Giải Thích
Nhiều người trong chúng ta cảm thấy cuộc sống của mình chẳng đi đến đâu. Chúng ta có thể thấy công việc của mình vô nghĩa, hay có thể thất nghiệp và không thấy có triển vọng nào để cải thiện vấn đề. Có thể chúng ta vẫn còn đi học, và đặt câu hỏi về giá trị và ý nghĩa của việc học của mình. Chúng ta sợ mọi việc sẽ trở nên tồi tệ hơn, và có nguy cơ mắc chứng trầm cảm. Song song với điều này, chúng ta muốn làm điều gì có ý nghĩa, tạo ra một vài sự thay đổi tích cực trên thế giới, và muốn chia sẻ điều đó với người khác. Thậm chí, nhiều người trong chúng ta nhận ra rằng việc kiếm được nhiều tiền và có nhiều tài sản vẫn không thỏa mãn được nhu cầu tìm kiếm ý nghĩa trong đời sống của mình.
Phật giáo giải quyết vấn đề này, với chủ đề về phương hướng an toàn, thường được dịch là quy y. Khi nhận ra kiếp người quý báu mà mình có được chắc chắn sẽ kết thúc bằng cái chết, và những tái sinh tồi tệ hơn có thể xảy ra sau đó, nếu như mình không làm điều gì tích cực ngay bây giờ với đời sống này, thì ta sẽ xem xét những cách ngăn chận điều đó. Tương tự như vậy, ngay cả khi không chấp nhận vấn đề tái sinh, ta có thể đánh giá cao cuộc sống quý giá mà mình đang hiện có, và biết rằng sự việc sẽ khủng khiếp ra sao, khi ta sẽ chết đi trong hối tiếc, vì đời mình vô nghĩa biết bao, thì ta sẽ lo sợ mọi việc sẽ trở nên tồi tệ hơn trong kiếp này.
Phương hướng an toàn mà đạo Phật ban cho chính là Tam Bảo. Điểm chánh là Pháp - chân diệt và chân đạo - vì vậy, hãy cải thiện bản thân để khắc phục những khiếm khuyết và chứng ngộ mọi tiềm năng của mình, bằng cách phát triển tất cả những phẩm chất tốt đẹp. Những khiếm khuyết bao gồm phiền não, thiếu định tâm, tâm ái ngã, gặp khó khăn trong việc giao tiếp một cách hiệu quả, v.v. Những phẩm chất tốt đẹp bao gồm giá trị cơ bản của con người như lòng nhân từ, bi mẫn, kham nhẫn, cảm thông, tha thứ, trung thực v.v... cũng như ý thức về giới, định, tuệ. Việc tu tập để thành tựu những điều này, như chư Phật đã thành tựu viên mãn, và chư đạo sư có chứng ngộ cao đã thành tựu một phần nào, sẽ mang lại ý nghĩa cho đời mình một cách rõ rệt.
Dù có thể ta muốn chia sẻ với người khác, nhưng không có nghĩa là chỉ đăng tải thành công của mình trên phương tiện truyền thông xã hội, mà với tự tin ngày càng tăng trưởng, ta sẽ chia sẻ sự phát triển của mình bằng cách giúp đỡ người khác theo bất cứ cách nào, dù là chuyện nhỏ hay lớn mà ta có thể làm được. Vì vậy, việc quy y trong đời sống sẽ dựa vào việc lo sợ sự việc sẽ trở nên tồi tệ hơn, và tự tin vào sự thật là việc cải thiện bản thân là pháp quy y, để ngăn ngừa cuộc sống trở nên tồi tệ hơn, cũng như quan tâm và phát tâm bi mẫn với tha nhân, những người mà ta muốn giúp đỡ, bằng cách chia sẻ thành tựu của mình.
Thiền
- Hãy tĩnh tâm bằng cách chú ý vào hơi thở.
- Hãy nghĩ về đời sống của mình, và đánh giá xem nó có ý nghĩa hay không.
- Nghĩ về cách bạn muốn chia sẻ những điều trong đời sống của mình với người khác.
- Hãy nghĩ rằng cách cải thiện để khắc phục khiếm khuyết và chứng ngộ tiềm năng của mình sẽ mang lại ý nghĩa cho đời sống của bạn, và giúp bạn chia sẻ điều gì có ý nghĩa với người khác, không chỉ là điều tầm thường, và tuyệt vời biết bao, nếu như những gì bạn chia sẻ - không chỉ qua mạng lưới điện tử, mà còn qua việc tiếp xúc riêng tư - đã giúp ích cho họ theo cách nào đó.
- Hãy tưởng tượng khi không có chiều hướng có ý nghĩa trong đời sống, thì mình đang rơi xuống vực thẳm, rơi vào chứng trầm cảm nặng nề.
- Hãy nghĩ rằng cách cải thiện bản thân sẽ giúp bạn tránh khỏi chứng trầm cảm này, và là món quà tuyệt diệu mà bạn có thể chia sẻ với người khác.
- Quyết tâm đưa phương hướng ấy vào trong đời sống.
- Hãy tưởng tượng như trên, nhưng bây giờ, bạn chỉ mới ở bên bờ vực thẳm.
- Hãy tưởng tượng như trên, nhưng nhờ cách nào đó, bạn đã cách xa vực thẳm, nhưng lại đang dần dần đến gần nó hơn.
Tóm Tắt
Khi cảm thấy cuộc sống của mình trở nên khuôn sáo, nhàm chán và dường như vô nghĩa, thì ta phải tiếp cận một cách chủ động. Phải đề ra phương hướng tích cực trong đời sống, một hướng đi có ý nghĩa không chỉ cho bản thân, mà còn có ý nghĩa đối với người khác nữa. Hướng đi này là cải thiện bản thân, để khắc phục khiếm khuyến và chứng ngộ tiềm năng tích cực của mình. Dù mục tiêu cứu cánh của mình là thực hiện này một cách trọn vẹn hay không, như chư Phật đã làm, và những bậc có chứng ngộ cao đã hoàn thành một phần nào đó – thì việc trải nghiệm hành trình này sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng ta một cách lớn lao.