Giải Thích
Chúng ta thường cảm thấy tủi thân vì một số vấn đề nhỏ nhặt, chẳng hạn như nhà hàng hết món mình muốn ăn, hay không thể mua vé cho chuyến bay hoặc chuyến xe lửa vào đúng ngày hay giờ mà mình muốn, hoặc ta bị cảm, và không thể đi bơi. Tuy nhiên, khi xem xét đời mình một cách khách quan, thì ta mới nhận ra mình là người may mắn khó tưởng tượng được. Ta không rơi vào những tình huống tệ hại hơn, thật sự cản trở khả năng làm bất cứ điều gì có tính xây dựng hay đáng kể. Thêm vào đó, ta có rất nhiều cơ hội, đặc biệt là để tìm hiểu về giáo huấn tâm linh như đạo Phật, để cải thiện tình huống trong cuộc sống.
Nếu chúng ta đang ở trong một vùng thiên tai như Nepal sau trận động đất năm 2015, hay một vùng gặp nạn đói, hay vùng chiến tranh, hoặc nơi mà hành trì tâm linh không hiện hữu và là điều trái luật, hay bị nhốt trong tù với những tù nhân bạo lực, hoặc phải chiến đấu trong quân đội ở chiến khu, thì làm sao ta có thể học hỏi giáo huấn và phương pháp của nhà Phật, và hành trì chúng? Hoặc nếu như mình bị tàn tật nặng nề về thể chất, tinh thần hay cảm xúc, thì việc tu học có thể xảy ra, nhưng sẽ rất khó khăn? Hay là ta quá giàu, nên chẳng bao giờ phải làm việc, và cả đời chỉ toàn là dự tiệc vui và giải trí, nên không quan tâm đến vấn đề tâm linh? Hay ta đã hoàn toàn khép kín và phản đối việc tu hành?
Hơn nữa, hiện nay chúng ta có rất nhiều cơ hội. Có những bản dịch về giáo pháp ở trong sách và trên mạng lưới điện tử (Internet), những nhà bảo trợ đã ủng hộ việc ấn tống chúng bằng những phương tiện này, có các vị thầy, những trung tâm, nơi mà ta có thể học hỏi, và có người hỗ trợ những điều này, và mình có trí thông minh, cũng như hứng thú với việc học hỏi.
Thực tế là chúng ta không mắc kẹt trong những tình huống tồi tệ hơn như trên, và cuộc sống của mình trở nên phong phú với những cơ hội này, khiến cho đời sống trở nên đặc thù. Nên tùy hỷ về đời sống quý báu này, và tận dụng nó.
Thiền
- Hãy tĩnh tâm bằng cách chú ý vào hơi thở.
- Hãy tưởng tượng bạn đang leo núi ở Nepal, khi mà một trận động đất đang xảy ra, và bạn bị kẹt ở đó, không có cách nào thoát khỏi nơi đó, không còn thức ăn hay nước uống.
- Rồi hãy tưởng tượng bạn được trực thăng cứu trợ và trở về nhà.
- Hãy tưởng tượng bạn sẽ cảm thấy tuyệt vời biết bao, khi thoát khỏi cảnh rùng rợn ấy.
- Hãy tùy hỷ với sự tự do này.
- Hãy tưởng tượng mình đang ở Syria, và nhà nước Hồi giáo đã chiếm thành phố của bạn, và bạn không có cách nào ra khỏi nơi này.
- Rồi hãy tưởng tượng mình đã thoát khỏi nơi đó.
- Hãy tùy hỷ.
- Hãy tưởng tượng mình bị nhốt trong phòng giam với một nhóm băng đảng đầy bạo lực, và bị họ đe dọa ngày đêm.
- Rồi hãy tưởng tượng mình đã thoát khỏi cảnh tù đày.
- Hãy tùy hỷ.
- Hãy tưởng tượng mình đang chết đói trong nạn đói và hạn hán ở Sudan.
- Rồi hãy tưởng tượng thức ăn được thả xuống từ trực thăng, và bạn có đủ thực phẩm để ăn, và nước để uống.
- Hãy tùy hỷ.
- Hãy tưởng tượng mình mắc bệnh Alzheimer, và không nhớ bất cứ điều gì hay bất cứ ai, thậm chí không thể nói ba chữ liên tục.
- Rồi tưởng tượng mình hết bệnh.
- Hãy tùy hỷ.
- Rồi dần dần thì bạn đã thoát khỏi những gánh nặng như bị kẹt ở Nepal trong trận động đất, bị mắc kẹt ở Syria dưới quyền thống trị của ISIS, bị nhốt trong phòng giam với nhóm băng đảng, chết đói trong nạn đói ở Sudan, mắc bệnh Alzheimer.
- Hãy cảm nhận tự do phi thường mà bạn có được.
- Rồi hãy nghĩ đến tất cả những cơ hội hy hữu mà bạn có được: Có những bản dịch về giáo pháp ở trong sách và trên mạng lưới điện tử, những nhà bảo trợ đã ủng hộ việc ấn tống chúng bằng những phương tiện ấy, có những vị thầy, những trung tâm để mình học hỏi, và những người hỗ trợ những điều này, mình có trí thông minh và thích thú với việc học hỏi.
- Cuối cùng thì hãy nhắc nhở bản thân về tất cả những yếu tố tự do và thuận lợi mà mình có được, và chúng đặc thù ra sao, so với hầu hết những người khác, và hầu hết thời gian trong lịch sử.
- Hãy tùy hỷ và nhất quyết tận dụng đời sống đặc thù này mà mình đã có được, và không lãng phí nó.
Tóm Tắt
Khi nghĩ về tình huống hiện tại của mình, và ta đã may mắn như thế nào, ít nhất là vào lúc này, đã thoát khỏi những tình huống tồi tệ nhất trong cuộc sống, khiến cho mình không có thời gian rảnh rỗi để phát triển cảm xúc và tâm linh, nên ta sẽ tri ân sâu sắc về những điều mình có được. Tuy không có đời sống của ai được hoàn hảo, cũng không có hoàn cảnh nào là hoàn hảo, nhưng dù sao đi nữa, so với việc đời mình có thể xảy ra một cách khủng khiếp hơn ra sao, thì chúng ta thật sự rất may mắn. Với sự cảm kích này, ta sẽ có lòng tự tin cần thiết, để thực hiện những bước tiến, để tận dụng cơ hội mà mình có được, giúp cho đời sống tốt đẹp hơn nữa.