25 rodzajów poskromionego zachowania w Kalaczakrze

Pierwsza grupa jest taka sama jak świeckie śluby, które czasami nazywa się pięcioma wskazaniami. Działania, które należy porzucić to:

(1) Odbieranie życia

Ponieważ powstrzymywanie się od zabijania wszystkich rodzajów żywych istot jest wyszczególnione w dalszej części listy rodzajów poskromionego zachowania, tutaj odbieranie życia odnosi się raczej do wyrządzania fizycznej krzywdy jakiemukolwiek  człowiekowi czy zwierzęciu. Dotyczy to także psychicznego dręczenia innych.

(2) Kłamanie

Szczególnie poważne jest nauczanie nieprawdy, którą sami wymyśliliśmy. Kłamstwo dotyczy również oszukiwania w interesach, na przykład, ustalania nieuczciwych cen. Jeżeli jednak ktoś miałby zbytnio wykorzystać naszą uczciwość, to w stawianiu wysokich wymagań podczas negocjowania kontraktu nie ma niczego złego, dopóki naszą motywacją nie jest chciwość. Bycie konkurencyjnym nie koniecznie musi być zakłócającą postawą.

(3) Branie tego co nie zostało dane

Jest to kradzież czegokolwiek, niezależnie od wartości i obejmuje nieuiszczanie oraz niespłacanie pożyczek. Nawet używanie cudzego komputera bez pozwolenia jest formą brania tego, co nie zostało dane.

(4) Niewłaściwe zachowanie seksualne

Niektóre pory doby, miejsca i części ciała są nieodpowiednie do kontaktów seksualnych, ponieważ uciekanie się do nich wynika zwykle z nadmiernego pożądania i niechęci do zachowywania powściągliwości w sprawach seksualnych. Najbardziej niewłaściwą formą seksualnego zachowania jest jednak związek z czyimś partnerem..

(5) Picie alkoholu

Ścisła interpretacja oznacza nieprzyjmowanie ani kropli alkoholu. Podobny zakaz odnosi się do narkotyków i środków odurzających. Niezależnie od motywacji, używanie alkoholu czy narkotyków zaciemnia nasz osąd i osłabia samokontrolę, często prowadząc do destrukcyjnego zachowania, słów czy myśli.

Jest kilka sytuacji, w których można napić się alkoholu jeżeli motywacją nie jest zakłócająca emocja. Na przykład, nie jest błędem posmakować alkoholu podczas pudży tsog – w istocie odmówienie go jest zwykłym rdzennym upadkiem tantrycznym Alkohol stosuje się też czasami w tantrze anuttarajogi do zwiększania błogiej świadomości pustki, z takimi samymi ograniczeniami jak w przypadku podobnego wykorzystania zjednoczenia seksualnego. A mianowicie, picia nigdy nie uważa się czyn duchowy ani za ścieżkę do wyzwolenia czy oświecenia. Co więcej, alkohol stosuje się na ścieżce tylko wtedy, kiedy towarzyszy mu jogiczne opanowanie wiatrów energii zapobiegające odurzeniu oraz pełne utrzymywanie błogiej świadomości pustki. Takie jest właśnie znaczenie wypowiedzi Kongtrula ('Jam-mgon Kong-sprul Blo-gros mtha'-yas) XIX-wiecznego mistrza rime, który w „Encyklopedii wszystkiego, co można poznać” (Shes-bya kun-khyab). który stwierdził, że utrzymywanie takiego rodzaju poskromionego zachowania nie zakazuje posmakowania alkoholu podczas tsog pudży lub użycia go na ścieżce duchowej, pod warunkiem, że się nie upijamy. Nie aprobował on kontrolowanego czy umiarkowanego picia alkoholu.

Niektórzy ludzie rozważający przyjęcie inicjacji Kalaczakry są gotowi przestrzegać innych zobowiązań, ale ciężko jest im złożyć przyrzeczenie niewypicia już nigdy alkoholu. Zastanawiają się czy znaczy to, że nie mogą przyjąć inicjacji jako jej pełnoprawni uczestnicy. Ażeby znaleźć odpowiedź na to pytanie, możemy przyjrzeć się wskazówkom, jak można znaleźć w ślubowaniach i treningu bodhisattwy. Wiele drugorzędnych ślubów bodhisattwy zawiera zastrzeżenia, że jeżeli z powodu silnych zakłócających emocji nie jesteśmy jeszcze w stanie powstrzymywać się od pewnych negatywnych działań, to unikniemy poważnego błędu jeżeli przynajmniej ograniczymy dane działanie i będziemy poważnie nad sobą pracować, żeby porzucić je w przyszłości. Dlatego, w takim przypadku, niektórzy nauczyciele doradzają potencjalnym kandydatom do przyjęcia inicjacji, którzy mają ten problem, jeśli ich przywiązanie jest zbyt przemożne, by całkowicie zaniechali picia, to aby składając ów ślub, przynajmniej je ograniczyli i stopniowo zmniejszali oraz aby nie doprowadzali do tego, że ich piciu towarzyszyć będą cztery czynniki wiążące.  (kun-dkris bzhi) Ważne jest jednak, ażeby nie szukać  w ten sposób usprawiedliwienia dla zamiłowania do alkoholu. Nawet w krajach, gdzie większość ludzi pije przy posiłku wino lub piwo, można zawsze znaleźć uprzejmy i dyplomatyczny sposób odmówienia wypicia alkoholu nie obrażając nikogo.

[Patrz: Drugorzędne ślubowania bodhisattwy]

(6) Uprawianie hazardu

Dotyczy to grania w kości, karty, gry planszowe itp., aby wygrać pieniądze, by jakoś minął nam czas lub z powodu pragnienia współzawodnictwa. Te pochłaniające czas aktywności rozpraszają naszą konstruktywną energię. Jednakże nie jest błędem granie w gry celach edukacyjnych lub by nawiązać kontakt z dziećmi czy niekomunikatywnymi osobami.

(7) Jedzenie niestosownego mięsa

Nie chodzi tu o przyrzeczenie bycia wegetarianinem, chociaż jeżeli pozwala na to zdrowie i okoliczności, taka dieta jest uważana za najlepszą. Jest to bardziej przyrzeczenie unikania jedzenia mięsa zwierzęcia o którym wiemy lub podejrzewamy, że zostało zabite specjalnie dla nas, byśmy je zjedli. Takie mięso nazywa się „niestosownym”. Podobnie jak z alkoholem czy zjednoczeniem seksualnym, praktyka anuttarajogi wykorzystuje czasami jedzenie mięsa, pod warunkiem, że nie jest ono niestosowne, ażeby zwiększyć błogą świadomość pustki poprzez wzmocnienie naszej energii. Jednakże, jedzenia mięsa nie uważa się za ścieżkę prowadząca do wyzwolenia czy oświecenia i wykorzystuje się je jedynie wtedy uzyskało się pewien poziom błogiej świadomości pustki i opanowania wiatrów energii, tak że nie stają się one ociężałe z powodu mięsa. Co więcej, jedząc mięso w tym kontekście, ważne jest ażeby ofiarować modlitwy za zwierzę, którego życie zostało poświęcone i nie zapominać, że mięso to było ciałem żywej istoty, która podobnie jak my sami, również pragnie i zasługuje na wyzwolenie z cierpienia.

(8) Czytanie niegodziwych słów

Odnosi się to do czytania książek, artykułów lub we współczesnym kontekście, do oglądania stron internetowych, zdjęć, filmów czy wideo, które wzbudzają w nas gniew lub pożądanie, jeżeli nie mamy kontroli nad tymi zakłócającymi emocjami. Takie aktywności wzmacniają jedynie nasze złudzenia. Na przykład, jeśli czytamy w książce o jakimś złoczyńcy, to zaczynamy go nienawidzić i cieszymy się kiedy główny bohater go zabija. Inna forma tego negatywnego działania to mówienie wszystkiego, co przychodzi nam do głowy, a w szczególności opowiadanie historii i rozmowy na tematy, które podżegają do złości lub wzmagają pożądanie.  

(9) Składanie ofiar w związku z kultem przodków

Nie dotyczy to zapalania świec czy składania kwiatów na grobie ażeby uczcić pamięć bliskich, którzy odeszli, ale raczej kultu duchów. Każda forma kultu duchów zubaża naszą praktykę. Sprawia, że tracimy z pola widzenia karmę i wyobrażamy sobie, że wyzwolenie z cierpienia i osiągnięcie szczęścia można uzyskać dzięki zjednywaniu sobie duchów natury czy duchów zmarłych. Jedyna sytuacja, w której składanie ofiar duchom jest właściwe, to wtedy, gdy naszą motywacją jest współczucia, gdy pragniemy pomóc im złagodzić ich cierpienie albo gniew jeśli je obraziliśmy. Ważne by uprzytomniać sobie, że składanie ofiar i modłów o pomoc do sił nadprzyrodzonych nie zastąpią nigdy konstruktywnego działania prowadzącego do zrozumienia pustki i przynoszenia pożytku innym.

(10) Wykonywanie skrajnych praktyk, takich jak składanie ofiar ze zwierząt lub ofiar z krwi

Chociaż tego rodzaju rytuały są obecnie rzadkością, to jednak ważne jest by zastanawiać się czy nie poświęcamy dobra innych dla własnych celów.

(11) Zabijanie bydła, co symbolizuje zwierzęta

Ludziom znacznie łatwiej zaniechać polowania i łowienia ryb, niźli zabijania owadów, czego trudno im zaprzestać. Kiedy naszą automatyczną reakcją na robaka jest rozgniecenie go, to rozwijamy wówczas nawyk reagowania na każdą niedogodność w życiu użyciem przemocy. Często są inne sposoby pozbycia się owadów z naszych domów czy pól. A jeżeli nie ma innego sposobu i musimy usunąć szkodniki ze względów zdrowotnych czy ekonomicznych, to ważne jest, by nie robić tego z gniewem czy nienawiścią.

(12) Zabijanie dzieci

Komentarze nie wyjaśniają dlaczego dzieci stanowią wyszczególnioną kategorię. Może tu chodzić o zabijanie dziewczynek w krajach, gdzie preferowane jest tylko męskie potomstwo. Albo, ponieważ dziesięć faz życia opisanych w wewnętrznych naukach Kalaczakry rozpoczyna się od zarodka, może tu chodzić o aborcję. W pewnych uzasadnionych przypadkach, takich jak zdrowie, aborcja może być uzasadniona ale jest to delikatna sprawa, uzależniona od indywidualnych okoliczności. Jednakże częstokroć  powodem aborcji jest zakłócająca emocja czy postawa, taka jak przywiązanie do własnej wygody, gniew jeżeli ciąża jest skutkiem gwałtu albo naiwność, jak uważanie aborcji za nieszkodliwy środek zapobiegania ciąży. Jednakże, niezależnie od motywacji, przerywanie ciąży w pewnym czasie rozwoju zarodka jest pozbawianiem życia. Jeżeli jednak nie ma żadnej możliwości uniknięcia tego, trzeba spróbować złagodzić tego skutki – zarówno bezpośrednie psychiczne jak i długoterminowe karmiczne – poprzez myśli pełne miłości i współczucia wobec nienarodzonego dziecka. Na przykład, pomocnym może być uznanie życia tego dziecka poprzez nadanie mu imienia czy uhonorowanie go poprzez ceremonię pogrzebową.

(13) Zabijanie kobiet

(14) Zabijanie mężczyzn

Dokonywanie takiego negatywnego działania dotyka kwesti eutanazji zarówno ludzi jak i zwierząt domowych. Jest ogromna różnica pomiędzy zrobieniem komuś śmiertelnego zastrzyku, a odłączeniu go od aparatury sztucznie przedłużającej życie. Z karmicznego punktu widzenia, to drugie czyli przyzwolenie na naturalną śmierć jest lepsze, starając się na tyle na ile to możliwe zapewnić człowiekowi lub stworzeniu komfort za pomocą środków  przeciwbólowych.

(15) Niszczenie tego co reprezentuje oświecone ciało, mowę i umysł Buddy – takich przedmiotów jak obrazy, teksty, budowle zawierające relikwiarze (sanskr. stupa) albo mordowanie ludzi ćwiczących się w wyższej samodyscyplinie etycznej, koncentracji czy rozróżniającej świadomości.

Jeżeli chcemy z jakiegoś powodu pozbyć się religijnych tekstów, zgodnie ze zwyczajem należy z szacunkiem je spalić.

(16) Nienawiść do przyjaciół, którzy przynoszą pożytek Dharmie czy ogólnie światu

Jeżeli uważamy, że metody pomagania innym stosowane przez kogoś nie są zbyt zręczne i emocjonalnie nas to wzburza, to wkrótce zaczynamy zaprzeczać jakimkolwiek korzyściom, jakie przynoszą innym ci ludzie czy ich metody. Taka zarozumiała postawa łatwo wywołuje egoistyczne przekonanie o tym, że tylko my najlepiej wiemy jak pomagać innym i znacznym stopniu ogranicza naszą zdolność do pomagania komukolwiek.

(17) Nienawiść do przywódców czy godnych szacunku starszych

Może nam się nie podobać czyjaś osobowość, ale kiedy nasze osobiste preferencje zaciemniają nasz ogląd tego, kto jest godny szacunku, a kto nie, wówczas prędko tracimy zdolność rozróżniania rzeczywistości.

(18) Nienawiść wobec mistrzów duchowych czy buddów

Do przedmiotów tego negatywnego działania zalicza się nie tylko naszych własnych mistrzów, ale także innych duchowych nauczycieli, nawet jeżeli nie są odpowiednio wykwalifikowani. Rozpoznawanie błędów i wad u nauczycieli nie jest tym samym co nienawidzenie ich jako osoby. W niektórych wersjach, to negatywne działanie jest okazywaniem braku szacunku Buddom czy Dharmie.

(19) Nienawiść do członków Sanghi, a mianowicie do wspólnoty arjów

Chociaż głównym przedmiotem tego negatywnego działania są arjowie (wysoce urzeczywistnione istoty) – czyli ci, którzy posiedli bezpośrednie niepojęciowe postrzeganie pustki – to konwencjonalnie Sanghę reprezentuje społeczność monastyczna. Niektórzy ludzie mogą stać się mnichami czy mniszkami nie w celach duchowych, jednakże ze względu na to, co reprezentują ich szaty okazywanie im wzgardy jest niewłaściwe. Na Zachodzie, słowo Sangha zaczęło oznaczać członków ośrodka buddyjskiego. Wrogość wewnątrz takich społeczności poważnie zagraża duchowemu rozwojowi.

(20) Oszukiwanie tych, którzy nam ufają

To negatywne działanie zawiera w sobie sprawianie zawodu tym, którzy są zależni od naszej pomocy, jak również nadużywanie swojej władzy.

Pięć tęsknot to bycie omamionym przyjemnymi

(21) widokami

(22) dźwiękami

(23) zapachami

(24) smakami

(25) dotykowymi doznaniami fizycznymi.

Takie omamienia rozpraszają nas i odciągają od osiągnięcia niezmiennej błogiej świadomości pustki. Nie chodzi tu o przyrzeczenie utrzymywania ascezy, lecz raczej o nakładanie rozsądnych ograniczeń i ćwiczenie się w samokontroli, na przykład w jedzeniu.