན་གནང་བའི་ནང་ནས་དགེ་བ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་དེ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ཞབས་ཏོག་དང་ལས་ཀ་དེ་དག་རེད་” ཅེས་གསུངས།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་མི་ཧ་ཅང་ནུས་པ་ཅན་དང་འཇོན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་དག་པར་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ཡིན་ནའང་། གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་མི་འཇོན་ཐང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་གཉིས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། དེར་བརྟེན་ངས་ཉིན་མོར་ལས་ཀ་བྱེད་པ་དང་དགོང་མོར་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་པར་མཉམ་བཞུགས་བྱེད་མཁན་ཁྱེད་རང་ཚོ་ལྟ་བུ་མཐོང་དུས་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་ཡོང་གི་འདུག །འདི་འདྲ་ཞིག་མཐོང་དུས་ང་རང་དངོས་གནས་དྲང་གནས་སེམས་སྐྱིད་པོ་ཡོང་གི་འདུག
སེམས་བརྟན་པའི་རང་བཞིན། (བསམ་གཏན།)
དེ་ནས་སེམས་བརྟན་ཆ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་རེད། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་བརྟན་པའི་ཚུལ་དེ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཤིག་སྐྱེད་དགོས། དེ་ལ་གང་དགོས་ཞེ་ན། སེམས་ཞི་འཇམ་ཡོང་བའི་ཐབས་བྱེ་བྲག་ཅིག་དགོས་པ་དང་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ཞིག་ལ་དམིགས་པ་གཏད་ནས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ཁྱེད་ཀྱིས་ཡུལ་གང་འདྲ་ཞིག་གདམ་ཀ་བྱས་ནའང་འདྲ་སྟེ། ཡུལ་དེ་ལ་འཛིན་པའི་མཚམས་སྦྱོར་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱེད་པ་དང་ཡུལ་དེ་ལ་དམིགས་དགོས། ཁྱེད་ཀྱིས་ཡུལ་དེ་གཟབ་ནན་གྱིས་གདམ་ཀ་བྱེད་དགོས་པ་དང་ཡུལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ནའང་། དེ་འགྱུར་བ་མི་གཏོང་བར་ཡུལ་དེ་རང་གི་སྟེང་ལ་དམིགས་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ཐབས་བྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉམས་ལེན་ཡང་དག་པར་བྱས་ན། ཟླ་བ་དྲུག་གི་ནང་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་འཇམ་བག་ཕེབས་ལ། སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཞི་ཞིང་བརྟན་ཚུགས་པའི་ཞི་གནས་འཐོབ་ཐུབ།
ཁྱེད་ཀྱིས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཕན་ཐོགས་ཅན་སྐྲུན་ཐབས་དང་སྒོམ་རྒྱག་འགོ་ཚུགས་པའི་སྐབས། སྒོམ་ཐུན་ཧ་ཅང་ཐུང་ངུ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན། ཉིན་གཅིག་གི་ནང་ཐུན་ཐུང་ངུ་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་དགོས་པ་དང་དེ་ལྟར་བྱུང་ན། ཁྱེད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ཡག་པོ་ཡོང་གི་རེད། ང་ཚོས་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུངས་སྔགས་བཟླས་བརྗོད་ཚང་མ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་དང་མཇལ་ཐབས་བྱེད་པ་དང་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་དེ་དངོས་སུ་རྟོགས་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་། འགྲུབ་འབྲས་ཐོན་པ་ཡོང་གི་མེད། ང་ཚོ་འགྲུབ་འབྲས་ཐོན་པ་མི་ཡོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ང་ཚོར་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཞི་ཞིང་བརྟན་ཆ་ཚུགས་པ་ཞིག་མེད་པ་དང་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་པས་རེད། ཁྱེད་རང་མར་བསྡད་ནས་མ་ཎི་ཕྲེང་སྐོར་གཅིག་བགྲང་ཐབས་བྱེད་པའི་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱི་ལུས་པོ་དེར་ཡོད་ནའང་། སེམས་ནང་ཁྱེད་རང་ས་ཆ་གང་སར་འཁྱམ་པ་དང་བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་དུས་ཡུན་རིང་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བཞིན་ཡོད།
སྔོན་མི་ཞིག་ཡོད་པ་དང་ཁོས་ག་རེ་བྱེད་བཞིན་པ་རྟག་ཏུ་བརྗེད་ཀྱི་ཡོད། ཚོང་གི་ལས་དོན་ནང་གང་འབྱུང་བ་ཚང་མ་བརྗེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐབས། ཁོས་མི་རྣམས་ལ་ “ཏོག་ཙམ་བསྒུག་དང་། ངས་མར་བསྡད་ནས་ཞལ་འདོན་འགོ་ཚུགས་ན། དྲན་གྱི་རེད་” ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་མ་ཎི་ཕྲེང་སྐོར་གཅིག་ཚང་མ་འདོན་རྩིས་ཡོད་པ་དང་དེའི་རིང་ལ་སེམས་རྩ་བ་ནས་མི་གཡེང་བར་གནས་པའི་ཐད་ལ་བརྟན་པོ་དང་ཐག་ཆོད་པོ་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བྱེད་ཐུབ་ན། ཉམས་ལེན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ལ་ཕན་འབྲས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཞི་འཇམ་བག་ཕེབས་ལ་ཞི་ཞིང་བརྟན་ཚུགས་པ་ཞིག་སྐྱེད་ཐུབ་ན། དགེ་བའི་ལས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ནུས་པ་བཏོན་ནས་འབད་བརྩོན་བྱེད་པར་འདོད་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱོགས་སུ་རང་གི་སེམས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇུག་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཞི་ཞིང་བརྟན་ཚུགས་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་ཤིག་སྐྱེད་ཐུབ་ན། དེ་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པའམ་མངོན་ཤེས་སྐྱེད་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ཞི་ཞིང་བརྟན་ཚུགས་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་སམ་ཞི་གནས་མ་ཐོབ་པར་མངོན་ཤེས་གང་ཡང་བསྒྲུབ་མི་ཐུབ།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཞི་ཞིང་བརྟན་ཚུགས་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་རང་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་ཐུབ་ན། དེ་ནི་རང་ཉིད་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་སྤྱོད་ཆོག་པའི་གནམ་གྲུ་ཆེན་པ་ཞིག་དང་འདྲ་བ་རེད། སེམས་ནང་ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ལས་གང་འདྲ་ཞིག་བྱེད་འདོད་ཡོད་ནའང་དེ་ལམ་སེང་ནུས་ཤུགས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་སེམས་གང་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དེར་མི་གཡོ་བར་གནས་ཀྱི་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་གནས་བབས་སམ་ཞི་གནས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནའང་། དེ་ཁོ་ནས་འགྲིག་པ་དང་འདང་ངེས་ཤིག་མིན། དེའི་སྒང་ཁྱེད་ཀྱིས་ལྷག་པར་དུ་རྟོགས་པའམ་མཐོང་བའི་ལྷག་མཐོང་ཞིག་ཀྱང་སྐྱེད་དགོས། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཁྱེད་ཀྱི་སེམས་ནི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སེམས་ཤིག་དགོས་པ་སྟེ། ཞི་ཞིང་བརྟན་ཚུགས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་རྟོགས་པའམ་མཐོང་བ་གཉིས་ཀ་དང་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
ཆོས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ།
ཆོས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྐྱེད་དགོས་ངེས་ཤིག་རེད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། རྟོག་པས་བསྐྲུན་པའི་ཚུལ་དུ་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཕུགས་རྒྱང་རིང་བའི་བསམ་ཕྱོགས་སམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་རྟོགས་ཀྱི་ཡོད། ཤེས་རབ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོས་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པར་གྲུབ་པའམ་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱི་ཡོད།
བདེན་པར་གྲུབ་པའི་བདག་མེད་ཅེས་བརྗོད་པའི་སྐབས། ཁྱེད་ཀྱིས་གང་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པའམ་དགག་པར་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པས་བསྐྲུན་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་དེ་ནི་མི་རྣམས་དང་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་རྙེད་དུ་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་རྟོགས་དགོས། འོན་ཀྱང་། སྤྱིར་བཏང་གང་ཟག་གམ་བདག་ཅིག་ཡོད་པར་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན། རྙེད་དུ་རུང་ལ་བདེན་པ་དང་རྡོག་རྡོག་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པ་ཙམ་དེ་རེད།
“བདག་” ལ་རིགས་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དག་པར་ཁྱད་པར་འབྱེད་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ང་ཚོར་སྣང་བའི་ “བདག་གམ་ང་” གཉིས་ཡོད། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདག་དཀྱུས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་ཡང་རྦད་དེ་རྟོག་པས་བསྐྲུན་པའི་བདག་དགག་བྱར་གྱུར་བ་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་དེ་གཉིས་གཟབ་ནན་གྱིས་ཁྱད་པར་ཡག་པོ་ཞིག་མ་ཕྱེས་ན། དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་རེད།
ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདག་ནི་ལས་ཀ་འདྲ་མིན་མུ་མཐུད་ནས་བྱེད་མཁན་གྱི་བདག་ཙམ་དེ་རེད། ང་ཚོས་ཁ་ལག་བཟའ་བ་དང་། གོམ་པ་སྤོ་བ། མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོས་དཀའ་ངལ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གི་ཡོད། ངས་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པར་བརྟེན་བདེ་བ་མྱོང་གི་ཡོད། དེ་ནི་ནམ་རྒྱུན་འཆར་ཅན་གྱི་ “བདག་” ཙམ་དེ་རེད། དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདག་དེ་རེད། དེའི་སྒང་ལ་རྟོག་པས་བསྐྲུན་པའི་ “བདག་” གི་རིགས་ཤིག་ཀྱང་ཡོད་དེ། དེ་ནི་རང་ངོས་ནས་རྡོག་རྡོག་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡོད། དེ་ནི་ང་ཚོའི་མྱོང་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་གང་འདོགས་རུང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཞིག་མིན་པར། དེ་ནི་རང་ངོས་ནས་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ལྟར་སྣང་གི་ཡོད། དེ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་འཆར་སྒོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེ་ནི་དགག་བྱར་གྱུར་བ་དེ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདག་སྟེ། ངས་གོམ་པ་སྤོ་བ་དང་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ “བདག་གམ་ང་” དེ་ནི་དགག་བྱར་གྱུར་བ་མིན།
དེར་བརྟེན་ང་ཚོར་ཡོད་པའི་མི་ལུས་རིན་ཆེན་འདི་ལ་གཞི་བྱས་ཏེ། ང་ཚོས་ཆོས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་འདི་སྐྱེད་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོས་རྙེད་དུ་རུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱི་ཡོད། དེ་དང་མཚུངས་པར། འདིའི་སྟེང་ལ་ང་ཚོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་དེའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དམིགས་ནས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་བརྩེའི་སེམས་སྐྱེད་ཐུབ། དེ་དག་ནི་ང་ཚོར་ཐོབ་པའི་མི་ལུས་རིན་ཆེན་ལ་གཞི་བྱས་ནས་ང་ཚོས་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཁག་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ལ་རྟོག་པས་བསྐྲུན་པའི་ཚུལ་དུ་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཡོད་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་ཚང་མ་མེད་པ་བཟོ་ཐུབ་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་ཐར་བའི་ཐར་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་ཐུབ། འོན་ཀྱང་། འདིའི་སྒང་ལ་གལ་ཏེ་ཁྱེད་ལ་གཞན་དོན་ཁོ་ནར་དམིགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་། སེམས་ཡོངས་སུ་གསལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་དམིགས་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་དངོས་སུ་འཐོབ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། མི་ལུས་རིན་ཆེན་ཐོབ་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་གནད་དོན་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ལ་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱེད་དགོས།
བསླབ་བྱ་མཐའ་མ།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་མི་ཚེ་འདི་ཕྱི་དངོས་པོའི་རྗེས་སྙེག་ཁོ་ནར་སྤྱོད་པ་དང་མི་ཚེའི་ནང་རྒྱུ་དངོས་གང་མང་ཞིག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཐོབ་འདོད་བྱས་ན། ཁྱེད་ལ་འདང་ངེས་ཡོད་ཅེས་ནམ་ཡང་མི་བསམ་པར་རྟག་ཏུ་འདོད་བློ་མི་མི་ཁེངས་པ་ཡོང་གི་རེད། དེར་བརྟེན་རང་ཉིད་ལ་གང་ཡོད་པ་དེས་འདང་ངེས་ཡིན་པ་དང་འདོད་བློ་ཚིམས་པའི་ཆོག་ཤེས་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་ཤིག་བསྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མཐའ་མེད་པའི་རྒྱུ་དངོས་གང་མང་འཚོལ་སྒྲུབ་མི་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ག་དུས་འདང་ངེས་དང་ཚིམས་ངེས་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས། གལ་ཏེ་ཁྱེད་རང་འདང་ངེས་དང་འགྲིག་ངེས་ཡིན་པའི་སྐབས། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚོར་བའམ་བསམ་བློ་དེ་མེད་ན། ཐ་ན་ཁྱེད་ལ་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱུ་དངོས་ལོངས་སྤྱོད་ཚང་མ་ཡོད་ནའང་། ད་དུང་ཁྱེད་རང་མི་ཚིམས་པར་དེ་ལས་མང་བ་དགོས་འདོད་བྱེད་ངེས་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་མོས་ཆེ་བ་དང་ཧ་ཅང་ཞིམ་པོ་ཚོར་བའི་ཟས་ཤིག་ཡོད་པ་དང་། ག་དུས་འདང་ངེས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་མི་ཤེས་པར། ཧ་ཅང་མང་པོ་བཟས་ན། ཁྱེད་རང་ནད་པ་ཆགས་ནས་སྐྱུག་པ་སྐྱུགས་ཀྱི་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་འདོད་པ་ཁེངས་པ་དང་ཡིད་ཚིམས་པ་ཞིག་ཡོང་བར་སྦྱོང་དགོས་ཤིང་། ག་དུས་འདང་ངེས་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས། དེ་བཞིན་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་བློ་དང་ལྡན་ཞིང་། ནམ་ཡང་གཞན་ལ་གནོད་མི་སྐྱེལ་བའི་ཐོག་སེམས་བཟང་པོ་དང་མ་ཎི་སོགས་འདོན་ཐབས་གང་ཐུབ་བྱེད་དགོས། འདི་ལྟར་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་མི་ཚེ་ཧ་ཅང་དོན་དང་ལྡན་པ་ཆགས་ཀྱི་རེད། གལ་གནད་ཆུང་བའི་ལས་དོན་རིགས་བསྒྲུབ་ཐབས་ཙམ་བྱས་ནས་རང་གི་མི་ཚེ་ཆུད་ཟོས་སུ་གཏོང་མི་ཉན་པར། གལ་གནད་ཆེ་ལ་དོན་གནད་ཆེ་བའི་ལས་དོན་རིགས་བསྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་དགོས།
མ་འོངས་པའི་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་པའི་ཆེད་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས། ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་འགགས་ངོ་མ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་སེམས་བཟང་པོ་དང་གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དགོས་པ་དང་། རྟག་ཏུ་གཞན་དང་མཉམ་དུ་སྐྱིད་པོ་ཚོར་བ་ཞིག་དགོས། ཁྱེད་རང་ག་དུས་ཡིན་ནའང་འདྲ་སྟེ། སུ་དང་ཐུག་ནའང་སེམས་སྐྱིད་པོ་ཚོར་བ་དང་སེམས་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས། འདི་ནི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དེ་རེད། གཞན་ལ་གནོད་འདོད་དང་འཚེ་བ་བྱེད་འདོད་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་བསམ་བློ་ནམ་ཡང་སེམས་ནང་མེད་པ་ཞིག་དགོས། གནོད་གཞི་ཅན་གྱི་བསམ་བློ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྤོང་དགོས་པ་དང་བྱམས་པ་དང་གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་བློ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དགོས། འདི་དག་ནི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྙིང་པོ་རེད།
གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་དང་གཞན་གྱི་གནས་སྟངས་དེ་ཧ་ཅང་བཟང་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་པ་ཡིན་ན། སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཤེས་ཀྱི་རེད། ཐོག་མར་སོ་སོ་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་དགོས་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དང་། ཤེས་ཡོན་གྱི་ཕྱུག་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ན། དེ་ནས་ཁྱེད་ཐོག་མར་སོ་སོ་རང་ཉིད་འགན་ཡོད་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་རེད། སྟོབས་དང་དབང་ཤུགས་ལྡན་པའི་གོ་གནས་དེ་ཐོབ་ན། གཞི་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་དངོས་གནས་གཞན་དོན་ཕན་ནུས་ལྡན་པ་འགྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། དེར་བརྟེན་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་དང་དུ་བླངས་ནས་རང་གི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྨིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། འདི་ནི་སོ་སོའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གཞི་རྩར་འཛིན་དགོས། ཉིན་མ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་སོ་སོའི་གཞན་ཕན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་ཐུབ་པ་དང་། རྟག་ཏུ་རང་གི་སེམས་འདི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་དམིགས་པ། རང་གི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྟོགས་པར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཆེད་དུ་དམིགས་ཐུབ་ན། འདི་ནི་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ངེས་རེད།
ཁྱེད་ཀྱིས་བྱམས་པ་དང་གཞན་ཕན་ཀྱི་སེམས་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གྱི་གདམས་ངག་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཐོས་པའི་སྐབས། དེ་དག་རང་སྒེར་གྱི་བསླབ་བྱར་ལྷུར་ལེན་པ་དང་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐབས་བྱེད་དགོས། དེ་དག་མ་འོངས་པའི་དུས་ཚོད་རིང་མོ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསམ་མི་ཉན་ལ། དེ་དག་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོ་པོ་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་དེར་སྙེག་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པའང་བསམ་མི་ཉན། དཔེ་ཆ་བཞག་ན། ཁྱེད་རང་སློབ་གྲྭར་ཐོག་མར་འགྲོ་བའི་སྐབས། སློབ་གྲྭ་འཛུལ་བཞུགས་བྱེད་པ་དང་ལམ་སེང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀ་མད་རྣམས་འབྲི་སྟངས་སྦྱོང་འགོ་ཚུགས་ནས་ཡི་གེ་ཀ་ནས་འགོ་བཙུག་ངེས་རེད། དེ་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་གི་ཡོད་པ་སོང་ཙང་། དཔེ་མཚོན་དེ་དང་མཚུངས་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པ་དང་རང་གི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྟོགས་འགོ་བཙུག་དགོས། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ན། སོ་སོའི་སེམས་ཀྱི་གོམས་གཤིས་ཕན་ཐོགས་ཅན་ཞིག་ཏུ་སྐྲུན་པ་དང་། དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རང་རྒྱུད་དུ་བསྐྱེད་ནས་ཧ་ཅང་བརྟན་ཚུགས་པ་ཆགས་ཀྱི་རེད། དེ་འདྲ་སོང་ཙང་། ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་གཞན་མཉམ་བརྗེའི་བློ་སྦྱོང་ཚུལ་དེ་ཉམས་སུ་ལེན་ཐབས་བྱེད་དགོས།།